پوتين: برنامه هسته اي ايران «مشكل» است نه تهديد

واضح آرشیو وب فارسی:الف: پوتين: برنامه هسته اي ايران «مشكل» است نه تهديد

سرمايه، مجتبي فتحي: آخرين گزارش مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي درباره برنامه هسته اي ايران به نشست پاييزي شوراي حكام در حالي صادر مي شود كه پرونده ايران در بعد سياسي با افزايش اختلافات غرب با روسيه به حالت تعليق درآمده است.محمد البرادعي فردا پيش از آغاز نشست فصلي شوراي حكام آژانس بين المللي انرژي اتمي، گزارش غيررسمي خود را با تاخير سه روزه در اختيار اعضاي شوراي حكام قرار مي دهد. نشست دوره اي 35 عضو شوراي حكام آژانس بين المللي انرژي اتمي بيست و دوم سپتامبر(دوم مهر) در وين آغاز به كار مي كند.

بر اساس روند كاري اين شورا، 10 روز پيش از آغاز رسمي نشست، گزارش مديركل آژانس درباره موضوعات مختلف از جمله موضوع ايران در اختيار اعضا قرار مي گيرد تا به بررسي آن بپردازند و سپس در نشست شوراي حكام به طور رسمي به آن پرداخته شود.
البرادعي قرار است آخرين تحولات در روند همكاري هاي ايران با آژانس و حل و فصل مسائل مختلف درباره ايران را گزارش دهد.
اين آخرين گزارش البرادعي به نشست پاييزي شوراي حكام است چرا كه وي در پايان سال جاري از سمت خود كناره گيري مي كند.هفته گذشته روزنامه گاردين نوشت اين تصميم در يك يادداشت داخلي در سازمان ملل كه چهارشنبه گذشته به گردش درآمد فاش شد كه در آن آمده است: «دوره خدمت محمد البرادعي مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي در تاريخ 30 نوامبر 2009 به پايان خواهد رسيد و مديركل براي دور ديگر در اين سمت حضور نخواهد داشت.»
در اين يادداشت كه در اختيار گاردين قرار گرفت آمده است، انتخاب نامزدهاي احتمالي براي جانشيني البرادعي به عنوان مديركل آژانس پيش از پايان سال جاري ميلادي توسط شوراي حكام بررسي خواهد شد. در ادامه اين يادداشت آمده است از شوراي حكام درخواست خواهد شد 31 دسامبر 2008 كانديداي منتخب را براي جانشيني البرادعي معرفي كند.
بر اساس گزارش خبرگزاري رويترز، ديپلمات ها گفته اند كانديداهاي احتمالي سفيران ژاپن و آفريقاي جنوبي در آژانس، رئيس كنوانسيون تسليحات شيميايي سازمان ملل در لاهه و معاون البرادعي كه رياست بازرسي هاي جهاني منع اشاعه را عهده دارد، هستند.
محمد البرادعي در سال 1941 در مصر به دنيا آمد و موفق شد در سال 1962 مدرك كارشناسي رشته حقوق را از دانشگاه قاهره كسب كند. پس از مدتي حضور در وزارت امور خارجه مصر در سال 1974 موفق به اخذ مدرك دكتراي حقوق بين الملل از دانشكده حقوق دانشگاه نيويورك آمريكا شد و بعدها مدتي به عنوان استاد در همين دانشگاه به فعاليت پرداخت.
وي در سال 1984 به آژانس بين المللي انرژي اتمي پيوست و در سال 1997 به عنوان مسوول اين آژانس كه در آن زمان تنها وظيفه نظارت بر اجراي معاهده عدم توليد و تكثير تسليحات كشتارجمعي را داشت، منصوب شد و آخرين بار در سال 2005 براي سومين بار در اين سمت ابقا شد.
با اين حال آخرين گزارش پاييزي البرادعي به شوراي حكام آژانس بين المللي انرژي اتمي قطعاً حساس ترين گزارش او درباره برنامه هسته اي ايران خواهد بود چرا كه محور گزارش مدير كل آژانس بين المللي انرژي اتمي درباره برنامه هسته اي ايران به موضوع «مطالعات ادعايي» و همكاري هاي ايران در اين زمينه اختصاص دارد.
در همين حال ديروز ديپلمات هاي نزديك به آژانس در گفت وگو با روزنامه الشرق الاوسط چاپ لندن مدعي شدند: «آن طور كه به نظر مي رسد تحقيقي كه آژانس بين المللي انرژي اتمي درباره تلاش ايران براي دستيابي به بمب هسته اي (مطالعات ادعايي) درحال انجام آن است به بن بست رسيده است.»
