پروژه تاریخ ___ کلیساهای ارومیه

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان:

اروميه: اروميه مركز استان آذربايجان‌غربي است كه نام آن همواره يادآور درياچه‌اي به همين نام است. درياچه‌ اروميه يكي از جاذبه‌هاي طبيعي و گردشگري استان‌هاي آذربايجان غربي و شرقي، يعني همان دو استاني كه مسير گردشگري در آنها طراحي شده، به شمار مي‌رود.
كليساهاي اروميه بيشتر شامل كليساهاي آشوري‌هاست، البته كليساي مربوط به ارامنه (كليساي قره باغ) هم در نزديكي اين شهر ديده مي‌شود. مهم‌ترين كليساهاي اروميه، كليساي حضرت مريم معروف به ننه مريم است. اين كليسا در مركز شهر اروميه و در خيابان خيام قرار گرفته و بناي اوليه آن مربوط به قرن اول ميلادي است و از آن به‌عنوان كهن‌ترين كليساي ايران ياد مي‌شود.از ديگر كليساهاي شهرستان اروميه (مربوط به آشوري‌ها) مي‌توان به موارد زير اشاره كرد: كليساي «ماريوحنا» در 24 كيلومتري شمال اروميه و در داخل روستاي «آده» واقع شده است. بناي موجود، در سال 1901 ميلادي بر بقاياي كليسايي از دوران ايلخاني بنا شده است. قابل ذكر است كه كليساي ديگري به نام كليساي «ماريوحنا» در 40 كيلومتري شمال اروميه بر بلندترين نقطه كوه و مشرف بر روستاي «گويلان» ساخته شده است.

كليساي «ماردانيال» متعلق به دوران ساسانيان، در 25 كيلومتري شمال اروميه و بر بالاي يك تپه باستاني متعلق به هزاره اول قبل از ميلاد بر ساحل رودخانه «نازلو چاي» بنا شده است. كليساي «مار صبر يشوع» در 30 كيلومتري شمال اروميه و در روستاي «موشي ‌آباد» بر ساحل درياچه اروميه واقع شده است. كليساي «مارگيور كيس» در 35 كيلومتري شمال اروميه در روستاي «سپرغان» قرار دارد. در نزديكي اين كليسا، كليساي «حضرت مريم» و كليساي «حضرت سركيس» نيز قرار دارند. كليساي ديگري نيز به نام كليساي «مارگيور كيس» در 8 كيلومتري شرق اروميه و در روستاي «گلپاشين» ديده مي‌شود.

در 45 كيلومتري شمال اروميه كليساي «مارت خنه» در روستاي «جمال آباد» واقع شده كه متعلق به دوره ساسانيان است.كليساي «پطروسوپولس» در 10 كيلومتري جاده اروميه ـ بندر گلمخانه واقع شده و قدمت آن به قرن هشتم ميلادي مي‌رسد كه توسط «مربختي‌شوع»، از پزشكان معروف هارون‌الرشيد، خليفه عباسي، بنا شده است. كليساي «مار سركيس» در 5‌كيلومتري جنوب شهر اروميه و در روستاي «كليسا كندي»، قرار دارد.كليساي «مارتوما» در 30‌كيلومتري غرب شهر اروميه در روستاي «بالولان» واقع شده و تاريخ آن مربوط به دوران ساسانيان است. كليساي حضرت مريم كليساي ديگري است كه در 32‌كيلومتري غرب شهر اروميه در روستاي «موانا» قرار دارد. كتيبه‌اي به خط آرامي، تاريخ بناي اين كليسا را به سال 1879 ميلادي نسبت مي‌دهد.

