خرمشاد درگفت‌وگوي تفصيلي باايسنا: به تشكل‌ها برنامه نمي‌دهيم‌ دانشگاه، محل تضارب آراست *محافظه‌كاري و راديكاليسم باعث مرگ تدريجي تشكل‌هاي دانشجويي است

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: خرمشاد درگفت‌وگوي تفصيلي باايسنا: *به تشكل‌ها برنامه نمي‌دهيم‌ *دانشگاه، محل تضارب آراست *محافظه‌كاري و راديكاليسم باعث مرگ تدريجي تشكل‌هاي دانشجويي است

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، گفت: معاونت فرهنگي وزارت علوم به اهداف تعيين شده يا آنچه كه به نظر مي‌رسد در فضاي سياسي دانشگاه مطلوب است، نزديك‌تر شده است.

فراهم‌سازي محيطي باثبات، سالم، آزاد و با تنوع سليقه‌ها از اهداف ماست

محمدباقر خرمشاد در گفت‌وگوي تفصيلي با خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ارزيابي از عملكرد تشكل‌هاي سياسي دانشجويي در سال گذشته، فراهم‌سازي محيطي باثبات، سالم، آزاد و پرتحرك با تكثر و تنوع سليقه‌ها و تفكرات سياسي را به عنوان اهداف تعيين شده معاونت فرهنگي وزارت علوم عنوان كرد و گفت: انتظار اين بوده كه با فعاليت‌هاي مبتني بر سه اصل خردگرايي، قانونگرايي، علم‌گرايي و آنچه كه در شان دانشگاه است، فضاي آزاد، سالم، پرتحرك و بانشاط توام با تنوع و تكثر سليقه‌هاي دانشجويي ايجاد شود.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، با بيان اينكه معاونت فرهنگي وزارت علوم، براي رسيدن به اين اهداف با موانع متعددي روبرو بوده و هست، اظهار كرد: شايد يكي از عمده‌ترين موانعي كه در سال 84 با آن مواجه بوديم تا اين فضاي آزاد و سالم شكل بگيرد، ركودي بود كه فعاليت‌هاي سياسي دانشجويي از حدود سال 81 وارد آن شده بود كه اين ركود مانع آن تحرك و شادابي و نشاط و ثبات و علم‌گرايي و عقل‌گرايي و قانون‌گرايي مي‌شد.

خرمشاد با بيان اينكه ركود دو جنبه دارد، اظهار داشت: يك جنبه‌ اين كه تشكل سياسي قدرت بسيج خود را از دست دهد؛ يعني تشكل سياسي مي‌خواهد فعاليت كند و برنامه‌ريزي و اراده مي‌كند ولي از آن استقبال نمي‌شود كه فعاليت سياسي هم بدون حضور دانشجو و يارگيري از ميان دانشجويان معني ندارد.

فعاليت سياسي دانشجويي فعاليت نيمه حزبي يا زيرزميني نيست

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، درباره‌ي جنبه‌ي ديگر ركود، گفت: جنبه‌ي دوم اين است كه هسته‌ي مركزي تشكل‌ها يا قلب هر تشكلي اراده كار نداشته باشد كه اين امر مي‌تواند به دلايلي چون نداشتن مخاطب يا نداشتن گفتمان جديد، عمل نكردن به حرف‌ها و وعده‌هاي داده شده در گذشته يا تناقض در رفتار، تندروي و كندروي در عملكرد باشد. درواقع ركود كامل زماني است كه نه هسته‌ي مركزي اراده داشته باشد و نه تشكل مخاطب داشته باشد و همچنين نتواند يارگيري كند.

وي درباره‌ دلايل اين ركود، بيان كرد: اين مساله به عوامل گوناگوني مربوط مي شود كه يكي از آنها افراط‌گرايي برخي تشكل‌هاي سياسي دانشجويي در دانشگاه و حاكميت راديكاليسم در فعاليت‌هاي سياسي آنها در گذشته است كه اوج آن را مي‌توان در نوع برخورد برخي تشكل‌هاي سياسي – دانشجويي با آقاي خاتمي رييس جمهور وقت در دانشگاه تهران ديد.

خرمشاد افزود: يكي از خصوصيات افراد با روحيه افراط‌گرايي و تندروي اين است كه فعاليت سياسي غير راديكال را كه توام با پرخاش، تندي، خشونت، تحصن ، اعتصاب و تجمع نباشد را فعاليت سياسي نمي‌دانند و درواقع فعاليت سياسي را فعاليت اپوزيسيوني تعريف مي‌كنند؛ يعني فعاليتي كه نه تنها با دولت منتخب در انتخابات بايد مخالفت كند؛ بلكه بايد با كل نظام سياسي مخالفت مي‌كند كه اگر اين كار را كرد تشكل سياسي است و اگر نكرد تشكل سياسي نيست و فعاليتش هم فعاليت سياسي محسوب نمي‌شود؛ در حالي كه اين با همه استانداردهاي فعاليت سياسي در كل دنيا مغايرت دارد.

