آموزش فني و حرفه‌اي در مسير بحران

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: جام جم آنلاين: برنامه پنجم توسعه در حالي رسيدن به اشتغال پايدار را هدف قرار داده و بر ايجاد فرصت براي كارآفريني توسط دولت اصرار دارد كه اين روزها تنها سازمان آموزشي متولي توسعه اشتغال پايدار، زير بار كمبود اعتبارات و بلاتكليفي نيروهاي آموزشي خود كمر خم كرده است.

سازمان آموزش فني و حرفه‌اي قرار است با تغيير رويكرد نظام كلان آموزشي از مباحث نظري به آموزش مهارت‌هاي عملي، نقش محوري را در اشاعه كارآفريني و اشتغال داشته باشد. با رشد مهارت‌هاي حرفه‌اي قرار است به ادعاي مديران اين بخش، جويندگان كار در انتظار فرصت‌هاي شغلي از سوي دولت ننشينند وخود به كارآفريني همت كنند.
تمام اين اهداف در حالي در دستورالعمل‌هاي سازمان آموزش فني و حرفه‌اي تكرار شده كه مربيان اين سازمان به عنوان اهرم‌هاي ارتقاي سطح آموزش كارآموزان با مشكلات متعددي روبه‌رو هستند كه اين امر در كاهش سطح علمي سازمان موثر است و وضعيت كنوني سازمان در رسيدن به هدف كارآفريني را به رويا شبيه كرده است.
محيا.ك كارآموز يكي از آموزشكده‌هاي سازمان در استان تهران ادعا مي‌كند: در رشته نقاشي كارآموزي مي‌كنم، در دوره‌هاي اول سطح علمي مربيان خوب بود، اما در دوره‌هاي بالاتر ما با ضعف علمي و تئوريك مربيان روبه‌رو شده‌ايم
به طوري كه گاهي ميزان مطالعه ما در كلاس‌ها از مربيان بيشتر است و آنها نمي‌توانند به سوالات ما پاسخ بدهند.

حامد.ص هم در يكي از يادداشت‌هاي وبلاگ خود نوشته كه كارآموز رشته الكترونيك است، اما با وجودي كه آموزشكده از تجهيزات مناسب برخوردار است، ولي مربيان انگيزه كافي براي تدريس ندارند.
او اضافه مي‌كند: بعضي مربي‌ها خسته‌اند و حوصله آموزش دقيق عملي را ندارند. وقتي با ما درد دل مي‌كنند، مي‌فهميم كه از موقعيتشان راضي نيستند مثلا حقوقشان براي ساعت‌هاي طولاني كار در آموزشكده كافي نيست!

كسي ما را نمي‌بيند

وقتي افزايش تعداد دانش‌آموختگان رشته‌هاي نظري، بازار كار را در سال‌هاي اخير چنان اشباع كرد كه دولت از عهده تامين شغل براي در صف‌ماندگان جوياي كار برنيامد و سقف بيكاران بدون مهارت كه قادر به سفت كردن يك پيچ نبودند از مرز يك ميليون نفر گذشت، نگاه‌ها به نظام كلان آموزش و خرده گرفتن از آن چرخيد. بنابر نظر بسياري از كارشناسان آموزشي، نظام آموزش نظري فقط بر آمار بيكاران فاقد حرفه و مهارت خاص مي‌افزايد و راه حل خروج از اين وضعيت، توجه به مهارت‌آموزي فني و حرفه‌اي است.
اما تنها سازمان متولي آموزش فني و حرفه‌اي از بي‌توجهي مسوولان دل پردردي دارد. كاشاني، مربي حق‌التدريس آموزشكده فني و حرفه‌اي، از ساعات بالاي كار در هفته و دريافتي هر ساعت 3500 تومان مي‌گويد و اضافه مي‌كند: حجم كارآموزان مراكز هر سال افزوده مي‌شود در حالي كه كسي افزايش حجم كار مربيان را نمي‌بيند و دريافتي ما از ساير مدرسان و معلمان آموزش و پرورش كمتر است.
بر اساس اظهارات يكي ديگر از مربيان فني و حرفه‌اي، سازمان آموزش فني و حرفه‌اي كشور چه در تهران و چه در مراكز استان‌ها براي مسكن‌دار شدن مربيان اقدامي نكرده است در حالي كه تمامي ادارات و بانك‌ها حتي صندوق‌ها و موسسات كوچك پولي نيز در عرض چند سال همكاران و كارمندان خود را با اهداي وام بانكي يا قطعه زميني كوچك صاحب مسكن كرده‌اند، اما مديران و روساي مختلف سازمان آموزش فني و حرفه‌اي كشور براي مربيان خود كه زيربناي سازمان هستند، تاكنون در اين مورد چه كرده‌اند؟

