اقتصاد - درجست‌وجوي كارگران ارزان

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: اقتصاد - درجست‌وجوي كارگران ارزان
اقتصاد - درجست‌وجوي كارگران ارزان

اقتصاد چين در آستانه چرخشي بنيادين است. دولت مخالف ادامه توليد كالاهاي كم‌بهاي صادراتي با استفاده از دستمزدهاي اندك است. كارخانه‌هاي خارجي، به‌همين دليل گروه‌گروه بسته مي‌شوند. رشد فزاينده تورم سبب شده است كه دولت چين به‌منظور جلوگيري از كاهش بيشتر قدرت خريد مردم، به سمت تعيين حداقل دستمزد قانوني گام‌ بردارد. اين امر با منافع شركت‌هاي توليدكننده كالاهاي ارزان صادراتي تضاد پيدا مي‌كند. اين شركت‌ها از 30‌سال پيش، به تدريج وارد چين شدند تا با استفاده از نيروي كار ارزان و توليد كالاهاي كم‌بها، توان رقابت خود را در بازارهاي جهاني بالا ببرند.

آديداس يكي از موفق‌ترين شركت‌ها در اين زمينه بود. به گفته هربرت هاينر، رئيس شركت آديداس در چين، ۵۰ درصد كفش‌هاي ورزشي اين شركت در حال حاضر در چين توليد مي‌شود. اما هاينر اخيرا در گفت‌وگويي با نشريه اقتصادهفتگي گفت كه ميزان توليد آديداس در چين، به‌خاطر تعيين حداقل دستمزد قانوني، كاهش خواهد يافت. آديداس اكنون بخشي از توليد خود را به ويتنام، كامبوج، لائوس و هند انتقال داده است. در زمينه كاهش فعاليت توليدي در چين، آديداس تنها نيست. شركت‌هاي خارجي مستقر در هنگ‌‌كنگ، در سه‌دهه گذشته با سرمايه‌گذاري‌ در «گوانگ دانگ» چين، سبب شدند كه اين ايالت به «كارخانه جهان» معروف شود. اما تا پايان سال گذشته، ۱۰ هزار شركت شعبات خود را در گوانگ دانگ بستند. به گزارش رسانه‌هاي محلي، تا پايان سال جاري نيز ممكن است ۲۰ هزار شركت ديگر شعبات خود را در اين منطقه تعطيل كنند.
ويرانگران محيط زيست
فليكس كان، مسوول اتحاديه شركت‌هاي كوچك و متوسط در هنگ‌كنگ، مي‌گويد:«بسياري از شركت‌هاي مستقر در هنگ‌كنگ، كارخانه‌هاي خود را از 20 سال پيش در چين ايجاد كردند. بعضي حتي از 30سال پيش به‌دنبال گشايش بازار چين در اين كشور حضور يافتند. اما حالا بسياري از آنها مجبور شده‌اند كارخانه‌هاي خود را ببندند. چين قوي شده است و علاقه‌اي به آنها ندارد». تعطيلي، به صورت عمده كارخانه‌هايي را تهديد مي‌كند كه در جنوب چين با استفاده از نيروي كار ارزان كالاهاي كم‌بها توليد مي‌كنند. دولت چين ديگر حاضر نيست چنين شركت‌هايي را با تسهيلات مالياتي مورد پشتيباني قرار دهد. بن سيمفن‌دورفر، استراتژيست رويال بانك اسكاتلند در هنگ‌كنگ معتقد است:
«اين شركت‌ها طبعا ايجاد كار مي‌كنند. اما به موازات توليد ارزان با سود كم، هزينه حفاظت از محيط‌زيست را بالا مي‌برند. مثلا مازاد مواد شيميايي مورد استفاده در توليد اسباب‌بازي‌هاي پلاستيكي را روانه رودخانه‌ها مي‌كنند. چشم‌انداز شرايط كار نيز در اين كارخانه‌ها چندان جالب نيست».
هجوم شركت‌ها به ويتنام
