فناوری فضایی

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: فناوری فضایی به مجموعه علوم و فناوری گفته می شود که بشر از آنها به منظور سفر به فضا، اقامت در آنجا، تحقیقات و داده برداریهای رباتیک و غیر رباتیک و در نهایت بهره برداری از فضا استفاده می کند.
روزگاری تکنولوژی فضایی در دانش و فناوری مورد نیاز جهت ساخت و ارسال موشک های فضایی به مدار زمین خلاصه می شد. اندک اندک اما هنر ساخت، هدایت و کنترل ماهواره ها شماره یک توجهات مهندسان فضایی دنیا را از آن خود نمود.
سپس سفر موجود زنده به فضا دروازه جدیدی را به روی پژوهشگران فضایی دنیا گشود که باعث شد برای اولین بار در جهان همکاری بی نظیر و تنگاتنگی بین مهندسان، پزشکان و زیست شناسان آغاز گردد. پس از آن بود که انواع و اقسام نیازمندی ها و تولیدات علمی این صنعت نوپا موجب شکل گرفتن شاخه های جدید و هیجان انگیز فناوری فضایی گردید. تا بدان جا که امروزه نانوتکنولوژی، بایوتکنولوژی، نانوبایو تکنولوژی، زیست شناسی فضایی، علم ژنتیک و بسیاری دیگر از یافته های نوین علمی و تکنولوژیکی را می توان به نوعی در رده فناوری فضایی دسته بندی نمود.
فضا برای بشر و تجهیزاتی که نوع بشر عادت به ساختن آنها دارد، محیطی بیگانه، جدید، خشن و بی رحم محسوب می شود. سفر به فضا، سفر به عمق تاریک ناشناخته ها است. از این رو است که بشر برای سفر به فضا و مستقر شدن در آنجا نیاز دارد تمامی دانش و هنر فنی خود را به کار برد.
شاید یکی از جذاب ترین بخش های تکنولوژی فضایی و یکی از مهیج ترین و پرمسئولیت ترین سیستم های فضایی که تا کنون توسط مهندسان فضایی طراحی شده است، بخش حمایت از حیات سفینه های فضایی سرنشین دار بوده است.
سامانه های تولید و بازیابی اکسیژن، سیستمهای پیشرفته بازیابی آب، تجهیزات کنترل دما و رطوبت و بسیاری دیگر از ملزومات مورد نیاز یک فضاپیمای سرنشین دار برای حفاظت از زندگی و سلامت فضانوردان را می توان گوشه ای از چالش های یک مهندس فضایی در چنین پروژه هایی برشمرد.
طراحی و تولید لباس فضایی مناسب برای فضانوردان به منظور انجام فعالیتهای خارج از فضاپیما نیز از موارد دیگری است که فناوری فضایی را برای مهندسان جوان جذاب می نماید.
لباس فضایی در واقع یک سفینه فضایی مینیاتوری است که باید همه ملزومات مورد نیاز فضانورد، اعم از وسایل محافظت از حیات، ارتباطات، آب آشامیدنی، سیستمهای کنترل دما و رطوبت و سایر نیازمندیهای یک انسان را همگی در ابعادی کوچک اما با همان کارایی در خود داشته باشد.
ما در فضا عمدتاْ با سه چالش بزرگ روبرو هستیم که باعث می شود تکنولوژی فضایی را دارای ویژگیهای بسیار مخصوص به خودی نماید. خلاء، بی وزنی و امواج یا ذرات پرانرژی خطرناکی که به طور معمول توسط لایه های مختلف جو زمین و یا سپر حرارتی این سیاره، جذب و یا از ما دور نگاه داشته می شوند.
