بورس 344 ميليارد دلاري تا 5سال ديگر

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: بورس 344 ميليارد دلاري تا 5سال ديگر
اخبار‌ بورس- بهزاد رنجبر‌:
هنگام افطار وارد دفتر مدير عامل شركت بورس اوراق بهادار در طبقه سوم تالار حافظ مي‌شوم؛ وقتي در حال خداحافظي با علي رحماني به ساعتم نگاه مي‌كنم، 10:30 شب را نشان مي‌دهد و تالارشيشه‌اي فارغ از هياهوي روزانه در سكوتي محض به سر مي‌برد.

به‌نظر نمي‌رسد صندلي مدير عامل بورس تهران چندان جاي راحتي باشد، شايد اين را وقتي روي آن تكيه بزني متوجه شوي چرا كه اين صندلي نياز به كار مداوم دارد. وقتي ما را به اتاق كارش راهنمايي مي‌كند با انبوهي از پرونده‌ها روي ميزش روبه‌رو مي‌شوم كه تا ارتفاع 60 سانت بالا رفته است. همكارانش مي‌گويند رحماني مرد سخت كوشي است. خودش مي‌گويد روزي 13 ساعت كار مي‌كند، اين را وقتي 4 ساعت از وقت مصاحبه مان مي‌گذرد متوجه مي‌شوم.

علي رحماني اميدوار است با كمك ديگران هرچه زود‌تر طرح مركز مالي ايران، بورس بين‌المللي كيش و پژوهشكده بورس را به سرانجام برساند.وقتي از او مي‌پرسم تعاملش با علي صالح آبادي، رئيس سازمان بورس چگونه است، چهره‌اي آرام به‌خود مي‌گيرد و مي‌گويد: تعامل ما كاملا سازنده است و بدون بوروكراسي اداري هر موقع كاري پيش بيايد صرفا با تلفن همراه رئيس سازمان بورس تماس مي‌گيرم و مسائل را حل و فصل مي‌كنيم.

او كاملا از حمايت‌هاي هيأت‌مديره شركت بورس سپاسگزار است و در حالي كه چهره‌اي حاكي از رضايت به‌خود مي‌گيرد، مي‌گويد: گاهي بحث‌هاي ما در هيات‌مديره چنان شديد مي‌شد كه اگر كسي ناظر اين گفت‌وگو‌ها بود فكر مي‌كرد ما تا چندين ماه با يكديگر صحبت نخواهيم كرد اما پس از پايان جلسات همه چيز فراموش مي‌شد چون گفت‌وگو‌ها صرفا بر مبناي كار استوار بود، مضاف بر اينكه اعضاي هيات‌مديره كاملا ديد حرفه‌اي داشتند و فقط به‌دنبال حل مسائل بودند و خوشحالم كه اعضاي هيات‌مديره بورس من را به خوبي درك ‌كردند.

به اين ترتيب تفكر مديريتي و مالي مردي عملگرا كه بر اولين صندلي مدير عاملي شركت بورس اوراق بهادار تكيه زد، خشت‌هاي اوليه بورس تهران را پس از تصويب قانون جديد بنا كرد؛ خشت‌هايي كه ما ايراني‌ها چندان عادت نداريم با كار مداوم و تدبير به درستي روي هم بگذاريم.

* اگر بخواهيم به 2 سال پيش بازگرديم، زماني كه شما به عنوان مديرعامل بورس انتخاب شديد، مي‌توانيد بگوييد كه تا چه حد به اهداف اوليه‌تان دست پيدا كرده‌ايد؟

زماني كه من كارم را در شركت بورس آغاز كردم، همه كارها از جمله تحصيل را رها كردم چون مي‌دانستم كه كار سختي پيش‌رو دارم، حتي من با خانواده‌ام صحبت كردم و گفتم كه قصد دارم به ماموريت بروم چون آغاز كار شركت بود و شرايط پيش‌رو بسيار سخت بود اما پيش‌بيني من اين بود كه در هر صورت موفق خواهيم شد.

