اعضاي انجمن قلم به ياد صفارزاده گرد هم مي‌آيند

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: اعضاي انجمن قلم به ياد صفارزاده گرد هم مي‌آيند
فرهنگي. ادبيات . صفارزاده. شاعر
اعضاي انجمن قلم ايران با هدف نكوداشت ياد و خاطره دكتر طاهره صفارزاده، بر مزار اين شاعر و صاحبنظر علوم قرآني در صحن امام زاده صالح (ع) گرد هم مي‌آيند.

به گزارش خبرنگار ايرنا ، در اين مراسم كه روز چهارشنبه ‪ ۱۵‬آبان ماه از ساعت ‪ ۱۳‬تا ‪ ۱۵‬برگزار خواهد شد، اعضاي انجمن قلم ايران به عنوان تشكلي فرهنگي و غيردولتي حضور يافته و به قرائت فاتحه مي‌پردازند.

پيشتر، دكتر علي اكبر ولايتي رئيس انجمن قلم ايران از برپايي اين مراسم توسط انجمن خبر داده بود.

دكتر طاهره صفارزاده شاعر، نويسنده ، محقق و مترجم در ‪ ۲۷‬آبان ‪ ۱۳۱۵‬در سيرجان در خانواده‌اي متوسط كه پيشينه‌اي عرفاني داشتند، متولد شد. در شش سالگي تجويد و قرائت و حفظ قرآن را در مكتب محل آموخت . تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در كرمان گذرانيد.

نخستين شعرش را در ‪۱۳‬سالگي سرود كه نقش روزنامه ديواري مدرسه شد. اولين جايزه شعر را كه يك جلد ديوان جامي بود، در سال چهارم دبيرستان به پيشنهاد دكتر باستاني پاريزي كه آن زمان از دبيران دبيرستان بهمنيار بود، از رئيس آموزش و پرورش استان دريافت كرد.

نزد ملت ايران شهرت طاهره صفارزاده با شعر كودك قرن پديد آمد. در امتحان ورودي دانشگاه در رشته‌هاي حقوق ، زبان و ادبيات فارسي، و زبان و ادبيات انگليسي قبول شد و چون در انتخاب ترديد داشت، خانواده‌اش به استخاره رجوع كردند و در نتيجه در زبان و ادبيات انگليسي ليسانس گرفت .

مدتي به عنوان مترجم متون فني در شركت نفت كار كرد و چون بدنبال يك سخنراني در اردوي تابستاني فرزندان كارگران مجبور به ترك كار شد، براي ادامه تحصيل به انگلستان و سپس به آمريكا رفت . در دانشگاه آيوا، هم در گروه نويسندگان بين‌المللي پذيرفته شد و هم به كسب درجه ‪ MFA‬نايل آمد.

‪ MFA‬درجه‌اي مستقل است كه به نويسندگان و هنرمنداني كه داوطلب تدريس در دانشگاه باشند، اعطا مي‌شود و نويسندگان به جاي محفوظات و تاريخ ادبيات، به آموختن نقد به صورت تئوري و عملي، انجام پروژه‌هاي ادبي متنوع و مطالعات وسيع درباره آثار نويسندگان و شاعران مي‌پردازند. دوره آن يك سال بيش از فوق ليسانس است و استخدام دارنده اين مدرك در دانشگاههاي آمريكا با پايه دكتري انجام مي‌شود.

طاهره صفارزاده براي دروس اصلي خود، شعر امروز جهان ، نقد ادبي و نقد عملي ترجمه را انتخاب كرد و در بازگشت به ايران اگرچه به دليل فعاليت هاي سياسي در خارج، مشكلاتي براي استخدام داشت، اما چون در كارنامه‌اش از ‪۴۸‬واحد درسي ‪ ۱۸‬واحد ترجمه ثبت شده بود و كمبود و نبود استاد ترجمه براي رشته‌هاي زبان خارجي باعث گله مندي گروه‌هاي زبان بود، در سال ‪ ۱۳۴۹‬با استخدام او در دانشگاه ملي (شهيد بهشتي) موافقت گرديد. دكتر طاهره صفارزاده پايه گذار آموزش ترجمه به عنوان يك علم و برگزاركننده نخستين نقد عملي ترجمه در دانشگاه‌هاي ايران محسوب مي‌شود. اگرچه سابقه برگردان آثار ادبي و مذهبي به ‪ ۲۰۰‬سال قبل از ميلاد مسيح(ع) مي‌رسد، اما تا اوايل سالهاي ‪ ،۱۹۶۰‬ترجمه ، حرفه‌اي ذوقي و غير آكادميك بشمار مي رفت و تدريس آن به برنامه‌هاي آموزشي دانشگاه‌هاي مغرب زمين راه نيافته بود. دانشگاه آيوا، به درخواست شاعران و نويسندگان -كارگاه نويسندگي >، اولين مركزي بود كه به گنجاندن اين درس در برنامه آموزشي رشته‌هاي زبان و ادبيات اقدام كرد. صفارزاده حدود سه سال بعد در كنار نويسندگان دانشجو به بهره مندي‌هايي از اين آموزش جديد دست يافت .

