واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: لحظههاي به ياد ماندني المپيك
جام جم آنلاين: بازيهاي المپيك مدرن از 1896 تاكنون در هر دوره لحظههاي به يادماندني زيادي داشته كه برخي از آنها، شاخصتر بودهاند و درباره آنها مطالب زيادي نوشته و گفته شده و تا ساليان و شايد قرنها اين لحظهها ماندگار بمانند. برخي از آنها را مرور ميكنيم.
در 6 آوريل 1896 وقتي جورج اول پادشاه يونان در ورزشگاه پاناتنين آتن افتتاح اولين دوره بازيهاي المپيك نوين را اعلام كرد، لحظهاي تاريخي در ورزش جهان شكل گرفت.
پادشاه يونان در سخنراني كوتاه خود گفت: بدين وسيله گشايش اولين دوره بازيها بينالمللي المپيك را اعلام ميكنم.
مبتكر برگزاري المپيك، پيردو كورتن فرانسوي بود كه براي عملي شدن ايدهاش به كشورهاي مختلف جهان سفركرد تا حمايت كشورها را به دست آورد. او اعتقاد داشت ورزش كينهها و دشمنيها را كاهش ميدهد و سبب ثبات صلح درجهان ميشود.
نكته جالب در مورد اولين دوره المپيك اين است كه يونان توانايي مالي براي بازسازي ورزشگاه قديمي پاناتنين را نداشت و نزديك بود كه ميزباني المپيك به جاي آتن به بوداپست داده شود اما يك بازرگان ثروتمند يوناني به نام جورج آوروف با كمك مالي در خور توجه خود، سبب شد تا ورزشگاه آتن ساخته شود و اين شهر ميزبان اولين دوره المپيك شد. بازيها در رشتههاي دووميداني، شمشيربازي، كشتي، تيراندازي، تنيس، دوچرخهسواري، شنا، ژيمناستيك و كشتي برگزار شد. در اولين دوره المپيك 14 كشور شركت كردند، اما بيشتر ورزشكاران يوناني بودند.
خشم هيتلر در برلين
در المپيك 1936 برلين حكومت نازي آلمان براي قدرت نمايي آماده شده بود. هيتلر المپيك برلين را فرصتي طلايي براي ابراز وجود و ثابت كردن برترينژاد آريايي ميدانست، اما يك جوان سياهپوست 22 ساله به نام جسي اونز، هيتلر را به خشم آورد.
يك سال پيش از المپيك جسي اونز در 45 دقيقه 3 بار ركوردهايي جهاني در دووميداني را شكست اونز با كسب مدال طلاي المپيك هيتلر را وادار كرد كه حرفش را بخورد. او اولين طلا را در ماده دو 100 متر كسب كرد سپس در پرسش طول و 200 متر هم طلا گرفت و به تيم كشورش كمك كرد تا در ماده چهار در صدمتر امدادي هم قهرمان شود.
وقتي جسي اونز روي سكو ميرفت و برق مدال طلا روي سينهاش ميدرخشيد، هيتلر و ديگر مقامهاي نازي در اوج خشم بودند. اما تماشاگران آلماني حاضر در ورزشگاه با او مثل يك قهرمان رفتار كردند و به تشويق شديد او پرداختند.
فتح رم با پاهاي برهنه
المپيك 1960 رم لحظههاي تاريخي جالبي داشت كه يكي از باشكوهترين آنها، لحظه عبور آبب بكيلا از خط پايان مسابقه دو ماراتن بود. او در غروبي زيبا مسير به جامانده از روم باستان تا طاق كنستانتين را پيمود و پيروزمندانه شهر رم را فتح كرد.
مسابقه، براي گريز از گرماي تابستان، عصر آغاز شد و شب به پايان رسيد. بكيلا كه با پاهاي برهنه ميدويد، شب هنگام از مسيري به خط پايان رسيد كه دو طرفش سربازان مشعل به دست ايستاده بودند.