من در سال‌هاي گذشته نيز با مباحث بازار سرمايه درگير بودم حتي در سال 1383 مقاله‌اي در روزنامه شرق از من به چاپ رسيد با عنوان جراحي در تالار شيشه‌اي كه در جواب مطلب آقاي عبده تبريزي با عنوان غبارروبي از تالار شيشه‌اي نوشته شده بود.اين مقاله زمينه‌هاي اوليه فعاليت و مدل من براي انجام كار بود. در حال حاضر روش كار من براساس همان مدلي است كه در سال 83 در روزنامه شرق به چاپ رسيد و من اين مدل را به صورت عملي در شركت اجرا كردم. طرح اوليه ما در شركت اين بود كه سهم بورس را در تامين مالي اقتصاد كشور افزايش دهيم و اين استراتژي‌اي بود كه با همكاران و اعضاي هيات مديره بر آن توافق كرديم.

برنامه ما اين بود كه ارزش بورس تهران را تا 40هزار ميليارد تومان، يعني معادل 2‌برابر افزايش دهيم و از آن زمان تاكنون ارزش بورس تهران 5 /1 برابر شده است.

* فكر مي‌كنيد برنامه‌هاي شركت تا چه حد اجرا شده است؟

فكر مي‌كنم تا حد زيادي به برنامه‌ها رسيده‌ايم. من اعتقاد دارم دانش، پشتكار و تجربه هميشه جواب مي‌دهد و من از همكارانم در طول اين 2 سال بسيار ممنون هستم كه با تلاش بسيار زياد شرايط را به پيش بردند.ما براي كار كردن يك فلسفه داشتيم و رويكرد ما اين بود كه به جاي اينكه ديگران به سراغ ما بيايند ما به سراغ ديگران برويم و اين كار عملا در بخش پذيرش شركت‌ها اجرا شد و ما دقيقا براساس همين مدل به سراغ شركت‌ها براي پذيرش در بورس رفتيم.

فعاليت‌هاي ما در طول اين مدت بر محور علمي و فعاليت كارشناسي استوار بود و اين‌طور نبود كه از طريق آزمون و خطا جلو برويم. ما اعتقاد زيادي به مدل علمي داشتيم و سعي كرديم از تجارب ديگر كشورها نيز استفاده كنيم اما در نهايت روش ما يك روش عملگراست. ضمن اينكه ما در طول اين مدت به منابع انساني، سلامت سيستم و احترام به مردم اهميت زيادي داديم و در مورد منابع انساني، در حال حاضر نيروي انساني در بورس حرف اول را مي‌زند.

* زماني كه كار را شروع كرديد بيشتر با چه موانعي روبه‌رو بوديد؟

من هيچ وقت احساس نكردم مانعي وجود دارد اعتقادم اين است كه يك پرونده را ابتدا بايد طراحي و سپس اجرا كرد. به‌همين خاطر همه كارهايمان را با روش‌هاي مطالعاتي و كارشناسي آغاز كرديم و تقريبا به بسياري از چيزهايي كه فكر مي‌كرديم، رسيديم؛ البته برخي از پروژه‌ها به دلايل متعددي از جمله راه‌اندازي پژوهشكده و ساخت مركز مالي ايران همچنان اجرا نشده و در حال پيگيري و اجراي آنها هستيم.

* ارزيابي و روش تعامل شما با هيات مديره شركت بورس در طول 2 سال گذشته چگونه بوده است؟

ويژگي اصلي تك‌تك اعضاي هيات مديره شركت بورس اين است كه همه اعضا صرفا به كار توجه دارند و هيچ حاشيه‌اي در ميان نبود. در واقع همه اعضاي هيات مديره در طول 2 سال گذشته به دنبال حل مسئله بودند. گاهي اوقات بحث‌هاي سنگين و شديدي در هيات مديره در مي‌گرفت به طوري كه اگر كسي خارج از هيات مديره ناظر اين بحث بود گمان مي‌كرد كه ما تا 2 ماه ديگر با هم صحبت نمي‌كنيم در حالي كه فعاليت‌هاي ما كاملا حرفه‌اي پيش مي‌رفت و پس از جلسه همه چيز فراموش مي‌شد و در نشست‌هاي بعدي بحث‌هاي جديدي آغاز مي‌شد، بعد از جلسه نيز همه مسائل تمام مي‌شد. بنابراين مي‌توانم بگويم تعامل ما در هيات مديره بسيار مثبت بوده ضمن اينكه اعضاي هيات مديره، من را در كار خيلي درك كردند.

مطلب ديگري كه وجود داشت اين است كه پس از نشست‌هاي هيات مديره اگر من احساس مي‌كردم كه مطالب مطرح شده در جلسه بايد منتشر شود بلافاصله آن را روي سايت قرار مي‌دادم تا يك گروه بيشتر از بقيه اطلاعات نداشته باشند.