در كلاس به سبب تنوع زبانهاي خارجي در بين شركت‌كنندگان ، بررسي متون ترجمه شده ، در سطح صحت و بلاغت زبان انگليسي ، فارغ از مقايسه با متن اصلي از سوي استاد انگليسي زبان انجام مي‌شد كه در عين حال امري اجتناب ناپذير بود. اما صفارزاده از ابتداي تدريس خود در ايران متدي مبني بر شناخت و تطابق مفهومي ، دستوري و ساختاري دو زبان مبدا و مقصد ابداع كرد و اين شيوه پيشنهادي در درسي كه سابقه ي تدريس قانونمند نداشت، نزد بسياري از همكاران وي الگو قرار گرفت . پس از انقلاب اسلامي تعيين كتاب اصول و مباني ترجمه اثر وي، به عنوان كتاب درسي در زمينه شناخت نظريه ها و نقد عملي ترجمه بويژه براي دانشجويان رشته ي ترجمه مفيد افتاد.

طاهره صفارزاده در زمينه شعر و شاعري نيز به دليل مطالعات و تحقيقات ادبي به معرفي زبان و سبك جديدي از شعر با عنوان شعر طنين توفيق يافت كه در آغاز بسيار بحث برانگيز شد، زيرا شعر مقاومت و طنز سياسي ، حكومت پسند نبود. سرانجام در سال ‪ ۵۵‬به اتهام نوشتن شعر مقاومت ديني از دانشگاه اخراج و براي دومين بار به خانه نشيني و فراغت اجباري رفت و در ايام تنهايي و مشاهده پاره‌اي خيانت‌هاي سياسي و اجتماعي، درون مذهبي او بيش از پيش متوجه حمايت خداوند شد و تحولي شديد در وي ايجاد شد آن گونه كه در زمان خانه نشيني، تمام وقت خود را وقف خواندن تفاسير و مطالعات قرآني كرد.

كتاب سفر پنجم او كه دربرگيرنده اشعار مقاومت با مضامين ديني است، در سال ‪ ۵۶‬در دو ماه به سه چاپ با شمارگان ‪ ۳۰‬هزار رسيد. در آغاز نهضت اسلامي ، به كمك نويسندگان سرشناس و متعهد مسلمان به تاسيس مركزي به نام كانون فرهنگي نهضت اسلامي اقدام كرد. در مدت مسئوليت او حدود ‪ ۳۰۰‬هنرجو در رشته هاي سينما، عكاسي ، تئاتر، نقاشي ، گرافيك ، شعر و داستان ، در آن مركز پرورش يافتند كه بعدها از دست اندكاران و مسئولان فرهنگي و هنري انقلاب شدند.

دكتر طاهره صفارزاده پس از انقلاب از سوي همكاران خود در دانشگاه شهيد بهشتي به عنوان رئيس دانشگاه و نيز رئيس دانشكده ادبيات انتخاب شد.

همزمان با سرپرستي دانشكده ادبيات، طرح بازآموزي دبيران را به اجرا درآورد. در سال ‪ ۵۹‬پيرو نشر مقالات انتقادي او درباره آموزش زبانهاي خارجي در ايران، از سوي ستاد انقلاب فرهنگي براي مسئوليت برنامه ريزي زبانهاي خارجي از وي دعوت شد. در اين مسئوليت، با همكاري استادان باتجربه، تغييرات مفيدي در برنامه‌ها پديد آورد و پيرو طرحي كه از سوي او تقديم ستاد انقلاب فرهنگي شد و به تصويب رسيد، براي نخستين بار براي كليه رشته هاي علمي دانشگاه‌ها كتاب به زبانهاي انگليسي ، فرانسه ، آلماني و روسي تاليف شد كه اين امر در آموزش علوم و پژوهش‌هاي علمي در سالهاي بعد از انقلاب بسيار موثر بوده است .

وي حدود ‪ ۱۶‬سال سرپرست اجرايي طرح بود و ‪۱۲‬سال از آن مدت را بويژه علاوه بر سرپرستي، به ويراستاري متون علمي براي كتاب‌هاي زبان تخصصي مشهور به كتابهاي سمت فعاليت موثر داشت . ‪ ۳۶‬عنوان از آن كتابها برخوردار از ويراستاري دكتر طاهره صفارزاده است . خانه نشيني سوم وي در پايان اين خدمت، به پرداختن تمام وقت به ترجمه قرآن حكيم به زبانهاي فارسي و انگليسي انجاميد.

