بهداشت روانی

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: بهداشت روانی

بهداشت روان

برای همه ما پیش آمده که احساس اضطراب ، افسردگی ،بی کفایتی و خشم بیش از حد
کرده ایم ،یا در مواجهه با پیچیدگی های زندگی احساس ناکامی و سرخوردگی نموده ایم؟
داشتن یک زندگی رضایت بخش و پرمعنا ، در این عصر تغییرات سریع اجتماعی ، تکنولوژی آسان نیست . تمامی آنچه دربارهء کار ، روابط فردی و ارزش های اجتماعی ، دین ، اشتغال ،
امور جنسی ، عشق و ازدواج ، خانواده و... برای نیاکان ما احساس امنیت به ارمغان می آورد . دیگر راهنمای رفتاری ، هیجانی و ... موثر و مطلوبی برای امروزه به شمار نمی رود؟

امروزه هر جامعه ای برای رفتارهای قابل قبول و مطلوب ، معیارها و هنجارهای مشخصی دارد بطور ی که رفتاری که از این هنجارها و معیارها ، انحراف قابل توجهی داشته باشد ، نابهنجار محسوب می شود .بنابراین مفاهیم بهنجاری و در جوامع گوناگون و نیز در زمانهای مختلف در یک جامعه متفاوت قلمداد می شوند.این چنین است که تعریف بهنجاری و سلامت روانی دشوار می باشد؟

سعی کنیم بدانیم که : سلامت و بهداشت روانی یعنی چه؟

نابهنجاری چیست؟
بهنجاری چیست ؟

بهنجاری : به صورت الگوهای رفتار یا صفات شخصیتی تعریف شده است که در حالت عادی دیده می شوند و یا با برخی معیارهای زندگی و رفتار قابل قبول و صحیح مطابقت دارند.
سلامت روانی : عبارتست از عملکرد موفق کارکردهای روانی ، در قالب تفکر ،خلق و رفتار که منجر به فعالیت های ثمربخش ، روابط ارضا کننده با دیگران و توانایی انطباق با تغیی و مدارا با ناملایمات می شود.
البته فرهنگها ، سازمان ها و مکاتب روان شناسی و روانپزشکی تعریف متعدد دیگری را نیز ارائه داده اند.
فرهنگ بزرگ روانشناسی لاروس ،بهداشت روانی را ((استعداد روان برای همامنگ ،خوشایند و موثر کار کردن ،برای موقعیت های دشوار ، انعطاف پذیر بودن و برای بازیابی تعادل خود توانایی داشتن))توضیح داده است .
سازمان جهانی بهداشت (who ) چنین تعریفی را ارائه نموده است .(( بهداشت روانی در درون مفهوم کلی بهداشت جای می گیرد و بهداشت یعنی توانایی کامل برای ایفای نقش های اجتماعی ، روانی جسمی ، بهداشت ، تنها نبود بیماری یا عقب ماندگی نیست.)) ((ملاحضه می شود که سازگاری با محیط اهمیت زیادی دارد و بهداشت روانی مردم از اهمیت بسزایی برخوردار است و شناخت نیازهای بهداشت روانی مردم جامعه ف به خصوص اهمیت روز افزونی پیدا کرده است .
علم سلامت روان فرآیندی همیشگی است که از بدو تولد تا هنگام مرگ ادامه می یابد .این دانش با اهداف ((شکوفایی توان و استعداد بالقوه ، شادکامی ، رشد و تحول هماهنگ و زندگی موثر و کار آمد ))سعی می کند از طریق آموزش به شیوه های مختلف به پیشگیری ، درمان اختلالات روانی و حفظ و تداوم بهداشت روانی در اشخاص سالم ، شرایطی ایجاد کند که شهروندان جامعه بتوانند در خانه ، مدرسه ، جامعه ، محیطهای کاری و نهایتا" با خویشتن سازگار شوند .
به نظر می رسد هریک از تعاریف فوق گوشه ای از واقعیت را توصیف کرده و به نوعی مکمل یکدیگر قلمداد می شوند.رویکردهای علوم اجتماعی و رفتاری نسبت به موضوع بهنجاری و سلامت روانی را می توان در چهار دیدگاه کلی ذیل خلاصه نمود.

بهنجاری به عنوان سلامت : بهنجاری معادل سالم بودن تلقی می شود و سلامتی را پدیده ای تقریبا"عمومی می دانند.معنی رفتار زمانی در محدوده بهنجار تلقی می شود که آسیب روانی آشکاری وجود نداشته باشد . شخص سالم کسی است که به نحوه معقولی عاری از درد ، ناراحتی و ناتوانی باشد.

بهنجاری به عنوان کمال مطلوب : بهنجاری را ترکیب هماهنگ و مطلوبی از اجزای گوناگون دستگاه روانی تلقی می کنند که منجر به کارکرد مطلوبی می شود.

