گزارش تحليلي ابتكار از خبرهاي تكذيب شده در دوهفته گذشته ; هجوم شايعه در فضاي سياسي كشور

واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: گزارش تحليلي ابتكار از خبرهاي تكذيب شده در دوهفته گذشته ; هجوم شايعه در فضاي سياسي كشور
گروه سياسي-به خبر هاي منتشر شده در فضاي عمومي كشور در مقطع زماني دو هفته گذشته نگاه كنيد.
تكذيب جلسه رضايي،قاليباف،لاريجاني توسط دفتر لاريجاني
دفتر رئيس مجلس شوراي اسلامي امروز با صدور اطلاعيه اي شركت " دكتر علي لاريجاني" در جلسه اي با حضور محسن رضايي و محمدباقر قاليباف را تكذيب و تصريح كرد كه چنين جلسه اي تشكيل نشده است.
تكذيب نامه لاريجاني به مصباحي مقدم
سخنگوي هيئت رئيسه مجلس با تكذيب خبر ارسال نامه اي از سوي رئيس مجلس به رئيس كميسيون اقتصادي كه خبر آن امروز در يكي از خبرگزاريها منتشر شد، اظهارداشت: در آغاز دوره مجلس هشتم رئيس مجلس از كميسيون هاي تخصصي خواست تا براساس شرح وظايف خود برنامه كاري خود را تدوين و به هيئت رئيسه ارائه دهند.
ميرحسين موسوي اظهارنظر را درباره انتخابات تكذيب كرد
پايگاه اطلاع رساني اصلي حاميان خاتمي در گزارشي به نقل از ميرحسين موسوي نوشت: «در شرايط فعلي خاتمي را بهترين گزينه براي رياست جمهوري مي دانم و خط قرمز من خاتمي است و تا وقتي احتمال حضور ايشان در انتخابات باشد به آمدن فكر نمي كنم.» اين سايت اينترنتي مدعي شده بود كه ميرحسين موسوي اين سخنان را در ديدار با جمعي از دانشجويان بيان كرده است.ساعتي پس از انتشار اين خبر كه با استقبال رسانه هاي اصلاح طلب قرار گرفت، دفتر ميرحسين با انتشار اطلاعيه اي اين ديدار را تكذيب كرد.
باهنر ديدارش با ميرحسين را تكذيب كرد
محمدرضا باهنر نايب رئيس دوم مجلس در گفتگو با فارس گفت: من تاكنون نشست و ملاقاتي با ميرحسين موسوي نداشته ام و اين خبري كه از ديدار من با ميرحسين منتشر شده قطعا نادرست است و آن را تكذيب مي كنم. وي اظهار داشت: من فقط در جلسات مجمع تشخيص مصلحت نظام آنهم در حد سلام و عليك با ميرحسين ارتباط داشته ام. باهنر همچنين با اشاره به خبر برخي رسانه ها مبني بر اينكه «خبرنگاران حاضر در جلسه امروز مجلس مدعي خروج تعدادي كارت سفيد از جيب باهنر بودند» گفت: اين خبر تكذيب مي شود و صحت ندارد.
ضرغامي نامزدي اش را تكذيب كرد
رئيس سازمان صدا و سيما تا ساعت 1/30 بامداد امروز سه شنبه 28 آبان ميهمان دانشجويان دانشگاه امام صادق (ع) بود و ضمن پاسخگويي به انتقادهاي آنها، نامزدي خود را در انتخابات رياست جمهوري دهم تكذيب كرد.
تكذيب خبر كاهش خدمت سربازي به يك سال
مديركل مشمولان ستادكل نيروهاي مسلح اعلام كرد كه بررسي طرح كاهش خدمت سربازي به يك سال صحت ندارد.به گزارش ايسنا، سردار سرتيپ دوم پاسدار موسي كمالي اعلام كرد: خبر فوق صحت ندارد و چنين طرحي در مجلس شوراي اسلامي مطرح نيست و مدت خدمت مقدس سربازي با توجه به عوامل مختلف از جمله تعداد مشمولان اعزامي و نياز دفاعي كشور تعيين مي شود
تكذيب شايعه فرار قاتل سريالي آبادان
دادستان عمومي و انقلاب شهرستان آبادان گفت: فرار قاتل سريالي در آبادان شايعه اي بيش نيست. شاپور محرابي در پي شايعاتي كه در 24 ساعت گذشته مبني بر فرار قاتل سريالي آبادان كه باعث ايجاد ترس و وحشت بين مردم شده، در گفتگو با فارس اظهار داشت: خبر فرار قاتل سريالي در آبادان شايعه اي بيش نيست و قاتل هم اكنون در يكي از زندان هاي استان تحت مراقبت ويژه به سر مي برد.
