ايدز ، ظرفيتهاي درماني و خدمات پزشكي در ايران

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: بنا به گفته مسئولان برنامه های مشترک سازمان ملل متحد در امور اچ آی وی / ایدز، unaids، ما به “مرگ آورترین اپیدمی که بشریت تا کنون با آن مواجه بوده” دچار هستیم.
در سه دهه ای که از ظهور ایدز می گذرد، این بیماری بر زندگی حدود ۶۵ میلیون نفر تاثیر نامطلوب گذاشته است. در هر دقیقه ایدز جان پنج نفر را گرفته و هر روز بالغ بر ۸ هزار نفر به صف مبتلایان قبلی اضافه می شوند.
سال گذشته ۳ میلیون نفر دیگر در جهان به ویروس اچ آی وی آلوده شدند و در حال حاضر ایدز چهارمین عامل مرگ در جهان به حساب می آید.
جنی واترز، رییس پروژه برنامه های ویژه روز جهانی ایدز در سرویس جهانی بی بی سی، می گوید: “ایدز نه تنها در کشورهای در حال توسعه بلکه در کشورهای پیشرفته هم همچنان مشکل ساز است. چون بنا به شواهد مردم اروپا و آمریکا نسبت به این بیماری بی خیال شده اند. بسیاری در غرب بر این عقیده اند که ایدز یک معضل قدیمی است. طولانی تر شدن حد متوسط عمر با مصرف داروهای ضد ایدز باعث شده برخلاف گذشته بسیاری بهداشت و ایمنی در روابط جنسی را رعایت نکنند. آنها فراموش کرده اند که مصرف این داروها، حتی اگر توان خرید آنها را داشته باشید، بسیار ناخوشایند بوده و بعد از مدتی ممکن است ویروس اچ آی وی در مقابل این داروها مقاوم شود.”
اما پیتر پایوت، رییس برنامه های مربوط به ایدز در سازمان ملل، یادآور می شود که مبارزه با ایدز فقط به پیشگیری محدود نمی شود بلکه همچنین شامل درمان مبتلایان و دادن امکان زندگی طولانی تر و بهتر هم می شود.
برای بررسی نکات مثبت و منفی خدمات درمان ایدز در ایران در مقایسه با دیگر نقاط جهان، پیمان مویدی گفتگویی داشته با صاحب نظران مهرناز رسولی نژاد و محبوبه حاج عبدالباقی، هر دو متخصص بیماری های عفونی در ایران، و محسن شهمنش، متخصص بیماری های مقاربتی و ایدز در شهر بیرمنگام بریتانیا.
وضعیت درمان ایدز در ایران
دکتر رسولی نژاد می گوید در حالی که درمان بیماران ایدز در ایران بر اساس پروتکلهای سازمان های بهداشت در جهان و مطابق با معیارها و داروهای مرسوم در دیگر کشورها آغاز می شود، اما آنها با معضل محدودیت در انواع داروها روبرو هستند.
بسیاری از بیماران مبتلا به اچ آی وی مثبت در ایران می گویند که داروهای آنها از کشورهای مختلف وارد می شود و از این بیم دارند که عدم توالی در مبدا داروهای مصرفی آنها می تواند در بهبودی و یا کنترل این بیماری اثر منفی داشته باشد.
دکتر عبدالباقی می گوید از سه دارویی که برای کنترل ایدز تجویز می شود، دو تا در ایران ساخته می شود.
او می گوید مسئولان بهداشتی هر چند از تاثیر کامل این داروها مطلع نیستند، اما بیماران همواره نگرانند که شاید کیفیت داروهای خارجی بهتر باشد.
دکتر عبدالباقی می گوید در چهار سال اخیر داروهایی که وزارت بهداشت در اختیار درمانگران گذاشته است ساخت خارج کشور بوده اند و البته مواردی هم بوده که معتبر بودن کشور مبدا سوال برانگیز بوده است.
متخصصان ایدز تاکید دارند که پایبندی بیماران به مصرف به موقع داروها از عوامل تعیین کننده موفقیت در کنترل این بیماری است.
دکتر شهمنش معتقد است اگر مصرف دارو کامل نباشد ویروس اچ آی وی به سرعت مقاوم می شود و حتی در بریتانیا که وضع دارویی به مراتب بهتر از ایران است و بالغ بر ۱۶ نوع دارو در اختیار بیماران قرار داده می شود اگر در مصرف دقت نشود معضلات یکسان با دیگر نقاط جهان است.
بسیاری از بیماران در ایران همچنین نسبت به مقدار دارویی که به آنها تجویز می شود تردید دارند و معتقدند که با توجه به عدم دسترسی به دستگاه شمارش ویروس در ایران، این معالجات نامطمئن است.
دکتر رسولی نژاد می گوید در ایران برای شمارش ویروس در خون از طرق دیگر استفاده می شود که همراه با معاینات پیگیر می توان تا ۹۸ درصد به نتیجه آن مطمئن بود.
