واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: اردوغان خواستار شد; ميانجيگري تركيه بين ايران و آمريكا
گروه سياست خارجي -تركيه كه سابقه ميانجيگري در مناسبات و مناقشات ايران با برخي كشورهاي غربي و بطور مشخص كشور هاي موسوم به 5+1 در ارتباط با موضوع هسته اي را در كارنامه سياست خارجي خود دارد، اين بار روياي ميانجي گري ميان ايران و باراك اوباماي تازه انتخاب شده را در سر مي پروراند، تا اين چنين به نقش بين المللي خود را كه پس از مسئله گرجستلان كم رنگ شده بود، رنگي دوباره بخشد. رجب طيب اردوغان، نخست وزير تركيه در مصاحبه با روزنامه آمريكايي نيويورك تايمز از اين خواسته آنكارا سخن گفته و تصريح كرده است كه: تركيه خواهان ايفاي نقش ميانجي ميان دولت باراك اوباما و ايران بوده و در اين راه از نفوذ رو به افزايش خود در خاورميانه استفاده مي كند. وي كه در اين گفت و گو با اشاره به نقش رو به افزايش تركيه در خاورميانه براي پل زدن ميان غرب و شرق، گفت: انتخاب اوباما به عنوان رئيس جمهور آمريكا فرصتهاي جديدي را براي تغيير در روابط واشنگتن با تهران به وجود آورده است. رئيس جمهور تركيه همچنين پيام تبريك رئيس جمهوري ايران به باراك اوباما را به عنوان گامي كه بايد برداشته مي شد توصيف كرد.اردوغان كه پيش از سفر به آمريكا براي شركت در نشست بحران جهاني اقتصاد اين مصاحبه را انجام داده گفت: ما آماده ميانجيگري هستيم. معتقدم كه مي توانيم بسيار مفيد باشيم. ما روابط ميان آمريكا و ايران را با دقت زيادي دنبال مي كنيم و انتظار داريم كه پرونده هسته اي ايران روي ميز حل شود. در عصر حاضر جنگها به هيچ وجه راه حل مناسبي نيستند. اردوغان در ادامه اين مصاحبه گفت: اصول سياست خارجي تركيه بر اين نكته استوار است كه ما با دشمن تراشي مخالفيم. هيچ كس نبايد اين تفكر غلط را داشته باشد كه تركيه بيش از ناتو متوجه خاورميانه شده است. اگر نفوذ تركيه در خاورميانه بيشتر شود كمكي خواهد بود براي حضور ما در اروپا كه اين جريان به عنوان پشتوانه اي در ناتو محسوب مي شود.وي در ادامه با اشاره مجدد به موضوع پيروزي اوباما در انتخابات رياست جمهوري آمريكا انتخاب وي را موقعيتي براي آمريكا براي جلب اعتماد جهان و بازيافتن آن توصيف كرده و گفت: آمريكا هم اكنون چنين تصويري را در جهان ندارد. آمريكا در آغاز قرن 21 ارزشهاي مشخصي را براي خود تعريف كرد اما هم اكنون در تحقق آنها پيشرفتي نداشته بلكه عقب گرد نيز كرده است. و براي من به عنوان يك نخست وزير اين خيلي مهم است كه اين ارزشها را به حقيقت نزديك كنم. بر اساس گزارش نيويورك تايمز، تركيه از لحاظ اقتصادي و سياسي از منزوي شدن ايران هراس دارد. زيرا ايران جايگزيني مناسب به جاي روسيه براي تامين انرژي مورد نياز تركيه محسوب مي شود. اين كشور خواهان جلوگيري از آغاز يك جنگ ديگر در مرزهاي خود است.در همين رابطه يك ديپلمات غربي گفت: تركيه به حد مرگباري از آغاز جنگ عليه ايران هراس دارد. آنها خواهان تكرار ماجراي عراق نيستند.نيويورك تايمز مي نويسد: تركيه اعلام كرده كه به تنهايي قصد تسهيل مذاكرات واشنگتن-تهران را دارد. تركيه هم اكنون از اعضاي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي ( ناتو) بوده و ماه گذشته نيز يكي از كرسي هاي غير دائم شوراي امنيت سازمان ملل متحد را از آن خود كرد. تركيه كشوري مسلمان است كه در سالهاي اخير روابط خود با همسايگانش را توسعه داده و در اين راه نقش فعالي را در مذاكرات سوريه و اسرائيل ايفا كرده است. اما ديپلماتهاي غربي در موفقيت اين كشور به عنوان يك ميانجي ميان آمريكا و ايران شك دارند. روابط تركيه با ايران پيچيده است; اين دو كشور مشتركاتي در بخش هاي سياسي و اقتصادي دارند اما درباره نفوذ در منطقه با يكديگر رقابت مي كنند. و هر چند خود اردوغان داراي تفكرات اسلامي است اما تركيه يك كشور سكولار بوده و از لحاظ ايدئولوژيكي اختلافات عميقي با ايران دارد.تركيه پيش از اين نيز به عنوان ميانجي در روابط ايران با برخي كشور هاي غربي فعاليت كرده است كه شايد مهمترين اين ميانجيگري هاي بازگردد به يك دور از مذاكرات هسته لاريجاني، دبير سابق شوراي عالي امنيت ملي ايران با خاوير سولانا، رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا. اردوغان پيش از اين توانسته بود با رايزني با لاريجاني و سولانا و جلب موافقت طرفين مذاكرات هسته اي را به تركيه بكشاند. لاريجاني پس از اين دور از گفت و گو ها اعلام كرد در گفتگو با خاوير سولانا به وحدت نظر رسيديم. در اين مذاكرات بحث ها خيلي صريح و روشن مطرح شدو طرفين فهم دقيقي از مواضع يكديگر پيدا كردند.سولانا نيز بعد از ملاقات و گفتگو با لاريجاني در پشت درهاي بسته مذاكرات را سازنده توصيف كرد و گفت: تلاش كرديم مسائل دشوار را حل كنيم.پس از اين هم هواپيماي حامل دبير شوراي عالي امنيت ملي يك بار ديگر در استانبول نشست، با اين تفاوت كه اين بار سعيد جليلي در مقام دبير شوراي عالي امنيت ملي حضور داشت. هواپيمايي كه جليلي در بازگشت از ژنو توقف كوتاهي در استانبول داشت. ترك ها براي ميانجي گري در پرونده هسته اي ايران اعلام آمادگي كرده بودند و ظاهرا تهران و غرب نسبت به ميانجي گري آنكارا بي ميل نبودند. البته در اين دور از ميانجيگري علي باباجان وزير امور خارجه تركيه گفت كه كشورش در اين مذاكرات وساطت نمي كند، بلكه نقش آنكارا در اين ميان فقط تسهيل مذاكرات ميان ايران و غرب است.
چهارشنبه 22 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 148]