* يكي از نگراني‌هاي افكار عمومي اين بود كه مديرعامل شركت بورس به‌گونه‌اي تحت‌نفوذ سازمان خواهد بود و درواقع مجري نظرات سازمان بورس و اوراق بهادار؛ آيا سازمان نفوذ خاصي روي شما دارد؟

تعامل ما با سازمان بورس بسيار مثبت است و اساساً چنين موضوعي مطرح نيست. نحوه فعاليت من با آقاي صالح‌آبادي به‌گونه‌اي بوده كه صرفاً كارها پيش برود. درواقع من به‌عنوان مديرعامل شركت بورس هر موقع كاري داشته باشم مستقيماً با تلفن همراه آقاي صالح‌آبادي تماس مي‌گيرم و مسائل را حل‌و‌فصل مي‌كنيم؛ اين‌طور نيست كه دفتر ما تماس بگيرد و تحت يك بوروكراسي اداري مسائل حل شود. اما آنچه مسلم است ما به‌عنوان بخش خصوصي وظايف خودمان را داريم و سازمان هم مسئوليت‌هاي خاص خود را دارد. ما اين موضوع را درك كرده‌ايم و براساس آن عمل مي‌كنيم، مضاف بر اينكه اين موضوع كاملاً قابل درك است كه سازمان بورس مسئوليت‌هاي خاصي دارد كه بايد در خيلي جاها پاسخگو باشد.

* به نظر شما پيشرفت بازار از زمان تشكيل شركت بورس تاكنون چقدر بوده است؟

به اعتقاد من بازار در طول اين دوران وزن پيدا كرده به‌طوري كه دولت هم در حال حاضر به شاخص‌هاي بورس توجه مي‌كند و در خيلي از بخش‌ها تصميماتش را برمبناي بورس مي‌سنجد و اين پيشرفت بسيار مهمي است. به نظر من بازار عملكرد خود را به‌خوبي انجام مي‌دهد و تصميماتي كه كليت بازار مي‌گيرد يك نوع عقل جمعي است.
عملكرد فعالان بازار به ما نوعي علامت مي‌دهد كه آيا تصميمات ما درست است يا اشتباه و اين همان عقل كل است كه به ما سيگنال مي‌دهد.

* يكي از انتقاداتي كه به شما مطرح است نحوه برخورد با گره‌هاي معاملاتي، حجم مبنا و دامنه نوسان است؛ در اين زمينه چه پاسخي داريد به فعالان بازار بدهيد؟

بحثي كه ما به‌تازگي مطرح كرده‌ايم اين است كه اگر بازارگرداني براي يك شركت پيدا شود هم حجم مبنا و هم دامنه نوسان را از آن شركت حذف مي‌كنيم اما تاكنون كسي در اين زمينه پيشقدم نشده است.

آنچه مسلم است، بازار شرايطي دارد و نمي‌توان آن را به‌سادگي رها كرد و اين موضوع به‌ تجربه ثابت شده. در يك دوره دامنه نوسان از بورس حذف شد و نتايج آن هم‌اكنون روشن است؛ بنابراين ما نبايد تجارب گذشته را دوباره تكرار كنيم. موضوعي كه در نهايت مطرح است اين است كه اجماعي هم در مورد حذف دامنه نوسان و حجم مبنا وجود ندارد و همه موافق اين طرح نيستند بنابراين ما سعي مي‌كنيم برآيند كلي و همه خواسته‌ها را در نظر بگيريم.
در مورد گره‌هاي معاملاتي نيز با اجراي آن، بازار روان‌تر شد. البته اين طرح نيز ايرادهايي داشت؛ مثلاً ما متوجه شديم كه برخي براساس اين روش در حال دستكاري در بازار هستند و به‌همين دليل ابزارهاي كنترلي ما بايد قوي‌تر شود.

* ‌ به‌نظر شما بورس ما به كجا مي‌رود؟

بورس ما روبه‌تكامل است و من خيلي به موفقيت‌‌‌مان اميدوارم. احساس من اين است كه ما به جايي مي‌رويم كه جايگاه شايسته‌اي را در اقتصاد كشور به‌دست بياوريم و مستندات و شواهد نيز نشان مي‌دهد كه ما رو به جلو حركت مي‌كنيم.

* فكر مي‌كنيد ارزش بورس تهران در سال‌هاي آينده به چه ميزان برسد؟

‌ برنامه استراتژي كه ما در شركت بورس تدوين كرده‌ايم‌ براين اساس است كه ارزش بورس تهران تا سال 1392 به 344 ميليارد دلار برسد.

