غم و اندوه

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: 1- خلاصه
غم و اندوه، واکنشی طبیعی و سالم نسبت به از دست دادن یک چیز با ارزش در زندگی است و مشخصه.اش غالباً اضطراب و تشویش شدید ذهنی است. با وجودی که غم و اندوه معمولاً به مرور زمان کاهش می.یابد امّا ممکن است به تجربه.ای دردناک و طولانی تبدیل گردد و باعث درماندگی شدید هیجانی شود.
از دست دادن هر چیز مهمی در زندگی، به ویژه مرگ عزیزان، می.تواند باعث غم و اندوه گردد. سقط جنین یا به دنیا آوردن فرزند مرده، هر چند معمولاً به عنوان از دست دادن یک چیز مهم تلقی نمی.شوند، امّا می.توانند باعث غم و اندوه در والدین گردند. تغییرات عمده در سبک زندگی، مانند طلاق، از دست دادن خانه، از دست دادن کار، یا از دست دادن توانایی ادامه فعالیت حرفه.ای (مثلاً آسیب.دیدگی جسمی که به خاتمه حرفه ورزشی بیانجامد) نیز می.تواند باعث غم و اندوه گردد. از دیگر عوامل پدید آمدن غم و اندوه می.توان به یادآوری.های بعدی آن ضایعه، مثل سالگردها یا بعضی روزهای خاص در طول سال، اشاره کرد.
غم و اندوه، معمولاً به آسانی قابل تشخیص است و نشانه.های آن هم جسمی و هم هیجانی است. افراد سوگوار ممکن است به خاطر چیزی که از دست داده.اند آه بکشند. حسرت بخورند، اشک بریزند و یا هق.هق گریه کنند. شوک، ناباوری و انکار، به ویژه بلافاصله پس از خبردار شدن از ضایعه، بسیار شایع است. این گونه افراد ممکن است احساس خشم یا گناه کنند. ممکن است خیلی زود خسته شوند یا حس کنند که انگار همیشه خسته بوده.اند. اختلال در اشتها و خواب نیز معمولاً پدید می.آید.
اغلب افرادی که دچار غم و اندوه پس از ضایعه می.شوند نیازی به کمک تخصصی و حرفه..ای ندارند. امّا اگر به چنین کمکی نیاز باشد، یک پزشک یا متخصص سلامت روان می.تواند به ارزیابی سلامت ذهنی بپردازد. با وجودی که غم و اندوه ممکن است در بعضی موارد به افسردگی حاد بیانجامد امّا نباید با اختلال جدّی خلق و خو، اشتباه گرفته شود.
جلوگیری از غمخواری و یا انکار ضایعه برای مدتی طولانی، کار سالم و درستی نیست. جلوگیری از غمخواری می.تواند به مشکلات جدّی جسمی یا هیجانی بعدی در زندگی بیانجامد.
مهم.ترین نکته برای افراد سوگوار، یادگیری کنار آمدن با ضایعه است. آن.ها به صحبت.کردن با دیگران و بیان احساساتشان نیاز دارند. اغلب مشکلات جسمی ناشی از غم و اندوه را می.توان با تغذیه مناسب، ورزش و استراحت کافی از بین برد. در صورت نیاز به کمک تخصصی، درمان میان فردی (IPT) از جمله رایج.ترین شیوه.های روان.درمانی برای کمک به افراد در کنار آمدن با غم و اندوهشان است. درمان گروهی نیز می.تواند مفید باشد.
2- درباره غم و اندوه
غم و اندوه، واکنشی طبیعی و سالم نسبت به از دست دادن یک چیز مهم در زندگی، مثل مرگ یکی از عزیزان، است. مشخصه آن غالباً اضطراب و تشویش شدید ذهنی است. ضایعه.های دیگر، نظیر طلاق، سقط جنین یا از دست دادن خانه یا کار نیز می.تواند منشاء غم و اندوه باشد. غم و اندوه یک واکنش مهم و ضروری است که نهایتاً به بهبود و شفای هیجانی می.انجامد. امّا می.تواند به تجربه.ای دردناک و طولانی تبدیل می.شود و باعث درماندگی شدید هیجانی گردد. فعالیت اجتماعی یا میزان کارایی در محیط کار یا مدرسه ممکن است بر اثر غم و اندوه ناشی از ضایعه مختل گردد امّا اغلب افراد در این شرایط به کار و فعالیت.های اجتماعی خود ادامه می.دهند.
