رييس دانشكده‌ي ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع): نوسان بسياري در پروسه‌ي اعتمادسازي ميان رسانه‌ها و مديران كشور وجود دارد

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: رييس دانشكده‌ي ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع): نوسان بسياري در پروسه‌ي اعتمادسازي ميان رسانه‌ها و مديران كشور وجود دارد

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: رسانه

شايد بتوان گفت نوسان بيش از حدي در پروسه‌ي اعتمادسازي ميان رسانه‌ها و مديران كشور وجود دارد كه اين امر نيز خود نوعي از عوارض منفي رسانه‌يي است و در هر جامعه‌اي امكان بروز دارد؛ اما فراموش نكنيم نقش مديران و رسانه‌ها در اعتمادسازي، يك حركت تعاملي است كه از ديدگاه اين دو بخش‌ نسبت به يكديگر ناشي مي‌شود.

حسن بشير - رييس دانشكده‌ي معارف اسلامي و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) - در گفت‌وگو با خبرنگار رسانه‌ي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين مطلب اظهار كرد: اصولا اعتمادسازي حركتي دو سويه است كه در بسياري از بخش‌هاي حيات اجتماعي و از جمله ميان مديران كشور و رسانه‌ها حائز اهميت است. گرچه اين حركت رواني نوعي از برقراري اطمينان، و كاهش اضطراب از يكديگر را ميان اين دو بخش اجتماعي ايجاد مي كند، اما از طرفي بايد توجه داشت اين اطمينان، با چه شيوه‌اي و در چه حوزه‌اي از ارتباطات ميان آن‌ها بايد برقرار شود.

وي افزود: اگر مديران كشور را در شرايطي تصور كنيم كه خود اعتمادي به رسانه‌ها نداشته و يا خود را در شرايطي ببينند كه بايد سلطه‌ي مطلق بر رسانه‌ها داشته باشند و هر آنچه را كه بخواهند، بايد به همان شكل و حجم منعكس شود، بديهي است هيچ‌گونه رابطه‌ي اطمينان‌دهنده و مورداعتمادي ميان آنان و رسانه‌ها، يا به بيان بهتر خبرنگاران و صاحبان رسانه‌ها ايجاد نخواهد شد.

او ادامه داد: از سوي ديگر چنانچه خبرنگاران و صاحبان رسانه‌ها نيز خود را عملا در جاي مديران كشور قرار دهند و بجاي انعكاس دقيق مطالب، به دروازه‌باناني تبديل شوند كه هم خبر را بسازند و هم معناي آن را به شكلي كه مايلند بازنمايي كنند، به صورتي كه گاهي شايد انحرافي هم در اصل خبر ايجاد نشود؛ ولي در مواردي هم بخشي از آن را منعكس نكرده و يا بخش‌هاي به‌هم پيوسته‌ي آن را حذف كنند، بديهي است ميان آنان و مديران كشور كه به شدت به اين‌گونه جهت‌گيري‌ها حساس مي باشند، اعتماد و اطميناني به وجود نمي‌آيد.

اين مدرس ارتباطات تصريح كرد: به عقيده‌ي من اعتمادسازي ميان مديران كشور و رسانه‌ها، بيش از آن‌كه به يك تعريف مشخص نيازمند باشد، به يك فرآيند عملي و زماني نيازمند است كه بتواند در شرايط و موقعيت‌هاي مختلف ساخته شده، گسترش يافته و عمق لازم را به دست آورد.

وي خاطر نشان كرد: به عبارت ديگر ايجاد اعتماد يا اطمينان كافي ميان مديران كشور و رسانه‌ها جهت تعامل، تنها به دانستن معناي اعتماد و يا شناخت نظري فرآيند آن كفايت نمي كند؛ بلكه اين فرآيند مي‌بايست در طول زمان و در موقعيت‌ها و شرايط متفاوت تبلور يافته و به اثبات برسد.

او هم‌چنين با تاكيد دوباره بر اينكه اعتمادسازي به يك زمينه‌ي مناسب تعاملي نيازمند است كه البته گاهي از نظر زماني طولاني است، اضافه كرد: نقش مديران در اين تعامل بيش از آنكه به قدرت، مقام و جايگاه آن‌ها متكي باشد، به شيوه‌ي برخورد، انتظارات، ديدگاه آنان به خبر و اطلاع‌رساني، محدوديت‌هاي سياسي و اجتماعي و بالاخره نگاه آنان به خود رسانه وابسته است.

