شهید آیت الله غفاری

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: زادگاه
آذربایجان چونان تاجی است بر سر ایران كه از گذشته های دور همیشه سرافراز و سر بلند به مفاخرش بوده است. آذر شهر این سر سبز دیار تاریخی - در ساحل زیبا و با صفای دریاچه ارومیه با مهربان مردمان صمیمی كه جملگی عاشق اهلبیت عصمت و طهارت علیه السلام هستند آرمیده است. شهر عالمان فرزانه ای چون شیخ حسن و شیخ عبدالله مامقانی (صاحب تنقیح المقال) آیه الله حاج مقدس آقا و شهید محراب آیه الله سید اسدالله مدنی و شهید نستوه آیه الله شیخ حسین غفاری است.
نام قدیمی این دیار پر طراوت و با نشاط و انقلابی دهخوارقان بوده و تاریخی ترین شهرهای آذربایجان شرقی است.
این شهر مملو از زیبایی ها و مناظر طبیعی و پیشینه قوی فرهنگی است حضور دهها تن از علمای برجسته در طول دو قرن اخیر گویای این مدعاست كه آذر شهر دیار عالم پرور و عشاق اهلبیت علیه السلام و مهد عارفان و آزادگان آزادی خواهان بوده از جمله عارفان و عالمان فرزانه این منطقه به عنوان نمونه عبارتند از:
ملا یوسف دهخوارقانی، شیخ رضا دهخوارقانی ضیاءالعلماء دهخوارقانی - شمس العلماء دهخوارقانی - آیه الله شیخ علی توتونچیان - شیخ ابوالقاسم دهخوارقانی - آیه الله سید جلال الدین دهخوارقانی - شیخ محمد حسن منطقی - آیه الله عظیمی و ...
مساجد آذر شهر
مساجد قدیمی همچون مسجد محراب كوی قاضی - مسجد چهار سو مسجد عبدالله شهید - مسجد حاج كاظم - مسجد بازار (امام خمینی) و مسجد قدیمی قدمگاه و دهها مسجد دیگر از عمق باورها و اعتقادات مردم این شهر به اسلام و قرآن حكایت می كند.
تولد
تابستان سال 1335 ق. برابر با 1293 ش. نوزادی در خانه محقر حاج عباس در آذرشهر دیده بجهان گشود.
پدر نوزاد بخاطر ارادت قلبی كه به حضرت امام حسین علیه السلام داشت نام او را حسین نهاد.
حسین در فضای كاملا معنوی و با تربیت مادری مهربان و عاشق ولایت و دوستدار حضرت زهرا علیه السلام رشد كرد و سایه پدری مؤ من و متقی بر سرش بود. پدر و مادر حسین آینده های روشن و سرافرازانه ای را در پیشانی فرزندنشان مشاهده می كردند.
اما در نهایت سعی و كوشش خود را برای تربیت اسلامی فرزند مبذول می داشت و از هر آنچه كه در توان داشت در رشد و تعالی حسین مضایقه نمی كرد و همین تربیت سالم و شیرپاك بود كه از این فرزند، فرزانه ای مجاهد پرورش داد. كه آن همه شجاعت و شهامت و سرافرازی را از خود نشان داد.
نیاكان شهید غفاری:
تاریخ یكصد ساله اخیر آذرشهر در خود رمز و رازها دارد. در میان این همه رمز و رازها شخصیت های بزرگواری را می توان یافت كه هر یك بنوبه خود تاریخ ساز و حركت آفرین بوده اند. نیاكان شهید والامقام آیه الله غفاری نیز از این تبار بودند.
استعمارگران و سردمداران تجاوزگر، واهمه و هراس عجیبی از این انسانهای اسوه و مقاوم داشتند و بسیاری از مواقع آنان را ناجوانمردانه به شهادت می رساندند».
شهید غفاری فرزند حاج عباس و از نوادگان حاج ملامحسن است. حاج ملامحسن از شخصیت های برجسته منطقه و روحانی عالیمقام و نجف رفته ای بود كه در مبارزه با استعمارگران، سرمباركش توسط روسها از بدن جدا شد و شهید گردید.
هفت نفر از اجداد مادری شیخ حسین غفاری در مبارزه با اجانب و بیگانگان به شهادت رسیده و مسجد حسنلوی آذرشهر مدفن و مضجع آنها و زیارتگاه اهل دل است.
