واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: آزمون و خطاي بزرگراههاي 2 طبقه جام جم آنلاين: تردد بيش از 11ميليون خودرو در كشور، تزريق روزانه 1400دستگاه خودروي جديد به معابر پايتخت، تكميل ظرفيت معابر و بزرگراهها، ميليونها ساعت عمر تلف شده شهروندان در راهبندان و آلودگي هوا همه و همه دست به دست يكديگر داده تا هر روز گره كور ترافيك محكمتر شود و در اين ميان مسوولان و متوليان امر هر روز با ارائه طرحي جديد ميكوشند تا با تزريق مسكني هرچند موقت نسخه كارآمدي براي مهار ترافيك كلانشهرهاي كشور بپيچند. طرحهايي كه اجراي آنها علاوه بر اينكه مدتها محل چالش و اختلاف نظر ميان دستگاههاي متعدد متولي ترافيك بر سر اجرا شدن يا نشدن آن است گاه براي مجريانش روش آزمون و خطايي است كه در صورت موفقيت يا عدم موفقيت لازم از آن بعنوان تجربهاي بزرگ كه بايد از آن درس گرفت، نام ميبرند. در اين ميان اجراي طرح بزرگراهها و خيابانهاي چند طبقه چند ماهي است بعنوان يكي از تمهيدات ترافيكي در شرايطي در دستور كار مديريت شهري پايتخت قرار گرفته كه ماههاست اين طرح به يكي از داغترين موضوعات مورد اختلاف بين دولت و شهرداري تهران تبديل شده است. در حالي كه مديريت شهري و در راس آن شهردار تهران احداث خيابانهاي دو طبقه را بعنوان راهكاري براي گشايش گره ترافيك و افزايش ظرفيت معابر ميدانند مسوولان شوراي عالي ترافيك معتقدند كه احداث خيابانهاي دو طبقه در تهران نه تنها دردي از زخم عميق ترافيك را دوا نميكند بلكه اين طرح بيشتر غيرتخصصي و مضحك به نظر ميرسد. اختلاف نظر ميان شوراي عالي ترافيك وزارت كشور و شهرداري تهران ماههاست بر سر اين طرح ادامه دارد و هيچ يك از طرفين از موضع كارشناسي خود در زمينه اين طرح عقبنشيني نكردهاند. اين در حالي است كه پافشاري شهرداري بر احداث بزرگراههاي دو طبقه اخيرا چهره جديدي به خود گرفته و شهردار تهران براي اثبات امكان پذيربودن احداث بزرگراههاي دوطبقه از چندي پيش در نخستين گام عمليات اجرايي دوطبقه كردن بزرگراه امام علي (ع) از ميدان محلاتي تا ابتداي پيروزي به طول 2200 متر را آغاز كرده و قرار است به تدريج چند بزرگراه ديگر پايتخت نيز دوطبقه شود. براساس برآورد مسوولان اجرايي اين پروژه، بزرگراه دوطبقه امام علي (ع) سال آينده زير بار ترافيكي خواهد رفت. به گفته مجري طرح دوطبقه كردن بزرگراه امام علي (ع) حدود يك سال مطالعات تحقيقاتي و تطبيقي با كمك متخصصان داخلي و چندين مشاور خارجي براي بررسي ابعاد مختلف اين پروژه انجام شده است و هم اكنون نمونه آن در قالب يك بزرگراه چهار طبقه در كشور سنگاپور وجود دارد. سياوش مافي تاكيد ميكند هم اكنون برخي كشورها حتي به اتوبان پنج طبقه مجهز هستند و طرح طبقاتي كردن بزرگراههاي شهري در اغلب كشورهاي دنيا در حال اجراست در واقع با اجراي اين طرح تردد خودروها بهجاي حركت در 12 لاين حركتي يك بزرگراه مسطح در دو طبقه بزرگراه توزيع ميشود. همچنين طراحيهاي صورت گرفته به گونهاي است كه خودروها گاهي در زير پل و گاهي روي پل حركت ميكنند و به اين ترتيب دو طبقه كردن بزرگراهها تاثير منفي نيز در زيبايي شهر نخواهد گذاشت. كاركردي مبهم در افزايش ظرفيت معابر بر خلاف تصورعموم كه احداث بزرگراههاي چندين طبقه در شهرها موجب افزايش ظرفيت كريدور عبوري خودروها ميشود، اما مجري طرح دو طبقه كردن بزرگراه امام علي (ع) معتقد است كه احداث يك بزرگراه با هر تعداد باند عبوري قطعا در افزايش ظرفيت و رواني تردد خودروها تاثيرگذار خواهد بود، اما دوطبقه كردن بزرگراه به آن گونه كه به نظر ميرسد موجب افزايش ظرفيت نميشود بلكه به دليل سرعت بخشيدن به پروژه و صرفهجويي در منابع مالي قابل توجه است به اين معني كه تملك يك كيلومتر بزرگراه و رفع معارضان موجود معادل يكهزار ميليارد ريال هزينه براي شهرداري دربردارد در حالي كه با اجراي اين طرح هشت هزار ميليارد ريال در هزينههاي ساخت و احداث صرفهجويي شده است. رئيس پليس راهنمايي و رانندگي تهران بزرگ به عنوان ديگر روي