به گروه فشار تبديل شدن تشكل‌هاي سياسي - دانشجويي فاجعه است

وي با بيان اينكه در اين سال‌هاي تندروي متاسفانه عملا برخي از تشكل‌هاي دانشجويي تا حد يك گروه فشار تنزيل و تقليل يافتند ، توضيح داد كه در اين سال‌ها، برخي از اين تشكل‌ها همچون آناني كه از خاتمي گذر كردند در عمل به ابزار يا گروه فشار برخي از جناح‌هاي تند بعضي از احزاب و جبهه‌هاي سياسي تبديل شدند كه به گروه فشار تبديل شدن تشكل‌هاي سياسي - دانشجويي فاجعه است؛ چرا كه گروه فشار كه سودي مقطعي براي گروهي تدارك مي‌بيند با تشكل سياسي ناب كه از جنس فعاليت سياسي روشنگرانه روشنفكرانه و در نتيجه متعهدانه و منافع ملي محور است، فاصله بسيار زيادي دارد.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در ادامه، تاكيد كرد: تعريف درست و صحيح از فعاليت سياسي سالم و مطلوب آن است كه عقلاي دنيا، محققين، انديشمندان و سياست‌مداران متناسب با شان دانشگاه انتظار آن را دارند كه فعاليت‌هاي سياسي متناسب و مناسب با فضا و شان دانشگاه شامل اشكال و موارد مختلفي چون برگزاري نشست‌ها و ميزگردهاي سياسي، سخنراني‌هاي سياسي، اردوهاي آموزش سياسي، جلسات تشكيلات سياسي، انتخابات دوره‌اي تشكل‌ها و اتحاديه‌هاي دانشجويي ، نشريات سياسي- دانشجويي، صدور بيانيه‌هاي سياسي و اعلام موضع سياسي مي‌شود.

دانشگاه محل خردورزي و تعامل و تضارب آراست

وي گفت: آنچه كه در شان و شئونات دانشگاه است درست نقطه مقابل آن چيزي است كه فعاليت سياسي تندروها تعريف مي‌كنند كه حتما بايد با تجمع، درگيري، خشونت يا شعارهاي بسيار تند باشد؛ چرا كه اين موارد درست عكس آن چيزي است كه از دانشگاه انتظار مي‌رود، زيرا دانشگاه محل خردورزي و تعامل و تضارب آراست و اصل بر اين است كه مخاطب دانشگاهي فهيم است و فقط بايد حرف را زد و مخاطب خود، انتخاب مي‌كند چون نمي‌توان با زور و راديكاليسم و گاهي با لمپنيسم اصرار به جلب توجه كنيم؛ يعني با ايجاد سر و صدا بخواهيم كه ديگران به ما توجه كنند.

خرمشاد با بيان اينكه ما حرف خود را با همه تندي كه ممكن است به لحاظ علمي داشته باشد، در محيط دانشگاه مي‌زنيم، گفت: به خصوص در دانشگاه اين مناسب‌تر است كه به نقطه‌ي مقابل نيز همزمان اجازه‌ي صحبت داده شود و مخاطب، خود به انتخاب از ميان آرا و انديشه‌هاي مختلف بپردازد.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، تصريح كرد: دانشجو را مرتبا در بحران و انتظار نگه‌داشتن و فضاي بحراني و ملتهب ايجاد كردن و اين انتظار را به دانشجو تلقين كردن كه قرار است اتفاقي بيفتد، فضايي است كه نمي‌تواند دوام بياورد و دانشجو بعد از مدتي آن را پس مي‌زند.

دانشگاه نمي‌تواند بدون تحرك اجتماعي و سياسي به حيات طبيعي خود ادامه دهد

به گفته‌ي وي از دلايل ديگر ركود اين بود كه بيش از حد سياست در سال‌هاي قبل از 84 به دانشگاه تزريق شد، زيرا دانشگاه در مورد سياست يك ظرفيت محدود و خاصي دارد و دانشگاه يك حزب سياسي نيست كه وظيفه‌اش فعاليت سياسي باشد؛ بلكه فعاليت سياسي در دانشگاه، فرعي است بر اصل علم، توليد علم ، علم جويي، تحقيقات و مطالعات علمي يعني در كنار اين وظيفه اصلي دانشجويي - دانش پروري ، برخي تشكل‌هاي دانشجويي يا استادي ميل به فعاليت سياسي پيدا مي‌كنند و به عبارت ديگر در زندگي دانشجويي فعاليت سياسي مثل فعاليت فرهنگي وصنفي، بخشي از فعاليت‌هاي فوق برنامه محسوب مي‌شود و البته اين مفهوم كم اهميت كردن فعاليت سياسي در دانشگاه نيست؛ چون دانشگاه نمي‌تواند بدون اين تحرك اجتماعي و سياسي به حيات طبيعي خود ادامه دهد اما اين نياز ضروري، نبايد منجر به زياده‌روي و تندروي شود.

به گزارش خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، افزود: ولي مسوولين برخي دانشگاه‌ها به دليل خاطره تلخي كه از راديكاليسم و تندروي‌هاي گذشته داشتند با اين سياست كلي وزارت علوم گاه همراهي نمي‌كردند و احيانا بعضي مواقع هم از اين كه اقدامي هم براي تحرك فعاليت‌هاي سياسي دانشجويان صورت نگيرد ناراحت نبودند.

خرمشاد گفت: معاونت فرهنگي وزارت علوم به طور مستمر و مكرر در جلسات با روساي دانشگاه‌ها و معاونين دانشجويي - فرهنگي دانشگاه‌ها دائما بر اين امر تاكيد مي‌كرد كه بايستي به تنوع ، تكثر، تحرك و نشاط فعاليت‌هاي سياسي دانشجويي در دانشگاه كمك كرد و اين در حالي بود كه در نقطه مقابل، ما راديكاليسم را اصلا توصيه و ترويج نمي‌كرديم.

دانشگاه محيط مساعدي براي راديكاليسم و آنارشيسم نيست

توانسته‌ايم فضاي دانشگاه‌ها را به سمت خردگرايي مطلق و منطقي پيش ببريم

وي در عين حال اين عملكرد معاونت فرهنگي وزارت علوم را در سال 86 نسبتا مطلوب دانست و بيان كرد: به نظر مي‌رسد كه در طي سه سال توانسته باشيم فضاي دانشگاه‌ها را به سمت خردگرايي مطلق و منطقي پيش ببريم به گونه‌اي كه تشكل‌هايي كه بر ادامه‌ي راديكاليسم اصرار داشتند در فضاي عمومي دانشگاه با مشكل مواجه شدند. طبيعي است كه دانشگاه محيط مساعدي براي راديكاليسم و آنارشيسم نيست.