به گفته‌ي بشير اگر مديران كشور، به رسانه به عنوان يك ابزار انتقال پيام نگاه كرده و نگاهي كمي و سخت‌افزاري به اين وسيله‌ي مهم داشته باشند، خبرنگار و صاحبان رسانه‌ را نيز بخشي از نيروهاي خدماتي تلقي خواهند كرد كه بايد از منظر قدرت و سلطه، حامل پيام آنان باشند و در اين حمل و نقل نيز هيچ‌گونه دخالتي نداشته و هم درباره‌ي اصل محموله و هم در شيوه‌ي انتقال آن كاملا امانتداراني غيرفعال باشند.

او ادامه داد: البته با توجه به معناي جديدي كه در جامعه و به مرور زمان براي رسانه‌ها به وجود آمده است، چنين ديدگاهي نمي‌تواند به لحاظ علمي و اجتماعي از جايگاه قابل قبولي برخودار باشد، ضمن اينكه با اين نگاه هيچ‌گاه نمي‌توان به يك رسانه‌ي فعال، مورد اعتماد جامعه و قوي دست يافت؛ با توجه به آنچه گفته شد به نظر مي‌رسد در اين اعتمادسازي اولين گام مديران، اصلاح ديدگاه خودشان نسبت به رسانه است.

اين مدرس ارتباطات بين‌الملل اضافه كرد: به عقيده‌ي من اگر رسانه را منعكس‌كننده‌ي رويدادهاي عصر ارتباطات و نه عصر روابط بدانيم، بايد بپذيريم اين وسيله ارتباطي جايگاهي بس مهم ميان مديران و جامعه دارد و اين جايگاه نيز بيش از آنكه از منظر مديران تعريف شود، از چشم جامعه مورد ارزيابي قرار گرفته و معنا پيدا مي‌كند.

او هم‌چنين با اشاره به نقش رسانه در ايجاد رابطه‌ي متقابل و تعامل دو سويه كه از طرفي بايد با مديران كشور و از طرف ديگر با جامعه صورت گيرد، خاطر نشان كرد: چنانچه خبرنگاران و صاحبان رسانه‌ به لحاظ ماهيت رسانه كه امروز توانايي فرازماني و فرامكاني در طرح خبر، انديشه، حادثه و مسايل مختلف را دارد، جايگاه خود را فراتر از يك امين، متخصص و يا متعهد به محتواي خبر، گزارش و تحليل دانسته و در جايگاه مديران و مسوولان كشور بنشينند و هر آنچه بخواهند، كم و زياد كرده و تعديلاتي بر پايه‌ي نظرات خود اعمال كنند، بديهي است به يك بحران هويتي دچار مي‌شوند كه اگر اين بحران در طول زمان تعميق يابد، نه تنها اعتماد متقابل ميان رسانه‌ها و مديران از بين مي‌رود؛ بلكه آن‌ها از نظر جامعه نيز طرد مي‌شوند.

وي اضافه كرد: بنابراين مي‌توان گفت نقش مديران و رسانه‌ها در اعتمادسازي، يك حركت تعاملي است كه از ديدگاه اين دو بخش‌ نسبت به يكديگر ناشي شده، به شيوه‌ي تعامل آنان با همديگر بستگي داشته و هم‌چنين به ارتباط مداوم آنان براي دست‌يابي به يك حالت تعادلي وابسته است كه در اين حالت تعادلي، علاوه بر آنكه قدرت هر دو نسبت به يكديگر و در رابطه با جامعه تنظيم مي‌شود، نوعي از اعتماد مداوم و محكم نيز ميان آنان به وجود مي‌آيد.

بشير در ادامه درباره‌ي شبهه‌ي نبود اعتماد لازم ميان مسوولان و رسانه‌ها در شرايط فعلي، با بيان اينكه به صراحت و وضوح نمي‌توان گفت اعتماد ميان مديران و رسانه‌ها وجود ندارد، اظهار كرد: شايد بتوان گفت نوسان بيش از حدي در پروسه‌ي اعتمادسازي ميان رسانه‌ها و مديران كشور وجود دارد كه اين امر نيز خود نوعي از عوارض منفي رسانه‌يي است و در هر جامعه‌اي امكان بروز دارد؛ اما همانگونه كه گفته شد اين نبود اعتماد به نحوه‌ي عملكرد هر دو بخش مربوط است.

وي با بيان اينكه هم مديران به رسانه‌ها نياز دارند و هم رسانه‌ها به مديران، افزود: در اين فرآيند نياز، انتظارات هر دو بخش از يكديگر مهم‌ترين اصلي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد است؛ چراكه اين انتظارات مي‌بايست اصولي، معقول و منطبق با شرايط سياسي، اجتماعي و فرهنگي جامعه باشد و در واقع در همين‌جاست كه نحوه‌ي نگاه به اطلاع‌رساني در جامعه تا اندازه‌ي زيادي به ديدگاه حاكم بر هر دو بخش بستگي دارد.

