آسيب هاي مغزي در ورزش

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: آسيب هاي مغزي در ورزش
صدمات مغزي عمدتا ناشي از ضربات به سر مي باشد كه سبب تغيير در وضعيت ذهني و رواني با يا بدون تغيير در سطح هوشياري مي شوند.

تغيير در وضعيت ذهني به دنبال ضربه وارده به سر مي تواند سبب تغيير در شخصيت، حافظه (از بين رفتن حافظه)، نقايص عصبي يا فقدان هوشياري شود.آسيب هاي مغزي ملايم ناشي از ضربه امري شايع در ورزش هاي تماسي و به دنبال برخوردهاي ورزشي است.ميزان بروز صدمات سر بر حسب نوع ورزش و سن ورزشكار متفاوت است.بسياري از صدمات وارده به ناحيه سر گزارش نمي شوند چرا كه اساسا صدمات خفيفي هستند و اين صدمات خفيف مورد توجه مربي يا حتي ورزشكار قرار نمي گيرند.

يك مطالعه نشان مي دهد كه ميزان بروز آسيب هاي مغزي در هزار برخورد در فوتبال حدود 6 درصد و در بسكتبال براي پسران 11 درصد و در دختران 16 درصد و ميزان آسيب ها در كشتي 25 درصد براي پسران است.در ورزش بوكس ميزان بروز ضربه مغزي و صدمات به سر از هر ورزش ديگري بيشتر است.ورزش هاي پر خطر براي ضربه به سر و آسيب هاي مغزي به دنبال آن عبارت اند از: بوكس، فوتبال، هاكي روي يخ و كشتي.

علايم آسيب مغزي
*معمولا به دنبال ضربه به سر و آسيب مغزي حالت بهت زدگي و گيجي در فاز حاد وجود دارد.

*امكان دارد فرد نتواند به سوالات ساده پاسخ بدهد و يا با تاخير جواب دهد و حالت هيجاني متغير را تجربه كند.

*امكان دارد علايم بينايي مثل تاري ديد، دو بيني يا جرقه هاي بينايي وجود داشته باشد.

*امكان دارد فراموشي زمان قبل از ضربه و يا بعد از آن وجود داشته باشد و فرد مكانيسم صدمه به سر را به خاطر نياورد كه البته اين فراموشي فقط زمان اندكي قبل از صدمه و زمان متغيري بعد از صدمه را شامل مي شود.

*شرح حالي از استفراغ مدام مي تواند مطرح كننده آسيب مهم مغزي و افزيش احتمالي فشار داخل جمجمه باشد.

معاينه
*در بيمار غير هوشيار بايد فورا راه هوايي، تنفس و جريان خون (تنفس و قلب) بررسي شود.

*در بيمار هوشيار در يك محل آرام دور از هم تيمي ها و مربي بايد وضعيت رواني و شناختي بررسي شود.

*اولين امر در معاينه باليني بيمار مشاهده دقيق ظاهر وي است.

*بايد براي بررسي آسيب، گردن و جمجمه سر لمس شود.

*بايد استخوان هاي صورت مثل فك فوقاني، فك تحتاني و كاسه چشمي لمس و از نظر شكستگي همراه احتمالي بررسي شوند.

*باز و بسته كردن دهان براي ارزيابي آسيب احتمالي در مفصل بين فك تحتاني و استخوان گيجگاهي و يا شكستگي هاي فك تحتاني لازم است.

*مشاهده در لمس بيني از نظر تغيير شكل و حساسيت در لمس براي بررسي شكستگي احتمالي آن.

*وجود ترشحات شفاف و آبكي پايدار از گوش يا بيني احتمال شكستگي كف جمجمه را مطرح مي كند.

*بررسي حركات چشم به اطراف، رفلكس مردمك و سطح چشم.

*ارزيابي قدرت و حس در اندام فوقاني و تحتاني.

*ارزيابي تعادل و هماهنگي عضلات

*تكرار معاينات هر 15 دقيقه (در كنار زمين) تا رفع كامل علايم و بعد مي توان اجازه برگشت به رقابت را داد.

*اگر در مدت 15 دقيقه علايم بر طرف نشود نبايد به ورزشكار اجازه بازگشت به رقابت داده شود و بايد به اورژانس ارجاع شود.

علل آسيب هاي مغزي در ورزشكاران
*سابقه آسيب قبلي به سر يك فاكتور مهم براي ابتلا به يك صدمه مغزي پايدار محسوب مي شود.