مي‌خواهيم تشكل سياسي- دانشجويي حتما سياسي باقي بماند؛ ولي در چارچوب‌

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، با بيان اينكه ترجيح ما اين است كه فعاليت‌هاي سياسي متنوع، متكثر و با آراي مختلف باشد و لازمه‌ي اين كار هم فاصله گرفتن از راديكاليسم است، اظهار كرد: اما بخشي از اين نيروهاي تند در دانشگاه فكر مي‌كردند تشويق به خردگرايي و علم‌گرايي دامي است كه از جانب وزارت علوم براي آنها پهن شده و آنها در نقطه مقابل اين رسالت قرار دارند كه با تندروي و جنجال و تجمع و تحصن فعاليت سياسي از اين جنس را زنده نگه دارند و به دليل همين خشونت‌گرايي و تندروي در دانشگاه‌ها با مشكل مواجه شدند و مسوولين دانشگاه هم علي‌رغم توصيه‌هاي وزارت علوم به دلايل مديريتي به سختي با آنها راه آمدند ولي در حال حاضر به نظر مي‌رسد با موضع‌گيري اخير طيف تند انجمن‌هاي اسلامي كه اظهار داشته مي‌خواهد از فاز سياسي به فاز اجتماعي و فرهنگي وارد ‌شوند، اين امر مسير عقل‌گرايي، قانون‌گرايي و علم‌گرايي درست تشخيص داده شده است؛ هر چند كه ما مي‌خواهيم تشكل سياسي- دانشجويي حتما سياسي باقي بماند و سياسي عمل كند؛ ولي در چارچوب‌ها و استانداردهاي پذيرفته شده عقلي، ملي و بين‌المللي.

وي افزود: درواقع اين موضع‌گيري از اين جهت درست است كه متناسب با خرد، عقل، علم و قانون حرف خود را بزنيم و موضع‌گيري‌مان را كنيم، اما اصرار نداشته باشيم كه با روش‌هاي غيرمتداول دانشگاهي، توجه دانشجويان را به خود جلب كنيم ولي از اين جهت هم اين موضع‌گيري خطاست به دليل اينكه ما انتظار داريم تشكل‌هاي دانشجويي به فعاليت سياسي با ضوابط و چارچوب‌هايي كه وجود دارد، ادامه دهند. هر چند كه اين موضع‌گيري جديد هم مي‌تواند يك تغيير موضع سياسي باشد و درواقع بايد گفت كه رو آوردن به فعاليت‌هاي فرهنگي – اجتماعي با رويكرد سياسي است نه رويكرد فرهنگي – اجتماعي و به هر حال فضاي سياسي سالم به دو شكل آن پذيرفته شده و مطلوب است.

تشكل‌هاي دانشجويي در فضاي خردگرايانه، علم‌گرايانه و قانون‌گرايانه عمل كنند

خرمشاد با بيان اينكه تشكل‌هاي دانشجويي بايد در فضاي خردگرايانه، علم‌گرايانه و قانون‌گرايانه متناسب با فضاي دانشگاهي عمل كنند، گفت: در اين فضا ممكن است تشكل‌ها دير نتيجه بگيرند ولي كشور نفع مي‌برد و آن فضاي آگاهي‌بخشي سياسي، باعث رشد سياسي در دانشگاه‌ها مي‌شود.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، درباره‌ي برنامه‌هاي وزارت علوم در سال تحصيلي 88 – 87، بيان كرد: در اين رابطه فضاي انتخابات فرصت خوبي است كه مي‌تواند عرصه‌ي مناسبي براي به محك گذاشتن و تجربه كردن اين مدل فعاليت سياسي در دانشگاه باشد.

انتخابات، فضاي محك و آزمايش براي هر تشكل سياسي دانشجويي است

وي با بيان اينكه ما تاكنون روند منطقي طي كرده‌ايم و به تدريج از فضاي ركود سال‌هاي قبل و بعد از 84 و 85 فاصله گرفته‌ايم و بيشتر فعالين سياسي دانشجويي قبول كرده‌اند كه در چارچوب مقررات و مبتني بر خرد و علم و متناسب با شان دانشگاه عمل كنند، گفت: انتخابات فرصتي براي هر تشكل سياسي است كه از يافته‌ها و اندوخته‌هاي قبلي خود بهره بگيرد و خود را به معرض نمايش و آزمايش بگذارد. در واقع انتخابات فضاي محك و آزمايش براي هر تشكل سياسي دانشجويي است كه چقدر توانسته موفق شود در نتيجه انتخاب و فضاي انتخاباتي اين نويد را مي‌دهد كه تشكل وارد فعاليت سياسي شده و تحرك سياسي در دانشگاه افزايش يابد.

به گفته‌ي خرمشاد يكي از كارويژه‌هاي انتخابات، آموزش سياسي است؛ چون فرصتي است كه مخالفين و موافقين، حرف‌هاي خود را به مردم عرضه كنند تا آراي آنها را جمع كنند و اين فرصت آموزش سياسي در دانشگاه‌ها صد چندان است آن هم به دليل فضاي دانشگاه.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، افزود: گلايه تشكل‌هاي دانشجويي در سه سال اخير اين بوده كه ما به سراغ فعالين سياسي مي‌رويم ولي آنها حاضر نمي‌شوند كه در برنامه‌ها حضور پيدا كنند. اما در فضاي انتخابات اين روند معكوس مي‌شود واين بار اين خود اهل فكر و سياست هستند كه مي‌خواهند در دانشگاه‌ها حضور داشته باشند و اين همگرايي ميان دانشجويان و فعالان سياسي فضاي پرتحرك، متنوع و پويايي را در دانشگاه‌ها ايجاد مي‌كند.

وي در ادامه، تاكيد كرد: ما هم انتخابات را فضايي بسيار مناسب براي رشد و آگاهي سياسي دانشجويان و درواقع يك پروسه آموزش سياسي مي‌دانيم كه آن آموزش علمي در دانشگاه را تكميل مي‌كند.

