واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: جهان - مهد القاعده يا پايگاه مبارزه با ترور
جهان - مهد القاعده يا پايگاه مبارزه با ترور
ترجمه: محمدحسين باقي :پادشاهي سعودي مدتها منبع و سرچشمه راديكاليسم جهادي با شهادتطلباني بوده كه در راهي يكطرفه گام نهاده و به جاهايي مثل چچن، عراق و برجهاي دوقلو در آمريكا ميروند. حاكمان سعودي در ابتدا از عملكرد خود راضي بودند، اما پس از آنكه شهرهاي خودشان با آغاز مجموعهاي از بمبگذاريها در رياض (مي 2003 ) - پايتخت اين كشور- به آتش كشيده شد، خود به جرگه مخالفان سرسخت افراطيون پيوستند. اكنون اما در حركتي كه نشان از رشد خودباوري و اتكا به نفس در مبارزه با خشونت جهادگرايان دارد، دادگاههاي سعودي فرآيندي قضايي را براي محاكمه 991 زنداني با اتهامات تروريستي آغاز كردهاند؛ اقدامي گسترده و قانوني كه تاكنون به ندرت در جهان عليه افراطگرايان اتخاذ شده است.
فارغ از مقياس و چگونگي آن اما اين پيگرد جمعي به اين دليل چشمگير است كه محاكمات بر اساس قانون اسلام در برابر گروهي از قضات انجام ميشود كه - همچون تمام قضات ديگر در اين پادشاهي محافظهكار- همگي در مكتب خشك وهابيت و تفسير وهابي كه الهام بخش ايدئولوژي گروههايي مثل القاعده است دانش آموختهاند. مقامهاي سعودي به سرعت اعلام كردند كه احكام شريعت بايد مشروعيت گستردهتري نسبت به مشروعيت دادگاههاي نظامي داشته باشد؛ دادگاههايي كه از سوي كشورهايي مورد حمايت است كه بسياري از مسلمانان - و نه فقط هواداران جهادگرا - آن را به مثابه امري مشكوك نفي ميكنند. مقامهاي سعودي در پاسخ به انتقاد از سيستم قضايي منسوخ و خودسرانهشان بر اين پافشاري ميورزند كه اين محاكمات با اتهاماتي جداگانه در خصوص خشونت كيفري، تحريك يا تامين مالي فعاليتهاي تروريستي شفاف عمل خواهد كرد.
متهمان نهتنها احتمالا شامل اعضاي فعال القاعدهاند كه 30 حمله در سالهاي 2003 تا 2006 در اين پادشاهي انجام دادهاند و زندگي 90 شهروند و 71 پليس را گرفتهاند بلكه شيوخ معروفي هستند كه وعظ و خطابهشان توجيهگر خشونت است. محاكمات به معناي مرحلهاي مهم و نقطه عطفي در تلاشهاي منحصر به فرد و بسيار موفقيتآميز سعوديها براي ريشهكن كردن خشنترين زنجيرههاي راديكاليسم است. بر خلاف كشورهايي كه بهشدت براي مقابله با اين تهديد بر نيروهاي امنيتي متكي بودهاند اما اين پادشاهي رويكردي چندجانبه را اتخاذ كرده كه شامل تلاش در جهت آگاهي عمومي، اصلاحات حقوقي و آموزشي و مشاورهها و توصيههاي مذهبي است. تلويزيون دولتي، اداي شهادت جهادگرايان «نادم» [در محضر دادگاه] و دانشمنداني كه مبناي متني باورهاي جهادي را به چالش ميكشند را بهطور گستردهاي پوشش داد؛ برنامهاي هدفمند در زندان كه بيش از سه هزار جهادي در بازداشت را با ابزارهاي دلفريبي مثل وام مسكن و حمايت مالي براي خانوادههايشان و باز آموزش مذهبي براي هدايت آنها هدف گرفت. مقامهاي سعودي ميگويند كه حدود 1500 نفر از راديكالها بازپروري شده و آزاد شدند كه تنها بخش كوچكي از آنها در نهايت به روشهاي جهادي بازگشتند. يك برنامه جداگانهاي هم با حضور انديشمندان ميانهروي مذهبي براي مشاركت در مباحثي در خصوص سايتهاي گفتوگوي اينترنتي افراطگرايان در پي مبارزه با ايدههاي جهادگرايان در اينترنت است. قوانين جديد تحريك و توسل به تروريسم در اينترنت را جرمي دانسته كه حكم آن تا 10 سال زندان را در بر ميگيرد. در هر حادثه اي، اين پادشاهي همچنان بهشدت محافظهكار است. مكررا دانشمندان منصوب دولت به راديكالها حمله ميكنند نه بر اين اساس كه تعصب و كشتار موهن و خطرناك است بلكه به اين دليل كه جهاد آنها باعث وهن و خدشه به چهره اسلام ميشود. البته واقعيت اين است كه از فوريه 2006 بدين سو يعني زماني كه يكي از اعضاي القاعده حملاتي ناكام به تجهيزات پالايش نفت در Abqaiq نزديك ساحل شرقي سعودي را سازمان داد هيچ حادثه بزرگ تروريستي ديگري در عربستان سعودي انجام نشده است.
افزون بر اين، ميزان داوطلبان سعودي براي جهاد در جاهايي مثل عراق، افغانستان و لبنان به نظر به طور چشمگيري در حال كاهش است. در واقع، جدا از شهامت و جسارت روزافزون متحدان طبيعيشان- طالبان در افغانستان- اما به نظر نميرسد كه القاعده به راحتي موفق شود. گروههاي مرتبط در سرزمينهاي بيقانوني مثل يمن، الجزاير و موريتاني بهتازگي حملاتي را انجام دادهاند مثل يورش دو هفته گذشته به سفارت آمريكا در صنعا- پايتخت يمن- كه 16 نفر را كشت. اما بيرنگ و بو شدن عراق به مثابه بهشت تروريستها و افزايش كارايي در برقراري حفظ نظم در همه جاي اين كشور يك محيط خصومتآميزتر جهاني را براي راديكالهاي جهادي ايجاد كرده است. نمود آشكاري از اين موضوع ناپديد شدن ناگهاني سه وبسايت معروف اين راديكالهاي جهادي- در سالگرد حملات 11 سپتامبر در ماه گذشتهـ بود كه بيانيههايي را منتشر و اتاقهاي گفتوگو براي اعضاي القاعده را فراهم ميكرد. چنين سايتهايي كه دقيقا از سوي آژانسهاي اطلاعاتي كنترل ميشوند قبلا با وقفههايي مواجه ميشدند اما اينبار براي اولينبار است كه چندين سايت آنها براي مدتها از كار افتاده است. تنها سايت بازمانده «الحسبه» است كه برخي متخصصان بر اين باورند كه نفوذي سعوديهاست تا مبارزان را در جاهاي ديگر تحت نظر داشته باشد. منبع: اكونوميست
دوشنبه 6 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 116]