نگاهى كوتاه به سيره سياسى امام حسن (ع) عقل مجسم

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: نگاهى كوتاه به سيره سياسى امام حسن (ع) عقل مجسم
پانزدهم ماه مبارك رمضان، سالروز ميلاد پرشكوه دومين پيشواى ما است؛ پيشوايى كه مانند ديگر امامان از هر نظر و براى هر زمان الگو و درس آموز است. بايد اعتراف كرد كه اين اسوه حسنه نه تنها، آنگونه كه بايد و شايد، شناخته نشده است، بلكه شناخت ناقص و آن هم نادرست از تاريخ زندگى و سيره آن بزرگوار همه ما را از بهره بردارى مناسب از اين خورشيد فروزان محروم ساخته است. بى ترديد فضائل اخلاقى و كرامت هاى فردى امام مجتبى (ع) بخش بزرگى از درس هايى است كه براى هميشه بايد از ايشان آموخت. اما اكتفا به اين بخش و ترسيم چهره اى كاملا فردگرايانه و عافيت طلبانه از زندگى پرتلاطم ايشان همان چيزى است كه دستگاه تبليغاتى امويه از ابتدا به دنبال آن بوده اند.ترسيم چهره عابد گوشه گيرى كه با اخلاق خوش، اموال خود را ميان فقرا تقسيم مى كرده و بيست و چند بار پياده به حج رفته است و در عين حال كارى به اوضاع مردم و زمانه خويش نداشته و به همين دليل نيز عطاى خلافت را به لقاى آن بخشيده و به سوى صلح و آسايش تمايل داشته است، جفاى بزرگى به ساحت مقدس ايشان است. افزون بر اين ارائه تحليل هاى وارونه از حكمت آميزترين تصميم مديريتى ايشان، يعنى تن دادن به صلح با معاويه در كنار شايعه پراكنى گسترده معاويه وعواملش كار را به آنجا كشاند كه هنوز هم آثار كج فهمى به كلى از جامعه مسلمانان پاك نشده است. دشمنان حيله گر همه توان تبليغاتى خود را به كار گرفتند تا با تحريف حقايق و وارونه سازى واقعيت ها، آيندگان را از درك درست سيره سياسى و اجتماعى وى محروم كرده و از الگو شدن شيوه مديريت خردمندانه او جلوگيرى نمايند. واقعيت اين است كه تحليل درست آن شرايط و درك حكمت رفتار امام جز با شناخت معاويه و دستگاه تبليغاتى او ممكن نيست. معاويه از اين جهت هنوز هم پديده اى شگفت و قابل مطالعه و عبرت اندوزى است. او با نفوذ در ميان نزديكترين حلقه ياران حضرت، آنان را به چرب و شيرين دنيا تطميع و گاهى نيز تهديد كرد و با سوء استفاده از سست عنصرى و فقدان قدرت تشخيص و تحليل آنان، كار را به جايى رساند كه چاره اى جز تدبير عاقلانه امام حسن (ع) وجود نداشت. آن حضرت بارها فرموده اند: به خدا سوگند اگر با معاويه درگير شوم، اينان مرا گرفته و هم چون اسيرى تحويل معاويه خواهند داد. همانگونه كه در عمل نيز چنين شد و به هنگام جنگ، يك به يك به سپاه دشمن پيوستند و اگر تدبير حكيمانه امام نبود، تومار امامت براى هميشه در هم پيچيده شده بود. با اين حال چقدر دردآور است كه به دستور معاويه شايع كنند كه پيشنهاد صلح از سوى حضرت بوده و دردآورتر اينكه مردم كم بهره نيز باور كرده و اگر سلامى نيز به او مى كردند به عنوان خوار كننده مومنان بود. السلام عليك يامذل المومنين!درست همانند آنان كه پدرش را مجبور به پذيرش حكميت كردند و آنگاه كه نتيجه كرده خود را ديدند از او خواستند كه توبه كند! و چون از گناه نكرده توبه نكرد تصميم به قتل او گرفتند. امام مجتبى بارها و بارها توضيح داده اند كه ترك جنگ در آن حالت اگر چه تلخ تر و كشنده تر از جنگ است، اما براى حفظ اسلام و تشيع عاقلانه ترين كار ممكن بوده است. ايشان فرمودند اگر من چنين نمى كردم، هيچ شيعه اى را زنده باقى نمى گذاشتند و به خدا سوگند آنچه انجام دادم براى شيعيان بهتر از همه آن چيزى است كه خورشيد بر آن مى تابد يا غروب مى كند. جنگ براى پيروزى است ولو اين پيروزى با شهادت به دست آيد، اما اگر قرار است جنگ نتيجه اى جز كشته شدن از يكسو و تحريف هميشگى واقعيت از سوى ديگر نداشته باشد، بايد ايستاد و با خون دل خوردن ( كه از خون دادن سخت تر است ) ارزش ها را حفظ كرد و اين همان كار حكيمانه و شجاعانه اى بود كه امام حسن عليه السلام انجام داد و هنوز هم خيلى ها از درك واقعيت آن عاجزند. چنين است كه پيامبر خدا فرمود: اگر عقل بخواهد بصورت يك انسان مجسم شود، همان حسن بن على خواهد بود و چقدر ظريف و تيزبين است ابن عباس كه گفت شروع خوارى و ذلت عرب، با مرگ حسن ( ع ) بود. ( شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج ،۱۶ ص ۱۰ ) او بود كه با عقل و تدبير كشتى توفان زده امت مسلمان را به ساحل نجات و آرامش هدايت كرد؛ همو كه بوق هاى تبليغاتى دشمن حماسه بزرگش را به عافيت طلبى وانمود كرد و در افسانه سازى تا آنجا پيش رفتند كه از هفتاد ازدواج او خبر دادند و با جعل حديث، نارضايتى پدر بزرگوارش را از ازدواج ها و طلاق هاى مكرر او گزارش كردند ( ر. ك: مجموعه آثار شهيد مطهرى، ج ۱۹ ص ۲۵۵ به بعد ) سبحان الله ! تاريخ چقدر خواندنى و درس آموز است. ولادت عقل مجسم و تبلور اخلاق نبوى، امام مجتبى عليه السلام بر همگان مبارك و شناخت دقيق او روزى همه ما باد.
سه شنبه 26 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 134]