او معتقد است که مسئله مهم تر در معالجات تعیین مقاومت ویروس است، چون قابلیت مقاوم شدن این ویروس در برابر معالجات به خصوص در صورت تمکین بیمار از مصرف درست داروها، بسیار بالاست.
اپیدمی از طریق آمیزش جنسی
ایران کشوری بسیار جوان است و نیمی از جمعیت آن را افراد زیر ۲۰ سال تشکیل می دهد.
مستعد بودن جامعه جوان به انواع اعتیاد و فعالیت جنسی بیشتر یا باعث می شود گروهی آسیب پذیر و در معرض خطر به حساب آید.
دکتر عبدالباقی می گوید در حالی که بنا به آمار رسمی در ایران حدود ۶۷ درصد از مبتلایان به ایدز در کشور از طریق تزریق مواد مخدر و ۱۰ درصد از طریق انتقال خون آلوده شده اند، به سادگی می توان نتیجه گیری کرد که مابقی مبتلایانی هستند که از راه آمیزش جنسی آلوده شده اند.
او معتقد است آموزش در مورد بهداشت روابط جنسی در سطوح دانشگاهی، دبیرستان و حتی راهنمایی در کنترل و پیشگیری از انتقال ایدز کمک چشمگیری می کند.
نحوه آغاز اپیدمی در مناطق مختلف جهان متفاوت بوده است.
برای مثال در آفریقا ایدز از راه آمیزش آغاز و شایع شد، اما در روسیه و جمهوری های شوروی سابق با اعتیاد شروع شد.
دکتر شهمنش می گوید الگوی آغاز و رواج ایدز در ایران هم مانند کشورهای جمهوری شوروی سابق از تزریق مشترک در میان معتادین بوده است، اما این الگو از اپیدمی به سرعت شکل خود را تغییر می دهد و معمولا راه انتقال از آمیزش جنسی غالب می شود.
او بر این عقیده است که همین روند به زودی در ایران رخ خواهد داد.
دکتر شهمنش متذکر می شود که نحوه آمار گیری در تعیین صحت و سقم وضعیت ایدز در هر کشور بسیار مهم است.
او می گوید بسته به این که آزمایش ایدز از چه کسانی و در کجا انجام شود نتیجه گیری ها متفاوت خواهد بود. مثلا اگر در ایران غالب آزمایشها در زندانها و در میان معتادین انجام می شود به این معنی نیست که آمار انتقال ایدز از طریق تماس جنسی کم است؛ پس آمار در ایران بیشتر جنبه حدس و گمان دارد.
هرکجا اپیدمی در رابطه با معتادین دیده شود به موازات آن موضوع تماس های جنسی غیر مطمئن هم مطرح است و این دو معضل جدای از هم نیست.
دکتر رسولی نژاد می گوید در ایران هنوز آماری از میزان آلودگی ها مقاربتی نداریم. شاید به این دلیل که مسائل جنسی در ایران همچنان به عنوان یک انگ اجتماعی دیده می شود.
او استدلال می کند که یکی از دلایل نبود آمار دقیق در این زمینه روی آوردن مردم به خود درمانی است که به طبع باعث می شود ایدز، که در صدر بیماری های آمیزشی قرار دارد، ثبت نشود.
دکتر رسولی نژاد می گوید تا چند ماه پیش آمار رسمی در ایران حاکی از آن بود که ۷۰ تا ۷۵ درصد از شیوع ایدز در میان معتادین است، اما حالا به ۶۴ درصد رسیده است.
او نتیجه گیری می کند که به این ترتیب در ایران تعداد مبتلایان از طریق آمیزش جنسی بالاتر رفته و در واقع موج دومی از آلودگی های تازه مشاهده می شود که در آن شرکای جنسی معتادین به این بیماری مبتلا می شوند.
اما نگرانی دیگری که وجود دارد انتقال بیماری از زنان به فرزندان آنان است.
دکترعبدالباقی می گوید با این که موارد انتقال ایدز از مادران به فرزند در ایران ناچیز بوده و زیر یک درصد است، اما برای جلوگیری از گسترش آن باید به این زنان آموزش داده شود که حامله نشوند.
او اضافه می کند در صورتی که زنی آلوده به اچ آی وی حامله شود، باید داروهای خاصی را مصرف کند که از انتقال این بیماری به جنین جلوگیری می کند.
آموزش
دکتر عبدالباقی می گوید در ایران میزان آموزش در این زمینه کافی نیست، اما رو به بهبود است.
او می گوید در ایران با این گونه مسائل به طور دوره ای برخورد می شود.
یعنی به دنبال یک دوره از بحثها و آموزشهای همگانی و ارجاع مکرر به نظرات کارشناسان، همه تحرکات فروکش می کند.