بهنجاری به عنوان متوسط : بهنجار کسی است که رفتار او به رفتار اکثریت مردم نزدیک است و در جهت افراط یا تفریط انحراف ندارد.ندارد.معادل داشتن بهداشت روانی با میانگین (یک شاخص آماری)متکی بر اصول ریاضی است براساس استانداردها و طبق انتظارات اجتماع رفتار کردن را بهنجار تلقی می نماید.

بهنجار به عنوان فرآیند :رفتار بهنجار نتیجه نهایی سیستم های متعادل است .در این دیدگاه بیشتر بر تغییرات یا فرآیندها تاکید می شود تا با یک تعریف مقطعی بهنجاری ، مراحل رشد شخصیت و شکل گیری آن برای رسیدن به عملکرد پخته و بالغانه بزرگسالی نمونه بارز آن می باشد

سایر دیدگاه های تاثیر گذار بر مفاهیم بهنجاری و بهداشت روانی که توسط اندیشمندان و روانپزشکان تبیین شده اند عبارتند از :

 توانایی کار کردن ، لذت بردن ، عشق ورزیدن
 سازگاری هماهنگی با خود ، محیط اطراف ، پیروی از مقتضیات فرهنگی یا دستورات اجتماع خود
 توانایی یادگیری از طریق تجربه ، انعطاف پذیری ،انطباق با تغییرات محیط
 منش قوی توانایی مدارا با هیجانات متعارض ، توانایی احساس لذت بردن بدون تعارض و توانایی عشق ورزیدن
 توانایی سازگاری رضایت آمیز با جهان بیرونی ، توانایی زندگی کردن بدون ترس ، احساس گناه یا اضطراب و به عهده گرفتن مسئولیت اعمال خویشتن
 توانایی برای پرورش احساس اجتماعی و مولد بودن ،توانایی کار کردن به همراه ارتقای عزت نفس و افزایش قدرت انطباق و...

اینک آموختیم:

 افراد بهنجار ....درک کارآمدی از واقعیت دارند.آنان در ارزیابی واکنش ها و قابلیت هایشان ، و در تفسیر آنچه در اطرافشان می گذرد ، نسبتا" واقع بین هستند . آنها دایما" گفته ها و اعمال دیگران را اشتباه درک نمی کنند ،در ارزیابی توانائیهایشان مبالغه نمی کنند،بیش از توانشان دست به کاری نمی زنند ،توانایی های خود را دست کم نمی گیرند و از کارهای مشکل دوری نمی کنند .
 افراد بهنجار ... توانایی اعمال نظارت ارادی بر رفتار خود را دارند . اینان از توانایی خود برای نظارت بر رفتارشان نسبتا"مطمئن هستند ، گاهی ممکن است تکانشی رفتار کنند ، اما در صورت لزوم می توانند به طور مثال امیال جنسی و پرخاشگرانه خود را محدود کنند و رفتارشان براساس تکانه های قیر قابل مهار رقم نمی خورد .

 افراد بهنجار ... اعتماد به نفس و مقبولیت دارند. افراد سازگار از ارزشمندی و مقبولیت خود نزد دیگران احساس رضایت می کنند .در برخورد با دیگران راحت هستند و موقیعت های اجتماعی ، رفتاری مناسب دارند . در عین حال خود را مجبور به پذیرفتن نظریان گروه به بهای انقیاد نظریات خود نمی بیند.

و بر عکس ، احساس بی ارزشی ، بیگانگی ، عدم مقبولیت در افرادی که نابهنجار تشخیص داده می شوند بسیار شایع است .

 افراد بهنجار ... توانایی برقراری روابط پرعطوفت را دارند . افراد بهنجار قادرند روابط نزدیک و رضایت بخشی با دیگران برقرار کنند ، آنها به احساسات دیگران ، حساس هستند و دیگران را برای برآوردن نیازهای خود تحت فشار نمی گذارند ف ولی در اغلب موارد افراد دچار اختلالات روانی آن قدر نگران حفاظت از امنیت خود هستند که کاملا" خود محور می شوند .به دلیل اشتغال ذهنی مفرط به احساسات و تقلاهای خود به دنبال محبت هستند ولی نمی توانند متقابلا" محبت کنند ، در برخی موارد از محبت وحشت دارند ، چرا که روابط پیشین آنها مخرب بوده است .

 و افراد بهنجار ... توانایی مولد بودن را دارند . افراد سازگار قادرند توانایی های خود را در فعالیت های سودمند به کار اندازند ، آنها شوق زندگی دارند و لازم نیست در زندگی روزمره ، خود را به بکشند .

اغلب موارد کمبود دایمی انرژی و احساس خستگی زیاد نشانه های تنش روانی ناشی از مسائل حل نشده است.

اکنون برای یافتن هنجارها ... حفظ و ارتقای بهداشت و سلامت روان خود فرصت ها غنیمت شماریم.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 382]