زير انوار مشعلها طاق كنستانين جلوه ويژهاي پيدا كرده بود. بكيلا زمان 2 ساعت و 15دقيقه و 16 ثانيه را كسب كرد و هم ركورد دو ماراتن جهان را شكست و هم برنده مدال طلا شد.
او اولين آفريقايي سياهپوست بود كه درتاريخ المپيك به مدال طلا ميرسيد. به اين ترتيب، پيشقراول دوندگان آفريقايي شد كه در دورههاي بعدي المپيك، طلاهاي زيادي را كسب كردند.
وقتي بعدها از آبب بكيلا پرسيدند چرا با پاهاي برهنه ميدويد، پاسخ داد: ميخواستم جهان بداند كه اتيوپي، كشورم هميشه با اراده و روحيه پهلواني، قهرمان ميشود.
بكيلا در قلب خاك ايتاليا مدال طلاي المپيك را به دست آورد و اين براي ايتالياييها بسيار سنگين و دردآور بود، زيرا كه 3 دهه پيش ازآن ارتش ايتاليا، اتيوپي را تصرف كرده بود و حالا نوبت به بكيلا رسيده بود كه رم را تسخير كند. او 4 سال بعد در المپيك توكيو هم فاتح مدال طلاي دو ماراتن شد اما پيروزي در رم شكوه و ارزش ديگري داشت.
معلول در كودكي، قهرمان در بزرگسالي
در المپيك 1960 رم يك سياهپوست ديگر هم بسيار درخشان ظاهر شد. او دختر 20 سالهاي به نام ويلمارو دلف بود. او پيشتاز دوندگان سرعتي جهان در قسمت زمان شد.
رودلف در منطقهاي روستايي در ايالت تنسي آمريكا رشد كرد او هنگام تولد فقط 2 كيلو وزن داشت. در كودكي چند بيماري داشت كه ذاتالريه يكي از آنها بود. به همين علت ديرتر از هم سن و سالهايش رشد كرد. او تا 8 سالگي حتي نميتوانست راه برود.
او پس از اينكه توانست راه برود و بدود به سراغ بسكتبال رفت و تا 11 سالگي بسكتبال بازي ميكرد. در مدرسه به يك بازيكن شاخص تبديل شد. سرعت زيادش سبب شد تا مربيانش او را تشويق كنند كه به سراغ دووميداني برود. دختر بچهاي كه زماني نميتوانست حتي راه برود، به المپيك راه يافت و از آن مهمتر ستاره بازيهاي المپيك شد. او در المپيك رم در مواد 100 و 200 متر و نيز 100 4x متر امدادي برنده مدال طلا شد.
دختر 14 ساله، شكست ركوردها
در المپيك 1976، همه تحت تاثير درخشش يك دختر بچه 14 ساله اهل روماني به نام ناديا كومانچي قرار گرفتند. حركات كامل و مهارت بسيار بالايش در اجراي برنامههايش، سبب شد تا داوران به او امتياز كامل 10 را بدهند، 4 سال پيش از آن اولگا كوربوت از اتحاد شوروي در المپيك مونيخ 3مدال طلا كسب كرده بود. اما كومانچي اولين ژيمناست در قسمت زنان بود كه در المپيك 10 امتياز كامل ميگرفت.
او پس از اولين توفيق، 6 بار ديگر امتياز 10 گرفت و ستاره المپيك 1976 شد. كومانچي، 5 مدال المپيك به كشورش برد كه شامل 3 طلا، يك نقره و يك برنز بود.
كومانچي در المپيك 1976 توجه همه علاقهمندان ورزش در جهان را به خود جلب كرد و تا مدتها همه از او ميگفتند. پيروزي هيچ قهرمان و تيمي در المپيك مونترال، به اندازه درخشش ناديا كومانچي در جهان صدا نكرد. اين دختر رومانيايي در المپيك 1980 مسكو نيز به دو 2 مدال طلا به گردن آويخت. او بعدها معلم تربيت بدني شد و امروز همچنان به اين حرفه اشتغال دارد.
