چطور فرزندمان را کتابخوان پرورش دهیم؟

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

یکی از گلایه.های رایج والدین در سال.های اخیر، عدم علاقه کودکان و نوجوانان به خواندن کتاب است.
آنها معتقدند که بچه.ها بیش از پیش به دنیای تکنولوژی روآورده.اند و وقت آزادشان را بازی.های کامپیوتری، فیلم و اینترنت پرکرده به گونه.ای که با دنیای کتاب بیگانه شده.اند و شاید در ماه، حتی یک کتاب نیز نخوانند اما باید به این حقیقت اعتراف کرد که مقصر اصلی خود ما هستیم.
متأسفانه بسیاری از والدین، خود از خواندن کتاب فراری هستند اما به فرزندانشان فشار می.آورند تا به کتابخوانی حرفه.ای تبدیل شوند؛ پس در واقع اصل نخست آموزش یعنی الگوی خوب بودن را زیر سؤال می.برند. همچنین بیشتر والدین برای فرزندشان تا پیش از ورود به سن مدرسه و باسواد شدن که توانایی کتاب.خواندن به.تنهایی را ندارد، کتاب نمی.خوانند یا کم می.خوانند ولی انتظار دارند که کودک هنگامی که با سواد شد، هر روز زمانی را به کتاب.خواندن اختصاص دهد. در این نوشتارمی.آموزیم که چگونه می.توان فرزند خود را از بدو تولد به کتاب.خواندن علاقه.مند کرد.
بدو تولد تا یک سالگی
بسیاری از والدین فکر می.کنند که خواندن کتاب برای کودکان زیر 2سال بی.فایده است و آنها چیزی از داستان نمی.فهمند، اما امروزه تحقیقات نشان داده که شما می.توانید از بدو تولد، فرزند خود را با مقوله کتاب آشنا کنید. کودکانی که از کوچکی با کتاب و کتاب.خواندن آشنا می.شوند، در بزرگسالی گرایش بیشتری به مطالعه خواهند داشت. علاوه بر این، خواندن کتاب از سنین پایین که تکامل مغز و سیستم عصبی پیشرفت بیشتری دارد، به رشد هوشی آنها نیز کمک می.کند. شما می.توانید در این دوره سنی از کتاب.های پارچه.ای، آینه.دار و همچنین کتاب.هایی که دارای تصاویر واضح و رنگارنگ هستند استفاده کنید. مؤسساتی وجود دارند که کتاب.های مخصوص این گروه سنی را تهیه و به بازار عرضه می.کنند. این کتاب.ها با توجه به شرایط فیزیکی و علایق کودک تهیه می.شوند.
در این دوره سنی نکته مهم در استفاده از کتاب، آگاه بودن به وضعیت فیزیکی فرزند خود به ویژه روند رشد و تکامل بینایی کودک است. نوزادان معمولا در بدو تولد تنها قادر به دیدن اشیایی که در فاصله 23 تا 40سانتی چشمانشان است، هستند و معمولا در پایان 3ماهگی این فاصله به 180سانتی.متر می.رسد؛ یعنی کمی بیشتر از 1/5متر. والدین باید دقت داشته باشند که وضوح اشیا در این فاصله بیشتر است و کتاب.ها را در فاصله چشمی مناسب نوزاد قرار دهند. همچنین در روز.های نخست (معمولا تکامل بینایی نوزاد تا پایان 6ماهگی به مرحله.ای قابل قبول می.رسد اما معمولا تا پایان یک.سالگی زمان لازم است تا کودک به مرحله عادی رشد از نظر بینایی برسد) برای نوزادان سخت است که حرکت شیئ. را به سرعت دنبال کنند. بنابراین از ورق زدن سریع کتاب و همچنین جا به جا کردن آن جلوی صورت کودک خودداری کنید. از آنجا که سرعت رشد هر کودک با دیگری فرق دارد و این اعداد و آمارها در مورد هر نوزادی صدق نمی.کند، بهترین حالت این است که شما به واکنش.های فرزند خود در هنگام خواندن کتاب دقت کنید و همگام با رشد فیزیکی کودک خود، مهارت.های کتابخوانی او را نیز افزایش دهید.
نکته مهم دیگر در خواندن کتاب برای نوزادان این است که از کلمات ساده (ترجیحا جمله استفاده نشود) در خواندن کتاب برای او استفاده کنید؛ مثلا در یک صفحه توپ را به او نشان دهید و نام آن را بگویید. برای نوزادان از کتاب.هایی که صفحات شلوغ و پرشکل دارند استفاده نکنید. کتاب این گروه سنی باید بدین.صورت باشد که یک شکل با رنگی شاد در یک صفحه و شکلی دیگر در صفحه بعد قرار داشته باشد. درصورتی که کتاب مناسب با این ویژگی.ها پیدا نکردید، می.توانید چند عکس با کیفیت خوب از روزنامه یا مجلات جدا کنید یا با جست.وجویی کوچک در اینترنت، تصاویر زیبا و مناسبی برای فرزندتان بیابید و آنها را در ابعاد مناسب چاپ کرده، به صورت کتابی در آورده و به او نشان دهید. رنگ.های مورد علاقه نوزادان، آبی، زرد و نارنجی است اما استفاده از هر رنگ شادی آنها را به وجد می.آورد.