خرمشاد افزود: با توجه به اينكه ما به عنوان برنامه‌ريز هر چه تلاش كنيم نمي‌توانيم اين فضا را ايجاد كنيم، انتخابات فضاي ملي است كه ايجاد شده و ما هم سعي مي‌كنيم كه از اين فضا در جهت بالا بردن آگاهي سياسي دانشجويان نهايت استفاده را كنيم؛ چون انتخابات مجال خوبي است تا دانشجويان در معرض تفكرات و آرا و انديشه‌هاي مختلف قرار بگيرند و بعد دست به انتخاب بزنند، زيرا همين دانشجويان مسوولين آينده كشور مي‌شوند و بايد از افكار مختلف در جامعه آگاهي و خبر داشته باشند. قرت تحليل داشته باشند و براي دفاع از باورهاي سياسي خود توان استقلال را در طول ساليان سال كسب كرده باشند.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، برگزاري نشست‌هاي تشكيلاتي تشكل‌هاي مختلف دانشجويي، اردوهاي آموزشي، انتخابات اتحاديه‌ها، اعلام موضع و صدور بيانيه از سوي تشكل‌هاي دانشجويي را از جمله عملكرد تشكل‌هاي دانشجويي در نيمه اول سال 87 خصوصا در تابستان اين سال دانست كه باعث افزايش قدرت تحليل سياسي دانشجويان مي‌شود و نويد تحرك سياسي هرچه بيشتر در نيمه دوم را مي‌دهد.

وي افزود: به نظر مي‌رسد زمينه‌هاي لازم به خصوص با انتخابات رياست جمهوري براي يك فضاي پرتحرك و شاداب و سالم و توام با خردمحوري، قانون‌محوري و علم‌محوري در سال 87 در دانشگاه‌ها فراهم شده باشد و اميدواريم مدل جديدي از فعاليت سياسي را در اين 9 ماه تا انتخابات رياست جمهوري بتوانيم شاهد باشيم.

ما به تشكل‌ها برنامه نمي‌دهيم

به صورت كلان كار سياست‌گذاري را انجام مي‌دهيم

به گزارش خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، درباره‌ي برنامه‌هاي معاونت فرهنگي وزارت علوم، گفت: ما به تشكل‌ها برنامه نمي‌دهيم؛ بلكه تشكل‌هاي دانشجويي به ما برنامه مي‌دهند و ما به صورت كلان كار سياست‌گذاري را انجام مي‌دهيم كه تشكل‌هاي سياسي متنوع و پرتحرك حضور داشته باشند و دانشگاه‌ها را هم توجيه مي‌كنيم كه در مورد مجوز دادن و ايجاد فضاي مناسب ، سالم و پرتحرك با دانشجويان همراهي كنند.

از رويكرد جديد تشكل‌هاي دانشجويي در فعاليت‌هاي سياسي استقبال مي‌كنيم

وي تاكيد كرد: ما از رويكرد جديد تشكل‌هاي دانشجويي در فعاليت‌هاي سياسي استقبال مي‌كنيم و دانشجويان را تشويق و ترغيب مي‌كنيم و اگر برنامه ارايه دهند از برنامه‌هاي آنها حمايت مي‌كنيم كه در اين راستا ما به روساي دانشگاه‌ها تاكيد كرده‌ايم كه انتخابات فرصت خوبي براي ايجاد تحرك سياسي در دانشگاه‌ها است و حتما اين فضا را مديريت كنند و كمك كنند تا بتوان از اين فضا براي بالا بردن رشد فكري دانشجويان استفاده كرد.

خرمشاد درباره‌ي برنامه‌هاي اين وزارتخانه درباره‌ي تشكل‌هاي دانشجويي دانشگاه‌هاي آزاد گفت: دانشگاه آزاد اسلامي، وزارت علوم و وزارت بهداشت اتحاديه‌هاي جدا دارند و مستقيم از قانون اتحاديه‌هاي شوراي انقلاب فرهنگي تبعيت مي‌كنند و دانشگاه آزاد سياست‌گذاري‌هاي خاص خود را دارد و بر اساس آن و در چارچوب مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي عمل مي‌كند. ولي با توجه به اينكه همه دانشگاه‌هاي كشور زير نظر وزارت علوم هستند ما حاضريم اگر در زمينه‌هايي بتوانيم كمك كنيم، دريغ نكنيم.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، افزود: اما به نظر مي‌رسد كه تشكل‌هاي دانشجويي دانشگاه آزاد جوان هستند و سابقه‌ي دانشگاه‌هاي سراسري را ندارند و همين جوان بودن نقاط مثبت و منفي را براي آنها ايجاد مي‌كند و آنها زمان لازم دارند تا اين «شدن» را تجربه كنند و فعاليت‌هاي خود را منسجم‌تر، عميق‌تر و چارچوب‌مندتر پيش ببرند.

هم محافظه‌كاري و هم راديكاليسم باعث مرگ تدريجي تشكل‌هاي دانشجويي مي‌شود

وي درباره‌ي سخنان مقام معظم رهبري در خصوص بيان صريح و به دور از محافظه‌كاري دانشجويان، گفت: فضاي دانشجويي ما در همه ادوار اينگونه بوده كه به سمت محافظه‌كاري نرفته و دانشجويان محافظه‌كار در مفهوم رايج، سياسي نشدند و البته ممكن است در مقاطعي ميل به اين امر بوده ولي در همان مقطع هم ما شاهد موضع‌گيري‌هاي صريح و شفاف و تيزي توسط تشكل‌هاي سياسي دانشجويي بوديم.