قره کلیسا یکی از بزرگترین اماکن مذهبی ارامنه جهان است که در صورت ثبت این اثر در میراث جهانی یونسکو، تعداد آثار ثبت شده از ایران در این سازمان به 9 اثر خواهد رسید.
وی خاطرنشان کرد: قره کلیسا که در بین ارامنه جهان به "تاده مقدس" معروف است از بناهای مذهبی متعلق به ارامنه است که در جنوب ماکو و در 20 کیلومتری شمال شرقی چالدران در کنار روستایی به همین نام واقع شده است.
علیزاده ادامه داد: قره در زبان آذری به معنای سیاه است و وجه تسمیه این نام، سیاه بودن قسمتی از کلیسا است که ظاهرا ساختمان اصلی کلیسا به طور کامل از سنگهای سیاه ساخته شده که پس از بازسازی قسمتی از سنگها به وسیله سنگهای سفید جایگزین شده است و به احتمال زیاد این عمل به صورت عمدی انجام شده تا آیندگان از شکل و ظاهر اولیه کلیسا مطلع باشند.
وی اظهار داشت: این کلیسا در دوره های مختلفی به دلایلی نامعلوم و مختلف ویران و دوباره بازسازی شده است و در سال 1230 میلادی (616 هجری قمری) هنگام حمله چنگیز، قسمت بزرگی از این کلیسا ویران شد، اما هنگام اقامت هلاکوخان مغول در آذربایجان، خواجه نصیرالدین طوسی به مرمت آن همت گماشت.
علیزاده با اشاره به آثار تاریخی این استان یادآور شد: آذربایجان غربی یکی از شاخص ترین استانها در زمینه کثرت و قدمت آثار تاریخی در کشور است و به همین دلیل برای حفاظت از میراث گذشتگان نیازمند همکاری و همراهی مردم هستیم.
به همین مناسبت برنامه های مختلفی در اماکن تاریخی و مذهبی استان از جمله اقامه نماز جماعت در مسجد جامع ارومیه بعد از 15 سال اجرا شد.
قره کلیسا در ناحیه "به ‌به ‌جیک" بخش "قره ‌بولاغ" شهرستان ماکو واقع است و قدمت آن به سالهای 644 یا 645 هجری قمری می رسد.

كليساي ننه مريم

[تصویر: klisa_nanehmaryam.jpg]

كليساي ننه مريم كه امروزه به كليساي شرق آشور ناميده مي شود . در خيابان قدس شهر اروميه قرار دارد و يكي از آثار بي نظير و تاريخي آشوري هاي اروميه است . در سده هاي گذشته دفن اموات در اين محل انجام مي گرفت . اين بنا در طي قرون مورد مرمت قرار گرفت . نماي فعلي متعلق به دوره ساساني است و داراي طاق هاي بسيار جالب و قرينه سازي كاملا زيبا –قابل مقايسه با معماري آتشكده هاي ساساني – است . طبق روايت نويسندگان آشوري و مسيحي اين بنا قبلا آتشكده بود و يكي از معابد معروف زرتشتيان اين ديار به شمار مي رفت . همچنين آمده است كه سه نفر از موبدان زرتشتي در اين مكان مشغول اداي فرايض مذهبي بودند كه شبي شاهد حركت ستاره اي درخشان در طرف شرق مي شوند. اين حادثه را نشاني از تولد نوزادي كه ناجي خواهد بود دانسته و همان شب به جانب آن ستاره –قدس شريف-روانه مي شوند .
مورخان مسيحي بر اين عقيده اند كه اين سه موبد به شهر اروميه مراجعت مي كنند و بعداز
چندي آتشكده خود را مبدل به كليسا مي كنند و به تبليغ دين مسيح مي پردازند و در همين مكان نيز چشم از جهان بسته و در جوار كليسا به خاك سپرده مي شوند . بنا به استناد كتب مذهبي آشوري ها،اين سه تن نخست نام هاي بومي داشتند و بعدا نام هاي آشوري بر خود نهادند . نام دو تن در كتب به اسامي ((ملكوم))و ((بلشامر)) آمده است ،ولي از نام سومي اطلاعي در دست نيست . و نيز در متون آمده است يك شاهزاده چيني با پنجاه تن از سران آن كشور در سال 642 م براي ملاقات با اسقف اعظم ((نينوا))به بين النهرين مي آيند و از آن جا به اروميه مي روند و مدتي در اين كليسا مقيم مي شوند و نسبت به مرمت آن همت مي گمارند . نام اين شاهزاده خانم بافري (باپري) ناميده شده است .
كليساي ننه مريم داراي صحن نسبتا بزرگي است . حياط كليسا به وسيله دو ورودي به خيابان قدس و كوچه ضلع غربي راه مي يابد . بخش قديمي و اكثر ساختمانهاي كليسا در ضلع شمالي صحن واقع شده اند . كليساي ننه مريم بارها مرمت شده و شكل هاي ناهمگون پيدا كرده است . به نظر مي رسد اولين مرمت در سال 642 م و به دستور خواهر سلطان وقت چنين صورت گرفت و در سال 1342و1343 ش نيز برخي برجي جديدبه كليسا اضافه شد و خود كليسا مورد مرمت قرار گرفت .

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 266]