دولت چين از شركت‌هاي حاضر در مناطق جنوبي مي‌خواهد كه خط توليد خود را به مركز و غرب چين منتقل كنند. در اين مناطق، به علت وجود نيروي كار فراوان، دستمزدها هنوز پايين است. اما فعال‌شدن توليد، دير يا زود سبب افزايش دستمزدها خواهد شد. به اين دليل است كه شركت‌ها ترجيح مي‌دهند خطوط توليد خود را به ويتنام يا ساير كشورهاي منطقه منتقل كنند. به نظر استراتژيست رويال بانك اسكاتلند، اين روند گذرا نيست. او مي‌گويد: «ما معتقديم كه رشد صادرات چين نقطه اوج خود را پشت‌سر گذاشته است. اكنون اقتصاد صادراتي مجبور است برخورد خود را با افزايش هزينه توليد و نرخ برابري يوان روشن كند. به‌زودي مجبور خواهيم شد از دوران طلايي كسب‌و‌كار در چين، به عنوان پديده‌اي حرف بزنيم كه مربوط به گذشته است».
اما در نهايت، اين تحولات سبب نابودي رشته صادرات چين نخواهد شد. برعكس: توليد و كيفيت كفش كودكان بيشتر و بهتر مي‌شود و كارخانه‌ها به‌جاي توليد صندل‌هاي پلاستيكي، لپ‌تاپ توليد مي‌كنند. كارگران ساده، با دستمزدي بسيار پايين‌تر از كشورهاي صنعتي، همچنان به‌فراواني وجود دارند. چيزي كه هرروز كاهش بيشتري مي‌يابد، نيروي كار ماهري است كه در برابر هر دستمزدي حاضر به كار باشد. مطالعه‌اي كه به تازگي توسط گروه «بوستون» در مورد بزرگ‌ترين شركت‌هاي چندمليتي در ميان اقتصادهاي نوظهور به جز سنگاپور انجام گرفته است، نشان مي‌دهد كه تنها پنج‌شركت از يك‌صد شركت چندمليتي از آسياي جنوب‌شرقي برخاسته‌اند. در حالي‌كه فقط از كشور برزيل 13 شركت جديد پا گرفته‌اند؛ اين در شرايطي است كه برزيل تنها يك‌سوم جمعيت آسياي جنوب‌شرقي را داراست و تا حدود يك‌دهه پيش هيچ‌شركتي نداشت كه بتواند در سطح جهاني مطرح كند.
در همين حال برخي از كارشناسان تاكيد مي‌كنند كه رهبران آسه‌آن مي‌توانستند براي اجراي تعهدات‌شان مبني بر ايجاد يكپارچگي اقتصادي به سبك اروپايي تلاش بيشتري كنند و بازار داخلي مناسبي را براي شركت‌هاي داخلي فراهم آورند تا آنها بتوانند از طريق آن به كسب و كاري در سطح جهاني دست يابند. به گفته آنان فساد نيز به‌ نوبه خود باري مضاعف را بر دوش بازارهاي كار اين منطقه تحميل مي‌كند. البته اين معضل در ساير مناطق آسيايي نيز مشاهده مي‌شود، اما چندين كشور آسياي جنوب‌شرقي، به‌ويژه اندونزي مبتلا به بيماري فساد و نظام قضايي هستند و اين موضوع انعقاد قراردادها را در اين منطقه دشوار مي‌سازد. در كنار همه اين مسائل اوج‌گيري اقتصاد چين و هندوستان به بازار داخلي آنان، بدان معناست كه زمان براي آنكه آسياي جنوب‌شرقي در توليد و اشتغال به قدرتي بزرگ تبديل شود، دير شده است. اما هنوز اين منطقه از چشم‌اندازي خوب براي ايجاد شركت‌هاي پيشرو در سطح جهان برخوردار است. در زماني كه همسايگان اين منطقه ثروتمندتر مي‌شوند، كشورهاي آسياي جنوب‌شرقي مي‌توانند هم «مديترانه» و هم «كارائيب» آسيا شوند. به هرحال مي‌توان گفت كه با توجه به آمارهاي منتشرشده، هنوز همه‌‌چيز براي آسياي جنوب‌شرقي به پايان نرسيده و اميد مي‌رود حتي در جنگل آشفته اقتصادي امروز هم، صداي غرش ببرهاي آسياي جنوب‌شرقي دوباره به گوش برسد.
پنجشنبه 14 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 89]