«مطالعات ادعايي» موضوعي است كه آژانس بين المللي انرژي اتمي اواخر سال گذشته از سوي كشورهاي غربي درگير در موضوع هسته اي ايران در پايان روند بررسي مداليته مورد توافق تهران و آژانس براي پاسخگويي به سوالات باقي مانده به عنوان ابهامي تازه در پرونده هسته اي ايران مطرح كرد.بر اساس اين اتهامات چندين بند از گزارش فوريه (اسفندماه سال گذشته) محمد البرادعي درباره نتايج همكاري هاي شش ماهه ايران - آژانس در چارچوب مداليته مورد توافق به موضوعات «مطالعات ادعايي» اختصاص يافت.
البرادعي در اين گزارش كه مورد استناد اعضاي شوراي امنيت سازمان متحد براي اعمال دور تازه اي از تحريم هاي بين المللي در چارچوب قطعنامه 1803 عليه ايران قرار گرفت تحت فشار آمريكا ادعا كرده بود: «يكي از مسائل عمده باقي مانده مربوط به ماهيت برنامه هسته اي ايران، موضوع مطالعاتي است درباره پروژه نمك سبز، آزمايش مواد انفجاري قوي و محفظه كلاهك موشك.» گفته مي شود اين موضوع از نظر آژانس بسيار مهم و مايه نگراني جدي و اساسي در مورد هرگونه ارزيابي ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته اي ايران است.
«مطالعات ادعايي» مورد استناد آژانس بين المللي انرژي اتمي پس از دسترسي آمريكا به اسنادي از يك لب تاپ مفقود شده به وسيله منافقين از ايران مطرح شد. صحت ادعاهاي آمريكا و آژانس هيچ گاه مورد پذيرش تهران قرار نگرفت و مقامات مسوول بارها اعلام كردند تهران قصد پاسخگويي به موارد مطرح شده را ندارد. اين موضوع كه ايران حاضر به پاسخگويي به موضوع «مطالعات ادعايي» نيست يك بار ديگر در ديدار رئيس سازمان انرژي اتمي ايران با مدير كل آژانس بين المللي انرژي اتمي (مرداد ماه سال جاري) مورد تاكيد قرار گرفت.
با اين حال با وجود تاكيد مقامات ايراني مبني بر پاسخگو نبودن در قبال اين اتهام مقامات آژانس از جمله مليسا فلمينگ سخنگوي البرادعي در چند نوبت اعلام كرده اند تهران آمادگي خود را براي رفع ابهامات موجود اعلام كرده است.
بر همين اساس هم اولي هاينونن معاون البرادعي در امور پادمان ها كه مسوول پيگيري پرونده «مطالعات ادعايي» است، چندين بار بدون رسانه اي شدن اهداف سفر خود به تهران آمده و با مقامات ايراني پشت درهاي بسته ديدار و گفت وگو كرد. برخي ناظران معتقدند تهران صرفاً براي آنكه نشان دهد اطلاعات و اتهامات گروه هاي اپوزيسيون مخالف نظام و نهادهاي جاسوسي را به رسميت نمي شناسد و حاضر نيست از مواضع خود عقب نشيني كند، پاسخگويي به اتهامات «مطالعات ادعايي» را رسانه اي نمي كند.
با اين حال برخي ديپلمات هاي نزديك به آژانس در گمانه زني هاي خود مدعي شده اند پيگيري هاي آژانس در مورد موضوع «مطالعات ادعايي» به بن بست رسيده است. برخي ناظران معتقدند در صورت صحت اين ادعا، همانطور كه «مطالعات ادعايي» عاملي در صدور قطعنامه سوم عليه ايران بود اين بار نيز مي تواند تسريع كننده صدور چهارمين قطعنامه بين المللي در چارچوب شوراي امنيت سازمان ملل عليه ايران باشد.
با اين حال گمانه زني در خصوص صدور چهارمين قطعنامه بين المللي عليه ايران در حالي مطرح مي شد كه شوراي امنيت سازمان ملل متحد در موقعيت كنوني فضاي مناسبي را براي ايجاد اجماع عليه پرونده هسته اي ايران ندارد، چرا كه پس از آغاز بحران قفقاز و شكل گيري تنشي تازه ميان روسيه و غرب، مسكو عملاً از اردوگاه ميانجيان بين المللي حل و فصل مناقشه هسته اي ايران موسوم به گروه 1+5 فاصله گرفته كه همين امر نيز پرونده هسته اي ايران را در بعد سياسي به حالت تعليق درآورده است. بر همين اساس در چنين شرايطي مي توان روسيه را اجماع شكن بي چون و چراي فشار ها عليه پرونده هسته اي ايران برشمرد.
