چرا به داستان.های علمی .تخیلی علاقه داریم؟ / بالارد: 20 تا 30 صفحه جریمه می.نوشتم

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

کشیشی که مسئول این مدرسه مذهبی بود برای تنبیه جریمه برای نوشتن به ما می.داد. باید 20 تا 30 صفحه جریمه از روی یکی از متن.های کتاب مدرسه می.نوشتی. به نظرم کپی کردن بخشی از رمان....

جی.جی. بالارد داستان علمی. تخیلی را وسیله.ای برای پیش.بینی نمی.داند، اما نقش هشداردهنده آن را تایید می.کند.
چهار گفت.وگو با نویسندگان برتر ادبیات علمی .تخیلی بین سال.های 1987 تا 2001 صورت گرفته و در بخش زیر جِی.جی. بالارد دلیل علاقه خود به این ژانر و آینده آن را توضیح می.دهد.
جیمز گراهام بالارد (15 نوامبر 1930 - 19 آوریل 2009) مشهور به جِی. جی. بالارد رمان.نویس انگلیسی است. او را یکی از نویسندگان گونه ادبیات پادآرمانشهری (Dystopian literature) می.دانند. مشهورترین رمان او «تصادف» است که در آن توانایی انسانی در نابودی خودش، به .وسیله فناوری ساخته خودش در طی فرآیند مکانیکی.سازی جهان با استفاده از خودروها به نمایش گذاشته می.شود.

از «امپراتوری خورشید» بگویید.
وقتی داشتم «امپراتوری خورشید» را می.نوشتم متوجه شدم فضا و مکان شانگهای به شکلی نامحسوس در دیگر رمان.هایم وجود داشته و خیلی برایم عجیب بود که برای نوشتن کتابی درمورد تجربه.ام از جنگ 40 سال صبر کرده.ام، اما حالا می.فهمم شاید همیشه درمورد همین دو موضوع می.نوشتم. اصلا یکی از دلایلی که موجب شد به ژانر علمی.تخیلی روی بیاورم همین بود که به من اجازه می.داد فضای لندن دهه 1960 و 1970 را که خوب می.شناختم بازسازی کنم، یعنی به شیوه سوررئالیست.ها منظره را جوری شکل بدهم که بطور ناخودآگاه شبیه شانگهای دوران جنگ باشد. می.توانستم لندن را زیر آب ببرم و دنیا را غرق کنم. می.توانستم زندگی روزمره بریتانیا، اروپای غربی و آمریکا را از نو شکل بدهم.

شما از ژانر علمی .تخیلی و فرمی که به شما ارائه داد صحبت می.کنید. آگاهانه به این سمت رفتید؟ دوران بچگی در شانگهای چنین آثاری می.خواندید؟
کتاب.خوانی دوران بچگی.ام خیلی درهم است. کلاسیک.های ویژه کودکان مثل «رابینسون کروزو» و «آلیس در سرزمین عجایب» را خواندم. همان موقع خیلی کتاب.های مصور آمریکایی می.خواندم چون شانگهای زیر نفوذ آمریکا بود. هم کوکاکولا داشتیم و هم ماشین.های آمریکایی و حتی شبکه.های رادیویی داستان.های «سوپرمن» را شب و روز پخش می.کردند. پس تغذیه فرهنگی متنوعی داشتم، درست مثل حالتی که حالا یک کودک 10 ساله در لندن تجربه می.کند.

وقتی بچه بودید هم می.نوشتید؟
به شکلی کنجکاوانه شروع به نوشتن کردم. در شانگهای مدرسه که می.رفتیم کشیشی که مسئول این مدرسه مذهبی بود برای تنبیه جریمه برای نوشتن به ما می.داد. باید 20 تا 30 صفحه جریمه از روی یکی از متن.های کتاب مدرسه می.نوشتی. به نظرم کپی کردن بخشی از رمان چارلز دیکنز خیلی سخت.تر از این بود که از خودم چیزی بنویسم. یادم می.آید یک بار چیزی خودم نوشتم و دادم دست معلم. بعد از اینکه شب نگاهی به جریمه.ها انداخته بود صبح که رفتیم کلاس صدایم کرد و رفتم جلوی نیمکت.ها ایستادم، بهم گفت: «بالارد دفعه بعد که کتابی برای کپی کردن برداشتی حواست باشد یک تیکه آشغال برنداری.» متوجه نشده بود «ماجرایی در فاضلاب اسپانیا» درواقع نوشته خودم بود. این بود آغاز نوشتن من و شاید تمام نوشتن من در همین چارچوب شکل رفت. دوران نوجوانی در مدرسه می.نوشتم.