او از اين خانه نشيني‌ها و فراغت‌هاي ناخواسته همواره به عنوان الطاف بزرگ الهي ياد كرده و خداوند را سپاس گفته است. دكتر صفارزاده تئوري‌ها و فكرهاي ارزنده‌اي در زمينه نقد ادبي ، نقد ترجمه و ترجمه تخصصي به جامعه ادبي و علمي عرضه كرده است . تئوري ترجمه تخصصي وي كه تاثير آن توفيق در آموختن رشته‌هاي مختلف علمي به سبب تمركز ذهن بر روي واژگان تخصصي است ، به تاييد متخصصان مغز و اعصاب رسيده است . تمرين‌هاي معادل يابي واژگان تخصصي براي تامين هدف آموزشي ذكر شده ، از سوي مولفان در كليه كتابهاي زبان تخصصي گنجانده شده است . در فستيوال بين‌المللي داكا در سال ‪ ۶۷‬وي به عنوان يكي از پنج عضو بنيانگذار كميته ترجمه آسيا برگزيده شد. رئيس فستيوال درباره اين انتخاب گفت : -ما معتقديم كه يك نفر در اين سر دنيا از علم ترجمه حرف زده و اصولي عرضه كرده و آن يك نفر خانم طاهره صفارزاده است .> دكتر صفارزاده در سال ‪ ۷۱‬از سوي وزارت علوم و آموزش عالي استاد نمونه اعلام شد و در سال ‪ ۸۰‬پس از انتشار ترجمه قرآن حكيم به افتخار عنوان خادم القرآن نايل شد.

در زمان همكاري با فرهنگستان زبان و ادب فارسي، طرح تهيه فرهنگ‌هاي تخصصي وي كه با ضوابط علمي و پيشنهادهاي جديد تدوين شده، به تصويب رسيد و مورد بهره برداري اهل علم قرار گرفت. تاكنون علاوه بر مقالات و مصاحبه هاي علمي و اجتماعي از طاهره صفارزاده بيش از ‪ ۱۴‬مجموعه شعر و ‪ ۱۰‬كتاب ترجمه يا درباره نقد ترجمه در زمينه‌هاي ادبيات ، علوم، علوم قرآني و حديث منتشر شده و گزيده سروده‌هاي او به زبانهاي گوناگون جهان ترجمه شده اند.

وي در كتاب ترجمه مفاهيم بنيادي قرآن مجيد به كشف يكي از كاستي‌هاي مهم ترجمه‌هاي فارسي و انگليسي، يعني عدم ايجاد ارتباط نامهاي خداوند (اسماء الحسني ) با آيات قرآن، دست يافته است كه اين تشخيص مي‌تواند سرآغاز تحولي در ترجمه كلام الهي به زبانهاي مختلف باشد. ضمن برنامه ريزي زبانهاي خارجي ، به پيشنهاد او درسي با عنوان بررسي ترجمه‌هاي متون اسلامي در برنامه گنجانده شد و تدريس اين واحد درسي موجب توجه اين استاد ترجمه به اشكال‌هاي معادل يابي ترجمه‌هاي فارسي و انگليسي قرآن مجيد گرديد.

اين برخورد علمي او را برانگيخت كه به خدمت ترجمه قرآن به دو زبان انگليسي و فارسي همت بگمارد . قرآن حكيم حاصل‪ ۲۷‬سال مطالعه قرآن مجيد، آموختن زبان عربي و تحقيق و يادداشت برداري از تفاسير و منابع قرآني است كه از رجوع به كلام الهي براي كاربرد در شعر شروع شد و با ترجمه آن به دو زبان پايان گرفت .

شرح اين توفيق در مقدمه كتاب ترجمه مفاهيم بنيادي قرآن مجيد و نيز دو مقدمه فارسي و انگليسي قرآن حكيم آمده است . دكتر طاهره صفارزاده در ماه مارس ‪ ۲۰۰۶‬همزمان با برپائي جشن روز جهاني زن ، از سوي سازمان نويسندگان آفريقا و آسيا (‪ )Afro - Asian Writers" Organization‬به عنوان شاعر مبارز و زن نخبه و دانشمند مسلمان برگزيده شد. در بخشي از نامه اين سازمان آمده است: از آنجا كه دكتر طاهره صفارزاده شاعر و نويسنده برجسته ايراني مبارزي بزرگ و نمونه والاي يك زن دانشمند و افتخارآفرين مسلمان است، اين سازمان ايشان را به پاس سابقه طولاني مبارزه و كوششهاي علمي گسترده به عنوان شخصيت برگزيده سال انتخاب كرده است.
دوشنبه 13 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 361]