در همين حال ديميتري مدودوف رئيس جمهوري روسيه جمعه گذشته در جمع اعضاي «باشگاه والداي» متشكل از روزنامه نگاران و دانشگاهيان متخصص امور روسيه گفت كه براي رفع نگراني ها نسبت به ماهيت برنامه اتمي ايران بايد همچنان به گفت وگو با اين كشور ادامه داد و تحريم هاي تازه فعلاً لازم نيست.
همچنين ولاديمير پوتين نخست وزير روسيه ديروز در ملاقات با اعضاي «باشگاه والداي» و گفت وگو با مهدي سنايي رئيس ايراني گروه دوستي پارلماني ايران و روسيه گفت: «برنامه هسته اي ايران يك تهديد نيست بلكه يك مشكل است كه بايد با تامل و حوصله به حل آن پرداخت.»
نخست وزير روسيه در ادامه گفت: «روسيه طرفدار تحريم شديد ايران نيست و تلاش خواهد كرد در توافق با ساير اعضاي گروه 5+1 به حل اين مساله بپردازد.»
ولاديمير پوتين با اشاره به اين واقعيت كه نظام تك قطبي شكست خورده و درحل و فصل مسائل بين المللي ناتوان است، با اشاره به ديدار گذشته خود با آيت الله خامنه اي رهبر معظم انقلاب اضافه كرد: «ايران كشوري تاريخي است و روابط هزار ساله با روسيه دارد.»
وي افزود: «مساله برنامه هسته اي ايران نيز بايد از طريق توافق و در چارچوب بازرسي هاي آژانس بين المللي انرژي اتمي مورد رسيدگي قرار گيرد.»
اين اظهارات پس از آن مطرح شد كه نماينده آمريكا در سازمان ملل نسبت به تاثير احتمالي تنش بر سر گرجستان بر ساير مسائل ابراز تاسف كرده بود. به گزارش روزنامه نيويورك تايمز زلماي خليل زاد سفير آمريكا در سازمان ملل پنجشنبه گذشته گفت: «از اينكه به نظر مي رسد تنش بر سر گرجستان بر ساير مسائل تاثير گذاشته متاسف است.»
تاثير بحران قفقاز بر ساير مسائل به خصوص پرونده هسته اي ايران غيرقابل انكار است چرا كه از آغاز اين بحران مقامات روسي هر از چندي آشكارا ابزار پرونده هسته اي ايران را با هدف تهديد غرب براي دست برداشتن از حمايت هاي علني از گرجستان مورد استفاده قرار داده اند.
در همين حال تهران نيز با وجود درك بهره برداري ابزاري روسيه از پرونده هسته اي ايران در راستاي دور كردن مسكو از ائتلاف 1+5 و كسب امتياز از اين مناقشات، خود را به اردوگاه روسيه نزديك كرده است. در همين حال منوچهر متكي جمعه گذشته در راستاي همين استراتژي با سفر به مسكو با همتاي خود ديدار و گفت وگو كرد.
وزير خارجه روسيه در ديدار با منوچهر متكي از آمادگي كشورش براي همكاري هاي امنيتي با ايران و كشورهاي قفقاز به منظور برقراري و استمرار ثبات در منطقه خبر داد.
وزير امور خارجه ايران نيز با اشاره به بحران اخير قفقاز خاطرنشان كرد: «شرايط منطقه و محيط بين الملل ايجاب مي كند جدي تر از گذشته همكاري هاي منطقه اي را عملي سازيم. كشورهاي منطقه قفقاز مي توانند با يك همكاري مشترك امنيتي، توطئه بحران در قفقاز را كه تحركات برخي كشورهاي فرامنطقه اي بيانگر تلاش براي ادامه بحران است همانند توطئه آسياي مركزي كه در گذشته با همكاري منطقه اي ناكام ماند، عقيم كنند.»
متكي در ادامه افزود: «علاوه بر گفت وگوهاي منطقه اي، گفت وگو با اروپا نيز مي تواند به طور موازي با استفاده از ظرفيت ها و تعهدات اين قاره براي ثبات و آرامش منطقه قفقاز در دستور كار قرار گيرد.» وزير امور خارجه كشورمان با اشاره به اهداف آمريكا از بحران قفقاز گفت: «طرح سپر موشكي آمريكا در حقيقت تفسير روي زمين جنگ ستارگان براي كنترل روسيه است.»
يکشنبه 24 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: الف]

[مشاهده در: www.alef.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 132]