بخشي از اين افزايش ارزش مربوط به افزايش«P بهE »به اين (نسبت قيمت به درآمد) است و بخشي از آن مربوط به عرضه‌هاي اوليه. حتي ما تعداد شركت‌ها را در سال92 مشخص كرده‌ايم.

* ‌چه برنامه‌ها و طرح‌هاي توسعه‌اي براي آينده داريد؟

ما با وزارت علوم مذاكره كرده‌ايم و آنها را متقاعد كرده‌ايم كه مجوز پژوهشكده بورس را صادر كند؛ وزارت علوم نيز قول داده تا مهرماه در اين‌باره تصميم بگيرد.

* ‌آيا در بحث آموزش نيروي انساني نيز توافقي با وزارت علوم انجام شده است؟

براي آموزش نيروي انساني، قراردادي با يوروماني امضا كرده‌ايم و قرار است در 6ماه دوم سال‌جاري 8دوره آموزشي براي نيروهاي خودمان و فعالان بازار برگزار شود. اين دوره‌ها از مهرماه امسال آغاز مي‌شود.

* ‌يعني افراد مورد نظر براي آموزش به اروپا اعزام مي‌شوند؟

قرار است استادان يوروماني به ايران بيايند و اين كار به لحاظ هزينه به‌صرفه‌تر است ضمن اينكه طرح ديگر ما احداث مركز مالي ايران است و ما براي اين كار، شركت مركز مالي ايران را نيز به ثبت رسانده‌ايم.

در اين زمينه تفاهمنامه‌اي با شهرداري تهران و شركت سرمايه‌گذاري شهر نيز امضا شده و قرار است آنها زمين و زيرساخت‌هاي لازم را فراهم كنند.

برنامه اصلي افزايش سرمايه شركت نيز به همين منظور انجام مي‌شود. پيشنهاد ما اين بود كه سرمايه شركت بورس 40ميلياردتومان افزايش يابد تا بتوانيم فعاليت‌هاي مربوط به مركز مالي ايران را تا مرحله ساخت پيگيري كنيم.

* ‌براي احداث مركز مالي ايران شركاي ديگري هم داريد؟

شركت‌هاي خارجي مانند سرمايه‌گذاران كشور عربستان در اين زمينه ابراز تمايل كرده‌اند و صحبت‌هايي نيز انجام شده است. به نظر من طرح مركز مالي ايران يك پروژه ملي است و اساسا اين سؤال مطرح است كه چرا براي احداث مركز مالي ايران فقط شركت بورس بايد خون دل بخورد در حالي كه همه بايد براي راه‌اندازي اين مركز تلاش كنند و دولت هم بايد به ما كمك كند.

طرح ديگري كه هم‌اكنون به صورت ايده وجود دارد پذيرش شركت‌هاي افغانستان و تاجيكستان در بورس تهران است. البته اين طرح زياد جدي گرفته نشد اما من اعتقاد دارم كه فضاي كار مناسبي در اين كشورها وجود دارد كه مي‌توان از آن استفاده كرد؛ بنابراين پيشنهاد من اين است كه شركت‌هاي افغانستان و تاجيكستان را در بورس تهران پذيرش كنيم. به همين دليل از سفراي اين 2كشور دعوت كرده‌ايم تا در اين زمينه با آنها مذاكره كنيم؛ ضمن اينكه اين كشورها وجه اشتراك‌هايي هم با ايران دارند و ما حتي مي‌توانيم تالارهايي در اين 2كشور داشته باشيم.

شايد اين پروژه خيلي ابتدايي به نظر برسد اما موضوع اين است كه خيلي از كشورها 100سال پيش در كشورهايي سرمايه‌گذاري كردند كه زمينه توسعه‌اي در آنها وجود نداشت. ما حتي مي‌توانيم در تاجيكستان بورس كالاي كشاورزي راه‌اندازي كنيم و اين طرح حسابي ذهن من را مشغول كرده است.