خرمشاد با بيان اينكه عكس آن را هم ما در راديكاليسم و تندروي شاهد بوديم، گفت: در واقع آنچه كه مطلوب است بين محافظه‌كار نبودن و تند نبودن است و به نظر مي‌رسد تشكل‌هاي دانشجويي ما در چنين فضايي قرار دارند كه توانستند خود را بازيابند و به جست‌وجوي گفتمان و سبك‌هاي جديد براي فعاليت سياسي بپردازند و بتوانند به نقطه‌اي برسند كه محافظه‌كار نباشند و در عين حال هم خارج از چارچوب قانون عمل نكنند و تندروي هم نداشته باشند.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، ادامه داد: با توجه به اينكه هم محافظه‌كاري و هم راديكاليسم باعث مرگ تدريجي تشكل‌هاي دانشجويي مي‌شود، اگر تشكل‌هاي دانشجويي بتوانند خرد محور، قانون‌محور و علم‌محور عمل كنند، آن تيزي و نقادي را به همراه خواهند داشت و كشور مي‌تواند با تشكل‌هاي سياسي - دانشجويي خود در فضاي سياسي و عمومي جامعه راه رشد و ترقي را طي كند.

به گفته‌ي وي تاكيد مقام معظم رهبري بر اين امر شايد به اين دليل باشد كه تاكيد بر موضوعي دليل بر نبود آن نيست؛ بلكه ممكن است دليل بر اهميت و تثبيت آن باشد و چون محافظه‌كاري در فضاي بيروني رواج بيشتري پيدا كرده يعني رجال سياسي رعايت برخي مصلحت‌ها و بايد و نبايدهاي منبعث از قواعد بازي سياسي را مي‌كنند و در اين ميان آنچه كه به صلاح كشور و منافع عمومي است اتفاق نمي‌افتد و مكتوم مي‌ماند، اينجا تشكل‌هاي سياسي به دليل جوان و صادق و سالم بودن بهترين هستند براي اينكه اين نقيصه و ضعف را جبران كنند و بر اساس معيارهاي سنتي تشكل‌ها كه عدالت‌محوري، ظلم‌ستيزي، كمك به مظلوم و منافع ملي كشور و استعمارستيزي بوده با تيغ نقد فضاي سياسي كشور را تحرك بخشيده و رهبري ‌كنند.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، ادامه داد: در واقع اين تاكيدي است كه بتوان اين خلاء را توسط تشكل‌هاي سياسي كه زلال و پاك و آرمانگرا هستند، پر كرد.

خرمشاد با بيان اينكه دو ديدگاه در مورد تشكل‌هاي دانشجويي وجود داشته كه هر دو سهمي از حقيقت را دارند، گفت: يك ديدگاه اين است كه اگر فعاليت‌هاي سياسي در كشور به سمت نظام‌مند شدن پيش روند يعني احزاب شكل بگيرند و در انتخابات‌ها بتوانند نقش خود را ايفا كنند، در اين فضا جاي تشكل‌هاي سياسي دانشجويي كجاست؟

وي افزود: يك پاسخ اين است كه در اين جا تشكل‌هاي سياسي از حالت سنتي خود فاصله خواهند گرفت و ديگر ما شاهد جنبش‌هاي دانشجويي نخواهيم بود و فعاليت‌هاي سياسي در دانشگاه‌ها عملا به فعاليت آرام و با ثبات تبديل مي‌شود كه شاخه‌هاي دانشجويي احزاب سياسي آن را در دانشگاه نمايندگي مي‌كنند.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، گفت: در نقطه‌ي مقابل، نظريه‌ي دومي بوده كه مي گويد نبايد گذاشت تشكل‌هاي سياسي دانشجويي به سمت شاخه‌ي دانشجويي شدن احزاب پيش بروند به دليل اينكه در بده و بستان‌هاي سياسي بين احزاب منافع ملي قرباني مي‌شود و تشكل‌هاي دانشجويي نبايستي به يك معامله گر و بازيگر عادي سياسي تبديل شوند؛ چرا كه تشكل‌هاي دانشجويي هميشه بايد به عنوان ديده‌بان، چشم بيدار و زبان نقاد جامعه حضور داشته باشند تا كشور از آرمان و صلاح و مصلحت دور نيفتد و فاصله نگيرد.

وي ادامه داد: اگر ديدگاه اول اتفاق بيفتد دانشجويان و تشكل‌هاي سياسي دانشجويي هم محافظه‌كار خواهند شد، به اين مفهوم كه چون قبول مي كنند در چارچوب احزاب سياسي حرف بزنند ، نه يك كلمه كمتر و نه يك كلمه بيشتر ، دامنه مانور آنها محدود مي‌شود و اين فضايي است كه به محافظه‌كاري دامن مي‌زند، به همين جهت يك تفكري در تشكل‌هاي سياسي معتقد است كه بايد كاري كرد كه تشكل‌هاي سياسي دانشجويي بتوانند هميشه غير حزبي و مستقل عمل كنند و اين استقلال‌شان هم از جنس دانشگاهي و دانشجويي يعني نقادانه ديدن و آسيب‌ها را جست‌وجو كردن و دغدغه‌ي عدالت و آرمان داشتن باشد.

