تقلید از دیدگاه روانشناسی ژنتیک

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: دید کلی

درباره تقلید از همان آغاز می.توان از هماهنگیهایی که جنبه عقلی و هوشی در آنها موثر است صحبت کرد. همراه با تحول ذهنی در انسان ، تقلید نیز در فرد آدمی بکار می.افتد و شاید بتوان در این راه از یک نوع گرایش یا سوگیری کلی سازمان روانی سخن گفت، اما آنچه مسلم است و بررسی.ها نیز نشان می.دهد این است که فن تقلید از ابتدا به نوزاد داده شده و او با مکانیزمی که به صورت ارثی در او بنا شده باشد به تقلید نمی.پردازد. همچنین اهمیت تقلید در این است که مقدمه.ای برای تجسم است، یعنی اینکه قبل از رسیدن به زندگی تجسمی مکانیزم تقلید زیر بنای تجسم یا اساس تصویر ذهنی را فراهم می.سازد.

تاریخچه

در روانشناسی قدیم تقلید به عنوان یکی غرایز اساسی مطرح شده است. اما بررسیهای تحولی نشان داده.اند که فرایند تقلید باید مانند سایر فرایندهای روانی بر اساس یافته.های عینی مورد تبیین قرار می.گیرد. وقتی که مساله شکل.گیری تقلید را بخصوص در آغاز زندگی مورد بررسی قرار می.دهیم می.بینیم که در این عمل جنبه غریزی حاکی از یک خودکار به چشم نمی.خورد. یعنی تقلیدی یک مکانیزیم از پیش داده شده نیست که وقتی طفل به دنیا آمد و بلافاصله بتواند آن را بکار اندازد، بلکه از همان ماههای اول بستگی دقیق و باریکی بین فرایند تقلید و محور اصلی تحول وجود دارد.

مراحل تقلید

عملکرد تقلید در دوره.های مختلف سنی و مراحل مختلف تحول هوشی در طی سه دوره صورت می.گیرد. در مرحله اول حسی - حرکتی که مرحله بازتابهای کلی است تقلید به شکل فراهم سازی.های بازتابی است یعنی مقدمات تقلید فراهم می.شود. هر محرکی ممکن است که در کودک و به تناسب ارگانیزم وی عملی را در او تحکیم کند که مقدمه.ای از تقلید است مثلا صداهایی که کودک تولید می.کند.

در مرحله دوم نخستین عادات شکل می.گیرد و زمان بروز واکنشهای دورانی نخستین و تحقق بازتابهای شرطی است، جنبه گاهگاهی دارد. البته ما بطور منظم و مرتب در اعمال و حرکات و اصوات کودکان جنبه تقلید را نمی.بینیم بلکه تنها گاه.گاه تقلید را در آنها می.بینیم. مرحله سوم تقلید نظام.دار است که کودک به تقلید نظام.دار اصوات منحنی اصواتی که مرتبط به خود وی هستند می.پردازد. یعنی کودک توانایی بروز یا انتشار پاره.ای از حرکات و بخصوص صداها را دارد اما مطابقت جز با جز برای او ممکن نیست.

مرحله چهارم تقلید حرکات نامرئی است یعنی با داشتن یک نشانه محسوس کودک قادر است از یک الگو تقلید کند یعنی مطابقت اعضا را به صورت حسی با مدل یا الگو کشف کند. مرحله پنجم تقلید موقعیتهای نامرئی یا قسمتهای نامرئی بدن به صورت آسان.تر و به شکل نظام.دار قابل انجام است و جنبه تجسس و پیگردی تقلید هم به قوت خود باقی است. مرحله ششم مرحله درونی شدن روان شناست و تقلید می.تواند در غیاب الگو بروز کند.

تاثیر و نقش در زندگی

در بسیاری از فعالیتهای انسان بخصوص آن قسمت از فعالیتها که جنبه تخیلی دارند مساله تقلید در کار است. در بسیاری از بازیها وقتی که جنبه سازندگی یا تخیلی پیدا می.کنند از مساله تقلید استفاده می.شود. در بازیهای رمزی هم از مکانیزم تقلید استفاده می.شود چون نظام رمزی است که قبل از هر چیز رابطه بین دال و مداول در آن مطرح است، پس اگر این مفهوم علت و معلول را مرتبا در نظر داشته باشیم بطور مرتب در صحنه.های رمزی ، دال همان فرایند تقلید است. یعنی برای رمزها یا تصاویری که مجسم می.شود از همین مساله تقلید استفاده می.شود که تحت مکانیزم کلی و مهم خود.میان.بینی است.

همچنین تقلید در زندگی فرد با مسائل اصلی نظام روانی فرد درآمیخته است. یعنی وارد مجموعه اصلی می.شود اگر در آغاز دوره حسی - حرکتی به تدریج از جنبه برون.سازی روان بندها که در ابتدا بیشتر جنبه درون.سازی داشتند جدا می.شد در سنین هفت سال سال به بعد با پیوستن به جنبه.های بیشتری از درون.سازی وارد مجرای اصلی یعنی مکانیزم هوش فرد می.شود. و با سایر کنشها یا مولفه.های روانی در زندگی روزمره فرد ارتباط می.یابد. در تقلید فرد می.خواهد خود را باواقعیات عالم خارج منطبق کند بدون آنکه عمل او در حکم تعادل باشد که در این حالت برون.سازی بر درون.سازی تقدم دارد.

کاربرد

تقلید و مسائل مربوط به آن در تبیین و توضیح بسیاری از نظریه.ها مثل نظریه.های مربوط انواع بازیهای کودک ، نظریه.های یادگیری ، هنرهای نمایشی ، نظریه.های یادگیری اجتماعی ، تطبیق اجتماعی و الگوپذیری و... کاربرد دارد.

ارتباط با سایر علوم

تقلید با علوم مختلفی از جمله علم روانشناسی عمومی ، روانشناسی ژنتیک ، روانشناسی اجتماعی ، علوم اجتماعی و علوم اسلامی مرتبط می.باشد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 209]