* برنامه راه‌اندازي بورس كيش به كجا كشيد؟

در مورد راه‌اندازي بورس كيش ما برنامه‌هاي جالبي داريم. هفته گذشته من از سفير ايتاليا دعوت كردم و طرح راه‌اندازي بورس بين‌المللي كيش را آغاز كرديم، ضمن اينكه من از آقاي شهرآبادي خواسته‌ام تا از قزوين به تهران بيايد و مستقيما روي طرح بورس كيش متمركز شود. قرار است ايتاليايي‌ها شريك استراتژيك ما در بورس كيش باشند. تقريبا آمريكايي‌ها بازارهاي مالي منطقه را در اختيار گرفته‌اند؛ بورس نزدك در دبي مستقر شده و بورس نيويورك نيز درقطر مستقر است اما اروپايي‌ها در حال حاضر هيچ جايگاهي در منطقه ندارند. بنابراين حضور ايتاليايي‌ها به عنوان شريك اروپايي براي ما بسيار مهم است و ايتاليايي‌ها هم ابراز تمايل كرده‌اند تا در اين زمينه با ما فعاليت كنند.

مدلي كه ما براي جذب سرمايه‌گذاران خارجي انتخاب كرده‌ايم مدل مناسبي است و بر اين اساس است كه بورس كيش كاملا از سرزمين اصلي جدا مي‌شود و جريان پول نيز همين‌طور؛ به اين ترتيب كه شركت‌هايي كه در آنجا پذيرش مي‌شوند عرضه‌هاي اوليه و معاملاتشان براساس يورو انجام خواهد شد. اما اين طرح پيچيدگي‌هاي خاص خود را دارد؛ به طور مثال شركت سپرده‌گذاري و همچنين تسويه وجوه حتما بايد يك شركت خارجي باشد و موضوعي كه ما هم‌اكنون با آن درگير هستيم چگونگي استفاده از شريك خارجي و قوانين و مقررات داخلي در مورد سرمايه‌گذاري خارجي است.

* آيا سرمايه‌گذاران عربستان براي سرمايه‌گذاري در طرح مركز مالي ايران تمايل دارند؟

ما گفت‌وگوهايي با سرمايه‌گذاران عربستان داشته‌ايم. البته آنها به غير از مركز مالي ايران تمايل دارند در بخش مخابرات و گاز نيز به لحاظ فني سرمايه‌گذاري كنند اما در اين زمينه هم مشكلاتي وجود دارد.يكي از مشكلاتي كه من بارها مطرح كرده‌ام اما توجهي به آن نشده اين است كه دولت بايد سياست‌هاي سرمايه‌گذاري در خصوص بند الف اصل 44 را اعلام كند چرا كه هنوز شرايط سرمايه‌گذاري و حمايت‌هاي دولتي در اين زمينه مشخص نيست و هنوز تكليف بخش خصوصي و اشخاصي كه مي‌خواهند سرمايه‌گذاري كنند روشن نيست.

* درخواست شما از دولت و وزارت امور اقتصادي و دارايي چيست؟

ما 2خواسته از دولت داريم؛ يكي شفاف‌شدن بحث قوانين و مقررات سرمايه‌گذاري خارجي است تا اينكه شرايط حضور نهادهاي مالي خارجي در ايران فراهم شود. درخواست دوم من از دولت نيز مربوط به مركز مالي ايران است؛ اينكه بتوانيم با كمك دولت ابتدا مركز مالي ايران را راه‌اندازي كنيم و سپس در فاز دوم اين مركز را تبديل به مركز مالي بين‌المللي كنيم.

* ‌ آيا آماري از تركيب فعلي بازيگران بورس داريد؟

تركيب بازيگران بورس مشخص است اما من فقط به اين جمله بسنده مي‌كنم كه در حال حاضر بازار به قدري بزرگ شده كه يك گروه به تنهايي نمي‌تواند آن را كنترل كند و اين براي بورس يك تحول است.

* ‌برنامه شركت در مورد توقف و بازگشايي نماد شركت‌ها بر چه محوري بنا شده است؟

طرحي در هيات مديره وجود دارد كه براساس آن دوره توقف نمادها كوتاه‌تر شود؛ مثلا بر مبناي اين طرح نماد شركت يك روز قبل از مجمع متوقف مي‌شود يا اينكه نماد شركت در زمان انتخاب هيات مديره اصلا بسته نشود. در اين زمينه در حال رايزني با سازمان بورس و بررسي ابعاد حقوقي ماجرا هستيم.

البته در روز انتخاب هيات مديره، معاملات عمده متوقف مي‌شود. در واقع اگر معامله عمده‌اي در آن روز انجام نشود و تغيير در مالكيت شركت به وجود نيايد طرح، قابل اجرا خواهد بود.
شنبه 13 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 199]