ماندگاری غم و اندوه در افراد مختلف متفاوت است. واکنش غم و اندوه ممکن است ماه.ها یا حتی سال.ها در یک فرد باقی بماند. نشانه.های شدید درماندگی هیجانی معمولاً بین 6 تا 12 ماه دوام دارد و بعداً به شکل خفیف.تر برای یک سال تا سه سال ادامه می.یابد.
فرایند غم و اندوه ممکن است طی چند مرحله اتفاق افتد. مراحل اولیه ممکن است شامل بهت.زدگی و انکار و در پی آن، خشم و عصبانیت باشد. بعضی از افراد ممکن است بعداً دچار گریه.های شدید و احساس نومیدی گردند. مراحل نهایی شامل پذیرش ضایعه است.
مراحل غم و اندوه خطی نیستند. بعضی افراد مراحل را به سرعت می.گذرانند و یا حتی بعضی از مراحل را به کلّی جا می.اندازند. برخی دیگر ممکن است پس از یک دوره احساس بهتر شدن، دوباره به مرحله خاصی باز گردند. برای مثال، فردی که از همسرش جدا شده، ممکن است پس از مرگ همسرش دوباره دچار ناراحتی از دست دادن همسر گردد.
شیوه سوگواری مردم در سنین مختلف متفاوت است. کودکان ممکن است مفهوم مرگ را درک نکنند و در همان لحظه غمگین نشوند. کودکانی که در سنین قبل از دبستان قرار دارند معمولاً به مرگ به صورت پدیده.ای موقت و زودگذر می.نگرند و ممکن است نیاز داشته باشند که به طور مکرّر به آن.ها توضیح داده شود. کودکان بین 6 تا 9 سال عموماً شروع به درک بهتری از پدیده مرگ می.کنند. آن.ها می.فهمند که فرد فوت شده، دیگر باز نمی.گردد و معمولاً به پرسش درباره مرگ و یا ابداع بازی.هایی در این باره می.پردازند. کسانی که در دوران بلوغ هستند، پدیده مرگ را مثل بزرگسالان درک می.کنند امّا ممکن است شیوه سوگواری متفاوتی داشته باشند. آن.ها معمولاً به جستجوی کمک در بین همسالان خود برمی.آیند و ممکن است دست به رفتارهای مخاطره.آمیز مانند مصرف دارو یا الکل بزنند.
غم و اندوه دارای انواع مختلفی است: غم و اندوه طبیعی. واکنش طبیعی و سالم به یک ضایعه غم و اندوه انتظاری. غم و اندوهی که (به دلیل پیش.بینی) قبل از ضایعه شروع می.شود مثل آغاز مراحل قانونی طلاق یا هنگامی که عزیزی به بیماری بیدرمانی مبتلا و در مراحل پایانی زندگی باشد. واکنش.های سالگردی. واکنش.های غم و اندوهی که بر اثر یادآوری بعدی مثل سالگرد ضایعه یا بعضی روزهای خاص در سال اتفاق می.افتد. غم و اندوه پیچیده. گاهی به آن، غم و اندوه آسیب.زا نیز گفته می.شود. هنگامی پدید می.آید که غم و اندوه، مزمن و شدیدتر شود. این حالت غالباً به صورت تبدیل غم و اندوه به افسردگی حاد، همراه با برخی خصوصیات اختلال استرس پس.آسیبی (PTSD) مانند کابوس.های شبانه و به خاطر آوردن گذشته است. بر طبق آمارهای مرکز ملی سلامت روان (NIMH)، در حدود 10 تا 20 درصد کسانی که در غم از دست دادن عزیزی هستند، دچار غم و اندوه پیچیده می.شوند. 3- دلایل احتمالی غم و اندوه