افراط‌گرايي سياسي از دلايل كاهش فعاليت‌هاي سياسي دانشجويي در گذشته است

خرمشاد افراط‌گرايي سياسي و تزريق بيش از حد سياست در فضاي دانشگاه را از دلايل كاهش فعاليت‌هاي سياسي دانشجويي در سال‌هاي گذشته عنوان كرد و گفت: با توجه به اينكه دانشگاه يك تجمع انساني حاضر و مستعد و جوان را در اختيار خود دارد، برخي از جريانات سياسي يكسري از كارهاي تند و راديكال و توام با درگيري را به عنوان سهمي براي دانشگاه مي‌گذارند؛ چون در بيرون اين امكان وجود ندارد . لذا همه احزاب سياسي هجوم مي‌آورند كه از دانشگاه يارگيري كنند كه اين امر باعث مي‌شود كه گاه دانشگاه بيش از ظرفيتش به طرف سياسي شدن ‌رود و فضاي دانشگاه متشنج و توام با خشونت و درگيري مي‌شود، اما دانشگاه مدتي توان كشش چنين فضايي را دارد و بعد از مدتي آن را پس مي‌زند.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، با بيان اينكه ما در سال 86 از فضاي راديكاليسم و تزريق بيش از حد سياست فاصله گرفتيم، اظهار كرد: در واقع احساس مي‌كنيم كه تشكل‌ها در سال 86 به نوعي به فعاليت سياسي متعادل و منطقي بازگشتند و توان بسيج پيدا كردند، از برنامه‌هايشان استقبال مي‌شود و انگيزه‌ي دروني پيدا كردند و بعضي تشكل‌ها تلاش كردند گفتمان‌هاي جديدي را مطرح كنند و انتخابات درون تشكيلاتي و مرتبي برگزار كنند و حتي اتحاديه‌هايي كاملا قانوني از سوي يكسري تشكل‌هاي سياسي شكل گرفت.

وي با بيان اينكه سال 86 ، انتخابات مجلس هشتم فرصت خوبي در اختيار تشكل‌هاي دانشجويي قرار داد، اظهار داشت: در واقع انتخابات مجلس هشتم عرصه‌ي خوبي بود كه تشكل‌هايي كه از نظر رواني خود را بازسازي كرده بودند و با نگاهي به گذشته تلاش كرده بودند كه مسير اصلاح را در پيش بگيرند، بتوانند فعاليت سياسي متحول، منطقي، تداوم‌دار، عميق و بنيادي را ايجاد كنند.

وي افزود: اگر تشكل‌هاي سياسي دانشجويي بخواهند در عين نزديك شدن به احزاب، محافظه‌كار نشوند و مستقل، منطقي و خردگرا هم باشند، يكي از مكانيزم‌هاي اين امر، خانه تشكل‌هاست كه مي‌تواند كمك كند تشكل‌هاي سياسي دانشجويي فارغ از هر خط‌مشي كه دارند به نام تشكل سياسي دانشجويي از منافع و مواضع مشترك تشكل سياسي دانشجويي دفاع و بر آن نظارت داشته باشند.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، درباره‌ي فعاليت سياسي تشكل‌هاي دانشجويي در دانشگاه‌ها، بيان كرد: دانشگاه‌ها به عنوان واحدهاي دانشگاهي از استقلال نسبي برخوردارند و روند هم اين بوده كه دانشگاه‌ها از استقلال بيشتري برخوردار باشند و نوعي تمركززدايي در اداره و مديريت دانشگاه‌ها شود كه اين امر در درازمدت مفيد است.

دانشگاه‌ها بايد در معرض آرا و افكار متنوع و مختلف قرار بگيرند

وي افزود: در اين رابطه تلاش ما اين بوده كه به عنوان ستاد، دائما سياست‌گذاري كنيم و آن را كتبي و شفاهي ابلاغ كنيم و بر آن نظارت داشته باشيم ولي در جاهايي هم چون دانشگاه‌ها واحدي در مجموعه‌ي واحدهاي اداري و سازماني يك شهر يا استان هستند طبيعتا واقعيت‌هاي آن شهر يا استان به دانشگاه تحميل مي‌شود كه اين را به صفر نمي‌توان رساند، ولي مي‌شود آن را سامان داده و منظم كرد و درواقع مهم اين است كه اين فضا در دانشگاه باشد كه افرادي از طيف‌هاي مختلف بتوانند خود را در مقاطع مختلف در دانشگاه ها عرضه كنند و دانشگاه‌ها بايد در معرض آرا و افكار متنوع و مختلف قرار بگيرند.

روساي دانشگاه به همان اندازه رفاه و پژوهش، به پويايي فعاليت‌هاي جمعي دانشجويي توجه كنند

خرمشاد در ادامه تصريح كرد: اينكه دانشگاه بايد تا حدي اختيار مديريت اين حضورهاي متنوع و مختلف را داشته باشد قابل قبول است ولي از طرف ديگر اين امر هم كه در يك دانشگاه‌ در طول يكسال با انواع مختلف حضورها مخالفت شده باشد، غيرقابل قبول است در اين صورت دانشگاه در اين موضوع به وظايف خود عمل نكرده است. در واقع بايستي به همان اندازه‌اي كه رييس دانشگاه به رفاه و آموزش و پژوهش مي‌پردازد، بايد به پويايي عرصه فرهنگ و فعاليت هاي جمعي دانشجويي كه اين هم بخشي از زندگي دانشجويي است و بايد به آن توجه كرد اهميت دهد ـ در اين راستا يكي از تاكيدات مكرر معاونت فرهنگي وزارت علوم اين بوده كه روساي دانشگاه‌ها در تشكيل شوراي فرهنگي و شوراي نظارت بر تشكل‌هاي سياسي دانشجويي حساسيت داشته باشند كه به موقع مجوز دهند يا حداقل جواب تقاضا را بدهند.

به دانشگاه‌هايي كه تحرك كندي داشته‌اند تذكر داده‌ايم

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، با بيان اينكه اگر موردي از طريق دبيرخانه‌ي تشكل‌ها گزارش شده باشد ما پيگيري كرده‌ايم، گفت: ما ساليانه در مورد شوراي فرهنگي و هيات‌هاي نظارت گزارش‌گيري و به دانشگاه‌هايي كه تحرك كندي داشته‌اند تذكر داده‌ايم ولي لازمه‌ي اين كار اين است كه تشكل‌هاي سياسي دانشجويي ارتباطات خود را با دبيرخانه تشكل‌ها بيشتر كنند تا اگر در مواردي غير طبيعي با مشكلاتي مواجه مي‌شوند ما بتوانيم با پيگيري‌هاي خود آن مساله را حل كنيم.

