واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: شاید به نظرتان خیلی از تصاویری که توی خوابها میبینید، چرت و پرت و بیمعنی باشد اما روانشناسها معتقدند میشود از رؤیاها چیزهای جالبی بیرون کشید.
«توی یک اتوبوس نشسته بودم. انگار اتوبوس توریستی بود چون ته اتوبوس چند تا هندی هم نشسته بودند. اتوبوس داشت از توی یک دشت وسیع و سرسبز رد میشد. انگار پیشترها، نزدیکیهای ارومیه اینجور جایی را دیده بودم. جز اتوبوس ما هیچ ماشین دیگری توی جاده نبود. یکدفعه از تهدشت صدای «کمک! کمک!» آمد. راننده و چندتایی از مسافرها پیاده شدند تا ببینند چه خبر است. طول کشید و برنگشتند. یکدفعه دشت شد پر از آدمهای جورواجور با ملیتهای مختلف. تا چشم کار میکرد آدم بود؛ هزار تا، 100 هزار تا، شاید بیشتر.
گروه گروه عین هم لباس پوشیده بودند. قیافههاشان از آسیای جنوبشرقی بود تا مراکشی. مثل مجسمه ایستاده بودند و هر کاری میکردم تکان نمیخوردند. انگار صحرای محشر بود…»
این جملهها نه تکههایی از سناریوی یک فیلم سوررئال هستند، نه جملاتی از یک داستان به سبک رئالیسم جادویی. این جملهها بخشی از یک خواب شبانهاند؛ خوابهایی که آنقدر دنیای عجیبی دارند که هنوز دانشمندان به درستی نمیدانند چرا شبانه به خانه ذهن ما سرک میکشند و البته گاهی شبیخون میزنند!
اما همه نظریهپردازان خواب در یک نکته توافق دارند: خوابها یا با معنیاند یا بهدرد بخور؛ رؤیای بیهوده وجود ندارد. یك توضیح ضروری: در زبان انگلیسی برای مفهوم خواب و خواب دیدن، واژههای کاملا مستقلی وجود دارد؛ sleep برای خواب (یعنی برعکس بیداری) و dream برای خواب دیده شده (یعنی تصاویری که ما در بعضی مواقع خاص در طول خوابیدن میبینیم).
در فارسی برای واژه dream، واژه درست و درمانی نداریم. بعضی ترجمهاش میکنند «خواب» که ممکن است با خواب به معنی نقطه مقابل بیداری اشتباه شود. بعضی میگویند «رؤیا» که ممکن است شامل رؤیاها و خیالات روزانه هم بشود؛ چیزی که انگلیسیها به آن میگویند daydream. یکی از مترجمان هم از خودش خلاقیت نشان داده و گذاشته «خوابدیده» و احتمالا به این فکر نکرده که خوابدیده، هم معنی رؤیا را میدهد، هم معنی کسی که خوابی را دیده است.
قضیه «گنگ خوابدیده» را که شنیدهاید؟ به هر حال اینها را گفتیم که بدانید منظور ما از رؤیا توی این مقاله، همان خوابهایی است که شبانه میبینیم، نه خیالبافیهای روزانه و منظورمان از خواب همان حالت بیشتر زیستشناختی است در مقابل بیداری. گاهی هم چنین نشده است و به جای رؤیا گفتهایم خواب؛ البته با فعل دیدن.
وقتی از رؤیا حرف میزنیم، از چه چیزی حرف میزنیم؟ همین الان خیال یک عده را راحت کنیم. ما اینجا نمیخواهیم مثل روزنامههای زرد یا خالهخانباجیها چیزهایی را که توی رؤیا دیده میشود تكهتكه كنیم و یکییکی بگوییم چه معنیای دارند. ما بیشتر، فرایند دیدن رؤیا مدنظرمان است و استفادههایی که میشود از آن کرد. این فرایندها را خیلی واضح در مصاحبههای خیالیای كه با چند روانشناس و عصبشناس انجام دادهایم، میتوانید ببینید.
دیدن رؤیا یکی از حالتهای متفاوت هوشیاری است. به این خاطر میگوییم متفاوت که برخلاف دیدن فیلم یا خیالات روزانه، در هنگام دیدن رؤیا ما تصاویر و سکانسهای خیالی را موقتا یک واقعیت میدانیم.
اغلب مردم رؤیاهای خود را صبح روز بعد به یاد نمیآورند. حتی بعضی ادعا میکنند که اصلا خواب نمیبینند اما شواهد زیستشناختی نشان دادهاند که همه ما در یک مرحله خاص از خواب به نام REM(یعنی خواب با حرکات سریع چشم)، در حال تماشای رویاهایمان هستیم. با توجه به اینكه هیچ بنیبشری تا به حال یافت نشده است که خوابش این مرحله را نداشته باشد، هیچکسی هم وجود ندارد که رؤیا ندیده باشد.
احتمالا کسانی که میگویند دیشب رؤیا ندیدهاند، رویایشان خواسته یا ناخواسته از یادشان رفته است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 444]