یک تا 3سالگی
در این دوره سنی، کودک در حال ذخیره واژگان در ذهن خود است و هر چه با او بیشتر و دقیق.تر صحبت شود، در حرف زدن موفق شده و رشد مهارت.های کلامی بهتری خواهد داشت. در واقع هر قدر بیشتر برای فرزندتان قصه بخوانید، در آینده بهتر صحبت خواهد کرد. در این سن شما می.توانید علاوه بر گفتن نام اشیا، از جملات ساده 2 یا 3حرفی نیز حین کتاب.خواندن شروع کرده و کم.کم با پیشرفت کودک، او را با جملات بیشتری آشنا.سازید. کودکانی که مهارت.های کلامی بهتری دارند، در انجام کارهای گروهی و بیان منظور خود به دیگران و همچنین داشتن روابط اجتماعی بهتر، موفق.تر هستند؛ پس در واقع با انجام کار ساده.ای چون خواندن کتاب می.توانید به موفقیت کودک خود در جامعه کمک کنید.
خوشبختانه امروزه کتاب.های این گروه سنی بسیار زیاد شده و شما می.توانید به راحتی کتاب.های پرمحتوایی از نظر آموزشی، برای فرزند خود تهیه کنید. همچنین کتاب.خواندن برای کودکان یک تا 3سال، آنها را تشویق می.کند تا بیشتر ببینند، لمس کنند و سؤال بپرسند و در مجموع علاوه بر رشد کلامی، مهارت.های فکری و اجتماعی آنها نیز بهتر می.شود.
3 تا 6سالگی
در این دوره سنی، شما می.توانید تنوع کتاب.های فرزند خود را بیشتر کنید و زمان ثابتی در شبانه روز برای خواندن کتاب برای وی اختصاص دهید. همچنین می.توانید به او اجازه دهید که گاهی با استفاده از قوه خلاقیت خود، پیش از خواندن داستان موضوع آن را حدس بزند و داستانی کوتاه بر اساس تصاویر کتاب برایتان تعریف کند. در کنار این کار بد نیست که گاهی نیز از او بخواهید تا یکی از کتاب قصه.های قدیمی خود را بیاورد و داستان آن را بر اساس آنچه در ذهنش مانده، برایتان بگوید. با این کار به تقویت حافظه شنیداری او کمک بسیاری می.کنید.خواندن کتاب پیش از زمان خواب، علاوه بر آنکه ذهن کودک را از تنش.ها و هیجانات روزانه خالی می.کند، به او کمک می.کند تا نظم خاصی نیز به زمان خواب خود دهد. با این کار کودک می.آموزد که بعد از خواندن کتاب ،زمان خواب است و دیگر بحث زیادی برای کمی بیشتر بیدار ماندن با شما نمی.کند.
چند نکته برای آنکه فرزندی کتابخوان داشته باشیم: کودک نوپای خود را در هنگام کتاب.خواندن بغل کنید تا علاوه بر لذت شنیدن صدای شما، احساس امنیت و آرامش را نیز از در آغوش شما بودن دریافت کند. همچنین می.توانید کودکان بزرگ.تر را هم درصورت تمایل خودشان بغل کرده و سپس کتاب بخوانید.
در هنگام خواندن کتاب، تنها به تمام شدن آن فکر نکنید. حین خواندن کتاب از او سؤالاتی در مورد داستان بپرسید و اجازه دهید قوه تخیل او فعال شود. برای پاسخ.های خلاقانه او ارزش قائل شده و تشویق.اش کنید.
کتاب.های فرزندتان را در معرض دید او بگذارید و از اینکه با بد ورق زدن، آنها را پاره کند نهراسید. به او اجازه دهید ابتدا با کتاب دوست شده و سپس کم.کم با آداب صحیح کتاب.خواندن آشنا شود.
در هنگام خواندن کتاب، از تن.های مختلف صدا استفاده کنید تا از یکنواختی جلوگیری شود. احساسی خواندن والدین موجب رشد احساس در کودک می.شود.
کودکان زیر 3سال عاشق تکرار هستند و از تکرارکردن است که می.آموزند. بنابراین از اینکه بخواهیدکتابی را بیش از 10بار برای او بخوانید، فرار نکنید. شاید تکرار داستانی کودکانه برای چندمین بار، برای شما ناخوشایند باشد اما مطمئن باشید که کودکتان باز هم در حال آموختن چیز جدیدی از بین این کلمات است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 304]