از دست دادن یک چیز مهم و با ارزش در زندگی باعث واکنش غم و اندوه می.شود. چیزهایی از قبیل: مرگ یک عزیز. سوگواری به خاطر مرگ یک عزیز، واکنشی طبیعی است، حتی چنانچه این ضایعه قابل پیش.بینی باشد (مانند مرگ پدربزرگ یا مادربزرگ). مرگ فرزند، به دلیل آن که کاملاً غیرمنتظره است، می.تواند القاء کننده نوعی حس بیعدالتی باشد. مرگ همسر به دلیل ازدست دادن شریک زندگی می.تواند بسیار آسیب.زا باشد. این مسأله در کهنسالان می.تواند وخیم.تر هم باشد. هر چند برخی از کهنسالان نیز مرگ را به عنوان بخشی از زندگی می.پذیرند و با یاد عزیز از دست داده.شان آرامش می.یابند. مرگ از طریق خودکشی می.تواند پیچیدگی.های خاصی را به همراه داشته باشد. احساس گناه، خشم و شرمندگی در بین بازماندگان می.تواند به انزوا و فکر خودکشی در آنان بیانجامد. سایر مرگ.های حادثه.ای مثل قتل یا بلایای طبیعی می.توانند غم و اندوه را شدیدتر سازند. سقط جنین، مرده.زایی و نازایی. هر چند سقط جنین و مرده.زایی معمولاً به عنوان ضایعه یا از دست دادن یک چیز مهم شناخته نمی.شوند امّا می.توانند واکنش غم و اندوه کامل را نزد پدر و مادر به همراه داشته باشند. همچنین زوج.هایی که برای رفع نازایی به درمان پرداخته باشند، در صورت ناکامی در تلاش برای حامله شدن زن، ممکن است دچار غم و اندوه گردند. از دست دادن حیوان خانگی. بسیاری از مردم نخستین تجربه غم و اندوه.شان را پس از مرگ حیوان خانگی که دوستش داشته.اند کسب کرده.اند. تغییرات عمده در سبک زندگی. تغییرات عمده.ای مانند طلاق ، از دست دادن خانه یا دارائی، از دست دادن کار یا توانائی ادامه فعالیت حرفه.ای (مانند آسیب دیدگی جسمی که به خاتمه حرفه ورزشی بیانجامد) می.تواند باعث غم و اندوه گردد. پیش.بینی یک ضایعه، مانند تشخیص بیماری بیدرمان برای یک عزیز، نیز می.تواند باعث غم و اندوه گردد. 4- علائم و نشانه.های غم و اندوه
سوگواری یک فرایند شخصی است. افراد مختلف ممکن است به شیوه.های متفاوتی سوگواری کنند و این در خانواده.ها و فرهنگ.های مختلف نیز می.تواند متفاوت باشد. برخی افراد ممکن است غم و اندوهشان را به صورت گریه کردن در جلوی دیگران بروز دهند و برخی دیگر ممکن است عقیده داشته باشند که بعضی از جنبه.های غمگساری باید شخصی و محرمانه بماند.
