آيا زنده‌رود مجددا حيات مي‌يابد؟ هشدار كارشناسان: ادامه خشكسالي، خطري جدي براي زاينده‌رود غلظت آلاينده‌ها در زاينده‌رود افزايش يافت

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: آيا زنده‌رود مجددا حيات مي‌يابد؟ هشدار كارشناسان: ادامه خشكسالي، خطري جدي براي زاينده‌رود غلظت آلاينده‌ها در زاينده‌رود افزايش يافت

خبرگزاري دانشجويان ايران - اصفهان
سرويس: اجتماعي - محيط زيست

پس از آن كه لوله انتقال نفت به پالايشگاه اصفهان شكست و حجم زيادي از نفت وارد اين رودخانه شد، به نظر مي‌رسد در فصل گرما و قرار گرفتن در ميانه‌هاي تابستان شكل ديگري از مشكل گريبان زاينده رود را گرفته است. كاهش ميانگين بارندگي در قياس با سال پيش و افزايش دما از دلايلي بودند كه سبب كاهش دبي آب زاينده رود شده‌اند. اين تغييرات اقليمي در شرايطي رخ مي‌دهد كه به گفته برخي ازكارشناسان محيط زيست حجم زيادي از فاضلاب‌هاي شهري و انساني و همچنين زهاب هاي ناشي از آبياري زمين هاي كشاورزي وارد اين شريان حياتي شهر اصفهان شده و به تبع آن در هنگام خشكسالي به افزايش غلظت آلاينده ها در زاينده رود كمك كرده است.

به گزارش سرويس «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، افزايش فاضلاب‌هاي شهري و انساني به زاينده‌رود عليرغم آن كه مي‌تواند در ازدياد بيماري هاي پوستي و عفوني نقش ايفا كند، استفاده غذايي از ماهيان صيد شده از زنده رود را نيز تقريبا بلامصرف مي‌كند. از سوي ديگر زه‌آب‌هاي حاوي نيترات و فسفات حاصل از فعاليت‌هاي كشاورزي درهنگام ورود به زاينده رود باعث رشد جلبك ها، مرگ ماهيان و تراوش بوي نامطبوع در حاشيه اين رود خانه شده است. آنچه كوتاه شرحش رفت تنها درگردشي كوتاه به قصد تفريح در كناره سرسبز زاينده‌رود مي‌تواند نگاه هر بيننده غيركنجكاوي را نيز به خود جلب كند.

ادامه خشكسالي در سال جاري و آينده را خطري جدي براي رودخانه زاينده رود

سلطاني، عضو هيأت علمي گروه مرتع و آبخيزداري دانشگاه صنعتي اصفهان ضعف در مديريت را عاملي مهم در حادتر شدن خشكسالي زاينده رود عنوان كرد و به ايسنا گفت: عدم مطالعه و پيش بيني دقيق از وضعيت جوي سبب شد كه مسؤولان سازمان آب منطقه اي در اذرماه از كاهش بارندگي ها آگاه شوند و در نتيجه در كاهش آب خروجي از سد تاخير كردند.

وي ادامه داد: آغشته شدن نفت به آب رودخانه در اثر سانحه نفتي ايجاد شده مسؤولان را وادار كرد كه براي افزايش سرعت آب و رفع هرچه سريع تر اين لكه نفتي از آب آشاميدني شهروندان، حجم بيشتري از آب پشت سد را آزاد كنند كه اين مسأله نيز عواقب نا مطلوبي بر ذخيره‌سازي آب پشت سد گذاشت.

معاون آموزشي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه صنعتي اصفهان مكانيابي ناصحيح صنايع و اراضي كشاورزي مخصوصا كشت برنج را در حاشيه زاينده‌رود سبب افزايش بهره برداي بيش از اندازه از اين رودخانه دانست و تاكيد كرد: برنج گياهي است كه جهت ابياري به حجم زيادي از آب نيازمند است و اين در حالي است كه بيشترين اراضي برنج كاري شده نيز در حاشيه زاينده رود قرار دارند.

سلطاني همچنين توسعه بيش از اندازه فضاي سبز را در كناره اين رودخانه به وسيله چمن كاري غيركارشناسي خواند و چمن را به عنوان گياهي برشمرد كه علاوه بر دارا بودن تبخير زياد به مقادير فراواني از آب نيز براي آبياري نيازمند است.

مهندس طرفه، مديرعامل سازمان آب منطقه‌اي استان اصفهان ادامه خشكسالي در سال جاري و آينده را خطري جدي براي رودخانه زاينده رود دانست و با اشاره به كاهش بارندگي ها و افزايش دما به ايسنا گفت: براي سال آينده هنوز برنامه‌ريزي نشده ولي با توجه به حجم آب پشت سد زاينده رود كه به حدود 360 ميليون مترمكعب خواهد رسيد امكان توزيع آب براي بخش كشاورزي در پاييز وجود ندارد.

