واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: انجیلی یا آسوندار (انجیلو یا انجیلی یا انجول یا تویی یا تفی یا زوند) درختی است که در جنگلهای شمالی ایران میروید. این درخت دارای چوب سختی است و ریشه و برگهای آن مصرف دارویی دارد.[۱]
انجیلی درختیست بومی ایران و آندومیک، که نام علمی آن Parrotia persica میباشد. parrotia به معنی جنس طوطی میباشد وعلت این نامگذاری دو زائده منقار مانند، شبیه نوک طوطی است که در دو طرف میوه در قسمت بالا قرار دارد.(۲) همچنین در کتاب درختان و درختچههای ایران از دکتر حبیب الله ثابتی آمدهاست که این درخت به افتخار Parrot گیاه شناس فرانسوی به این نام خوانده میشود(۱) این درخت از تیره خود انجیلی Hamamelidaceae میباشد که در آستارای جمهوری آذربایجان و لنکران و در جنگلهای شمال از سواحل آستارا تا گلیداغ انتشار دارد و از جلگههای ساحلی دریای خزر تا ارتفاعات میانبند امتداد مییابد و در کلاردشت تا ارتفاع ۱۴۰۰ متر از سطح دریا دیده میشود.(۱)
انجیلی درختی است زیبا با قامتی بلند و به ۲۵ متر میرسد. برگهای انجیلی بیشترین توجه را به خود جلب میکند. برگهای جوان بنفش مایل به قرمز هستند بعد از آن در تابستان به رنگ سبز تیره و درخشان تبدیل میشوند و سرانجام در پاییز برگهای درخشان به رنگهای مختلف زرد پررنگ نارنجی سوخته و پررنگ و قرمز روشن خالص آشکار میشود و این تنوع رنگ مناظر زیبایی را ایجاد میکند(۳) و از این حیث این درخت برای ایجاد فضای سبز و همچنین جذب توریست در جنگلهای ما مناسب است.(۴) چوب انجیلی بسیارسخت است و از این حیث در زبانهای خارجی به چوب آهن معروف است(۱)
اطلاعات کلی
نام علمی: Parrotia persica نامهای مشترک : Persian parrotia خانواده: hamamelidaceae ارتفاع: ۲۰ تا ۴۰ فوت (در جنگلهای شمال تا ۱۵ متر میرسد) پهنا: ۲۰ تا ۳۵ فوت شکل تاج گل: گرد شکل گلدان فشردگی تاج گل: متوسط میزان رشد: آهسته، تدریجی بافت: خوب، عالی (۳)و(۴)
برگها
ترتیب برگ: متناوب نوع برگ : ساده حاشیه برگ: کنگره دار و دندانه دار پهنک برگ: بیضی شکل، کشیده، تخم مرغی و یا واز تخم مرغی موجدار و بدون تقارن نوع و مقاومت برگ : خزان کننده طول تیغه برگ: ۴ تا ۸ اینچ رنگ برگ: سبز ویژگیهای پاییزی : رنگارنگ (۱)و(۳)و(۴)
گل
رنگ گل: قرمز ویژگیهای گل: پر زرق و برق، گلهای بهاری (۳)
میوه
خشک نا شکوفا از نوع کبسولرنگ میوه : قهوهای طول میوه : کمتر از ۵ اینچ پوشش میوه :خشک (۴)
تنه درخت و شاخهها
پوسته نازک است و براحتی از تاثیرات ماشینی آسیب میبیند در درختان مسن خاکستری متمایل به زرد است دارای فرو رفتگیها و برجستگیهای زیاد است ساقههای آن نیز به یکدیگر جوش خوردهاند و تنه درخت را نا منظم تر میسازند درخت میخواهد که با چندین تنه رشد کند اما میتواند آموزش ببیند که با یک تنه واحد رشد نماید. ریتیدوم آن صاف میباشد و بصورت صفحهای از تنه جدا میشود.(۳)و(۴)
هرس
نیاز به هرس کمی دارد تا ساختمانی قوی را توسعه دهد.(۴)
پررورش
نور: درختی است نسبتاً سایه پسند مقاومت خاک: خاک رس، خاک برگ، شن، نسبتاً قلیایی، اسیدی مقاومت در برابر خشکسالی : زیاد (۴)
سایر
خصوصیات برجسته درخت: درخت ویژگیهای تزئینی چشمگیری دارد میتواند بیشتر کاشته شود مقاومت آفت: هیچ آفتی بطور عادی روی درخت دیده نمیشود (۴)
کاربرد و مدیریت
ویزگیهای تزئینی انجیلی آن را بعنوان یک درخت خیابانی مطلوب میسازد. در فاصله ۲۰ تا ۳۰ فوت در امتداد یک خیابان یا پیاده رو یک سایبان روی مسیر پیاده رو ایجاد میکند (آن سایبان روی خیابان نخواهد بود) اما مانند یک دیواری از شاخ و برگ شکل فوق العادهای در امتداد یک خیابان مسکونی را ایجاد میکند انجیلی در آفتاب درخشان و یا سایه محدود در زهکشی مناسب رشد میکند. این درخت در خاکهای مرطوب ایستادگی و تحمل ندارد (۴) انجیلی بدلیل تغییر رنگ برگهایش منظره جالبی را در جنگل ایجاد میکند که برای جذب توریست بسیار مناسب است.(۳)
منابع
۱.درختان و درختچههای ایران/ دکتر حبیب الله ثابتی ۲.جزوه درس درخت شناسی دکتر حمید پیام ۳. تحقیق درس درخت شناسی۱/دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان/ شهره بیات ۴. Parrotia persica Edward F. and Dennis G. watson معین، محمد. فرهنگ فارسی. امیر کبیر، ۱۳۶۰. این مقاله شامل بخشهایی به قلم محمد معین (درگذشته در ۲۱ تیر ۱۳۵۰) است. حقوق معنوی آن بخشها برای محمد معین محفوظ است. ↑ معین
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 106]