نشانه.های هیجانی و روانی غم و اندوه شامل موارد زیر است: ناراحتی و کسلی. غصه، افسوس و حس ناراحتی ذهنی از موارد متداول در غم و اندوه هستند. افرادی که سوگوار هستند ممکن است به خاطر آنچه از دست داده.اند، آه بکشند، افسوس بخورند و یا گریه کنند. احساس این که چیزی در گلو گیر کرده است نیز ممکن است وجود داشته باشد. شوک، ناباوری و بهت. نخستین واکنش به از دست دادن یک چیز مهم و یک ضایعه بزرگ، غالباً انکار روی دادن آن است. فرد ممکن است قادر نباشد که واقعیت را بپذیرد یا از پذیرش آن سرباز زند. هنگامی که واقعیت برای فرد محرز گردد، ممکن است بهت.زده شود و نتواند درک کند که چگونه یا چرا این اتفاق افتاده است. خشم و تحریک.پذیری. پس از انکار، خشم جای خود را باز می.کند. فرد ممکن است از دست خودش یا دیگران به خاطر آن که چرا از ضایعه جلوگیری نکرده.اند، خشمگین شود. این خشم ممکن است نثار زمین و زمان نیز بگردد. گناه. احساس گناه عموماً پس از خشم بروز می.کند. فرد ممکن است از بابت این که چرا در جلوگیری از بروزضایعه ناکام ماند، احساس گناه کند. احساس بی.ارزشی و پوچی کردن نیز ممکن است پیش آید امّا کاهش جدّی و شدید اعتماد به نفس می.تواند علامت هشدار دهنده.ای برای به وجود آمدن افسردگی حاد باشد. فقدان احساس لذت. از دست دادن علاقه یا لذت بردن از فعالیت.ها. بسیاری از افراد به هنگام غم و اندوه، علاقه خود به فعالیت.های روزمره را از دست می.دهند. آرزوی «پیوستن به عزیز از دست داده». این نباید با فکر خودکشی اشتباه گرفته شود. فکر واقعی خودکشی، نشان.های جدّی است از این که غم و اندوه در حال تبدیل شدن به افسردگی حاد است و نیازمند درمان فوری است. اضطراب وسواس فکری در مورد آن چه از دست رفته است. غم و اندوه می.تواند تاثیر منفی بر سلامت جسمانی نیز بگذارد. ممکن است شرایط جسمی فعلی را بدتر کند و یا شرایط جدیدی به وجود آورد. نشانه.های جسمانی غم و اندوه به قرار زیرند: بی.حسی. افرادی که سوگوار هستند ممکن است نوعی بی.حسی هیجانی و جسمانی را تجربه کنند. احساس خالی بودن یا فرورفتگی در قفسه سینه و شکم نیز ممکن است وجود داشته باشد. خستگی. فرد به هنگام غم و اندوه ممکن است به سرعت خسته شود و یا احساس خستگی همیشگی نماید. اختلال در تغذیه و خواب. کسانی که در غم از دست دادن عزیزی هستند ممکن است خیلی غذا بخورند و یا برعکس اشتهایشان را از دست بدهند. ممکن است خیلی کم و یا برعکس خیلی زیاد بخوابند و همچنین ممکن است دچار کابوس گردند. سوء مصرف مواد. کسانی که سوگوار هستند ممکن است در تلاش برای کنار آمدن با وضعیت، به مصرف الکل یا مواد مخدر روی آورند. درد. سردرد یا معده درد در بین افرادی که سوگوار هستند بسیار شایع است. مشکل در تمرکز. غم و اندوه می.تواند تمرکز فرد را مختل سازد. کودکان و کسانی که در دوران بلوغ بسر می.برند ممکن است نشانه.های متفاوتی را به هنگام غم و اندوه از خود بروز دهند. نشانه.های غم و اندوه در کودکان شامل موارد زیر است: کناره.گیری از دوستان بازی.های خشن و پرخاشگرانه افت تحصیلی یا سرباز زدن از حضور در مدرسه سوال کردن درباره ضایعه یا ادای آن را در آوردن ابداع بازی.هایی درباره مرگ بازگشت به رفتارهای پیشین (مانند شب ادراری، صحبت.های کودکانه، مکیدن شست) کسانی که در دوران بلوغ بسر می.برند ممکن است به هنگام غم و اندوه، برای مدتی طولانی.تر نشانه.هایی از شوک و خشم از خود بروزدهند. برخی نوجوانان ممکن است به غم و اندوه با پناه بردن به الکل، مواد مخدر یا فعالیت.های جنسی واکنش نشان دهند. گاهی اوقات فکر خودکشی نیز به هنگام غم و اندوه در نوجوانان پدید می.آید. در این موارد، باید بلافاصله کمک.های تخصصی در اختیار فرد گذاشته شود.
5- چه موقع به کمک.های تخصصی نیاز است؟
غم و اندوه معمولاً پس از هر ضایعه مهمی پدید می.آید و عموماً به آسانی قابل تشخیص است. اغلب افراد در این مواقع به کمک.های تخصصی نیاز ندارند و در طلب آن نیز بر نمی.آیند. هنگامی که کمک تخصصی نیاز باشد، یک پزشک یا متخصص سلامت روان می.تواند به ارزیابی سلامت ذهنی بپردازد.