حاج ملااحمد امین العلما از دیگر نیاكان شهید غفاری است.
حسین 5/1 سال بیشتر نداشت كه پدرش حاج عباس را از دست داد و سرپرستی اش را برادرش حاج حسن آقا عباسپور بعهده گرفت.
حاج حسن آقا سرپرست شهید غفاری نقل كرده است: كه روزی در آذرشهر به اتفاق آیه الله حاج ملااحمد امین العلما از باغ به منزل برمی گشتیم وقتی جلو مسجد محله قاضی رسیدیم مشاهده كردیم شیخ ‌حسین - كه چند سال بیش نداشت - در ایوان مسجد رو به قبله ایستاده، دست به دعا برداشته در حالی كه گریه و زاری می كرد با خدای خود راز و نیاز داشت.
مرحوم حاج ملااحمد امین العلما تا این صحنه را دید گفت: اوضاع عجیبی است ؛ در نجف اشرف همین صحنه ها را در خواب دیدم او در زندان پادشاه شهید خواهد شد.
تحصیلات آیه الله غفاری
شهید آیه الله شیخ حسین غفاری از شش سالگی تحصیل را آغاز نمود. مقدمات دروس را در زادگاهش آذرشهر در محضر حجه الاسلام و المسلمین میرزا محمدحسن منطقی دهخوارقانی فراگرفت آن گاه وارد حوزه علمیه تبریز شد و در این حوزه از جلسه درس بزرگان، كسب دانش نمود و تلاش و كوشش فراوان برای فراگیری علوم دینی از خود نشان می داد و بعضی مواقع شبها تا صبح مطالعه می كرد. او در حوزه علمیه تبریز برجستگی خاصی از خود نشان داد تا آنجا كه زبانزد همدرسان و هم بحث هایش شده بود. و اساتید وی نیز از تلاش و فعالیت او اظهار رضایت می كردند.
شهید غفاری آن گاه مصمم شد تحصیلات خود را در كنار بارگاه فاطمه معصومه علیه السلام كریمه اهلبیت عصمت و طهارت ادامه دهند.
لذا برای بهره گیری از جلسات درسی اساتید بزرگوار قم از تبریز به قم مشرف شد و در این حوزه فقه و اصول و مراحل عالی را از محضر بزرگان فرزانه ای چون آیات عظام فیض قمی - بروجردی و خوانساری فراگرفت.
اساتید و شاگردان
شهید غفاری در طول حیات طیبه خود از استادان فرزانه ای بهره گرفت با ذكر نام تنی چند از آنان این اوراق را متبرك می نماییم.
1 - امام خمینی (ره)
2 - آیه الله آقا سید محمد حجت كوه كمره ای (ره)
3 - آیه الله العظمی سید شهاب الدین نجفی مرعشی (ره)
4 - علامه طباطبایی صاحب تفسیر المیزان (ره)
5 - آیه الله آقا سید احمد خوانساری (ره)
6 - آیه الله آقا سید محسن میر غفاری آذرشهری
7 - آیه الله حاج میرزا علی مقدس (مشهور به جاج مقدس آقا)
8 - آیه الله حاج شیخ علی پیشنماز دهخوارقانی مشهور به (توتونچیان)
9 - آیه الله آمیرزا محمد حسن منطقی دهخوارقانی و دهها استاد فرزانه دیگر.
مقام علمی
آیه الله مجاهد شیخ حسین غفاری از بعد علمی نیز دارای ویژگی هایی بود. آن بزرگوار از همان اوایل طلبگی با جدیت تمام در حوزه های درسی اساتید حاضر می شد و با تلاش و مطالعه مضاعف یافته های خود را به سایر دوستان و همدرسانش انتقال می داد.
آیه الله زاده سید علی میرغفاری در این باره می فرمایند:
ایشان (شهید غفاری) در جلسات درسی فقه و اصول حضرت والدم مرحوم آیه الله سید محسن غفاری شركت می كردند و با آمادگی قبلی در درس حضور می یافتند و خیلی وقت ها از استاد جلو بودند.
شهید غفاری رسائل و مكاسب را نزد پدرم فرا گرفتند.
