واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: در سال ۱۹۹۲ شرکتهای هواپیمایی جمعاً ۲ میلیارد دلار ضرر داده و با احتساب زیان سال ۱۹۹۲، عملکرد زیانبار آنها جمعاً به ۸ میلیارد دلار رسید. سه شرکت معروف هواپیمایی TWA ، کنتینتال و امریکا وست مشمول ذیل فصل ۱۱ قانون ورشکستگی قرار گرفته و دیگران نیز در صف الحاق به آنها شدند. در این میان یک شرکت هواپیمایی به نام ساوسوست (South West) سودآور و در حال رشد بود. میزان رشد فروش آن در سال ۱۹۹۲ تنها ۲۵% بود. این هواپیمایی با قیمتهای پایین و اصول کار ساده تحت مدیریت هربکلر (Herb Kelleher) اداره و توانست از یک موقعیت استثنایی، نهایت حسن استفاده را بنماید. ا ین شرکت چگونه این کار را انجام داد؟
هرب ـ د ـ کلر
پدر کلر مدیر یک شرکت صابونسازی در شهر هادون نیوجرسی بود. او از دانشگاه ویرلیان و دانشکده حقوق دانشگاه نیویورک فارغالتحصیل شد و در سال ۱۹۶۱ به سانآنتونیو برگشت تا با کمک ناپدری خود یک شرکت حقوقی دایر کند. او در سال ۱۹۶۸ به همراه یک گروه از سرمایهداران با سرمایه ۵۶۰۰۰۰ دلار کمپانی ساوسوست را دایر کردند که سهم کلر از این سرمایه فقط ۲۰۰۰۰ دلار بود.
در سالهای اولیه، کلر به عنوان هماهنگکننده، اداره قسمتی را به عهده داشت، اما در سال ۱۹۷۸ به عنوان رییس منصوب و با رفتارهای خاص به شاخصترین فرد شرکت تبدیل گردید. او شخصاً در برنامههای تلویزیونی و کانالهای تجاری شرکت میکرد و در قبال تبلیغ رقبا که میگفتند (( مسافرین باید از مسافرت با این هواپیمایی خجالت بکشند )) دفاع نموده و مزیتهای اقتصادی پرواز با ساوسوست را تبلیغ میکرد.
آغاز
هواپیمایی ساوسوست در سال ۱۹۶۷ در ناپکین برای ایجاد پروازهای ساده و بدون تشریفات و قیمت کم بین شهرهای ایالت تگزاس به وجود آمد و برای کسب حق پرواز در مسیر مثلث بین دالاس، هوستون و سانآنتونیو، در یک دعوی سه ساله با شرکتهای دیگر یعنی تگزاس انترنشنال و کنتیتال درگیر شد. در سال ۱۹۷۱ ساوسوست توانست خود را تثبیت نماید و در سال ۱۹۷۵ با در اختیار داشتن چهار دستگاه هواپیما در بین سه شهر، وارد بورس سهام گردید.
در ابتدا ساوسوست در لبه مرگ و زندگی با قیمتهای پایین با رقبای دیگر گرفتار بود. برای شرکتهای کوچک، رقابت در عرصه قیمت با رقبای قوی مساوی با ناکامی است. زیرا شرکتهای کوچک نمیتوانند به سهولت منابع و شرایط خود را با رقبا تطبیق داده و در عرصه رقابت دوام بیاورند، ولی هواپیمایی ساوسوست با صرفهجویی در هزینههای عملیاتی که امکان آن برای رقبای بزرگ وجود نداشت، توانست خود را در میدان رقابت حفظ کند. تا چه زمانی شرکتهای هواپیمایی بزرگ میتوانند برای رقابت با قیمت پایین ساوسوست به فعالیت توأم با زیان خود ادامه دهند؟
در سالهای اولیه، ساوسوست با سایر رقبا نیز نظیر دالاس و لاوفیلد مبارزه کرد. فرودگاه لاوفیلد نزدیک به مرکز شهر بود و از نظر جغرافیایی علیرغم رشد پروازها قابل توسعه نبود. تجهیزات جدید براساس آخرین فنآوری در فرودگاه بینالمللی دالاس/ فورت ورث نصب گردید که دارای فضای کافی برای هرگونه توسعه آتی بود ولی مشکلی که وجود داشت فاصله زیاد ۳۰ دقیقهای با مرکز شهر دالاس داشت.
ساوسوست توانست از انتقال اجباری به فرودگاه جدید معاف و کار خود را در فرودگاه لاوفیلد ادامه دهد اما رقبا در سال ۱۹۷۸ کنگره را ترغیب به تصویب قانونی کردند که پرواز از فرودگاه لاوفیلد به خارج از تگزاس را منع کرد. ساوسوست بعد از مذاکرات لازم در چارچوب یک الحاقیه آن قانون، اجازه یافت که از فرودگاه لاوفیلد فقط به چهار ایالت همجوار تگزاس بتواند پرواز کند. این الحاقیه به ساوسوست تحمیل شد ولی خمیر مایه موفقیتهای او در استراتژی پروازهای کوتاه گردید.