عدم وجود اتمسفر تنها برای موجودات زنده محتاج به اکسیژن خطرناک نیست بلکه خلاء به معنی از دست دادن انتقال حرارتی در اثر جریان همرفتی نیز است و این برای یک مهندس طراح یعنی عوض شدن همه ذهنیتهای علمی و تکنولوژیکی. بی وزنی ناشی از حرکت در مدار نیز بر بسیاری از پارامترهای طراحی یک محموله فضایی اثر قابل توجهی می گذارد. دلیل گفته شده باعث شده است که فناوری مورد نیاز صنعت فضایی جهان مختص به خود بوده و شاخه جدیدی را در مجموعه های فن پیشه دنیا از آن خود نماید. ذرات باردار پرانرژی که از خورشید به سمت زمین می وزند و محدوده وسیعی از امواج الکترومعناطیسی تابیده شده از خورشید که در حالت عادی توسط جو زمین جذب می شوند علاوه بر مشکلات زیستی گرفتاریهای فنی نیز در پی دارند. اشتباه محاسباتی کامپیوترهای فضایی در اثر نفوذ ذرات باردار پرانرژی خطر قابل ملاحظه ای است که در ورای مدار اطراف زمین گریبانگیر یک مهندس فضایی خواهد شد.
اما امروزه ما شاهد هستیم که فناوری فضایی از دوردست وهم انگیز فضا به ریزترین جزئیات زندگی روزمره ما تا حتی آشپزخانه ها پایین آمده است. کاربردهای فناوری فضایی امروزه قابل تفکیک از زندگی روزمره نوع بشر نیست. ناوبری ماهواره ای، ارتباطات راه دور، پخش ماهواره ای برنامه های تلویزیونی و رادیویی، پیش بینی وضع هوا و صدها کاربرد غیر مستقیم از فناوری فضایی به جزییترین لایه های زندگی بشر وارد شده است.
کامپیوترها و مخابرات رادیویی که روزگاری لبه حمله فناوری فضایی محسوب می شدند، امروزه پیش پا افتاده ترین ابزاری هستند که تصور زندگی بدون آنها غیر ممکن است. در دوران طلایی مسابقه فضایی بین دو ابرقدرت زمانه جنگ سرد، بیشتر این فناوری ها ایجاد و توسعه یافتند اما سالها طول کشید تا کالاهایی که از آن فناوریهای پیشرفته سود می بردند به خانه های ما راه پیدا کنند. تصویربرداری دیجیتال، فناوری تلفن همراه، اینترنت، مواد جدید و بسیاری دیگر از این گونه نوآوریهای علمی و فن آورانه در حقیقت محصولات مستقیم یا غیر مستقیم تلاش بشر برای سفر به فضا بوده است.
فناوری فضایی دوره آغازین عصر فضا را می توان در فناوری ساخت و پرتاب موشک های فضایی، ماهواره ها و کاوشگرهای سیاره ای، تصویربرداری دیجیتالی، طراحی و توسعه سنسورها و حسگرهای فضایی، سفرهای بین سیاره ای، مواد جدید، سفر انسان به فضا و بسیاری موضوعات خرد و درشت دیگر خلاصه کرد.
امروزه اما فناوری فضایی در حوزه هایی مانند ناوبری فضایی، بهینه سازی سیستم ها، زیرسیستم های کوچکتر و سبکتر و کارآمدتر، موتورهای فضایی جدیدتر، انرژیهای نو در فضا، پسماندهای فضایی (زباله های مداری) و گردشگری فضایی حرفهای جدیدی برای زدن دارد.
پیش بینی ها نشان می دهد که فناوری فضایی در آینده راه به معدن کاری فضایی، موشکهای فضایی تک مرحله ای، فناوری استفاده پاک تر از فضا برای جلوگیری از تولید پسماندهای فضایی، کارخانه های مداری برای تولید دارو و یا آلیاژهای ویژه، هتل های فضایی، کلونی سازی و یا مسکونی سازی فضا، آسانسورهای فضایی و ده ها ایده هیجان انگیز دیگر خواهد برد.
فناوری فضایی محصول تلاش خستگی ناپذیر بشر برای سفر به سرزمین افسونگری است که قرنها ذهن جستجوگر او را به خود مشغول کرده بود. کنستانتین تسیلکوفسکی روسی روزگاری نه چندان دور گفته بود که "زمین گاهواره بشر است اما هیچ کودکی تا ابد در گاهواره خود باقی نخواهد ماند." بشر اما برای برای خروج از این گاهواره آبی رنگ نیاز دارد تا خیلی چیزهای جدید یاد گیرد.

دانش فضایی (

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 352]