واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: نگاهي به زيان هاي استفاده از ظرف هاي يك بار مصرف مهماني ناخوانده و پرضرر
فاطمه آزادي
يادآوري استفاده از انواع و اقسام ظرف هاي چيني گلدار و سفال كه موقع پختن نذري ها و ديگر مراسم مختلف از گنجه ها و كمدهاي بانوان باسليقه و خوش ذوق درمي آمد يا شيشه هاي شكيل و زيبايي كه براي خنك نگه داشتن آب از آنها در يخچال استفاده مي شد، هنوز هم خاطرات خوشي را در ذهن تداعي مي كند، اما شايد نزديك به يك دهه يا بيشتر است كه ظرف هاي يك بار مصرف براي غذا، آب و نوشابه و ساير موارد جاي ظرف هاي سنتي گذشته را به راحتي گرفته است و اين مهمان ناخوانده اما پرضرر در هر جا و مكاني به فراواني ديده مي شود. متاسفانه به دلايلي از قبيل راحتي استفاده از اين گونه ظرف ها، مصرف بي رويه آن را در ميان مردم گسترش داده است و مردم بدون آگاهي و اطلاع كافي از نحوه صحيح استفاده از اين ظرف ها و مضرات و بيماري هايي كه اين ظرف ها در اثر استفاده نادرست مي توانند براي انسان ايجاد كنند به استفاده خود همچنان ادامه مي دهند.
دكتر زهرا هنركار فوق تخصص گوارش و كبد در گفت وگو با ايرنا با اشاره به اينكه اين روزها استفاده از ظرف هاي يك بار مصرف بسيار متداول شده است، مي گويد؛ از ظرف هاي يك بار مصرف نبايد براي مواد غذايي خيلي داغ استفاده شود، زيرا باعث بروز سرطان در انسان مي شود. وي گفت؛ استفاده نابجا از ظرف هاي پلي اتيلن مي تواند موجب آزاد شدن مواد آلي و تركيبات شيميايي موجود در ديواره ظروف و ورود آنها به داخل مواد غذايي شود كه مصرف آنها براي سلامتي مضر است.
وي ادامه مي دهد؛ در ساخت ظروف يك بار مصرف به منظور جلوگيري از شكنندگي ظروف از مواد پلاستي لايز كه داراي پايه فنون هستند، استفاده مي شود بنابراين اگر درون اين ظروف آب جوش يا غذاي داغ مانند آش ريخته شود، اين مواد حل شده و وارد بدن مي شود كه به دليل داشتن تركيبات خاص منجر به سرطان هاي مختلف مي شود.
اين فوق تخصص گوارش و كبد خاطرنشان كرد اين خاصيت به خصوص در مورد ظروف يك بار مصرف كه درصد بالاتري از مواد سرطان زا را دارا هستند و در جامعه كاربرد بيشتري دارند، بسيار حائز اهميت است. وي با اشاره به اينكه در استفاده از ظروف يك بار مصرف خصوصاً ظروف رنگي احتياط بيشتري لازم است، مي گويد؛ جنس ظروف يك بار مصرف به گونه يي است كه توانايي نگهداري رنگ را ندارد و هنگام تماس با چاي داغ رنگ آنها حل شده و يك لايه از آن وارد غذا يا چاي مي شود. وي مي افزايد؛ توصيه مي شود از نگهداري غذاهاي داغ و چرب در ظرف هاي پلاستيكي اجتناب كنيد، چرا كه بر اثر نفوذ غذاها به خصوص روغن ها، سطح اين ظرف ها به محيطي مناسب براي رشد انواع ميكروب تبديل مي شود كه اين خود مي تواند موجب آلودگي غذاها شود.
در اين رابطه خاكي فيروز مدير امور پژوهشي سلولزي و بسته بندي موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران با اشاره به ضررهاي فراوان استفاده از اين ظروف مي گويد؛ سرايت مواد سمي از ظروف يك بار مصرف به بدن انسان محتمل است و ادامه مي دهد؛ اين مواد به مرور زمان در بدن جمع مي شوند و بارها شده كه مي شنويم فردي به ظاهر سالم بوده، اما در عرض يك ماه از پاي درآمده است كه دليل اصلي آن نيز مي تواند گذشتن ميزان اين مواد در بدن انسان از سطح مجاز باشد. در طول دو سال گذشته هشدارهاي پياپي مسوولان وزارت بهداشت در مورد استفاده از ظروف يك بار مصرف را شاهد بوده ايم. اين اظهارات در حالي است كه به نظر مي رسد ايران جزء معدود كشورهاي جهان است كه استفاده بيش از حد از ظروف يك بار مصرف پلاستيكي استايرني در آن رواج دارد.