سنت است که بسیاری از نویسندگان انگلیسی زبان فرم داستان علمی .تخیلی را آزموده.اند از جرج اورول و آلدوس هاکسلی بگیر تا اچ.جی. ولز در اوایل قرن بیستم. خودتان را به این سنت نویسندگی مرتبط می.دانید؟
دوست دارم چنین باشد. وقتی بچه بودم ولز می.خواندم. محال است داستان علمی ..تخیلی بنویسی و زیر سایه ولز نباشی. چیزی که این نویسندگان به تو می.دهند این است که داستان علمی.تخیلی فقط محدود به این برخورد سطحی سریال.های «دکتر هو» و «سفرهای ستاره.ای» و فیلم «جنگ.های ستاره.ای» و باقی رفقا مثل آثار علمی .تخیلی.نویسان بازاری دهه 1950 و 1960 آمریکایی نیست. رمانس علمی قرن.هاست بخشی از ادبیات انگلیسی شده و قدمت آن حداقل به دو تا سه قرن پیش بازمی.گردد. تعداد نویسندگان انگلیسی بزرگی که چیزی شبیه به داستان علمی.تخیلی ننوشته.اند خیلی کم است. به نظر من داستان علمی .تخیلی بخشی از رودخانه بزرگ ادبیات خلاقانه است که ادبیات انگلیسی را درنوردیده، چیزی بیش از 400 یا حتی 500 سال است که چنین است و ادبیات علمی مدرن شکل گرفته.

تا آنجا که من می.دانم شما تنها کسی هستید که رئیس جمهور شدن رونالد ریگان را پیش.بینی کرده است. به نظرتان این کاربرد خاص ادبیات علمی .تخیلی نیست؟
به نظرم ادبیات علمی .تخیلی نقش یک پیشگو را دارد و بسیاری از پیش.بینی.هایش به حقیقت پیوسته است. البته منظورم این نیست که امروز نقش اصلی این ادبیات پیشگویی است. به نظرم دیگر وظیفه نویسنده این ادبیات پیش.بینی کردن شیوه جدید سفر فضایی و ماشین لباس.شویی نیست. به نظرم ارزش والای ادبیات علمی. تخیلی وابسته به مسائل تکنولوژی نیست. به نظرم داستان علمی.تخیلی در وادی روانشناختی کاربرد پیشگویی و هشدار دارد چون کارش فرستادن احساسات به آینده است. به واکنش.های خودآگاهانه و نیمه.آگاهانه ما به تمامی اموری که از آینده به سوی ما می.آید نگاه می.کند. به نظرم در پیش.بینی ما از دنیای غریب ذهنی آینده، ادبیات علمی.تخیلی امروز بیشترین اهمیت را دارد.

در تمام آثارتان بر استحاله روانشناختی، بر شیوه.های تغییر انسان در ارتباط با طبیعت و بلایای انسانی و در آثار دهه 1970 خود بر رابطه با جامعه آرمانی تاکید بسیاری کرده.اید. تا چه میزان شما استحاله روانشناختی واقعی را توصیف کرده.اید و تا چه میزان این توصیفات استعاری بوده است؟
به شکلی استعاری این کار را کرده.ام. «تصادف» استعاره از مشاهده من درمورد غیرانسانی شدن دنیایی است که در آن زندگی می.کنیم. ما از جامعه.ای که با واکنش.های انسانی در آن می.زیستیم دور شده.ایم. به دلیل امکانات وسایلمان دیگر به تصادف فکر نمی.کنیم و مردم دور قربانی یک حادثه جمع می.شوند. یک لحظه ناراحت می.شویم اما واقعا در این بزرگراه.ها غرق شده.ایم. اصلا وقت نداریم یک لحظه از همه چیز دست بکشیم و احساس انسانی طبیعی خود را بروز بدهیم. «تصادف» استعاره.ای افراطی از خطرات پیش روی ماست.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 207]