دکتر عبدالباقی می گوید بر خلاف کشورهای غربی که آموزشهای جنسی با صراحت انجام می شود، در ایران حتی زمانی که راه انتقال ایدز از طریق جنسی در رادیو و تلویزیون مطرح می شود کارشناسان به صراحت نمی توانند وارد جزئیات شده حتی طریقه درست استفاده از کاندوم را توضیح دهند.
دکتر شهمنش آموزش را برای کنترل و پیشگیری از گسترش ایدز مهم ارزیابی می کند اما معتقد است نتیجه نهایی آموزشها بالا بردن سطح آگاهی عمومی است و لزوما در رفتار جنسی افراد تغییر چندانی حاصل نمی شود.
او در مقابل معتقد است که اگر گروه اصلی پرمخاطره مورد هدف قرار گیرد و افراد در این گروه کنترل و درمان شوند، آن وفت جلوگیری از شیوع ایدز به مراتب موفق تر خواهد بود.
دکتر شهمنش می گوید مشارکت سازمانهای بین المللی به ویژه سازمان بهداشت جهانی (who)، می تواند در کنترل و رفع معضل ایدز بسیار سازنده باشد، اما تا سه سال پیش که ارقام شیوع ایدز به بیش از چهل میلیون نفر نرسیده بود، سازمان جهانی بهداشت کاری انجام نداد.
او استدلال می کند که سازمان بهداشت جهانی در واقع نه پشتوانه مالی و نه قدرت لازم را داراست که بتواند نقش حیاتی خود را در این زمینه ایفا کند.
هزینه درمان
سازمان ملل متحد به تازگی یک صندوق بین المللی علیه ایدز، سل و ملاریا را راه اندازی کرد که برای اجرای پروژه های آن مبلغ ۱۰ میلیارد دلار پیش بینی شده بود.
قرار بود در صورت تامین این وجه، نیمی از آن برای درمان و نیم دیگر برای پیشگیری تخصیص داده شود.
دکتر شهمنش می گوید در نهایت یک میلیارد و هشت صد میلیون دلار برای صندوق جهانی علیه ایدز، سل و مالاریا جمع آوری شد که در همان بدو راه اندازی این صندوق مصرف شد.
او اضافه می کند مقصد نهایی ۱۵ میلیارد دلاری که جرج بوش، رییس جمهوری آمریکا، برای مبارزه علیه ایدز وعده داده است معلوم نیست و در هر صورت بخشی از آن به شرکت های داروسازی آمریکایی پرداخت خواهد شد.
دکتر شهمنش معتقد است مشکل اساسی دیگر موضوع بهره برداری انحصاری (مالکیت اندیشه) است که قوانین سازمان تجارت جهانی در این رابطه بسیار سختگیرانه است.
پس از مدتها مباحثه سرانجام اعضای سازمان تجارت جهانی در کنفرانس ژنو پذیرفتند کشورهایی که خود را در برابر بیماری هایی مانند سل، مالاریا و ایدز در معرض خطر می بینند، بتوانند یا داروها را بسازند و یا وارد کنند.
دکتر شهمنش می گوید در حالی که هزینه درمان سالیانه یک بیمار ایدز در بریتانیا حدود ۲۰۰۰ دلار است، هزینه همین داروها در هند به روزی یک دلار یعنی ۳۰۰ دلار در سال تقلیل می یابد.
او می گوید مجادله در سازمان تجارت جهانی بر سر همین موضوع است که در حال حل شدن است اما هنوز مسائل زیادی وجود دارد.
دکتر رسولی نژاد هزینه ماهانه درمان هر بیمار ایدز در ایران را حدود هزار و صد دلار تخمین می زند و می گوید تهیه داروهای ایدز برای بیماران در ایران هزینه ای دربر ندارد چون دولت این داروها را به طور مجانی توزیع می کند.
برخی از بیماران ایدز در ایران از انتظار طولانی مدت و حتی تا دو سال برای دریافت جواب آزمایشهای خود شاکی بوده اند.
دکتر عبدالباقی این ادعا را تعجب آور توصیف می کند و توضیح می دهد که در ایران با این که آزمایشگاه های خصوصی برای انجام آزمایش اولیه ایدز وجود دارند اما به دلیل اعتبار سازمان انتقال خون غالب بیماران به آن جا ارجاع داده می شوند.
او اضافه می کند که برای آزمایشهای بعدی چند آزمایشگاه دیگر وجود دارد و تشخیص اچ آی وی خیلی سریع انجام می گیرد و حداکثر بعد از یک هفته جواب آن آماده است.
دکتر عبدالباقی توضیح می دهد که به جز تعدادی موارد استثنا، هیچگاه جواب آزمایش مخفی نگاه داشته نمی شود.
او برای نمونه پدر و مادر بیماری را به خاطر می آورد که نمی خواستند فرزند آنها، که در آن زمان دانشجو بوده، از بیماری خود مطلع شود.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 168]