وي افزود : ميزان بارندگي نسبت به سال گذشته در حدود 60 تا 80 درصد كاهش داشته است كه اين عامل سبب شده ميزان آورد رودخانه و به طور كلي جريان هاي سطحي استان به مقدار چشمگيري كاهش داشته باشند.

طرفه در پاسخ به اين كه آيا سازمان آب منطقه اي پيش‌بيني‌هاي لازم را در خصوص كاهش بارندگي و حفظ ذخيره آب پشت سد كرده بود، اظهار كرد: در ابتداي هرسال آبي، يعني از اول مهرماه برنامه توزيع آب براي هر بخش مصرفي براساس پيش‌بيني‌هاي جوي، مدل‌هاي آماري و همچنين حجم آب پشت سد تنظيم مي شود كه با تكيه براين برنامه در هر دوره مشخص حجمي از آب پشت سد خارج مي‌گردد.

در اواسط پاييز 86 كه ميزان بارندگي ها كاهش يافت، سازمان آب نيز با توجه به اين تغييرات برنامه تنظيم شده را اصلاح كرد.

وي گفت: از حدود800 ميليون متر مكعب آب پشت سد در سال 86، 450 ميليون مترمكعب را به بخش شرب و صنعت و مابقي را به بخش هاي كشاورزي و محيط زيست اختصاص داديم كه در اين ميان توزيع آب براي بحش كشاورزي براساس توزيع دوره اي يا ونش بندي انجام گرديد.

مدير عامل سازمان آب منطقه اي اصفهان توزيع آب در بخش هاي قابل شرب و صنعت را موفق خواند و توزيع آب را در بخش كشاوررزي با مقداري كاهش براساس مدل دوره اي توصيف كرد.

كشت برنج در حاشيه زاينده رود نبايد انجام شود

وي از اقدامات سازمان براي مقابله با خشكسالي، احداث تصفيه خانه آب در سال گذشته و انتقال آب چشمه لنگان به حوزه آبريز زاينده رود را با حجمي در حدوديك ميليون و 200 هزار مكعب نام برد.

طرفه ضمن تاييد نامناسب بودن الگوي كشت در حوزه زاينده رود گفت : به طور كلي با توجه به سند ملي آب، الگوي كشت در حوزه زاينده رود بايد به طرف كشت هاي كم مصرف تغيير كند وكشت برنج در حاشيه زاينده رود نبايد انجام شود.

وي انجام برنامه ريزي را در اين خصوص منوط به همكاري سازمان آب و ديگر نهاد ها از جمله جهاد كشاورزي دانست و تصريح كرد: فعلا برنامه اي در دست اجرا وجود ندارد اما با توزيع دوره اي آب براي بخش كشاورزي، عملا امكان كشت هاي پرمصرف براي كشاورزان فراهم نخواهد شد.

غلظت آلاينده‌ها در زاينده رود افزايش يافته است

رجبعلي قاسمي، معاون محيط زيست انساني اداره كل محيط زيست استان اصفهان نيز در گفتگو با ايسنا كيفيت آب رودخانه زاينده رود را براساس داده‌هاي اندازه گيري شده اين اداره نسبتا مطلوب توصيف كرد و خاطرنشان ساخت: خشكسالي، پديده اي خارج از اراده انسان هاست كه با وقوع آن در شرايط فعلي در زاينده رود غلظت آلاينده ها نيز به طور طبيعي افزايش يافته است.

آلودگي ميكروبي به ميزان فراواني در زاينده رود وجود دارد

وي عمده‌ترين پساب‌هاي وارد شده به زاينده رود را فاضلاب هاي شهري و انساني و در كنار آن زهكش هاي كشاورزي عنوان كرد و گفت: آلودگي ميكروبي به ميزان فراواني در زاينده‌رود وجود دارد كه علت آن عدم كلرزني و گندزدايي پساب‌ها در تصفيه خانه هاي فاضلاب شمال و جنوب است. همچنين نبود تصفيه‌خانه فاضلاب در شهرك بهارستان با حجمي در حدود 75000 مترمكعب فاضلاب در روز سبب شده كه بخشي از اين پساب براي آبياري هاي كشاورزي مورد استفاده قرار گيرد و مابقي نيز به زاينده رود وارد شود ورود اين آلاينده ها نيز در ازدياد آلودگي هاي ميكروبي در اين رودخانه تاثيرگذار هستند.

جاي هيچ گونه نگراني براي آب شرب مردم اصفهان وجود ندارد!

قاسمي در ادامه تصريح كرد: از آن جا كه آب آشاميدني شهروندان اصفهاني در فاصله 70 كيلومتري از اصفهان و بالاتر از محل فاضلاب هاي وارد شده برداشت و تصفيه مي شوند از اين رو جاي هيچ گونه نگراني براي آب شرب مردم اصفهان وجود ندارد!