به خبرهاي بالا كه نگاه مي شود وجه اشتراك تيتر و متن اين خبرها "تكذيب" است. تكذيب يعني كه خبري كه قبلا از سوي يك منبع اعلام شده، يك منبع ديگر آن را دروغ مي خواند. اعلام نقيضه يك خبر يعني اين كه آن خبر فقط يك شايعه بوده و صحت نداشته است. اما چگونه است كه يك خبر كه صحت ندارد در جامعه پخش مي شود. "شايعه" عليرغم تصور منفي كه از خود به جاي گذاشته است يك رسانه است. (اگر به قول مك لوهان پيام را همان رسانه بدانيم). شايعه مضامين حرف هاي در گوشي و نجواهاي زير لبي است كه همگان در صحت آن ترديد دارند و البته در منتشر كردنش هيچ ترديدي به خود راه نمي دهند. اين حرف هاي در گوشي به مدد تكنولوژي هاي نوين ارتباطي گاه بيشتر از خبرهاي رسمي منتشر مي شوند. چرا كه ميليون ها وبلاگ و سايت غيررسمي در برابر پايگاه هاي اطلاع رساني رسمي از قدرت شگفت آوري برخوردارند. سايت ها و وبلاگ هايي كه به دليل بي توجهي به معيارهاي اخلاقي و حرفه اي رسانه ها و همچنين نامشخص بودن گردانندگان آنها از هر قيد و بند اخلاقي و قانوني آزادند و براي انتشار شايعات نه باز خواستي مي شوند و نه از نظر حرفه اي نگران اعتبار خود در نزد مخاطبان مي باشند. چه بسا اعتبار بسياري از اين رسانه هاي جديد به انتشار اخبار دروغين و غير رسمي مي باشد. اما چرا در جامعه ما كه مدعي اخلاق و مذهب است اين اتفاقات براحتي و در مقياس وسيع تري مي افتد. جامعه شناسان چه از منظر خود به اين موضوع مي نگرند و براي تحليل هاي خود به شرايط اجتماعي اشاره مي كنند. روانشناسان نيز معتقدند شايعات در موقعيت هاي مبهم كه يك تصوير روشن از يك رويداد وجود نداشته باشد، دهان به دهان مي چرخند در حقيقت اين شايعات از نظر روانشناسان برداشت هاي ذهني هر كدام از افرادي است كه اين رويدادها را روايت مي كنند. اين گروه از مردم البته در روايت ناصحيح از رويداد غرضي ندارند. آنان برداشت خود را عين حقيقت مي دانند. اما آنچه كه در اين نوشتار مراد است به شرح زير است:
1) فقر اطلاعات صحيح و مستند: اين در موقعيت هايي است كه اطلاع رساني صحيح و درستي اتفاق نمي افتد. زماني كه مجراهاي ارتباطي با مخاطبان مسدود و يا با دشواري مواجه شده باشد. امري كه در كشور ما بارها اتفاق افتاده است تعطيلي مطبوعات و فيلتر شدن برخي خبرگزاري هاي معتبر از آن جمله است كه گه گاه در فضاي سياسي كشور رخ مي دهد.
2) اهداف تبليغي گروه ها: هم اكنون وبلاگ ها و سايت هاي گروه هاي سياسي به مراجعي براي ديدن و شنيدن اخبار بدل شده است. اين پايگاه هاي خبري بيش از آنكه رسالت خبري و اطلاع رساني داشته باشند، اهداف تبليغي خود را پيگيري مي كنند. بروز شايعه از نظر اين رسانه ها اثري بر جاي خواهد گذشت و كه تكذيب آن ندارد. به همين جهت اينان اگر چه مي دانند بزودي مجبور به تكذيب خبر خود ساخته مي شوند، اما آنرا در فضاي جامعه منتشر مي كنند. نبود نظارت مستمر و قوانين بازدارنده در اين باره از عوامل گسترش اين معضل اطلاع رساني است.