در محضر اساتید بزرگواری چون امام راحل و حضرت آیه الله العظمی نجفی مرعشی (ره) و سایر اساتید عظیم القدر ؛ بیانگر مقام عالی آن شهید فرزانه است.
مقام علمی ایشان عاملی بود تا استاد گرانقدر حضرت آیه الله حاج میرزا علی مقدس تبریزی - كه از فقهای بزرگوار و نامدار آذربایجان بود - صبیه خود را به عقد این شخصیت بزرگوار در بیاورد.
و لذا به سال 1351 ق. شهید غفاری با صبیه معظم له ازدواج و ثمره این وصلت دو پسر و یك دختر شد كه فرزند ارشد ایشان حضرت حجه الاسلام و المسلمین آقای هادی غفاری از مفاخر انقلابیون كشورمان است.
تدریس
آیه الله غفاری از اول طلبگی همزمان با تحصیل علوم دینی كار تدریس را نیز انجام می داد در سالهای 1324 و 1323 مكتب زینبیه آذرشهر شاهد تجمع عاشقان علم و دین بود كه در اطراف شمع وجود استاد شهید غفاری گرد می آمدند.
در این مكتب كه علاقمندان و دانش پژوهان دینی حضور می یافتند محفلی بسیار صمیمی و گرم بود در جلسات درس شهید غفاری ابواب الجنان و جامع عباسی و دیگر كتب فقهی و اخلاقی و قرآنی نیز تدریس می شد آیه الله غفاری جزوه ای را تهیه كرده كه مخصوص بحث های قرآنی بود و قریب به 30 نفر در این درس شركت می نمودند.
آیه الله غفاری پس از مدتی محل تدریس خود را تغییر داد در بالای مسجد حاج كاظم آذرشهر قریب به سه ماه جلسات درس و بحث داشتند و آن گاه به قم عزیمت نمودند.
جلسات شهید غفاری در قم و تهران در مساجد الهادی و خاتم الاوصیاء ادامه داشت و اشخاص فرزانه ای از شمع وجود آیه الله غفاری بهره ها می بردند.
در مسجد الهادی تهران دانش جویان و طلاب بسیاری به طور مرتب و منظم در جلسات بحث گردهم می آمدند و از بحث های شیوا و صحبت های صریح و انقلابی شهید غفاری استفاده می كردند.
همسنگران شهید غفاری
1 - آیه الله العظمی سید احمد خوانساری
2 - آیه الله ربانی شیرازی
3 - آیه الله سید محمود طالقانی
4 - شهید محراب آیه الله قاضی طباطبایی
5 - شهید محراب آیه الله سید اسدالله مدنی
6 - آیه الله سید محمد صادق لواسانی
7 - شهید آیه الله قدوسی
8 - شهید آیه الله مرتضی مطهری
9 - آیه الله آخوند ملا علی معصومی همدانی.
دوران مبارزه و اندیشه های سیاسی
آیه الله غفاری چون نیاكان شهیدش با هر نوع استبداد مبارزه می كرد. زبان حق گوی او در اوج خفقان رژیم شاهی رسوا گر و افشا گر باطل بود.
وی زمانی به مبارزات خود شدت بخشید و بر رژیم خودكامه و مستبد و خونخوار شاه حمله برد كه روشنفكران خود فروخته و كمونیست های ملحد از رژیم منحوس شاه تجلیل می كردند.
این مجاهد نستوه بی اعتنا به یاوه سرایی های گروهكهای چپ و راست ابوذر گونه به شاه ظالم می تاخت.
همزمان با قیام تاریخی حضرت امام خمینی (ره) در سال 1342 ش. آیه الله غفاری پشت سر امام از آرمانهای والای او پشتیبانی نمود و دوران رنج و محنت و زندان و حبس را سپری نمود.
در طول تحصیل در قم نیز هرگاه فرصتی می یافت به روستاها و شهرهای اطراف می رفت و به مبارزات پیگیر با استبداد همچنین به اشاعه فرهنگی غنی اسلام می پرداخت و اذهان پاك روستائیان را از غبار نیرنگ های رژیم مستبد شاه می زدود.
