درباره حادثه اتمی "چرنوبیل "بیشتر بدانید

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: ۲۶ آوريل ۱۹۸۶ به دنبال وقوع انفجار در راكتور شماره ۴ نيروگاه هسته اي چرنوبيل در ۱۳۰ كيلومتري شهر "كي يف" پايتخت اوكراين، بشريت وارد عصر جديدي در فعاليت هاي هسته اي صلح آميز شد.

به گزارش افکار تا آن زمان كارشناسان هسته اي افكار عمومي جهان را متقاعد كرده بودند كه شيوه كار نيروگاه هاي هسته اي بسيار ساده و در عين حال امن بوده و هيچ گونه خطري از قبال فعاليت آنها جهان را تهديد نمي كند.
دانشمندان هسته اي نيز براي اثبات و تقويت اين نگرش در نزد جهانيان تلاش مي كردند و براي اين منظور در نيروگاه هاي هسته اي شوروي سابق نيز آزمايش هاي منظمي صورت مي گرفت.
قرار بود آخر آوريل آن سال آزمايش رايج در نيروگاه هسته اي چرنوبيل نيز صورت گيرد، ولي به دليل هواي لطيف بهاري نوبت كاري عوض شد و افراد تازه كار و بي تجربه بدون اينكه از خاموش بودن سيستم ايمني و خطرات ناشي از فعاليت راكتور هاي "آر ام بي كي" با سيستم قدرت پايين خبر داشته باشند، وارد نيروگاه شدند.
همين ناآگاهي و بي تجربگي كه بعدها به عنوان خطاي انساني براي توجيه فاجعه هسته اي چرنوبيل از آن ياد شد ، موجب شد كه تمامي بافته هاي دانشمندان مبني بر ايمني نيروگاه هاي هسته اي در يك لحظه پنبه شده و راكتور شماره ۴ نيروگاه به هوا برود.
عمق فاجعه وقتي بيشتر شد كه مقام هاي اتحاد جماهير شوروي براي چند روز وقوع حادثه اي به اين بزرگي را از جهانيان پنهان كردند و در نهايت اين ماهواره هاي جاسوسي بودند كه با گرفتن عكس هاي هوايي از تغييرات ايجاد شده ناشي از انفجار در چرنوبيل ، واقعيت را براي همه روشن كردند.
ولي باز هم زود بود و تازه بعد از گذشت حدود سه هفته مسوولان شوروي سابق نيروهاي داوطلب از سراسر اتحاد جماهير را براي كمك به حادثه ديدگان و رفع پيامدهاي اين بلاي خانمانسوز بسيج كردند.
بعدها معلوم شد كه عمق حادثه چقدر بود؛ در زمان وقوع حادثه ۵۰ نفر از نيروهاي آتش نشاني و امدادي حاضر در محل به دليل تشعشعات راديواكتيو پودر شدند، ۱۹۰ تن مواد راديواكتيو موجود در نيروگاه به صورت بخار در آسمان نيمكره شمالي پراكنده و محدوده ۳۰ كيلومتري شعاع نيروگاه منطقه ممنوعه اعلام شد.
اما اين پايان داستان نبود و ۵۰۰ هزار نفر انساني كه براي كمك به حادثه ديدگان انفجار به چرنوبيل شتافته بودند، در سال هاي بعد همگي به دليل آلودگي به تشعشعات راديواكتيو يا جان خود را از دست دادند و يا در گوشه بيمارستان ها با بيماري هاي بدخيم دست و پنجه نرم مي كنند.
منطقه "پوليسيه " محل ساخت نيروگاه هسته اي چرنوبيل كه روزگاري شاهد ساخت يكي از بزرگ ترين نيروگاه هاي هسته اي جهان بود ، در تقاطع سه كشور اسلاو نژاد روسيه، اوكراين و بلاروس واقع و به دليل مناظر بكر طبيعي متشكل از جنگل ها، رودخانه ها و درياچه هاي فراوان محل تردد گردشگران بود.
اما بعد از وقوع انفجار، اين منطقه زيبا ديگر به محدوده ترسناكي براي همگان و حتي ساكنان قديمي آن تبديل شد و سال ها است جذابيت هاي طبيعي گردشگري آن كه روزگاري ميزبان گردشگران بود ، جز سكوت و نعره گاه و بيگاه حيوانات وحشي از گرگ و خرس و خوك چيزي نمي بيند.
دو سال بعد از وقوع انفجار بود كه بخشي از رازهاي سر به مهر اين فاجعه هولناك فاش و مشخص شد كه مديريت اين مجموعه حساس و مهم با مشكلات فراوان رواني و انضباط كاري شاغلان آن مواجه بوده است به اين معنا كه رييس نيروگاه تحصيلات اتمي نداشته و اپراتورها و نظام اداري به صورت مستقل و با حس مسووليت پذيري كار نمي كردند و منتظر اجراي دستورات مقام هاي بالا بودند.