وي در ادامه، تصريح كرد: تشكل‌هاي سياسي دانشجويي در زماني كه خيلي به احزاب سياسي نزديك شدند، محافظه‌كار شدند و در مواقعي هم كه احزاب فاصله گرفتند توانستند غيرمحافظه‌كارانه و فراحزبي عمل كنند.

خرمشاد درباره‌ي نقش مسوولان در ايجاد فضاي به دور از محافظه‌كاري براي دانشجويان، گفت: به نظر مي‌رسد مسوولان نقش قابل توجهي در اين امر دارند به اين مفهوم كه مسوولين دانشگاهي يا مسوولين دستگاه‌هاي آموزش عالي بايستي به اصطلاح منافع كوتاه‌مدت شنيدن حرف‌هاي غيرگزنده را به منافع درازمدت، عميق و پايدار سخنان نقدآميز و آزادمنشانه تشكل‌هاي سياسي ترجيح دهند.

روساي دانشگاه‌ها نبايد رويه‌اي ديپلماتيك به مفهوم سفارتخانه‌اي داشته باشند

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، افزود: درواقع يك رييس دانشگاه در طول چهار سال رياستش نبايد رويه‌اي ديپلماتيك به مفهوم سفارتخانه‌اي داشته باشد و دانشگاه در كنار وظيفه‌ي اصلي‌اش كه توليد علم و دانش است، با توجه به اينكه يك ساختار، سازمان و پديده‌ي اجتماعي است و چون اجتماعي است و در جاهايي هم يك مجموعه‌ي سياسي است بايد بتواند سياست را در چارچوب خود نهادينه كند و در مورد مباحث اجتماعي موضع داشته باشد و درواقع دانشگاه بايستي در تعامل با جامعه شكل بگيرد كه در تعامل جامعه شكل گرفتن لازمه اش اين است كه به نيازهاي جامعه از لحاظ علمي پاسخ دهد.

وي گفت: بخشي از اين زبان علمي، زبان نقادانه و موضع‌گيري غيرمحافظه‌كارانه خصوصا توسط تشكل‌هاي دانشجويي است و بنابراين روساي دانشگاه‌هاي ما بايستي اين ظرفيت و تحمل تاب و توان را در خود ايجاد كنند و از طرف ديگر هم تشكل‌هاي سياسي دانشجويي بايد به گونه‌اي عمل كنند كه فضا را آنقدر تنگ، آلوده و ناامن و بي‌ثبات نكنند كه هيچ استاد دانشگاهي حاضر به قبول مسووليت رياست نباشد؛ چرا كه در معرض تهمت‌ها، هتاكي‌ها و بي‌ادبي‌ها به نام نقد و عدالت قرار مي‌گيرد.

خرمشاد بيان كرد: در واقع آنچه بايد حاكم شود اين است كه نه رييس دانشگاه بايد به گونه‌اي ديپلماتيك عمل كند كه آب از آب تكان نخورد و اين را مطلوب بداند و نه از طرف ديگر فضاي نقد تشكل‌هاي سياسي دانشجويان به نام غيرمحافظه‌كاري طوري باشد كه بخش مهمي از دغدغه‌هاي رييس دانشگاه به جاي موضوعات علمي و رشد و ترقي و پژوهش اين باشد كه پاسخ افراد مختلف را بدهد و دائما در معرض مخاطب شدن با عبارات و الفاظ و گويش‌هاي تند و طلبكارانه باشد.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، ادامه داد: در واقع اگر فضاي دانشگاه به اين صورت باشد كه هم تشكل سياسي دانشجويي در عين غيرمحافظه‌كاري كاملا مودب، قانون گرا، منطقي، خردگرا، علم‌گرا و متناسب با شان و شئونات دانشگاه باشد و مسوولين هم به گونه‌اي ديپلماتيك و انقباضي عمل نكنند؛ در اينجا و در اين صورت هم دانشگاه نفع مي‌برد و هم فضاي سياسي و عمومي و اجتماعي كشور.

وي درباره‌ي ارزيابي از وضعيت جنبش دانشجويي و تاثيرگذاري آن در جامعه، گفت: اگر منظور از جنبش، مجموعه‌ي فعاليت‌هاي سياسي باشد، اين يك بحث است و بحث ديگر هم اين است كه جنبش دانشجويي يعني يك حركت جنبشي به مفهوم اينكه گفتماني غالب مي‌شود و بتواند با غالب شدن، تمام اجزاي فعاليت را با خود همراه كند كه ما در شرايط دوم نيستيم.

خرمشاد گفت: البته در اين شرايط دوم است كه در گذشته جنبش دانشجويي تاثيرگذاري‌هاي زياد و تند و عميق را داشته كه بنابراين از فعاليت سياسي دانشجويي انتظار نمي‌رود از اين نوع باشد ولي قطعا تاثيرگذاري خود را دارد براي مثال اگر در انتخابات رياست جمهوري بتوانيم فضاي سالم سياسي را در دانشگاه‌ها شكل دهيم ـ به دليل اينكه ما در حال حاضر سه ميليون و پانصد هزار دانشجو در جامعه داريم كه يعني چيزي حدود سه ميليون خانواده در كشور دانشجو دارند و دانشجويان هم به لحاظ سنتي بر خانواده‌ها تاثيرگذارند ـ در اين صورت فعاليت سياسي - دانشجويي در سطح جامعه تاثيرگذار است.

اگر خانه تشكل‌ها تشكيل شود از راديكاليسم فاصله مي‌گيريم

مي‌خواستيم با شكل‌گيري خانه تشكل‌ها، تشكل‌هاي سياسي مختلف زير يك سقف با هم صحبت كنند

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در ادامه، تصريح كرد: اما فعاليت‌هاي سياسي دانشجويي در حال حاضر با آسيب‌ها و آفت‌هايي هم روبرو است كه ما تلاش كرديم با شكل‌گيري خانه تشكل‌ها، تشكل‌هاي سياسي از جنس‌هاي مختلف زير يك سقف با هم صحبت كنند كه اگر اين كار اتفاق مي‌افتاد، مي‌توانست نخبه‌پروري سياسي و اعتدال سياسي صورت بگيرد و بلوغ سياسي به تدريج اتفاق بيفتد، زيرا تشكيل خانه‌ي تشكل‌ها باعث رشد مهره‌هاي اصلي تشكل‌هاي سياسي دانشجويي ما مي‌شد كه متاسفانه اين اتفاق نيفتاد.