ركورد قرن در مكزيك
در المپيك 1968 مكزيك اتفاقي در دووميداني افتاد كه هرگز فراموش نخواهد شد. يك ورزشكار پرش طول به نام باب بيمون، چشمها را خيره كرد.
بيمون جوان سياهپوست 22 سالهاي از نيويورك بود. او وقتي قدم به مسابقه مقدماتي پرش طول المپيك گذاشت، كسي روي او حساب نميكرد. بيمون از 3پرش خود 2 تايش را خطا كرد. او نزديك بود در همان مرحله مقدماتي حذف شود كه شانس آورد و يك پرش او قبول شد و با آن به فينال رسيد.
از سال 1935 تا 1968 يعني در مدت 33 سال، ركورد جهاني پرش طول فقط 21 سانتيمتر افزايش يافته بود. اما بيمون پرش شگفتانگيزي انجام داد كه به پرش قرن مشهود شد.
او در هواي رقيق شهر مكزيكو با دورخيزي عالي، ضربه محكمي روي تخت پرش زد و بدنش را به زيباترين شكل روي چاله پرش كش داد و فرودي شگفتانگيز داشت. وقتي روي ماسههاي چالهپرش فرود آمد، ركوردي شگفتانگيز ثبت شد: 8 متر و 90سانتيمتر.
باور نكردني بود. بيمون از خوشحالي به هوا پريد و شادياش را با تمام وجود نشان داد. او ذوق زده شده بود و تماشاگران حاضر در ورزشگاه هم بشدت او را تشويق كردند.
يكي از رقيبانش به نام اوانسيان گفت: ما در مقايسه با پرشهاي بيمون، بچه هستيم! چند رقيب هم به انتقاد از بيمون پرداختند و خواستند ارزش كارش را پايين آورند. آنها ميگفتند. هوا و ارتفاع مكزيكو و باد با سرعت 2 متر در ثانيه باعث خلق اين ركورد شگفتانگيز شده است. اما آنها فراموش كرده بودند كه اين وضعيت براي خودشان نيز وجود داشت. بيمون يكباره بيش از نيم متر ركورد جهاني پرش طول را شكست و ركورد جهاني ا و تا 23 سال دست نخورده باقي ماند تا اينكه در 30 اوت 1991 مايك پاول آن را شكست.
مردي با كفشهاي طلايي
در المپيك 1992 دوندهاي به نام مايكل جانسون حضور پر قدرت خود را در دووميداني آغاز كرد. اما با بدشانسي مواجه شد. جانسون قصد داشت در مواد 200 متر و100 4x متر امدادي مسابقه دهد. او در ماده 100 4x متر به مدال طلا رسيد و در حالي كه بخت زيادي براي كسب مدال طلاي دو 200 متر داشت، به علت مسموميت غذايي، شركت در اين مسابقه را از دست داد و مجبور شد 4سال صبر كند تا بخت خود را در المپيك 1996 آتلانتا بيازمايد.
جانسون در آتلانتا شگفتانگيز ظاهر شد. در يازدهمين روز بازيها در مسابقه نهايي دو 400 متر ركورد تازه 43 ثانيه و 49 صدم ثانيه را براي المپيك برپا كرد و به مدال طلا رسيد. پس از عبور از خط پايان به سمت جايگاه تماشاگران دويد و كفشهايش را كه طلايي رنگ بودند، به سمت تماشاگران پرتاب و از آنان قدرداني كرد.
قرار بود صبح روز بعد در مسابقه 400 4x متر امدادي شركت كند. اما ناگهان انصراف داد و تمركز خود را روي دو 200متر قرار داد. در چهاردهمين روز بازيها جانسون با يك جفت كفش طلايي جديد دويد و اين بار ركورد جديد جهاني 19 ثانيه و 32 صدم ثانيه را كسب كرد.