آیه الله غفاری رژیم شاه را غاصب می دانست و اعتقاد داشت رژیم پهلوی با كودتا بر سر كار آمده و باطل است لذا با اصل رژیم مخالف می كرد. آن بزرگوار پس از مهاجرت به تهران در سال 1339 ش. رسما در جریان كار مبارزات سیاسی كشور قرار گرفت. البته آن زمان طبیعی بود كه مبارزه با رژیم مستبد محمد رضا خانی روحیه ای خاص را طلب می كرد و آیه الله مجاهد غفاری این روحیه والای مبارزه با استبداد را داشت و از هر لحظه و هر زمان و مكانی نهایت بهره برداری را می كرد و علیه رژیم ستم شاهی سخن می گفت عوامل استبداد نیز از او ترس و واهمه ای فوق العاده داشتند.
زندان و شكنجه
تمام دوران زندگی آیه الله غفاری با حكومت پهلوی و همراه با رنج و محنت بود. مشاهده اوضاع نابسامان، مخالفت رژیم با روحانیت اصیل، محدود كردن مبارزان مسلمان، ترغیب و تشویق مردم به بی دینی و كشف حجاب، آزادی عمل فرقه ضاله بهائیت، و ریشه های افكار انحرافی همه و همه موجب می شد كه او لب به اعتراض گشاید و در هر موقعیتی افشاگری نماید و چه رنجها و دردها كه در این راه متحمل نشد.
آیه الله غفاری خودش بارها دستگیر و زندانی اما دستگیری و حبس فرزندانش، همسرش و برادرش رنج و درد او را مضاعف بلكه چند برابر می كرد. لكن همانند مولای خودش حضرت امام موسی كاظم علیه السلام چون كوه استوار وبا صلابت ایستادگی می كرد و آنچه كه عوامل طاغوت و ساواك را آزار می داد روحیه مقاوم و استوار ایشان بود. به طور كلی حبس های شهید غفاری از سال 1340 آغاز و تا دی ماه 1353 ش. ادامه داشت 13 سال آخر عمر شریفش سراسر مبارزه و جانفشانی در راه آرمانهای مقدس امام خمینی بود. در سال 1341 سخنرانی هایش عموما به افشارگری مواضع غیر اسلامی رژیم اختصاص داشت. و چندین بار مستقیما با دستگاه رژیم پهلوی درگیر شد.
در شب 15 خرداد سال 1342 ش. ماءمورین شاه به خانه اش هجوم آوردند و با لباس منزل او را به كمیته شهربانی بردند. در طول مدت بازداشت و در بازجویی ها اراده قاطع و شجاعت بی نظیر آیه الله غفاری تمامی ماموران را به حیرت واداشته بود. چرا كه بازداشت ها بازجویی ها و حبس ها و شكنجه های بی رحمانه تنها كوچكترین اثر منفی در روح بزرگ و مقاوم او نداشت بلكه پس از هر باز زندانی شدن با روحیه ای قوی تر و شجاعتی بیشتر به مبارزه ادامه می داد موقعی كه زجر و شكنجه به سختی آزارش می داد نام مبارك امام موسی بن جعفر علیه السلام را بر زبان می راند.
و دیگر زندانیان را به استقامت و پایداری و صبر دعوت می كرد.
حجه السلام هادی غفاری در مصاحبه اش با روزنامه اطلاعات در 7 دی سال 1361 گفت: پس از جریان دستگیری پدرم آیه الله غفاری نوشته ای را به ما مرقوم فرمودند كه بدین قرار است:
علت این همه گرفتاری ها، زندانی شدن ها، مبارزات با دولت جنایتكار خائن به دین اسلام و دخالت بی مورد او در مقدسات مذهبی و اجرای برنامه های ضد دینی دستگاه حاكمه است.
اما اندیشه ناب سیاسی آیه الله غفاری را در بازجویی و متن بازجویی ساواك می توان دریافت وقتی كه از وی سوال شد:
نظر شما نسبت به (آیه الله) خمینی چیست؟
جواب داد:
«من فكر می كنم تنها كسی كه می تواند ایران را نجات دهد آیه الله خمینی است»
و جمله شجاعانه و قهرمانانه او كه فرمود:
«دشمن خمینی كافر است». كمر استبداد شاهی را شكست.
