واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: جهان - بهار قضات در خزان مشرف
جهان - بهار قضات در خزان مشرف
محمدحسين باقي: در اقدامي جالب توجه ديروز هشت تن از قضات پاكستاني كه سال گذشته از سوي مشرف بركنار شده بودند با اداي سوگند دوباره به كار خود بازگشتند. اين در حالي است كه قرار شده طي هفته آينده نيز تعدادي ديگر دوباره ابقا شوند. سال گذشته حدود 60 نفر از قضات ديوان عالي پاكستان در اقدامي خودسرانه از سوي پرويز مشرف بركنار شدند. نماد اين گروه از قضات «افتخار محمد چودري» رئيس ديوان عالي بود كه در برابر اقدامات خودسرانه مشرف ميايستاد. در ماه مارس سال 2007 با توجه به اوضاع امنيتي پاكستان، پرويز مشرف ضمن تغيير قانون اساسي و كسب اختيار انحلال پارلمان، حكومت نظامي را اعلام كرد. اين دو اقدام او مورد مخالفت جدي دستگاه قضايي قرار گرفت و افتخار محمد چودري پيشقراول اعتراض قضات شد و ضمن مخالفت شديد در اينباره به عملكرد مشرف اعتراض كرد. اين اعتراض، عزل و حبس او را موجب شد به گونهاي كه لشگر صد و يازدهم ارتش پاكستان وارد ساختمان دادگاه عالي شد و چودري و تعدادي ديگر را روانه حبس ساخت. اين اقدام جرقهاي بر انبار باروت بود كه انفجار آن در نهايت بركناري مشرف را سبب شد. اصولا در كشورهاي جهان سوم تسلط بر ابزار و منابع قدرت (و به عبارتي ابزار قهر و سركوب) يعني نيروهاي مسلح و دستگاه قضايي به معناي تسلط بر كشور است. پاكستان نيز از اين قاعده مستثنا نبود؛ كشوري كه طي تاريخ 61ساله استقلال خود دائما مواجه با كودتاهاي نظامي بود. در هر حال، تعليق قانون اساسي و تغيير در آن يكي از علتهاي مخالفت سيستم قضايي با عملكرد مشرف بود. در واقع آنچه باعث مشتعل شدن اعتراض قضات شد را ميتوان به طور خلاصه بدين شرح خلاصه كرد:
1 - خصوصيسازيهاي غيرقانوني: در سال 2007 دادگاه عالي پاكستان در حكمي اعلام كرد كه فروش كارخانههاي فولاد به گروهي شامل عارف حبيب- از دوستان نخستوزير شوكت عزيز- به «سرعت و شيوهاي شرمآور» فروخته شده است. دادگاه با حكم خود اين فروش را غيرقانوني اعلام كرد.
2- لايحه حسبه: در اين لايحه مشرف پيشنهاد كرده بود كه قدرت پليس به نحو چشمگيري افزايش يابد تا به واسطه آن اعمال و ارزشهاي اسلامي رعايت و تضمين شود.
3- ناپديدشدگيهاي مكرر در پاكستان: به كرات مشاهده ميشد كه افرادي از سوي سيستم اطلاعاتي پاكستان و نهادهاي آمريكايي ربوده ميشوند و خبري از آنها به دست نميآيد. اين اقدام كه به نام «مبارزه با تروريسم» صورت ميگرفت دادگاه عالي را دوباره به واكنش واداشت به گونهاي كه افتخار محمد خواستار احضار وزير كشور و مسوولان نظامي و امنيتي در دادگاه شد. يكي از محاسن عملكرد چودهري اين بود كه بدون بيم از قدرت و قدرتمداران، اصحاب قدرت را به دادگاه احضار ميكرد.
در نهايت با استيصال مشرف و دستيازي به تغيير قانون اساسي و انحلال پارلمان و اعلام حكومت نظامي، مخالفت قضات آنچنان تداوم يافت كه موجب راهاندازي تظاهرات دهها هزار نفري آنها در حمايت از «استقلال» قوه قضائيه شد. در يكي از اين راهپيماييها قضات از كراچي تا اسلامآباد را به مدت سه روز با پاي پياده پيموده و براي اولين بار شعار «مرگ بر مشرف» سر دادند. اين تظاهرات مدني چنان بازتابي يافت كه برخي آن را «انقلاب مشكي» پاكستان لقب دادند چرا كه تمامي قضات كت و شلوار مشكي به تن داشتند. در هر حال درسي كه ميتوان از «ايستادگي قضات» و «انقلاب مشكي» پاكستان آموخت اين است كه «استقلال قضا» متوازنكننده قدرت عريان است.
در هر حال، پافشاري بر ابقاي قضات در اولويت برنامههاي انتخاباتي دولت غيرنظامي پاكستان قرار گرفت به گونهاي كه از حدود پنج ماه پيش تا كنون اولويت كاري نواز شريف- زرداري ابقاي قضات و بركناري مشرف بود. هرچند اين دو رقيب تا كنون بر سر چگونگي ابقاي قضات دچار اختلاف شدند اما بازگشت قضات مستقل به ديوان عالي به معناي پيروزي مبارزه مدني و صلحآميز بهرغم هزينه گزاف سركوب و زندان است.
نكته جالب توجه اين است كه زرداري با داشتن پرونده فساد به هر شيوهاي توسل جست تا مانع ابقاي قضات شود چرا كه از اين بيم داشت تا پرونده او دوباره به جريان افتد. به هر روي، ابقاي قضات مستقل اين حسن را دارد كه نظارت بر اصحاب قدرت را دوچندان ميسازد. نيويورك تايمز گزارش داد كه زرداري بهرغم نامزدي براي انتخابات رياست جمهوري اما براي گريختن از محاكمه و دادگاه ادعاي بيماري كرده تا در دادگاه حضور نيابد. وي با پر كردن پروندهاي پزشكي در لندن و طرح ادعاي بيماري اعلام داشته كه دچار «بيثباتي روحي»، «مشكلات فراموشي و عدمتمركز» است. قضات مستقل در حال بازگشتند و سياستمداران فاسد در پي راه چاره و فرار از دست قانون.
پنجشنبه 7 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]