به گفته‌ي او اگر مديران به ديدگاه حداقلي نسبت به تغذيه‌ي اطلاعاتي جامعه معتقد باشند، نه تاب سوالات جدي و كنجكاوي‌هاي خبرنگاران را دارند و نه مايلند پاسخ‌هاي كامل، تفصيلي با تبيين علل و شرايط مختلف را بيان كنند.

رييس دانشكده‌ي ارتباطات و معارف اسلامي دانشگاه امام صادق(ع) افزود: البته شايد برخي به ديدگاه حداكثري تغذيه‌ي اطلاعاتي جامعه معتقد باشند؛ اما امكان گسترده‌ي طرح همه‌ي مسايل به شكلي كه مي خواهند از نظر زماني و هم‌چنين طبق شرايط اجتماعي كه برخي از آن‌ها متاثر از شرايط بين‌المللي است، وجود ندارد؛ بنابراين بايد در شرايط خاص موجود، هر دو بخش به انتظارات قابل تحقق توجه كنند.

وي در ادامه با تاكيد دوباره بر اينكه در نظر برخي، رسانه يك ابزار حمل و نقل است كه اين نگاه نيز از درك ناقص آن‌ها نسبت به عصر ارتباطات ناشي مي‌شود، اضافه كرد: قدرت در شرايط جديد به نرم‌افزار متكي شده كه رسانه از بعد محتوايي و پيام‌رساني، از بهترين مصاديق آن است، ضمن اينكه يكي از مهم‌ترين تلاش‌هاي رسانه‌ها نيز در اين عصر خارج شدن از ژست مهم‌بودن بيش از حد و تحميل قدرتمند خود، بدون داشتن زمينه‌ي بروز معنايي و رواني اين قدرت در ميان مديران و جامعه است.

او با اشاره به اينكه به‌نظر مي‌رسد همانگونه كه رسانه‌ها معتقدند مديران جايگاه آن‌ها را به خوبي نمي‌دانند، صاحبان و دست‌اندركاران رسانه‌ها نيز در بسياري مواقع از جايگاه واقعي رسانه اطلاع كافي ندارند، ادامه داد: نداشتن اطلاعات لازم و كافي نسبت به جايگاه رسانه از سوي مديران و رسانه‌ها شرايط عدم اعتماد را گسترش مي‌دهد.

وي ادامه داد: ضمن اينكه در اين شرايط هر يك، ديگري را به نداشتن اطلاعات كافي از جايگاه رسانه متهم مي‌كنند، در حالي كه در چنين وضعيتي آنچه بيش از همه مورد انتظار است، آگاه‌سازي، اطلاع‌رساني، و تعامل آگاهانه‌ از سوي دست‌اندركاران رسانه‌هاست كه نه تنها مي‌تواند مديران را به اهميت و جايگاه بالاي رسانه و دست‌اندركاران آن متقاعد سازد؛ بلكه فراتر از آن، به شيوه‌ي تعامل آنان با رسانه‌ها نيز كمك مي‌كند.

بشير هم‌چنين با تاكيد بر اينكه رسانه‌ي مورد اعتماد، اطمينان و ارتباطات سالم اجتماعي را شكل داده و مديران را نسبت به طرح مسايل مختلف در جامعه تشويق مي كند، افزود: اين حركت تشويقي در نهايت به تلاش براي كشف نارسايي‌هاي حقيقي و طرح پيشرفت‌هاي واقعي منجر مي‌شود؛ به عبارت ديگر كاهش اضطراب مديران نسبت به عملكرد رسانه‌ها در مواردي چون طرح نشدن دقيق آنچه ‌مي‌گويند، حذف آنچه مايل نيستند حذف شود و يا درج اظهارنظرهايي كه به عقيده‌ي آنان منحرف‌كننده است، مي‌تواند در اعتمادسازي نسبت به رسانه‌ها نقش حياتي داشته باشد.

وي در پايان با بيان اينكه مطمئنا اين اعتماد در پيشبرد اهداف كشور تاثيرگذار است، اضافه كرد: به عقيده‌ي من حداقل تاثيري كه اين اعتماد مي‌تواند داشته باشد ترس‌زدايي از مديران براي طرح صريح و آگاهانه‌ي مسايل مختلف است كه مي‌تواند جامعه را از نگراني‌ها و تبليغات سوء رسانه‌هاي خارجي و غيرمسوول خارج سازد.

انتهاي پيام
سه شنبه 7 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 111]