3) آزمودن جامعه: برخي از اخبار و اطلاعات ناصحيح و گاه صحيح كه گاه قرار است اتفاق بيفتد پيش از حادث شدن نياز به يك فضاي رواني دارد. واكنش جامعه بايد در برابر آن سنجيده شود. برخي از افرادي كه پشت پرده شايعات مختلف هستند به اين منظور به انتشار اخبار ناصحيح و غير رسمي دست مي زنند. به نظر مي رسد خبرهاي سياسي كه اين روزها در فضاي جامعه را تحت تاثير قرار داده است از اين دست باشد. به طور مثال شايعات مربوط به ميرحسين موسوي از آن جمله است. برخي از دوستان و دوستداران نامزدي نخست وزير سابق با انتشار شايعاتي مربوط به تصميم وي مبني بر حضور در انتخابات فضاي جامعه را "تست" مي زنند. آنان با بررسي و تحليل واكنش هاي دو گروه به اين خبر مي انديشند. يكي اصلاح طلبان كه خود به دو بخش تقسيم مي شوند: يكي آنان كه خواستار حضور خاتمي هستند و حضور ميرحسين اين امكان را از آنان مي گيرد. و ديگر گروهي كه به هر كسي به غير از خاتمي مي انديشند. گروه ديگري كه در انتشار اين خبر مورد آزمون قرار مي گيرند اصولگرايان هستند. كه اين گروه نيز به دو بخش تقيم مي شوند. يكي آنانكه با هر كانديداي "راي آور" همچون خاتمي و ميرحسين موسوي مخالفند و گروه ديگري كه حضور ميرحسين را براي مقابله با خاتمي و منصرف كردن وي مفيد مي دانند. به هر حال به نظر مي رسد كه اينگونه شايعات با هر منظوري كه ساخته و منتشر مي شود نه تنها شايعه كنندگان را به اهداف خود نخواهد رساند، بلكه گاه نتيجه حاصل شده بر خلاف انتظار شايع كنندگان نيز بوده است. فضاي پر از شايعه و سراسر ابهام هيچ كمكي به گرفتن تضميمات صحيح نمي كند. به ويژه اگر درباره انتخابات باشد نه مي توان انتظار داشت مردم به درستي تصميم بگيرند و نه تصميم گيرندگان براي مردم.
4) ترديد تصميم گيران: يكي ديگر از مواردي كه بر انتشار شايعات اثر مستقيم دارد ابهام در نظرات، گفته ها و اقدامات تصميم گيران است. تصميم گيران كه ممكن است مسئولين دولتي باشند با دوري از شفافيت و پناه بردن به سخنان و اعمال دو پهلو، دست شايعه سازان را براي انتشار اخبار باز مي گذارند. گاه نيز ممكن است تصميم گيران نامزدهاي مطرح انتخابات باشند. بسياري از كساني كه در معرض كانديدا توري براي انتخابات هستند گاه بي توجه به خواست عمومي جامعه كه خواهان حضور يا عدم حضور آنان مي باشند، در حرف ها و رفتارهايشان هيچ كدام از خواسته هاي مردم لحاظ نمي شود. چنانكه هم اكنون در مورد خاتمي اين اتفاق افتاده است. بسياري از دوستداران و مخالفان خاتمي منتظرند كه يك جواب صريح از او بشنوند، اما و قتي به اين خواسته نمي رسند هر كسي حرف هايش را متناسب با موضع خود ارزيابي مي كند و آن را-نه تنها باور مي كند كه-در جامعه نيز منتشر مي كند.
به نظر مي رسد شايعه نمي تواند به راحتي از جامعه رخت بربندد اما آنچه در اين ميان مي تواند به شفافيت و روشني فضا كمك كند، صراحت گروه هاي مرجع و بويژه شخصيت هاي سياسي، اجتماعي و فرهنگي در بيان افكار و نظرات خود مي باشد. ديگر اينكه مردم را آنچنان كه هستند لايق اعتماد بدانند و از شفافيت مواضع در برابر آنان نهراسند. گل آلود شدن آب اگر چه كمك مي كند كه بتوانيم ماهي بگيريم، اما مطمئنا به آن منجر نمي شود كه ماهي مطلوب خود را باز يابيم. و ديگر اينكه حريف هم مي تواند از اين رودخانه گل آلود ماهي خودش را صيد كند. شايد ماهي مطلوب ما را در سبد خود بياندازد.
جمعه 1 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابتکار]

[مشاهده در: www.ebtekarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 112]