كارشناسان هسته اي بعدها مشخص كردند كه كاركنان نيروگاه هسته اي چرنوبيل، مكانيسم فعاليت آن را همچون سماور مي پنداشتند و به اين اصل بي توجه بودند كه اگر احتياط لازم را از دست دهند، مي تواند انفجار بزرگي رخ دهد كه نه تنها كشورهاي مجاور بلكه ساكنان مناطقي در فاصله هزاران كيلومتري آنجا را تحت تاثير قرار دهد.
يافته هاي بعدي دانشمندان و محققان نشان داد كه سيستم پزشكي نيروگاه ضعيف بوده و افرادي با مشكلات روحي و رواني در مجموعه كاركنان اين مركز حساس هسته اي راه پيدا كرده بودند.
بعدها معلوم شد كه در شب وقوع حادثه سيستم سردكننده نيروگاه كه ايمني آن را تامين مي كرد ، با اين تصور كه روشن بودن آن مي تواند به انفجار راكتور منجر شود، به اراده مقام هاي اداري از كار انداخته شده بود؛ اقدامي كه بزرگ ترين انفجار تمدن بشري تا آن تاريخ را رقم زد.
وقتي ۲۶ آوريل ۱۹۸۶ ميلادي ، فرداي شب انفجار ميزان تشعشات اندازه گيري شد ، رييس نيروگاه " خائن به خلق" معرفي شد.
عوامل انساني دخيل در انفجار نيروگاه چرنوبيل نيز مانند بسيري از حوادث مشابه ديگر از نخستين قربانيان ان بودند و "ويكتور پروخانف" و پنج مسوول ديگر نيروگاه بلافاصله به ۱۰ سال زندان محكوم شدند.
گورباچف رييس جمهوري وقت شوروي سابق كه از وقوع فاجعه اي به اين شدت غافلگير شده بود بعد از گذشت سه هفته و اواسط ماه مي آن سال مردم كشور شوراها را از انفجار نيروگاه مطلع ساخت.
در فضاي آن روز اتحاد جماهير شوروي مسوولان نيروگاه از ترس مجازات هرگز حاضر نشدند كل واقعيات اين حادثه هولناك را به مقام هاي بالايي گزارش دهند و هنوز هم بعد از گذشت ۲۶ سال از آن رويداد، بسياري از رازهاي آن انفجار بزرگ سر به مهر باقي مانده اند.
به دنبال حادثه ۴۷ هزار نفر از ساكنان شهر كوچك چرنوبيل و محدوده ۱۰ كيلومتري نيروگاه تخليه شدند و گورباچف اعلام كرد كه فاجعه چرنوبيل فرسودن بودن صنايع شوروي را به همگان ثابت كرد.
تازه بعد از انفجار راكتور شماره ۴ نيروگاه هسته اي چرنوبيل بود كه متخصصان هسته اي شوروي اعلام كردند كه قبل از آن ۱۰۴ حادثه كوچك در اين نيروگاه ثبت شده بود.
مسوولان وقت حزب كمونيست شوروي ابتدا تصميم گرفتند كه ساكنان "كي يف" پايتخت اوكراين را نيز تخليه كنند ، ولي از ترس بروز احتمال هرج و مرج از اين اقدام منصرف شدند و مردم اين شهر زيباي اروپاي شرقي كه بخش عمده برق مورد نياز خود را از چرنوبيل تامين مي كرد پس از اين انفجار تا دو سال شب ها از روشنايي برق محروم بودند.
مسوولان وقت شوروي در آن زمان تمام همت خود را براي آرام نگه داشتن كشور پهناور شوراها به كار بردند و تظاهرات اول ماه مي مانند هميشه در كي يف برگزار شد و مسابقه هاي دوچرخه سواري كشورهاي سوسياليستي در اين شهر نيز لغو نشد.
در آن روزها همه از تلويزيون شاهد بودند كه يك دوچرخه سوار بلغارستاني بر روي سنگ فرش هاي خيس و آلوده به راديوآكتيو كي يف محل برگزاري مسابقات دوچرخه سواري به زمين خورد و بي خبر از همه چيز بلند شد و براي عبور از خط پايان به مسير خود ادامه داد.
شايد به نظر برسد كه امروز همه چيز درباره حادثه انفجار نيروگاه چرنوبيل روشن شده ، اما واقعيت اين است كه هنوز خيلي چيزها در ارتباط با اين رويداد باورنكردني براي گفتن وجود دارد.
هر چند انفجار نيروگاه هسته اي چرنوبيل براي بشريت درس بزرگي بود و همگان بر اين تصور بودند كه اين حادثه كشورها را در قبال افزايش ايمني نيروگاه هاي هسته اي هشيار كرده است ، ولي حادثه اي ديگر در فوكوشيماي ژاپن بر اين پندارها خط بطلان كشيد.
ژاپني ها كه در دو سه سال اخير بازديد از خرابه هاي چرنوبيل به يكي از مقاصد اصلي گردشگري شان تبديل شده بود، با حادثه اي مواجه روبرو شدند كه هزاران كشته و بي خانمان بر جاي گذاشت.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]