نگاه آموزشي به فني و حرفه‌اي وجود ندارد

محمدحسين حاجيلو، معاون اداري و پشتيباني سازمان فني و حرفه‌اي در پاسخ به اين نارضايتي‌ها، از كمرنگ بودن ضوابط و مقررات اداري براي نگاه آموزشي به سازمان مي‌گويد و اضافه مي‌كند: به دليل نبود همين نگاه وضعيت مربيان اين سازمان مطلوب نيست.
او با تاييد نبود انگيزه در بين مربيان فني و حرفه‌اي تصريح مي‌كند: آموزشكده‌ها، دو دسته مربي رسمي و پيماني و نيز حق‌التدريسي دارند كه متاسفانه ساعت كار مربيان رسمي ـ پيماني به 44 ساعت در هفته مي‌رسد اين در حالي است كه ساعت كار مدرسان در نظام آموزش 24 ساعت است تا آنان فرصت ارتقاي شغلي و تحصيلي داشته باشند، ولي به خاطر همين تراكم و فشار ساعت كار، چنين امكاني براي مربيان آموزش فني و حرفه‌اي فراهم نيست.براساس قانون خدمات كشوري، تمامي كاركنان سازمان آموزش فني و حرفه‌اي به دليل زير پوشش بودن وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي مشمول مقررات نظام اداري هستند و از مربيان رسته آموزشي خارجند. اين امر نه تنها بر فشار كار آنان افزوده و فرصت ادامه تحصيل و ارتقاي مهارت را از آنان گرفته كه سطح دستمزد آنان را در رده پايين‌تري قرار داده است.

مربيان حق‌التدريس بلاتكليفند

سازمان آموزش فني و حرفه‌اي، همان سازماني كه تا چند ماه ديگر با تشكيل سازمان ملي مهارت قرار است اساس برنامه‌هاي كارآفريني و اشتغال در جامعه تلقي شود، اين روزها محل رفت‌وآمد صدها مربي حق‌التدريس است كه با داشتن سابقه‌اي بيش از 10 سال همچنان با ساعتي 3 تا 5 هزار تومان تدريس مي‌كنند. روحاني، مدرسي با سابقه 11 سال است كه مي‌گويد، دريافتي ماهانه‌اش به 450 هزار تومان نمي‌رسد.
معاون پشتيباني سازمان آموزش فني و حرفه‌اي دراين‌باره توضيح مي‌دهد: ما هم خواهان تبديل وضعيت مربيان حق‌التدريس به رسمي يا پيماني هستيم و تاكنون مكاتبات زيادي با معاون منابع انساني رياست جمهوري و كميسيون اجتماعي مجلس انجام شده است. مربيان حق‌التدريس بيمه كامل نمي‌شوند و حقوق پرداختي بسيار پاييني دريافت مي‌كنند.
براساس اين گزارش، در حال حاضر شمار مربيان رسمي فني و حرفه‌اي 1560 نفر، پيماني 683 نفر، سرباز مربي‌ها 168 نفر هستند ولي شمار حق‌التدريس‌ها حدود 4000 نفر است. از اين ميزان، 325 مربي داراي مدرك ديپلم، 2270 مربي فوق‌ديپلم و حدود 2500 نفر ليسانس و بالاتر هستند.

سازمان ملي مهارت، نيازمند نيروهاي باانگيزه

هرچند تشكيل سازمان ملي مهارت در كشاكش هياهوي سياسي بين مجلس و دولت به تعويق افتاده، اما پيش‌بيني‌ها از حل مشكل تاسيس اين سازمان تا آخر امسال حكايت مي‌كند و به گفته علي كريمي فيروزجايي، نماينده مجلس اين اقدام مشكل فني و حرفه‌اي‌ها را حل خواهد كرد.به گفته وي، امروز مهارت يكي از ضرورت‌هاي كشور در حال توسعه است و با تاسيس سازمان ملي مهارت بسياري از مشكلات فني و حرفه‌اي حل مي‌شود.
اين در حالي است كه تاسيس هر مركز آموزش فني و حرفه‌اي، اعتباري معادل يك ميليارد تومان مي‌خواهد كه با تامين آن باز هم به دليل بحران نيروي متخصص، آموزش‌ها از كارايي لازم برخوردار نخواهد بود. همچنين مربيان آموزشكده‌ها هنوز جايگاه خود را با تشكيل سازمان ملي مهارت و ادغام با آموزش علمي و كاربردي نمي‌دانند و از حذف يا كمرنگ شدن نقش خود با وجود سال‌ها فعاليت نگرانند، مشكلي كه مي‌تواند به ترك صدها مربي مجرب از آموزش فني و حرفه‌اي منجر شود.
كتايون مصري
‌گروه جامعه

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 277]