بنابر تخمین انجمن روان.پزشکی آمریکا بین 25 تا 35 درصد افراد پس از یک ضایعه مهم گرفتار افسردگی حاد می.شوند. هر چند غم و اندوه می.تواند به افسردگی حاد بیانجامد امّا نباید با این اختلال جدّی خلق و خو اشتباه گرفته شود. غم و اندوه، یک فرایند سالم و تعدیل کننده است در حالی که افسردگی حاد یک وضعیت آسیب.شناختی است که باید مورد درمان قرار گیرد. فرد افسرده، در خود فرو می.رود و به نقش خود در ضایعه.ای که پیش آمده فکر می.کند. در حالی که فردی که دچار غم و اندوه است بیشتر بر آنچه از دست داده تمرکز می.کند.
برخی از نشانه.های افسردگی وجود دارند که معمولاً به هنگام غم و اندوه عادی بروز نمی.کنند. اگر این نشانه.ها در فردی که دچار ضایعه شده مشاهده گردید، ارزیابی روان.پزشکی توصیه می.شود: فکر خودکشی. افرادی که سوگوار می.شوند ممکن است آرزوی «پیوستن» به عزیز از دست داده را بکنند امّا این با فکر خودکشی و رفتارهای مرتبط با آن تفاوت دارد. روان.پریشی. افرادی که دچار غم و اندوه هستند ممکن است نشانه.هایی را در بسیاری از مکان.ها ببینند که آن.ها را به یاد چیزی که از دست داده.اند بیاندازد امّا معمولاً دچار توهم.زدگی یا هذیان در مورد آن نمی.شوند. از دست دادن اعتماد به نفس یا قدرت عمل. غم و اندوه غالباً با درجه.ای از اختلال در عملکرد یا احساس بی.ارزش بودن همراه است امّا این.ها معمولاً جدّی و شدید نیستند. کندی روانی- حرکتی. در غم و اندوه عادی، کاهش عمده در فرایندهای فکری یا فعالیت.های جسمانی بروز نمی.کند. 6- کنار آمدن با غم و اندوه
غم و اندوه یک فرایند سالم و ضروری است. جلوگیری از آن و یا انکار ضایعه برای مدتی طولانی کار درست و سالمی نیست. جلوگیری از غم و اندوه می.تواند به مشکلات جدّی هیجانی یا جسمانی بعدی در زندگی بیانجامد.
اغلب افرادی که سوگوار می.شوند به درمان روان.شناسی یا روان.پزشکی نیاز ندارند. معمولاً دارو درمانی مثلاً استفاده از داروهای ضدافسردگی، تنها موقعی لازم می.شود که غم و اندوه به افسردگی حاد تبدیل شده باشد. هنگامی که کمک تخصصی برای رفع غم و اندوه نیاز باشد، درمان میان فردی از جمله رایج.ترین شیوه.های مورد استفاده در روان درمانی است. این روش درمانی بر روی غم و اندوه، ارزیابی رابطه فرد با آنچه یا آن که از دست رفته است، شناسایی و بازبینی نشانه.ها و تشویق روابط و فعالیت.های ارضاء.کننده، تمرکز می.کند. درمان گروهی نیز در این مورد می.تواند مفید باشد. در این روش، افراد مختلفی که دچار غم و اندوه شده.اند همدیگر را ملاقات و احساساتشان را بیان می.کنند. گروه.های پشتیبانی، هم به صورت حضوری و هم از طریق اینترنت، نیز می.توانند به افرادی که سوگوار هستند، به ویژه کسانی که مایل به دریافت پشتیبانی.های تخصصی.تری هستند، مانند پدر و مادری که فرزندشان را از دست داده باشند، کمک کنند.
