نظرگاهزيتون، انصاف، دولت

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: نظرگاهزيتون، انصاف، دولت
محمد حسين كريمي‌پور*گاهي آدم جاي كسي خجالت مي‌كشد كه نه وكيل و نه وابسته به دولت است. بنده كمترين، چند روز پيش جاي حضرات جلالت مآب، وزراي كشاورزي بيست ساله اخير مشغول عرق ريختن بودم.

القصه زيتونكاران استان‌هاي مختلف با آن موهاي سفيد و صورت‌هاي مهربان آفتاب سوخته و قيافه‌هاي ماتم‌زده در كمال نجابت سوالي مي‌پرسيدند كه اسباب شرمندگي بود و از آنجا كه احدي از مسوولان محترم دولتي در طبقه هفتم اتاق ايران حاضر نبود بنده محض احتياط و نيابتا از صاحب عزا سرم را پايين انداخته، ولو فضولتا عرق مي‌ريختم.
ماجرا را بشنويد: تا دو دهه قبل باغات توليدكننده زيتون منحصر به برخي استان‌هاي محدود بود. سپس دولت تصميم گرفت كاشت اين درخت بهشتي را در سراسر كشور ترويج و توسعه دهد. از آنجا كه سرعت توسعه بر هر چيز ديگر مقدم است، حداقل تلاش متوجه فعاليت‌هاي جوي چون بررسي آب و هواي اقاليم جديد يا تحقيق براي توليد نهال‌هاي سازگار با اين اقاليم شد. نهالستان‌ها را مكلف به توليد نهال‌هاي موجود نموده و نهال‌هاي مشابهي راهي مازندران، قم، خراسان، آذربايجان، هرمزگان، خوزستان و ... شد. اين توسعه همچنان ادامه داشته و ترويج مي‌شود.
داد و فرياد كارشناسان غيرمسوولي كه اينجا و آنجا از ناسازگاري واريته‌‌هاي موجود با اقاليم جديد يا كاهش ثمردهي آنها در شرايط جديد يا عدم مقاومت آنها در قبال سرماي شديد مي‌گفتند و مي‌نوشتند به قدر وزوز پشه‌اي خاطر مقامات را نيازرد. وقتي باغات به سن باردهي رسيد در برخي مناطق اساسا ثمري نداد و در برخي مناطق هم كيفيت و ميزان ميوه آن ارزش اقتصادي نداشت. بعد هم در سرماي شديد اخير ثلث باغات مناطق جديد يا كاملا خشك شد يا دچار درصد بالاي آسيب شد. هزاران زيتونكار متحير ماندند و ده‌ها هزار هكتار درختان خشك آينه دق!زيتونكاران حاضر در جلسه مي‌پرسيدند كه در انتخاب اشتباه اقليم كاشت يا نهال نامناسب كه به چنين خسارت كمرشكني منجر شده، باغداري كه به توصيه ترويجي وزارت كشاورزي اعتماد كرده و نهال توزيع شده توسط وزارت كشاورزي را كاشته مقصر است يا وزارت كشاورزي؟
آنها مي‌پرسند تحقيقات، تهيه دستورالعمل‌ها و الگوهاي قابل اتكا و توليد و توزيع نهال سازگار وظيفه آن وزارتخانه جليله كشاورزي، انستيتوهاي تحقيقات آن و بودجه‌هاي ميلياردي آن وزارتخانه است يا اين وظايف متوجه باغدار است؟ ... و آيا دولت و سازمان‌هاي دولتي در قبال وظايف خود و زيان‌هاي ناشي از توصيه‌هاي‌شان، مسوول و پاسخگو هستند؟
آنها مي‌پرسيدند كه آيا مسوولاني كه در قبال توفيقات اجرايي يا تحقيقاتي تشويق مي‌شوند در قبال تقصير و قصور هم مورد بررسي و بازخواست خواهند بود؟...حقيقت آن است كه براساس قواعد مرسوم امروز، به احتمال زياد زيتونكاران بي‌يار و ياور و فاقد بلندگو و حامي در چنين سوال و مطالبه‌اي به بي‌راهه مي‌روند. فرياد آنها در هياهوي درياي توفاني جامعه ما گم مي‌شود. در گيرودار اين همه كارهاي بزرگ چه كسي وقت و انرژي خود را صرف رسيدگي به تظلم آنها مي‌كند؟
جانم به فداي آن امير خوبان كه در فرمان مالك اشتر مردم را صاحب حق بر گردن حاكمان تا حد اصلاح وضع خود خواند. همو كه حسابرسي دقيق عملكرد كارگزاران، احقاق حق مظلومان، انصاف با رعيت ضعيف و بي‌اعتنايي به مصلحت‌انديشي سالوسانه ميراث اوست.اگر دولت در رسيدگي به تظلم زيتونكاران ضعيف و ورشكسته به تقصير غير، به روش سلف صالح اقتدا كند، به وظيفه اوليه دولت اسلامي عمل كرده است... آيا گوش شنوايي هست؟
من در داستان زيتون، درس بزرگي براي اصلاح امور مي‌بينم. مقدم‌بر طراحي تحول اقتصادي يا هر «برنامه رفرم توسعه‌اي» بعضي چيزها بايد در «رابطه بين دولت و ملت» و در مفهوم «مسووليت حكومت مورد تجديدنظر و بازتعريف جدي قرار گيرد. اگر دولت مسووليت‌پذيري، انصاف و عدالت را بر خود فرض و واجب نداند، نمي‌تواند محور اصلاح اقتصاد يا هر گونه خير ديگري براي مردم باشد.
* رييس كميسيون كشاورزي و صنايع تبديلي اتاق ايران
پنجشنبه 24 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]