واضح آرشیو وب فارسی:قدس: واشنگتن و محاسبات اشتباه نسبت به پاكستان
* مير احمدرضا مشرف
هنگامي كه پرويز مشرف رئيس جمهور سابق پاكستان بر اثر فشارهاي داخلي ناچار به كناره گيري شد، واشنگتن از اين تحول استقبال كرد، زيرا از نظر مقامات كاخ سفيد مشرف تلاش لازم را براي همراهي با آمريكا و متحدانش براي مبارزه با تروريسم انجام نداده بود.
اين تفكر بويژه زماني تقويت شد كه آصف زرداري اصلي ترين نامزد براي سمت رياست جمهوري در خصوص مبارزه با تروريسم وعده هايي به واشنگتن داد و حتي گفته شد كه وي توافقهايي پنهاني با سياستمداران كاخ سفيد داشته است.پس از انتخاب زرداري به رياست جمهوري، مواضع و اظهار نظرهاي وي نيز اين شائبه را تقويت كرد، چنانكه پس از مراسم اداي سوگند و در جريان ملاقات با رئيس جمهور افغانستان، زرداري آمادگي پاكستان را براي همكاري همه جانبه در مبارزه با تروريسم اعلام كرد و حامد كرزاي نيز از تحول بنيادين در مواضع اسلام آباد خبرداد.
با در نظر گرفتن چنين شرايطي بود كه آمريكا و متحدانش بي درنگ پس از بركناري مشرف و حتي پيش از قطعي شدن رياست جمهوري زرداري، حملات هوايي و زميني خود را به پاكستان شدت بخشيدند.
اما واكنش شديد مردم، جناحهاي سياسي بويژه ارتش پاكستان نشان داد آمريكاييها در محاسبات خود در قبال پاكستان، دچار اشتباه شده اند.
در اين رابطه، ژنرال پرويز اشفق كياني، فرمانده كل ارتش اعلام كرد: هيچ توافقي و يا تفاهمي كه براساس آن نيروهاي ائتلاف اجازه يابند در اين سوي مرز پاكستان عمليات نظامي انجام دهند، وجود ندارد و ارتش اجازه نمي دهد آمريكا به عمليات نظامي در خاك اين كشور اقدام كند. اين تهديد كياني زماني جدي تر شد كه درگيريهايي ميان ارتش و نيروهاي آمريكايي كه در حال پياده شدن در خاك پاكستان بودند رخ داد و نيروهاي خارجي ناچار شدند به مرزهاي افغانستان بازگردند.
از سوي ديگر، سران قبايل هم تهديد كردند در صورت ادامه عمليات نظامي نيروهاي خارجي به طالبان و القاعده مي پيوندند و در يك بسيج عمومي، روياروي اين نيروها قرار مي گيرند. همزمان، جناحهاي سياسي در پارلمان نيز بحث خروج اسلام آباد از برنامه همكاري در مبارزه با تروريسم را مطرح كردند. چنين وضعيتي حتي موجب شد كه زرداري هم مهر سكوت را بشكند و همگام با دولت گيلاني، نسبت به حفظ و دفاع از تماميت ارضي پاكستان سوگند ياد كند.
همه اين موارد حكايت از آن دارد كه واشنگتن در محاسبات خود نسبت به پاكستان با اشتباههايي رو به روست.
در اين ميان، نبايد فراموش كرد كه زرداري محبوبيت چنداني نزد مردم پاكستان ندارد و در عين حال به نسبت همتاي سابق خود يعني ژنرال مشرف، در ميان اركان سياسي كشور داراي قدرت و نفوذ نيست. بدين ترتيب، واشنگتن نمي تواند به وعده ها و همكاريهاي وي اعتماد و اتكاي ويژه داشته باشد.نكته دوم اينكه برخي تحولات نشان داد ممكن است پرويز مشرف نيز براي همكاري بيشتر با واشنگتن بي ميل نبوده است، اما درك عميق تر او از واقعيتهاي سياسي و اجتماعي كشورش و پيچيدگي هاي موجود در اين راه، مانع از آن شد كه وي از محدوده مشخصي پا فراتر بگذارد.
اما آصف زرداري كه براي رسيدن به پست رياست جمهوري تلاش مي كرد، بدون در نظر گرفتن اين چالشها و با ديدي كوتاه مدت پا را از اين محدوده فراتر گذاشته است كه نتيجه آن، شرايط كنوني را براي پاكستان رقم زده است.
و سرانجام اينكه رفتن مشرف از رأس هرم قدرت، اكنون ساختار قدرت در اين كشور چند پارچه شده است. ارتش، جناحهاي سياسي، مجالس ايالتي، سران قبايل و ديگر عوامل قدرت هر يك مواضع و خط مشي هاي خاص خود را پيگيري مي كنند. بنابراين واشنگتن و متحدانش هم اكنون بايد با كانالهاي مختلفي در پاكستان در تماس باشند. حضور همزمان زرداري در لندن و ملاقات وي با مقامهاي انگليسي از يك سو و ديدار رئيس ستاد ارتش آمريكا در پاكستان و ملاقات وي با كياني و گيلاني از سوي ديگر، نمونه آشكار چنين شرايطي است. بنابراين، آشكار است كه اداره اين شرايط بسيار دشوارتر از زماني است كه واشنگتن تنها با يك شخص و تصميم گيرنده اي نهايي سر و كار داشت.
يکشنبه 31 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]