6محمد بقايي ماكان: تلميحات قرآني در شعر بيدل حضوري غير مستقيم دارد

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: سومين كنگره بين‌المللي «عرس بيدل»/6محمد بقايي ماكان: تلميحات قرآني در شعر بيدل حضوري غير مستقيم دارد
گروه ادب: بيدل از قرآن و روايات اسلامي به‌طور مستقيم استفاده نكرده و ما نمي‌توانيم تلميحات قرآني را در شعر او بيابيم، استفاده غير مستقيم از قرآن در انديشه‌هاي بيدل حل شده و او انديشه‌هايش را به شعر تبديل كرده است.
«محمد بقايي ماكان» اقبال‌شناس و پژوهشگر ادبيات هند و شبه قاره در گفت‌و‌گو با خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا) با بيان اين مطلب گفت: اصولاً كساني كه درباره شعر فارسي در شبه قاره تحقيق كردند ، «ميرزا عبدالقادر بيدل‌دهلوي» را پس از «امير‌خسرو دهلوي» كه در همان خطه به «سعدي هندوستان» معروف است، بزرگ‌ترين شاعر پارسي‌گوي آن سرزمين دانسته‌ و حتي «ميرزا‌اسدالله‌خان غالب‌دهلوي» را پس از او قرار دادند.

او ادامه داد: بيدل را در واقع بايد شاعري فيلسوف دانست. علامه‌ اقبال لاهوري رساله‌اي به زبان انگليسي نگاشته كه آراي فلسفي بيدل را درباره زمان، مكان، شخص و حركت را با آراي فلاسفه ديگر مورد بررسي و تطبيق قرار داده است. اين امر نشان‌دهنده اين است كه اين چهره فرهنگي كه در حوزه زبان فارسي قرار مي‌گيرد، از اهميت بالايي برخوردار است، چراكه شخصيت عظيم‌الشأني مانند اقبال درباره او مقاله مي‌نويسد.

خالق «لعل روان، شرح و بررسي تطبيقي غزل‌هاي اقبال» گفت: بيدل هرچند از شاعران بزرگ سبك هندي است، ولي او در واقع از گويندگاني مانند «كليم كاشاني» يا «عرفي شيرازي» نيست، بيدل به دنبال انديشه‌هاي باريك و بديع است و بيدل را بايد يك شاعر انديشه‌پرداز دانست نه شاعر مضمون‌پرداز.

او تصريح كرد: عده‌اي از منتقدان بيدل را مضمون‌پردازي دور از ذهن و پيچيده دانستند، كه اشتباه است، اين عده متوجه ديدگاه‌ها و نظريات او نشده‌اند، بيدل را بايد يكي از شاعران انديشمند سبك هندي دانست كه به مسائل ديني، اجتماعي، فرهنگي و مسائل مابعد‌الطبيعي و عرفاني در همين قالب سبك هندي اشاراتي دارد.

مترجم كتاب «آگوستين قديس، شرح فلسفه و آثار برگزيده» در پايان ضمن اشاره به توجه به مباني اسلامي در قصايد و اشعار بيدل گفت: بيدل در قالب سبك هندي به مباني انديشه اسلامي توجه بسيار دارد، وقتي از نبود علاقه دنياي اسلام به دانش‌اندوزي دلزده است و مي‌خواهد انتقادي را نسبت به آن مطرح كند و از اين‌كه دنياي اسلام به تحقيق و تفحص و ابداع و نواوري توجهي ندارد و چشم دوخته به دنياي غير اسلامي و دستاوردهاي آن با ادبيات بسياردلنشيني آن را سروده و با پند و نصيحتي شيرين سعي در به تحرك درآوردن دنياي اسلامي مي‌كند.
چهارشنبه 15 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 376]