معاون محيط زيست انساني اداره كل محيط زيست استان اصفهان زهكش‌هاي كشاورزي را حاوي مقادير زيادي از مواد مغذي نيترات و فسفات دانست و در اين رابطه گفت: اولويت اين اداره در حال حاضر كاهش آلودگي‌هاي ميكروبي زاينده‌رود است و تلاش در جهت وادار كردن سازمان آب و فاضلاب استان براي كلرزني پساب‌هايي است كه پس از تصفيه وارد اين رودخانه مي‌شوند. بنابراين با توجه به اين اولويت ها فعلا برنامه اي براي كاهش مواد مغذي به زاينده رود وجود ندارد و چهره زاينده رود پس از رفع خشكسالي نيز تغيير چنداني نخواهد كرد.

وي راهكار رفع اين مشكل را آموزش كشاورزان در استفاده محدود و متناسب از كودهاي شيميايي و طبيعي دانست.

آلودگي نفتي ايجاد شده در ارديبهشت ماه از زاينده رود كاملا برطرف شده است

قاسمي ضمن اشاره به اين نكته كه آلودگي نفتي ايجاد شده در ارديبهشت ماه از زاينده رود كاملا برطرف شده است ونگراني در اين زمينه نيست، يكي از اقدامات موثر اداره محيط زيست در حفظ اكولوژي زاينده رود را حذف پساب هاي صنعتي و شيميايي در يك ساله گذشته از تنها رودخانه شهر اصفهان بيان كرد و انجام اين مهم را به واسطه پيگيري هاي اين ارگان دولتي دانست.

كيفيت آب زاينده رود بر مبناي مطالعه جديد نامطلوب است

دكتر ميرغفاري، عضو هيأت علمي گروه محيط زيست دانشگاه صنعتي اصفهان نيز در گفت‌وگويي با ايسنا كيفيت آب زاينده رود را بر مبناي مطالعه جديد صورت گرفته در اين دانشگاه نامطلوب خواند و وضعيت اين رودخانه را درصورت عدم اقدامي جدي براي حفظ ااكوسيستم آن در آينده مخاطره آميز دانست.

به نظر مي‌رسد زاينده رود دچار تخريب زيادي شده و خواهد شد

وي افزود: كاربري هاي رودخانه زاينده رود در اين سال ها به دليل شرايط و موقعيت ويژه اش افزايش يافته و با بهره برداري هاي بيش از اندازه اي كه از اين رودخانه در فعاليت هاي كشاورزي و صنعتي مي شود و همچنين ورود الاينده ها، به نظر مي رسد زاينده رود دچار تخريب زيادي شده و خواهد شد.

وي در پاسخ به اين سوال كه چه اقدامي مي تواند به بهبود اين وضع كمك كند، اظهار داشت : با توجه به اين كه اطلاعات مسئولان از كيفيت آب رودخانه زاينده رود كافي نيست بنابراين در وهله اول نياز به سيستمي است كه در هر لحظه بتواند گزارشي از وضعيت كيفيت آب را در نقاط مختلف ارائه كند. مزيت دسترسي به چنين سيستمي در درجه اول مي تواند توانايي مسئولان را در مديريت منابع اب افزايش دهد و آن ها را در كاهش، كنترل و پيشگيري از آلودگي هاي وارد شده كمك زيادي نمايد.

خشكسالي موجود فعلا معضلي محسوب مي شود كه مسلما ميزان آلاينده ها را نيز تحت تاثير قرار مي‌دهد

دكتر بينا، مدير گروه بهداشت محيط دانشگاه اصفهان نيز در گفتگو با ايسنا مهم ترين مشكل زيست محيطي مربوط به زاينده رود را در حال حاضر خشكسالي دانست و گفت:خشكسالي موجود فعلا معضلي محسوب مي شود كه مسلما ميزان آلاينده ها را نيز تحت تاثير قرار مي دهد و مهم تر از همه آن است كه اين خشكسالي در سال آينده هم ادامه يابد.

آلودگي هاي ميكروبي در رودخانه زاينده‌رود بيش از حد استاندارد است

وي عليرغم آن كه ميزان آلودگي هاي ميكروبي را در رودخانه زاينده رود بيش از حد استاندارد دانست اما آمار بيماري هاي پوستي را در جامعه در قياس با سال پيش چندان داراي تغيير ندانست.

بينا با بيان اين كه خطر مصرف ماهيان صيد شده از زاينده رود به دليل استفاده كمتر شهروندان چندان جدي نيست، از آلوده بودن بعضي از گونه هاي خليج فارس و رود كارون به انواع آلاينده ها خبر داد و از شهروندان خواست در استفاده غذايي از اين ماهيان در جيره غذايي خود تجديد نظر كنند.

دكتر نصراله محبوبي صوفياني، اكولوژيست و رئيس دانشكده منابع طبيعي دانشگاه صنعتي اصفهان نيز خبر داد در آينده اي نزديك اطلاعات حاصل از تحقيقات انجام شده بر روي تجمع زيستي فلزات سنگين در بافت ماهيان رودخانه زاينده رود را در اختيار رسانه ها قرار خواهيم داد.

انتهاي پيام
دوشنبه 25 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 368]