متن آخرین بازجویی كه عینا در روزنامه جمهوری اسلامی چهارشنبه 7 دی 1362 ش. نیز به چاپ رسیده و توسط ساواك انجام شده بود. به شرح زیر است:
س: چرا به زندان آورده شدید؟
ج: نمی دانم
س: آیا قبلا به زندان آمده اید؟
ج: نیامده ام ؛ آورده اند
س: نظر شما راجع به شاهنشاه آریا مهر چیست؟
ج: ایشان باكودتای پدرشان سركار آمده اند و غاصبند؟
س: نظر شما راجع به حزب رستاخیز چیست؟
ج: این حزب را شاه ساخته است و به مردم هیچ ربطی ندارد
و در پایان بازجویی این جمله را نوشت:
«والراد علیهم كالراد علینا و الراد علینا كالراد علی الله و هو فی حدالشرك. هم حجتی علیكم و انا حجه الله علیهم»
خدمات اجتماعی و عمرانی مذهبی
شهید آیه الله غفاری منشاء خیرات و خدمات بسیاری در زمینه های اجتماعی بود و در سه دوره متفاوت در طول زندگی از جمله نوجوانی در آذرشهر بین سالهای 30 - 35 در قم و از سال 35 تا 53 در تهران اقدامات فراوان و مفیدی به حال جامعه داشت از جمله:
الف: احداث و تكمیل مساجد خاتم الاوصیاء - الهادی - شیخ فضل الله نوری در تهران.
ب: رسیدگی به محرومان و مستضعفان در تبریز - تهران و آذرشهر و ...
ج: برپایی مجالس بحث و گفتگو در موضوعات علمی و فقهی. او عاشق خدمت به خلق خدا بود و از هر فرصت ممكن و بدست آمده بهره ها می برد و در راه رضای معبود قدم بر می داشت.
مجالس وعظ و سخنرانی او نیز حال و هوایی دیگر داشت و چه بسیار از طبقات مختلف جامعه مخصوصا روشنفكران مذهبی، دانشجویان و طلاب جوان دورش حلقه می زدند و از انوار نورانی و دانش و تربیت وی بهره ها می بردند.
امروز نتیجه تلاش و كوشش آیه الله غفاری را در شكوه و عظمت مسجد بزرگ شیخ فضل الله نوری در تهران و پایگاه و حوزه علمیه مسجد بزرگ خاتم الاوصیاء می توان دید؛ اماكن مقدسی كه روزگاری مركز هجوم و حمله به رژیم ستم شاهی و ماءوی و پناهگاه مظلومان و انقلابیون و مستضعفان بود.
و همه آنها در سایه خدمات صادقانه و تلاشهای خالصانه آن شهید والامقام است.
ویژگی های اخلاقی و جلوه های معنوی
آن شهید سعید مظفر بسیاری از جلوه های زیبای معنویت و اخلاق حسنه بود. براستی او متخلق به اخلاق الهی شده بودند. روح خدا ترسی بر او حاكم بود و عشق سرشاری به حضرت سبحان داشت حتی در شبهای سخت زندان با دست و پای مجروح و تن تب دار با زحمت زیاد وضو می گرفت و نماز شب را با حالی خاص اقامه می كرد.
وی در سنین كودكی در مسجد محراب (قاضی) آذرشهر به نماز می ایستاد و با خدایش راز و نیاز می كرد. قناعت پیشه، مهمان نواز، اهل بخشش بود. از اینكه مردم در حضورش باشند. و وقتشان را بگیرند خسته نمی شد. برای جوانان ارزش و احترامی خاص قایل بود در خانه با بچه ها بازی می كرد. علیرغم روح پرخاش گری در مقابل ظالمان، عاطفه ای حساس و روحی لطیف نسبت به همسر و فرزندانش داشت او عارف انقلابی و زاهد جوانمرد بود و بالاخره نمونه و الگویی برای عاشقان شهادت.
آثار و تألیفات
آیه الله غفاری نه تنها در جبهه مبارزه با طاغوت پیشتاز بود و زندانهای مخوف شاه او را از حركت و شتاب باز نمی داشت بلكه هر روز پرشورتر از روز قبل به مبارزه بی امان ادامه می داد، بلكه همواره همراه با مبارزه پیگیر با طاغوت ؛ فعالیتها و تلاشهای علمی و عملی و ادبی و قلمی نیز داشت.