*ريسك ابتلا به يك آسيب و اختلال مغزي در كسي كه دچار آسيب جدي شده و قبلا يك بار ديگر هم سابقه آسيب به سر را داشته است حدود 4 تا 5 برابر است.

*استفاده نكردن از محافظ هاي دهاني.

*كلاه محافظ نامناسب.

*استعداد ژنتيكي كه سبب مي شود در دو فرد با صدمه يكسان يكي دچار اختلال پايدار شود و ديگري نشود.

بررسي هاي تصويري سي تي اسكن
*برتري هاي سي تي اسكن بر ام آر آي در سه مورد است:

اول اين كه خونريزي حاد را بهتر نشان مي دهد، دوم اين كه سريع تر انجام مي گيرد و سوم اين كه در پايش بيمار كاربردي تر از ام آر آي مي باشد.

ام آر آي
-ام آر آي روش ارجح در بيماراني است كه علايم پايدار دارند (بيش از 7 روز) يا دچار تغييرات عصبي ديورس مي شوند، مي باشد.

خونريزي مغزي تاخيري يا آهسته گسترش يابنده را »ام آر آي« بهتر نشان مي دهد.

تست هاي عصبي- رواني
-انجام تست هاي عصبي- رواني توسط متخصص در اغلب موارد در مورد ورزشكاراني كه دچار ضربه به سر و علايم عصبي به دنبال آن شده اند لازم است.

درمان
-در موارد خونريزي هاي زيرسخت شامه اي به دنبال ضربه به سر، فرد دچار كاهش و فقدان هوشياري و پايداري مي شود و بايد به سرعت جراحي شود.

-خونريزي زير عنكبوتيه خود را با سردرد شديد بدتر شونده و علايم افزايش فشار داخل جعبه اي نشان مي دهد و نياز به جراحي اورژانس دارد.

-در افرادي كه به دنبال آسيب و صدمه ناشي از ضربه به سر هنوز علايم دارند اصابت ضربه مجدد مي تواند به تورم شديد و كشنده بافت مغز منجر شود.

-سندرم ناشي از ضربه سر (post concussion syndrome) خود را به صورت بروز علايم طولاني مدت به دنبال ضربه سر نشان مي دهد.

اين علايم كه امكان دارد مدت ها بعد از ضربه به سر ادامه پيدا كند عبارت اند: از سردرد، گيجي، اختلال حافظه، فقدان ميل جنسي، اختلال تعادلي و حساسيت نور و صدا و تمركز مختل شده و گاهي افسردگي و اضطراب.

-اغلب ورزشكاراني كه دچار ضربه سر مي شوند طي 24 تا 48 ساعت علائم شان بهبود مي يابد و معمولا در صورت دچار سردرد شدن، سردردشان طي 2 تا 4 هفته بهبود مي يابد.بايد در افرادي كه علائم شان بيش از يك هفته طول كشيده يك شرح حال كامل از نظر قدرت تمركز، هيجانات و علائم همراه گرفته شود.

بازگشت به تمرين
ملاك هاي اصلي براي بازگشت به رقابت و تمرينات ورزشي متعدد و متفاوت اند ولي به طور كلي مي توان به موارد زير اشاره كرد.زماني كه تمام علايم آسيب رفع شوند، بازگشت كامل حافظه و تمركز مناسب، و عدم وجود علايم در تست هاي تحريكي (يك سري تست هاي ورزشي كه سبب افزايش فشار خون و ضربان قلب مي شوند و فرد نبايد در حين انجام اين تست ها دچار علائم شود.).(منظور از رفع كامل علائم بهبود هر گونه ناپايداري هيجاني خنده ناگهاني يا ناراحتي ناگهاني)، بهبود اختلالات خلقي به دنبال ضربه (افسرگي) و بهبود توجه و تمركز مي باشد.

پيش بيني
اغلب ورزشكاراني كه دچار ضربه سر و علائم مغزي به دنبال آن مي شوند قادر خواهند بود بدون هر گونه عارضه اي به ميادين رقابت و مسابقه بازگردند.از آن جا كه بسياري از صدمات خفيف وارده به سر توسط ورزشكار به مربي يا پزشك گزارش نمي شود پيش بيني كلي صدمات وارده به سر مشخص نيست.شرايط شديد به آلزايمر در 15 درصد از افرادي كه به صورت حرفه اي به بوكس مي پردازند ديده شده است.خوشبختانه اين امر در ساير ورزش ها نادر است.
چهارشنبه 29 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 315]