مهم.ترین نکته برای کسانی که سوگوار شده.اند، یادگیری نحوه کنار آمدن با آنچه از دست داده.اند است. این گونه افراد باید این توصیه.ها را همیشه در ذهن داشته باشند: پرهیز از تنهایی. صحبت کردن با دیگران و بیان احساسات برای افراد سوگوار بسیار مهم است. آن.ها نباید از درخواست کمک از دیگران واهمه داشته باشند. مراقبت از سلامتی جسمانی. افراد سوگوار در صورت احساس ناخوشی، باید به پزشک مراجعه کنند. اغلب مشکلات جسمانی ناشی از غم و اندوه با تغذیه مناسب، ورزش و استراحت کافی از بین می.رود. به تعویق انداختن تصمیم.گیری.های مهم. غم و اندوه می.تواند در قضاوت فرد تاثیر بگذارد. بنابراین بهتر است تصمیم.گیری.های مهم به تعویق انداخته شود. افراد می.توانند با اقدامات زیر به کسانی که دچار غم و اندوه شده.اند کمک کنند: به حرف.های آن.ها گوش کنید. افراد سوگوار نیاز دارند تا افکار و احساساتشان را با دیگران در میان بگذارند. دلداری.های غلط ندهید. صحبت.هایی از قبیل این که «او اکنون در جای بهتری است» و یا «خوب شد که بیشتر عذاب نکشید» غالباً کمکی نمی.کند و حتی باعث می.شوند که فردی که سوگوار است، احساس بدتری پیدا کند. کمک.های عملی در اختیارشان بگذارید. افراد سوگوار از کمک.های عملی مثل کمک در انجام کارهای خانه یا کارهای بیرون از خانه، بیشتر نفع می.برند. راهنمایی برای کمک به کودکان در کنار آمدن با غم و اندوه: به سوالات آن.ها به زبان ساده و به طور صادقانه پاسخ دهید. به پرسش.های کودکان باید پاسخ درست و به زبانی که برای او قابل فهم باشد داد. کسانی که سعی می.کنند کودکان را از آگاهی از واقعیت مرگ دور نگاه دارند در اشتباهند و آسیب بیشتری به آن.ها می.رسانند. روال.های عادی زندگی را تا حد ممکن حفظ کنید. کودکان نیازمند ساختار و قاعده.مندی هستند. با وجودی که یک ضایعه ممکن است مستلزم تغییراتی در ساختار زندگی باشد اما حفظ روال.ها تا حدّ ممکن، می.تواند به کودکان کمک کند که بهتر با ضایعه پیش آمده کنار آیند. 7- سوالاتی برای پرسیدن از پزشک
آماده کردن پرسش.هایی از قبل، به بیماران کمک می.کند تا گفتگوی معنی.دارتر و هدفمندتری با پزشک خود درباره وضعیت.شان داشته باشند. بیماران می.توانند پرسش.های زیر را در ارتباط با غم و اندوه از پزشکشان بپرسند: آیا نشانه.های جسمی من مربوط به غم و اندوه است یا چیز دیگر؟ دچار چه نوع غم و اندوهی هستم؟ آیا به دارو درمانی یا روش.های درمانی دیگر نیاز دارم؟ آیا گروه.های پشتیبانی را در این ناحیه می.شناسید که بتوانند به من کمک کنند؟ آیا به نظر شما غم و اندوه من در حال تبدیل شدن به افسردگی حاد است؟ احساسات و علائم من این بار نسبت به دفعه قبل که سوگوار شده بودم متفاوت است. آیا این امر طبیعی است؟ غم و اندوه من چقدر طول خواهد کشید؟ چگونه باید با فرزندم در مورد مرگ صحبت کنم؟ چگونه می.توانم به فرزندم کمک کنم تا با غم و اندوهش کنار بیاید؟ ترجمه: کلینیک الکترونیکی روان.یار
منبع
"Grief", http://emotional.health.ivillage.com
مقالات مرتبط
* مطالب بخش افسردگی سایت
* مبانی پزشکی استرس، اضطراب، بی.خوابی و اعتیاد
* 10 راهنمایی برای کنار آمدن با افسردگی در روابط شخصی
* علائم هشدار دهنده افسردگی
* آزمون از افسردگی چه می.دانید؟

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 506]