از جمله آثار قلمی آن بزرگوار، حاشیه مفصلی بر عروه الوثقی نوشته است. نوشته ها و آثار خطی گوناگون دیگری معظم له داشته كه در هجوم ساواك به منزلشان در چندین نوبت از بین رفته است بعضی نوارهای سخنرانی و دست نوشته هایی نیز از آن بزرگوار مانده است.
و از جمله آثار علمی و ادبی قطعات جذاب و شیوایی است كه منتسب به شهید آیه الله غفاری است و از مصادیق آنها سروده ذیل می باشد.
عاشق چو رو به كعبه صدق و صفا كند
احرام خود ز كسوت صبر و رضا كند
در پیش راه بادیه گیر غریب وار
ترك عشیره و بلد و اقربا كند
از صدق چون قدم بنهند در فنای عشق
اول به پای دوست سر و جان را فدا كند
آنجا كه موقف عرفات محبت است
برجای سنگریزه سر از كف رها كند
آنگاه دست و روی نشوید زخون خویش
برخیزد و نماز شهادت ادا كند
لازم به یادآوری است كه اشعار و سروده های فوق از میان نوشتجات دوران زندان به دست آمده است.
عروج و شهادت
انقلاب اسلامی ما به رهبری امام خمینی (ره) ثمره از جان گذشتگی فرزانگانی است كه در اوج خفقان، فریاد آزادی و آزادگی سر دادند.
و در راه تحقق حكومت عدل اسلامی ایثار گرانه و با تحمل سختی ها - زندانها و شكنجه ها عاشقانه دعوت حق را لبیك گفتند و شهید غفاری آن مبارز نستوه و شهید همیشه زنده تاریخ اعتقاد داشت كه:
«شهادت تحفه ای است از جانب خداوند متعال كه به بندگانش هدیه می شود».
و انصافا به عقیده صاحب نظران ما شهادت آیه الله حسین غفاری در زندان مخوف ساواك ضربه ای كمرشكن بر رژیم فساد شاهنشاهی بود.
این عاشق و عارف مجاهد پس از سالها تلاش، مجاهدات، استقامت صبر و پایداری زندان و شكنجه عاقبت دعایش مستجاب شد و در غروب ششم دی ماه سال 1353 ش. آیه الله غفاری در اوج مظلومیت اما سرافرازانه چون سرو سهی در محبس تنگ و تاریك و ظلماتی شاهی با دست و پای شكسته و دندانهای خرد شده و محاسن زخمی خونین به دیار ابدیت شتافت و روح بلندش پس از 13 سال تحمل زجر شكنجه به ملكوت اعلی پیوست.
ساواك شبانه پیكر مطهر او را به قم فرستاد تا مظلومانه دفن شود؛ ولی طلاب و مردم قم از موضوع با خبر شدند و در تشیع جنازه با شكوه ایشان در صبح روز 7 دی ماه 1353 ش. شركت كردند و با فریاد غفاری ما كشته شد به خون خود آغشته شد پیكر مطهر این اسوه مقاومت را از حرم حضرت معصومه علیه السلام تا قبرستان دارالسلام قم تشییع كردند و در مراسم تدفین این شهید بزرگوار، همرزمش شهید آیه الله قدوسی حاضر شد و تلقین خواندند لازم به تذكر است كه در جریان تشییع، تعدادی از تشییع كنندگان و فامیل شهید غفاری دستگیر و زندانی شدند.
پیامها و اعلامیه ها:
همزمان با شهادت شهید غفاری در زندان ستم شاهی و دفن ایشان در قم پیامها و اطلاعیه های مختلفی از طرف گروههای انقلابی در داخل و خارج از كشور منتشر شد از جمله:
دانشجویان مسلمان خارج از كشور با پخش تصاویر - پوستر و صدور اعلامیه هایی شهادت این شهید والامقام را به ملت ایران و امام بزرگوار امت تسلیت گفتند و جنایات شاه و دار و دسته او را محكوم كردند.
پس از پیروزی انقلابی اسلامی و در سالگرد شهادت شهید غفاری جامعه مدرسین حوزه علمیه قم - جامعه روحانیت مبارز تهران - حزب جمهوری اسلامی - سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی - جمعیت موتلف اسلامی - فداییان اسلام دانشجویان مسلمان دانشگاه تهران و شخصیتهای مختلف كشوری و سیاسی پیامهای جداگانه ای منتشر نمودند.
منبع:اندیشه قم

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 445]