واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: نگاه نوين هند و آمريكا
سرمايه.سعيد طباطبايي : تحليل رهبران هند اين است كه هند نمي تواند مسير حركت به سوي تبديل شدن به يك قدرت بزرگ در قرن 21 را طي كند بدون آنكه روابط خود با ابرقدرتي چون آمريكا را كنترل و مديريت كند و در مسائل كلان بين المللي به بده بستان با آمريكا و ساير قدرت هاي بزرگ بپردازد. در مقابل آمريكا نيز به اين نتيجه رسيده كه پيشبرد سياست هايش در منطقه نيازمند روابط گسترده تر با هند است. نخست وزير هند در زمينه رابطه كشورش با آمريكا مي گويد دهلي نو با شتاب زيادي سرگرم گسترش روابط خود با واشنگتن است و اگرچه جورج بوش رئيس جمهوري آمريكا سياست همكاري با هند را دارد اما دهلي نو معتقد است هر رئيس جمهوري كه در آمريكا روي كار آيد نيز روابط هند و آمريكا پيشرفت خواهد كرد.
روابط دو كشور هند و آمريكا در طول پنج دهه گذشته شاهد فراز و نشيب هاي زيادي بوده است . در دوران جنگ سرد دولت هاي آمريكا نسبت به ضرورت توقف كمونيسم علاقه و اصرار داشتند و به روابط روسيه و هند بدبين بودند و جايگاه هند را در جنبش عدم تعهد چندان جدي نمي گرفتند. همچنين همكاري نظامي آمريكا با يك كشور مخالف هند يعني پاكستان نيز دليل ديگري براي ايجاد شكاف بين واشنگتن و دهلي نو بود.
پايان جنگ سرد كه با آزادسازي اقتصاد هند نيز همراه شد شاهد بهبود نسبي بين روابط دو كشور شد و به دنبال آن ، تبادل هيات هاي بلندپايه اي بين دو كشور آغاز شد.
اما آمريكا به دنبال آزمايش هاي هسته اي هند در سال 1998 تحريم هاي اقتصادي زيادي را بر هند تحميل و نيز همه اشكال همكاري هاي نظامي با دهلي را متوقف كرد. با اين حال دو كشور ضرورت برقراري رابطه بهتر و بيشتر را درك كرده و به منظور عادي سازي روابط دوجانبه 10 دور مذاكرات از ژوئن سال 98 بين جاسوانت سينگ وزير امور خارجه هند و استروپ تالبوت معاون وزير خارجه و نماينده ويژه آمريكا انجام دادند. اين مذاكرات نهايتاً منجر به ديدار كلينتون در بهار سال 2000 شد كه اولين سفر يك رئيس جمهور آمريكا به هند پس از 22 سال بود.
از طرف ديگر دولت هند از سال 91 تاكنون تغييرات وسيعي را در سياست هاي اقتصادي خود به منظور جلب سرمايه گذاري هاي داخلي و خارجي در برخي بخش هاي اين كشور ايجاد كرده بود. اين تغييرات تاثير عميقي را بر روابط تجاري هند و آمريكا و سرمايه گذاري آمريكا در هند بر جاي گذاشت به طوري كه آمريكا اكنون نه تنها بزرگ ترين كشور سرمايه گذار در هند است ، بلكه بزرگ ترين شريك تجاري اين كشور نيز هست و تجارت بين دو كشور به 20 ميليارد دلار بالغ شده است.
چارچوب سازماني موجود براي تجارت و سرمايه گذاري دو كشور شوراي مشترك تجارت هند و آمريكا است كه اين شورا در سال هاي اخير بسيار فعال شده و نشست هايي را علاوه بر برگزاري اجلاس متناوب در دهلي نو - واشنگتن ترتيب داده است.
در مجموع هند از يك طرف هنوز چين و پاكستان را تهديدي براي خود مي داند و از طرف ديگر در شرايطي كه نامزد عضويت در شوراي امنيت است و ادعاي قدرت بزرگ شدن دارد، در تلاش است با آمريكا روابط راهبردي برقرار كند. در مقابل در مرحله كنوني آمريكايي ها حاضر هستند براي جلب همكاري هند حتي به امضاي قرارداد هسته اي با دهلي نو بپردازند. البته مجلس نمايندگان آمريكا براي همكاري هسته اي با هند شرط تعيين كرده و همكاري فعالانه هند براي جلوگيري از برنامه هسته اي ايران شرط همكاري هسته اي واشنگتن با دهلي نو اعلام شده است ولي سرانجام در كنگره قانوني تصويب شد كه به موجب آن هند از آمريكا رآكتورهاي هسته اي و سوخت را به منظور استفاده در توليد انرژي صلح آميز هسته اي خريداري مي كند.
روابط اقتصادي طرفين حتي روابط اقتصادي هسته اي با سرعت زيادي در حال گسترش است.
چندي قبل آمريكا هيات تجاري 250 نفره اي را از 180 شركت به هند اعزام كرد كه 30 تن از آنان از 14 شركت هسته اي آمريكا بودند. روساي اين هيات اعلام كردند در حال گفت وگو با دولت هند و چهار يا پنج شركت توليد انرژي براي فروش فناوري هسته اي هستند. يك شركت معدني آمريكا نيز قراردادي براي فروش 500 تن اورانيوم در سال به هند با اين كشور منعقد كرد. اين قرارداد كه بين شركت معدني دبليو ام آمريكا و مجتمع سوخت هسته اي هند منعقد شد، پس از نهايي شدن قرارداد هسته اي هند و آمريكا قابليت اجرايي شدن يافته است. بنا بر تخمين شوراي تجارت هند و آمريكا، دهلي نو به حداقل 100 ميليارد دلار سرمايه گذاري براي توسعه انرژي هسته اي خود طي 20 سال آينده نياز دارد. هند در حال حاضر 16 رآكتور هسته اي دارد. قرارداد هسته اي هند و آمريكا در شرايطي اجرايي مي شود كه هند عضو ان پي تي نيست و بمب اتمي نيز دارد. در مجموع برخلاف دوران جنگ سرد هند تنها متحد راهبردي مسكو نيست و طي دهه گذشته روابط هند با آمريكا بسيار گسترده شده و از نظر آمريكا هند يك كشور متعهد و مسووليت پذير در مناسبات منطقه اي و بين المللي است كه نمي شود آن را ناديده گرفت. در واقع هند نيز با توجه به معادلات كلانش در منطقه و جهان به اتخاذ چنين تصميمي دست زده و چالش هايش با چين و پاكستان را مد نظر قرار داده است.
سه شنبه 30 مهر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 331]