واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: باستان شناسان خواستار جلوگيري از تخريب ارجان شدند
گروه اجتماعي؛ تجاوز به حريم و محوطه 6500ساله شهر ارجان باعث شد باستان شناسان با صدور بيانيه يي خواهان جلوگيري از تخريب و نابودي ميراث فرهنگي طبيعي ارجان (دشت بهبهان) در يكي از مهم ترين مناطق تمدن عيلامي شوند.در نشست شهر تاريخي-اسلامي ارجان(بهبهان) محمدتقي عطايي باستان شناس از تاخير در تصويب عرصه شهر ارجان در سازمان ميراث فرهنگي خوزستان گلايه كرد و گفت؛ «گزارش و نقشه تعيين عرصه و حريم اين شهر بيش از يك سال است كه معطل مانده و به تصويب نرسيده است و در اين مدت متاسفانه شركت نفت با استقرار در منطقه خسارت هايي را به قنات ها و محوطه ارجان وارد آورده است.» به گفته وي بخش هايي از محوطه بديل امروزه با ايجاد يك پادگان نظامي تخريب شده و قسمت زيادي از محوطه بكان نيز توسط كارخانه سيمان نابود شده و بقيه اين محوطه با احداث فاز دوم كارخانه سيمان نابود مي شود.عطايي افزود؛ «اين سه محوطه بزرگ يعني محوطه بديل، محوطه بكان و شهر تاريخي- اسلامي ارجان ارتباط نزديكي با هم دارند و هر سه نيز در دوره ساساني ساخته شده اند. بنابراين تعيين عرصه هر يك از آنها بدون ديگري كاري عبث بوده و از ديدگاه علمي و كارشناسي محل اشكال است.»وي درباره عكس هاي هوايي كه در دهه هاي 1330 ، 1340 و 1370 شمسي گرفته شده بود، گفت؛ اين عكس ها نشان مي دهد شهر ارجان جزء مجموعه بزرگ تري است كه دربرگيرنده يك محوطه بزرگ از دوره تاريخي در دو كرانه رود مارون به نام هاي «بديل» و «بكان» است. احسان يغمايي كاوشگر ارجان و باستان شناس، از نحوه كشف تصادفي آرامگاه مهم عيلامي در نتيجه فعاليت هاي سد مارون در سال 1361 گفت؛ آرامگاه «كيدين هوتران» كه در خلال سال هاي دهه 1360 جنجال بسياري در محافل عيلام شناسي، ايران شناسي و باستان شناسي جهان برانگيخت، همچنان در پرده يي از ابهام قرار دارد. يغمايي محوطه عيلامي ارجان را آخرين پرده حضور تمدن عيلامي خواند كه پس از آن با روي كار آمدن هخامنشيان، سنت ها و فرهنگ عيلامي به دوره هخامنشي منتقل شد. وي افزود؛ «آرامگاه كيدين هوتران از موارد بسيار استثنايي است، چرا كه در آن بقاياي پيكر يكي از حاكمان عيلامي به طور كامل كشف شده است.»سخنران بعدي «كاميار عبدي» سردبير مجله باستان شناسي و تاريخ و دانشيار كالج دارتموث با تاكيد بر اهميت فراوان دشت بهبهان و محوطه ارجان در شناخت فرهنگ و تمدن عيلامي، ايراني و اسلامي، با ارائه اسناد باستان شناسي و تاريخي، دشت بهبهان را پيوندگاه فرهنگ هاي جنوب و جنوب غربي ايران دانست. عبدي با بيان سابقه 150ساله فعاليت هاي باستان شناسي در خوزستان، ركود فعاليت هاي باستان شناسي اين منطقه را به زيان جامعه باستان شناسي ايران در سطح جهان دانست.وي گفت؛ «ضروري است با تامين بودجه كافي، فعاليت هاي راكد باستان شناسي دشت بهبهان احيا شود و ابهامات بسياري كه درباره آرامگاه عيلامي كيدين هوتران، دوره عيلامي و آغاز حكومت هخامنشي وجود دارد، پاسخ گفته شود.»به گفته عبدي فرهنگ و تمدن عيلامي يكي از ناشناخته ترين تمدن هاي خاور نزديك باستان است كه شناخت آن براي شناخت دوره هاي پس از خود بسيار ضروري است. پس از آن شهرام زارع باستان شناس و سرپرست بررسي دشت بهبهان، با بيان اينكه در اين بررسي 70 اثر و محوطه يافته شد و در فهرست آثار ملي به ثبت رسيد، تعداد آثار ثبت شده خوزستان را كه 700 اثر است، بسيار كم دانست و خواستار توجه جدي تر مديريت ميراث فرهنگي اين استان به آثار و محوطه هاي تاريخي شد. زارع خاطرنشان كرد بررسي هاي باستان شناسي و تهيه پرونده هاي ثبتي آثار، علاوه بر بالا بردن دانش ما از گذشته، موجب مراقبت و شناسنامه دار شدن آثار مي شود. وي افزود؛ «درصد تخريب محوطه هاي دشت بهبهان در سال هاي اخير بسيار بالا رفته است. حال آنكه با توجه به غناي طبيعي و تاريخي، اين منطقه از قابليت توريستي- باستاني زيادي برخوردار است.»زارع همچنين بر لزوم سامان مند شدن هر چه سريع تر فعاليت هاي شركت نفت و كارخانه سيمان بهبهان تاكيد كرد. مختاران از انجمن دوستداران ميراث فرهنگي خوزستان و از فرهنگيان بهبهان نيز از وضعيت نابسامان ميراث فرهنگي دشت بهبهان و ارجان انتقاد كرد. وي با نشان دادن تصاويري از تخريب هاي شركت نفت انفجارها و لرزه نگاري هاي انجام شده را براي اين محوطه زيانبار دانست و گفت؛ پس از انفجارهاي شركت نفت قنات هاي زيادي تخريب شد و محوطه هاي باستاني آسيب جدي ديدند. مختاران با نشان دادن تصاويري از تپه هاي دشت بهبهان گفت سازمان ميراث فرهنگي استان خوزستان بسيار ضعيف عمل كرده است. به گفته مختاران تپه هاي موشكي، دوتلون سالارآباد، دوتلون ارجان، تل قماربازان، تل شلمبوزار، تل باغي، تل كردستان و ده ها تپه ديگر توسط كشاورزان تسطيح و نابود شده و مدارك آن موجود است و در صورت نياز همه آنها را منتشر خواهد كرد.در پايان اين همايش شركت كنندگان در بيانيه يي خواستار توجه و پيگيري سريع سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان خوزستان براي تصويب «عرصه و حريم مجموعه تاريخي- اسلامي ارجان» شدند تا از تخريب ها و آسيب هاي ناشي از فعاليت هاي «كارخانه سيمان بهبهان» و «شركت مناطق نفت خيز جنوب» جلوگيري كنند. در اين بيانيه شركت كنندگان خواستار توجه جدي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كشور و همه مراكز و نهادهاي دولتي به مقوله ميراث فرهنگي و طبيعي دشت بهبهان شدند.اين همايش به كوشش «انجمن عيلام شناسي ايران»، «ديده بان يادگارهاي فرهنگي و طبيعي ايران» و «موسسه فرهنگي- پژوهشي خïجند» با حضور باستان شناسان پيشكسوت و صاحب نظران ميراث فرهنگي كشور برگزار شد.
جمعه 1 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 68]