اما چرا توليدكنندگان اين ظروف در كشور ما همچنان بر توليد ظرف هاي پلي استايرني (ظروف حاضري) اصرار دارند؟
مهندس رضايي مسوول بخش بسته بندي و پليمري معاونت غذا و داروي وزارت بهداشت در پاسخ به اين سوال مي گويد؛ ممكن است اين مساله دلايل فني داشته باشد اما به نظر مي رسد در مقطع زماني كه توليد اين فرآورده در ايران مرسوم شده، توليد ظروف پلي استايرني به دلايل سادگي فرآيند همچنان ادامه دارد.
ليكن مصرف كنندگان چگونه بايد از كيفيت و بهداشتي بودن ظروف مورد استفاده شان مطمئن شوند؟
رضايي در پاسخ به اين سوال مي گويد؛ دقت كنيد تا ظروف سطح يكنواختي داشته باشند و هنگامي كه آنها را جلوي نور مي گيريد، رگه رگه نباشند، اگر تيرگي و لكه سياه در آنها مشاهده نشود، مي توانيد از سلامت ظرف مطمئن باشيد.
راه حل چيست
اگر به هشدارهاي كارشناسان در مورد ظروف يك بار مصرف دقت كنيم متوجه مي شويم كه فصل مشترك تمام اين هشدارها اين است كه استفاده از ظروف يك بار مصرف بي رنگ و شفاف فقط براي غذاها و نوشيدني هاي سرد مناسب است. دكتر كشاورز متخصص تغذيه در رابطه با استفاده فراواني كه براي نگهداري آب در اين گونه بطري ها مي شود، اضافه مي كند؛ معمولاً جنس اين بطري ها از پي وي سي است كه مشكلي براي سلامتي انسان به وجود نمي آورد اما اگر آب بيش از شش ماه در اين ظروف نگهداري شود، آلوده مي شود.
بنابراين خانواده ها بايد از استفاده مكرر اين ظروف براي نگهداري آب در يخچال خودداري كنند. طبيعتاً وقتي براي نگهداري آب استفاده طولاني مدت از بطري هاي يك بار مصرف توصيه نمي شود، هيچ عقل سليمي حكم نمي كند كه مواد ترشي مانند آب ليمو، آبغوره و سركه را در طولاني مدت در اين ظروف نگهداري كنيم به خصوص كه خاصيت اسيدي اين مواد تاثير بيشتري بر بطري دارد.
همچنين نكته مهم در اين مورد آگاهي و اطلاع دادن به مردم از طريق رسانه هاي ديداري و شنيداري امري ضروري به نظر مي رسد و تشويق مردم به استفاده از ظروف شيشه يي(پيركس)، استيل، چيني سالم بدون ترك خوردگي و لب پريدگي مي تواند در اين زمينه مفيد باشد. ضمناً توليدكنندگان موادغذايي مانند آبليمو از ظروفي استفاده كنند كه ضرري بسيار كمتر براي سلامتي انسان داشته باشد. مسوولان ذي ربط بنا به صحبت ها و دستورالعمل هايي كه از جانب مراكز مختلف اعلام شده نظارت و ارزيابي بيشتري بر توليد اين ظروف داشته باشند يا نسبت به جايگزين كردن مواد مناسب تري مانند موادي كه داراي پليمرهاي گياهي هستند، اقدام كنند.
در همين راستا غلامي مي گويد؛ جايگزيني ظروف يك بار مصرف سلولزي با ظروف پلاستيكي برنامه ديگري است كه وزارت بهداشت در سال جاري دارد.
غلامي در اين زمينه مي گويد؛ در نظر داريم تغييراتي را در ظروف يك بار مصرف پلي استايرني كه منشاء نفتي دارند ايجاد كنيم و ميزان استفاده از ظروف سلولزي را بالاتر ببريم. اين در ادامه يك روند جهاني است كه از مدتي قبل آغاز شده به اين ترتيب ايران به جمع كشورهاي مبارزه كننده با ظروف يك بار مصرف پلاستيكي مي پيوندد.
اميد مي رود با توجه به گفته هاي مسوولان مربوطه و با توجه به مهم ترين عامل يعني سلامتي مردم در استفاده از اين ظروف، اين گفته ها به عمل تبديل شود.
جمعه 1 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 404]