به اين ترتيب او اولين دونده در تاريخ المپيك شد كه در يك دوره در دوهاي 200 و 400 متر به مدال دست مييافت، ركورد قبلي دو 200 متر جهان را 2 ماه پيش از المپيك خود جانسون به نامش ثبت كرده بود.
پس از اين مسابقه هم جانسون به سوي تماشاگران رفت و كفشهاي طلايياش را براي آنها پرتاب كرد. او اخيرا در مصاحبه با روزنامه يواس اي تودي گفت: وقتي به ساعت نگاه كردم و ديدم ركورد 32/19 ثانيه را به دست آوردهام، باورم نميشد. احساس ميكردم يكي از 85هزار نفر تماشاگر حاضر در ورزشگاه هستم.
دلم ميخواست تماشاگر مسابقه 200 متر خودم بودم. در آن صورت ميفهميدم چگونه آنقدر سريع دويدم.
تيم رويايي
در المپيك 1992 بارسلونا علاقهمندان بسكتبال براي نخستين بار شاهد حضور ستارههاي حرفهاي NBA بودند. حالا ديگر چهره بسكتبال المپيك تغيير ميكرد. حضور ستارههاي NBA گرمي ويژهاي به رقابتهاي بسكتبال المپيك داده بود. در تيم روياي بسكتبال آمريكا نامداراني چون جانسون، لري برد، چارلز باركلي ، كارل مارون و مايكل جوردن بازي ميكردند. مربي تيم چوك دالي بود.
اين تيم رويايي، در تمام مسابقاتش، رقيبان را با اختلاف امتياز زياد مغلوب كرد و به ركورد امتياز ميانگين 117 براي هر بازي دست يافت. اين تيم با اختلاف امتياز ميانگين 44 در هر بازي كار خود را پايان داد. ستارههاي NBA در المپيك بارسلونا، حركات خيرهكننده خود با توپ را به نمايش گذاشتند. براي آنها هر بازي در المپيك يك تمرين ساده محسوب ميشد.
مرد 7 طلايي المپيك مونيخ
در المپيك مونيخ شناگري به نام مارك اسپيتز در هر مسابقهاي كه شركت كرد، طلا گرفت. او در 7 ماده شنا مسابقه داد و 7 مدال طلا گرفت. پيش از آن هيچ شناگري در يك دوره از المپيك اين تعداد مدال طلا بهدست نياورده بود. اسپيتز درخشش تمام تيمها و ورزشكاران المپيك مونيخ را تحت الشعاع خود قرار داد و لحظههايي تاريخي در المپيك خلق كرد.
مارك اسپيتز در سال 1968 وعده داده بود كه 4 سال بعد يعني سال 1972 در المپيك مونيخ 6 مدال طلا كسب كند. آن زمان خيليها او را خوش باور و خيالاتي ميپنداشتند. اما اسپيتز به توفيقي رسيد كه خودش هم پيشبيني نكرده بود. او به جاي 6 مدال طلا 7 مدال طلا كسب كرد.
او نهتنها درهر 7 رويدادي كه شركت كرد قهرمان شد، بلكه ركوردهاي جهاني اين مواد را هم شكست. 7 طلايش شامل 4 مدال در رشتههاي انفرادي و 3 مدال در رشتههاي امدادي بود. به اين ترتيب بهترين اجراي يك شناگر در تاريخ المپيك در مونيخ 1972 ثبت شد. جالب اينكه مارك اسپتيز از 2 سالگي شنا را آغاز كرد. او در 10سالگي 17 ركورد ملي ردهسني خود را در اختيار داشت.
مارك اسپتيز در المپيك 1968 مكزيك 2 مدال طلاي شناهاي امدادي و يك نقره و يك برنز در مواد انفرادي به دست آورد. او پس از المپيك مكزيك گفت: اين المپيك برايم مايوسكننده بود. اما قول ميدهم در مونيخ 1972 ناكاميام را جبران كنم و 6 مدال طلا به دست آورم. اسپيت 7 مدال طلا به گردن آويخت!
جهانگير چراتي
دوشنبه 28 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 169]