سكه ترافيك از احداث اتوبانهاي دوطبقه به لحاظ تاثيرگذاري مثبتي كه در بهبود وضعيت ترافيك پايتخت خواهد داشت حمايت كرده و معتقد است: دو طبقه كردن خيابانها به جهت تاثيري كه در افزايش دامنه تردد دارد، ميتواند باعث حذف تقاطعهاي همسطح شده و اين در كاهش بار ترافيكي مفيد است. در حالي كه برخي كارشناسان و مسوولان ترافيكي اجراي طرح طبقاتي كردن بزرگراهها را راهكار موثري بر كاهش ترافيك كلان شهرها ميدانند اما برخي ديگر از كارشناسان شهري و زيست محيطي با رد اجراي طرح طبقاتي كردن خيابانهاي شهر معتقدند كه اجراي اين طرح علاوه بر تحميل هزينههاي هنگفت بر كشور از كارايي و بازدهي لازم در بهبود وضعيت ترافيك برخوردار نخواهد بود. يك كارشناس ترافيك با بيان اينكه گره ترافيك در خيابانها و بزرگراههاي شهرهاي بزرگ كشورمان با راهكار يك بعدي همچون دو طبقه كردن خيابانها حل نميشود، معتقد است: اجراي طرح دو طبقه كردن بزرگراههاي شهري بدون انجام مطالعات كارشناسي و مدلسازي مناسب شبكه معابر و بررسي تبعات احتمالي آن طرحي ناموفق خواهد بود زيرا بزرگراههاي پايتخت چگونه طبقاتي خواهد شد در حالي كه با مشكلات عديده هندسي در شبكه معابر مواجه هستيم؟ ضرر بيشتر از منفعت دبير شوراي عالي هماهنگي ترافيك شهرهاي كشور در گفتگو با جامجم در تشريح دليل مخالفت وزارت كشور با طرح بزرگراههاي چند طبقه در كشور و بخصوص در تهران تاكيد ميكند: پروژه دو طبقه شدن خيابانها در طرح جامع ترافيك تهران ديده نشده و در خلاصه ارائه شده از اين طرح به شوراي عالي ترافيك نيز موردي در رابطه با دوطبقه شدن خيابانها مطرح نشده است. به گفته مجتبي شفيعي اين طرح در سال 2008 مورد بررسي و در برخي شهرها به اجرا گذاشته شد اما نكتهاي كه مورد بيتوجهي قرار گرفته اين است كه بررسيها نشان ميدهد طرح دو طبقه كردن بزرگراهها و خيابانها هم اكنون در كشورهاي اروپايي كه بافت شهري آنها شبيه به كشورماست اجرا نشده بلكه اين طرح در برخي شهرهاي آمريكا و يا جنوب شرق آسيا اجرا شده است و دليل اجراي اين طرح نيز تفاوتي است كه بافت شهري اين شهرها با شهرهاي ما و از جمله تهران در تعداد خودرو و بافت شهري گسترده دارند در واقع در اين شهرها بزرگراههاي دوطبقه ميسازند زيرا چارهاي جز اين ندارند و به دليل فواصل طولاني و بالا بودن مالكيت خودرو و باز بودن فضاي شهري ظرفيت راههاي موجود جواب نميدهد اين در حالي است كه درهيچ يك از شهرهاي اروپايي با فشردگي فضاي شهري مانند تهران تا كنون به دنبال اجراي چنين طرحي نرفتهاند. دبير شوراي عالي هماهنگي ترافيك شهرهاي كشور همچنان معتقد است كه توسعه حمل و نقل عمومي بهترين راهكار و سرمايهگذاري براي بهبود وضعيت ترافيك در كلانشهرهاي كشور است و البته چارهاي نيز جز اين راه وجود ندارد چراكه اگر خيابانها و بزرگراهها دو طبقه و حتي چند طبقه ساخته شود همچنان شهروندان با توجه به افزايش ظرفيت ظاهري معابر به خريد خودرو تشويق ميشوند و از آنجا كه اين يك حق طبيعي است و نميتوان براي آن محدوديت قائل شد در نتيجه ظرف مدت كوتاهي باز هم به وضعيت قبل باز خواهيم گشت. سياستزدگي بزرگراههاي دوطبقه به نظر ميرسد اين روزها در احداث بزرگراههاي دوطبقه بيش از اينكه بحث تاثيرگذاري اين طرح بر كاهش بار ترافيك راهها و معابر شرياني مطرح باشد كشمكش و پافشاري بين دو جناح شهرداري و شوراي عالي ترافيك به چشم ميآيد كه از يكسو مديريت شهري تلاش ميكند تا به هر قيمتي شده اين طرح را حتي در قالب روش آزمون و خطا اجرا كرده و در صورت موفق بودن افتخار آن را به نام خود به ثبت برساند و از سوي ديگر مخالفان اجراي اين طرح نيز در حالي بر نظر خود پافشاري ميكنند كه بايد پذيرفت براي بهبود وضعيت بغرنج ترافيك كلانشهرهاي كشور و بخصوص پايتخت در كنار توسعه حمل و نقل عمومي بررسي راهكارها و طرحهاي جديد ترافيكي كه اجراي آنها در بسياري از كشورهاي مشابه نتيجه مثبت و موثري به همراه داشته ضرورتي اجتناب ناپذير است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 248]