شناسايي گونه‌هاي جديد ميكروارگانيزم‌هاي گوگردخوار، تحولي نوين در تصفيه نفت خام

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: /بازتاب موفقيت پژوهشگران ايراني در نشريه «نيوساينتيست»/ شناسايي گونه‌هاي جديد ميكروارگانيزم‌هاي گوگردخوار، تحولي نوين در تصفيه نفت خام
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: پژوهشي

مجله علمي «نيوساينتيست» در گزارشي موفقيت پژوهشگران مهندسي شيمي دانشگاه صنعتي شريف در شناسايي و بهره‌گيري از گونه‌هاي جديد ميكروارگانيسم‌هاي گوگردخوار را به عنوان روشي موثر در گوگردزدايي از نفت خام سنگين به عنوان پيشرفتي بزرگ در تصفيه نفت خام مورد تقدير قرار داد.

به گزارش سرويس پژوهشي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، محققان پژوهشكده صنعت نفت دانشگاه صنعتي شريف به تازگي با كشف گونه‌هاي جديدي از ميكروارگانيسم‌هاي گوگردخوار در مناطق نفت‌خيز ايران و ابداع يك روش بيولوژيك جديد موفق به حذف گوگرد از نفت خام سنگين شده‌اند.

در گزارش مجله «نيوساينتيست» عدم نياز به شرايط بسيار خاص و دشوار دما و فشار كه از محدوديت‌ها و الزامات روش‌هاي متداول شيميايي است و همچنين اثربخشي و سرعت بيشتر تصفيه نفت با اين روش از ويژگي‌ها و مزاياي روش ابداعي توسط دكتر جلال‌الدين شايگان و همكارانش در دانشگاه صنعتي شريف عنوان شده است.

دكتر جلال الدين شايگان، عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف و مجري طرح در گفت‌و‌گو با خبرنگار «پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) گفت: در اين طرح كه در قالب يك رساله دكتري انجام شده از روش جديدي استفاده شده است؛ البته حذف سولفور به روش زيستي از تركيبات نفتي در دنيا انجام شده و در ايران هم اقداماتي مثل حذف گوگرد از گازوئيل به دليل داشتن گوگرد بالا و افت مرغوبيت آن صورت گرفته است، اما در مورد نفت خام سنگين كه در حال حاضر با توجه به افت فزاينده ذخيره نفت خام سبك ايران جزو محصولات بسيار مهم كشور ما به حساب مي‌آيد و تكيه ما در مقطع كنوني بر روي نفت خام سنگين است، چنين كاري انجام نشده است.

وي خاطرنشان كرد: نفت خام سنگين بين 4 تا 8 درصد گوگرد دارد كه مرغوبيت نفت را كاهش داده و به هنگام سوختن هم آلاينده مهم CO2 را به وجود مي آورد و به طور كلي اين نفت از نظر اقتصادي هم نفت مرغوبي نيست و لذا پروژه‌اي را با شركت توسعه مهندسي نفت برنامه‌ريزي كرديم. در اين پروژه چند گونه ميكروارگانيزم از خاك‌هاي آلوده مناطق نفتي به ويژه جنوب كشور پيدا كرديم كه قادر هستند گوگرد نفت خام را تا ميزان 90 درصد از بين ببرند كه بين آنها هم باكتري و هم قارچ وجود دارد.

دكتر شايگان خاطرنشان كرد: در اين روش بيولوژيكي كيفيت يا ارزش حرارتي نفت كاهش پيدا نمي‌كند و خود نفت توسط باكتريها خورده نمي‌شود، بلكه تنها گوگرد نفت توسط باكتريها مصرف مي‌شود و اين مساله كه ارزش حرارتي نفت هيچگونه كاهش پيدا نمي‌كند بسيار حائز اهميت است.

رييس انجمن مهندسان شيمي ايران در مورد چگونگي انجام اين طرح به ايسنا گفت: در تحقيقات اين طرح با رفتن به مناطقي كه مدتها با نشت نفت خام مواجه بودند در جست‌و‌جوي ميكروارگانيسم‌هايي بوديم كه براي رشد نياز به مواد داخل نفت دارند. به طور طبيعي ميكروارگانيسم‌هاي موجود در اين مكان‌ها مقاوم هستند و ما اين نمونه ها را از جاهاي آلوده منتقل كرديم و از بين اينها گونه‌هايي را كه از گوگرد تغذيه مي‌كنند پيدا كرديم.

وي خاطرنشان كرد: ما به باكتريها مواد غذايي مختلف داديم اما گوگرد به آنها نداديم و در نتيجه اين باكتريها مجبور شدند گوگرد مورد نيازشان را از نفت استخراج كنند، آنها از اين طريق تركيبات پيچيده با وزن مولكولي بالا را كه شامل چند اتم گوگرد هستند از نفت جدا كرده و گوگرد آنها را جذب و مصرف مي‌كنند و در نتيجه ساختار نفت با وجود شكسته شدن بعضي از مولكول‌ها مرغوبتر شده و اين شكسته شدن مولكول‌ها، گرانروي ياويسكوزيته يا لزجت نفت را پايين مي آورد.

وي خاطرنشان كرد: در دماي 60 درجه سانتي‌گراد اصولا نفت سنگين گرانروي كمتري دارد و در نتيجه عمليات سولفورزدايي در اين دما و با وجود باكتري‌هاي ترموفيليك بهتر انجام مي‌شود، اما به طور كلي معمولا در دنيا بيشتر پژوهشگران با باكتري‌هاي مزوفيليك كه در دماي 30 تا 35 درجه سانتي‌گراد فعاليت مي‌كنند كار مي‌كنند و ما خوشبختانه توانستيم در دماي 60 و 65 درجه سانتي‌گراد با اين باكتري خاص كار كنيم كه بازدهي بسيار بسيار خوبي داشتيم به طوري كه مقالات ما در اين زمينه با استقبال واقعا خوبي مواجه شد و ما توانستيم به عنوان اولين يابنده اين باكتري‌ها مقالات خود را به صورت بين‌المللي منتشر كنيم.

دكتر شايگان در پاسخ به اين كه تحقيقات اين طرح در چه مرحله‌اي است به ايسنا گفت: كار آزمايشگاهي اين طرح تمام شده و ما در آزمايشگاه آزمايش‌ها را ابتدا در مقياس ارلن ماير آزمايشگاه و در حدود 250 سي سي انجام داده‌ايم و پس از آن در ارلن دوليتري و پنج ليتري آزمايش كرديم و نتايج خوبي را مشاهده كرديم و در آخر سيستم پايلوتي را در مقياس كامل و با سيستمهاي كنترلي و تمام شرايط يك واحد صنعتي طراحي كرده‌ايم كه چيزي حدود يك ميليارد تومان هزينه در برداشت كه اگر شركت توسعه مهندسي بودجه اين كار را تامين كند و در سطح پايلوت اين كار انجام شود راه رسيدن به مقياس صنعتي آن بسيار هموار خواهد شد.

دكتر شايگان در پايان تصريح كرد: از آن جا كه در حال حاضر نفت استخراجي ما بيشتر به سمت نفت خام سنگين مي‌رود و ما در فروش نفت سنگين و تصفيه آن مشكل داريم، اگر بتوانيم گوگرد آن را كاهش بدهيم، كيفيت آن را هم از نظر كاهش گوگرد و هم از نظر شكستن مولكولهاي خيلي سنگين بالا برده ايم يعني هم كار پالايش نفت راحت‌تر خواهد شد و هم فروش آن بين 10 تا 15 دلار افزايش قيمت خواهد داشت.

انتهاي پيام
شنبه 20 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 126]