وي با بيان اينكه اگر خانه تشكل‌ها تشكيل شود از راديكاليسم فاصله مي‌گيريم و حالت اعتدال ايجاد مي‌شود، گفت: در حال حاضر به دليل فقدان يك گفتمان مسلط ما شاهد رشد خرده‌گفتمان‌ها درون تشكل‌هاي سياسي – دانشجويي هستيم و اين باعث شده از انسجام تشكل‌هاي سياسي به عنوان واحدهاي بزرگ كاسته شود هر چند كه ما تلاش مي‌كنيم با بحث اتحاديه‌ها كمك كنيم كه اين واحدهاي بزرگ شكل بگيرد، اما در عين حال شاهد ريزش‌ها به مفهوم رويش گروه‌هاي كوچك‌تر تشكلي هستيم.

خرمشاد افزود: مانند اينكه از درون بسيج دانشجويي در گذشته جنبش عدالتخواه بيرون آمد و در جنبش عدالتخواه دوباره يك طيف تندرو و يك طيف متعادل را داريد و در جامعه‌ي اسلامي اين فضا وجود داشت كه دو گرايش در آنها ايجاد شود يا در دفتر تحكيم وحدت طيف شيراز و طيف علامه و درون طيف علامه سه گرايش مدرن – دموكراسي‌خواه و سنتي و درون طيف مدرن آن طيف ليبرال‌ها و ماركسيست‌ها و درون ماركسيست‌ها تنوع ديدگاه‌هاي ماركسيستي ايجاد شد كه اين فضاي تنوع و تكثر به اين شكل يكي از واقعيت‌هاي تشكل‌هاي سياسي در نگاه خرد است كه قابل مشاهده است. به اين تنوع مي توان برخي از گروه هاي عمومي را هم افزود كه متاسفانه در برخي از مواقع به عنوان اجير بعضي از جريانات سياسي عمل كرده و با گرفتن امتيازي به چماق آنها در دانشگاه تبديل مي‌شوند.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، بيان كرد: اگر به سمت فضايي كه ترسيم شد برويم در اين فضا در عين حفظ تكثر، مي‌توان همبستگي‌ها و انسجام‌هاي قابل قبولي را شاهد باشيم. در غير اين صورت اگر خواسته شود كه بر طبل راديكاليسم كوبيده شود اين انشقاقات بيشتر و بيشتر خواهد شد.

وي با بيان اينكه نمي‌شود راديكاليسم را دائمي كرد زيرا راديكاليسم از حوصله انسان‌ها خارج است، گفت: فعاليت سياسي از نوع باز و يارگيري آشكار است كه بايد مخاطب را به آن جلب و جذب كرد.

پذيرش ايده از سوي تشكل‌هاي دانشجويي را باز گذاشته‌ايم

خرمشاد درباره‌ي خانه‌ي تشكل‌ها، گفت: در اين خصوص تشكل‌ها مطرح كردند ايده، ايده‌ي خوبي است ولي وزارت علوم آن را از بالا به پايين بيان كرده كه ما ضمن پذيرش اين مساله، خود را كنار كشيديم ولي ما همچنان پذيرش ايده از سوي تشكل‌هاي دانشجويي را باز گذاشته‌ايم كه خود تشكل‌ها كار را پيش ببرند و بدون وزارت علوم عمل كنند و اگر لازم شد وزارت علوم هم كمك مي‌كند يا اين امر با نهادهاي غير دولتي يا نيمه دولتي پيش برود، زيرا وقتي اصل ايده خوب است و آن را مي‌پذيريم بايد به سمت آن حركت كنيم.

معاون فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، افزود: حتي ما دوباره تلاش كرديم كه تشكل‌ها را حول يك موضوعي مثلا موضوع آسيب‌شناسي فعاليت‌هاي سياسي دانشجويي در دانشگاه‌ها دور هم جمع كنيم كه براي اين مورد چهار و پنج بار اراده شد ولي بعضي تشكل‌ها بر سر مكان، برخي روي زمان يا تعيين افراد سخنران شبهه ايجاد كردند و اين نشان داد كه برخي تشكل‌ها همديگر را حتي در اين حد كه كنار هم زير يك سقف بنشينند هم قبول ندارند.

دلمان مي خواهد خود تشكل‌ها فعاليت‌هاي سياسي – دانشجويي را آسيب‌شناسي كنند

خرمشاد در پايان گفت‌وگو با ايسنا ادامه تاكيد كرد: ما دلمان مي خواهد كه خود تشكل‌هاي سياسي با همه‌ي تنوع و تكثري كه دارند فعاليت‌هاي سياسي – دانشجويي را آسيب‌شناسي كنند و راهكارهايي را براي تداوم نوع مطلوب و سامان‌دهي فعاليت‌هاي سياسي دانشجويي پيدا كنند كه اين براي ما هم خيلي مفيد خواهد بود كه بتوانيم نقاط ضعف و قوت خود را شناسايي كنيم و با مشاركت و مساعي خود تشكل‌ها فضايي سالم، با نشاط ، پرتحرك، متنوع و در عين حال قانون‌مدار، خردگرا، اخلاق محور، منطقي و علمي از فعاليت سياسي در دانشگاه‌ها را داشته باشيم.

گفت‌وگو از خبرنگار ايسنا: زهرا لعلي

انتهاي پيام
جمعه 10 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 89]