رشد
در طول دهه ۱۹۷۰ هواپیمایی ساوسوست نه به صورت سریع، ولی به آرامی رشد یافت و بازار تگزاس را با ارائه قیمت پایین و تعدد پرواز قبضه کرد. به طور مثال قیمت یک سره دالاس ـ هوستون ساوسوست در سال ۱۹۸۷ در مقابل ۷۹ دلار نرخ سایر شرکتهای هواپیمایی فقط ۵۹ دلار بود.
در دهه ۱۹۸۰ تعداد مسافرینی که توسط ساوسوست جا به جا شدند، سه برابر گردید. در پایان ۱۹۸۹ هزینههای عملیاتی ساوسوست نسبت به درآمد به ازاء هر مایل که شاخص اثربخشی است، زیر ۱۰ درصد یعنی معادل ۵% کمتر از میانگین سایرین بود.
اگر چه سود به طور تدریجی نسبت به سایر شرکتها افزایش یافت ولی کلر در رابطه با توسعه کمپانی به ---------- محافظهکارانه با اتکا به منابع و درآمد داخلی بسنده کرد و پرهیز از وام را به کار بست. شاید این احتیاط، از ملاحظه نتایج توسعههای بیمارگونه سالهای ۱۹۸۶ ناشی شد. او به اتکاء این سیاست، شرکت در حال فروپاشی (( میوز ایرکورپوریشن )) را به قیمت ۶۸ میلیون دلار خریداری و عنوان آن را به (( ترانس استار )) تبدیل کرد. تا سال ۱۹۹۳ پروازهای ساوسوست به ۳۶ شهر در ۱۵ ایالت گسترش یافت و شرکت ۱۴۱ فروند هواپیمای کم مصرف جت بوئینگ ۷۳۷ در اختیار داشت که هر کدام روزانه ۱۱ پرواز داشتند. در طول این مدت تأکید روی افزایش مسافر، تعدد پرواز، زمان انتظار کم و نرخ استثنایی (میانگین ۵۸ دلار) بود و با استفاده از فرودگاههای اقماری به جای فرودگاههای شلوغ مسافرین سایر شرکتهای هواپیمایی را ربوده و سهم بازار خود را توسعه داد. به عنوان نمونه ساوسوست پرواز به کلیولند را در فوریه ۱۹۹۲ آغاز و در پایان سال تعداد پروازهای خود را به ۱۱ پرواز در روز رسانید. در سال ۱۹۹۲ فرودگاه ناپکین ـ کلیولند با ۷۴/۹% رشد نسبت به سال ۱۹۹۱ رکورد جابجایی تعداد مسافر را به دست آورد که بخش اعظم آن به گفته مدیر توسعه تجارت هوایی از طریق هواپیمایی ساوسوست حاصل گردید.
رشد ساوسوست در بخشی از بازار به مراتب سریعتر از پیشبینی بود. در خط هوایی شیکاگو، شرکت هواپیمایی میدوی در نوامبر ۱۹۹۲ از دور خارج و با آمدن ساوسوست به کالیفرنیا سایر رقبا نیز خطوط پروازی خود را تعطیل کردند. زیرا توان رقابت با نرخ ۵۹ دلار در خطوطی که نرخ آن قبلاً ۱۸۶ دلار بود، نداشتند.
اکنون پارهای از شهرها که ساوسوست پرواز نداشت، تقاضای برقراری خط پرواز شدند به عنوان مثال دو کمیسیونر همراه با مدیر اطاق بازرگانی ساکرامانتو به دالاس آمد و تقاضای برقراری خط پرواز کرد. کلر قول مساعد برای چندین ماه بعد داد و مشابه چنین درخواستها به تعداد ۵۱ فقره در این مدت دریافت گردید.
ساوسوست با ویژگیهای خاص خود در حال گسترش بود و نرخ اکثر مسیرهای آن کمتر از نرخ اتوبوس و یا حتی سواریهای شخصی بود. تا سال ۱۹۹۱ کلر هیچ شرکتی را به عنوان رقیب در برابر خود نداشت و اعلام کرد که (( ما الان با اتومبیل رقابت میکینم نه هواپیما )) . ما قیمتهای خود را در روی زمین بر اساس قیمت سواریهای فورد، گرایسلر، جنرال موتورز، تویوتا و نیسان معین کرده و آن را در هواپیما به کار میبریم.
عناصر موفقیت
در موفقیت ساوسوست تحت نظر و مدیریت کلر با ویژگیها و شخصیت متمایز و نیل به دریچه استراتژیک فرصت، فاکتورهای کلیدی نظیر کنترل هزینهها، تعهد کارکنان و رشد محافظهکارانه نقش وافر داشت.
کنترل هزینه
ساوسوست ارزانترین شرکت هواپیمایی در امریکا بود. حتی اصلیترین رقیب او خواست که قیمتها را پایین آورد ولی به لحاظ رو به رو شدن با زیان نتوانست آن را ادامه دهد. اما بر عکس ساوسوست این کار یعنی کاهش قیمت را توانست انجام دهد. به طور مثال هزینه عملیاتی ساوسوست به ازاء هر صندلی ـ مایل، ۱۵% کمتر از هزینههای امریکن وست، ۲۹% کمتر از دلتا، ۳۲% کمتر از یونایتد و ۳۹% کمتر از هواپیمایی یو ـ اس بود. موارد زیادی در این صرفهجویی تأثیر داشتند مثلاً شرکت کلاً از هواپیماهای بوئینگ ۷۲۷ استفاده میکرد در نتیجه هزینههای آموزش، تعمیر و موجودی قطعات یدکی به مراتب کمتر از سایرین بود. از طرف دیگر درآمد زمانی به دست میآید که هواپیماها پرواز کنند. ساوسوست از این نظر و برگشت سرمایه نسبت به سایرین برتری داشت. رقبا برای تخلیه مسافر ـ تنظیف و مسافرگیری حداقل به یک ساعت وقت نیاز داشتند در صورتی که ۷۰% درصد پروازهای ساوسوست این کارها را در کمتر از ۱۵ دقیقه و ۱۰% پروازها آن را در ۱۰ دقیقه انجام میدادند.
تعهد کارکنان
علیرغم عضویت کارکنان در اتحادیه، کلر در ساوسوست برای ایجاد روح صمیمت کارهایی انجام داد که دیگر رقبا قادر به انجام آن نبودند. به عنوان مثال برخلاف سایر شرکتها، هواپیمایی ساوسوست قادر شد در مورد تمیزکردن هواپیما با خدمه پروازی و حتی خلبان به توافق برسد و بهرهوریهای عملیاتی را بالا ببرد.
کلر در زمان پرکاری و شلوغی مسافر از استخدامهای لجام گسیخته پرهیز کرد تا در زمانهای معمولی مجبور به اخراج آنها نباشد. این کار سبب شد که کارکنان ضمن احساس امنیت شغلی، به شرکت تعلق خاطر پیدا نمایند. برخوردهای ساده و شوخطبعی کلر بیش از دیگران در ایجاد جو صمیمی تأثیر داشت و او اعتقاد داشت که شوخی و جوک نیروبخش است و مردم با آن از کارشان لذت برده و بهرهوری بالا میرود.
رشد محافظهکارانه
سیاستهای محافظهکارانه کلر در رابطه با توسعه شرکت در موفقیت آن تأثیر بسزایی دارد. او در مقابل وسوسههای توسعه جهشی (مثلاً پرواز به اروپا و رقابت شاخ به شاخ با شرکتهای بزرگ خطوط بزرگ) پرهیز کرد. حتی در توسعه جغرافیایی داخلی نیز ذهنیت محافظهکاری او ظاهر میشد و او اصرار داشت که برای ایجاد خط پروازی به هر شهر باید ابتدا امکانات لازم برای ۱۰ تا ۱۲ پرواز و نه یک یا ۲ پرواز فراهم، سپس اقدام گردد. .
تااواخر سال ۱۹۹۸ در بین هواپیمائی های بزرگ ،تنها هواپیمائی ساوس وست در طول ۲۶ سال گذشته استمرارا سودده باقی ماند . فروش عملیاتی به ۲/۴ میلیارد دلار و سود خالص از ۲۷ میلیون دلار در سال ۱۹۹۲ به ۴۴۳ میلیون دلار افزایش یافت . مجله فوربس در ۱۹۹۹ هرب کلر را به عنوان مدیر سال امریکا انتخاب کرد .
چه چیزی میتوان یاد گرفت؟
هر شرکت که قادر به حفظ قیمت خود زیر قیمت سایر رقبا، و کسب سود بدون فدا کردن کیفیت و یا خدمات باشد، دارای مزیت رقابتی است. ساوسوست قادر به انجام این کار در حین سادهکردن عملیات خود بود.
رقابت بر اساس قیمت کمتر در صنایع نیز به کار برده میشود، زیرا رقبا به سرعت میتوانند قیمت خود را بدون واگذاری هرگونه امتیاز با شرایط تطبیق دهند. در این شرایط سود از بین میرود و مشتریان در کوتاه مدت از این گونه رقابت بهرهمند میشوند.
قدرت استراتژی گل بازار (Niche) : تمرکز تلاشهای بازاریابی روی بخش مشخصی از مشتریان و پیداکردن مورد خاص تحت عنوان (( گل بازار )) یک مزیت رقابتی محسوب میشود. این استراتژی زمانی مناسب است که رقیب قبلاً وارد آن عرصه نشود، در چنین شرایط آن مورد خاص، تبدیل به دریچه استراتژیک فرصت میشود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 117]