انسان شناسي

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: انسان شناسي
پرسش:
از آنجا كه نوع نگاه به انسان به عنوان يك مبنا در كنش ها و رفتارهاي هر كسي تأثير بسزايي دارد، لطفاً شاخص هاي اصلي انسان شناسي را از منظر اسلام توضيح دهيد؟
پاسخ:
در بخش نخست پاسخ به اين سؤال ضمن بيان جايگاه و اهميت بحث انسان شناسي يا «معرفه النفس» به برخي شاخص هاي اصلي انسان شناسي شامل: 1-دامنه آگاهي و سطح خواسته هاي انسان و حيوان 2-امتياز انسان نسبت به حيوان 3-رابطه بين زندگي انساني و حيواني اشاره كرديم. اينك در ادامه مطالب بخش پاياني را پي مي گيريم:
4 ) مقام انسان در قرآن
شايسته است به دو مقام برجسته انسان در قرآن يعني: (الف) انسان خليفه خداوند در زمين ب) ظرفيت عظيم علمي انسان به عنوان يك مخلوق، اشاره كنيم كه انسان از نظر قرآن فطرتي خدا آشنا دارد و ترديدهاي او ناشي از سرشت مادي و عنصر ملكوتي اوست، خواسته هايش بي نهايت است و به همين دليل تنها راه آرامش يافتن او ياد خداوند بي انتهاست. همان)
5) گرايشهاي مختلف وجودي انسان
دليل وجود گرايش هاي مختلف در مورد انسان ناشي از مادي و معنوي بودن انسان است و تفاوت هاي انسان و حيوان كه ناشي از همين گرايش ها هستند به سه حوزه، الف) ناحيه كشف خود و جهان ب) ناحيه جاذبه هايي كه برانسان احاطه دارد و ج) ناحيه كيفيت قرار گرفتن تحت تاثير جاذبه ها، تقسيم مي شود و برخي از گرايشهاي انساني به اين ترتيب تبيين مي گردد. الف) علم و دانايي ب) خيراخلاقي ج) جمال و زيبايي د) تقديس و پرستش هـ ) تشكيل اجتماع و جمع كه بين موارد ذكر شده ارتباط مستقيم وجود دارد و رمز موفقيت يك جامعه نيز پرداختن صحيح به اين امور يعني همان تعليم و تربيت است تا جايي كه تفاوت يك جامعه سالم و عقب مانده و صحت و عدم صحت زيربناي تعليم و تربيت آنهاست.
6) وسعت آزادي و اراده انسان
با وجود محدوديت هايي از قبيل امر وراثت، محيط جغرافيايي، محيط اجتماعي و تاريخي و عوامل زماني انسان اين قدرت را دارد كه با نيروي عقل و اراده با آنها مقابله كند و مالك سرنوشت خود گردد البته استعداد تكليف پذيري انسان كه منجر به انجام سلسله مقرراتي براي انسان با شرايط خاص مي شود قابل توجه است. درنتيجه اگر انسان عليرغم محدوديت ها با عقل و اراده خود طبق تكليف عمل كند مي تواند به خواسته هاي خود برسد.
7) كمال انسان
با بررسي و عنايت به نظريات مختلف در مورد كمال انسان مواردي چون شناخت اشياء محبت به غير، قدرت را نمي توان كمال دانست بلكه بايد آنها را مقدمه رسيدن به كمال ارزيابي نمود. در واقع كمال را بايد همان حق و حقيقت دانست كه همان خداوند است و ايمان با همه آثارش مقدمه رسيدن به خداوند است و انسان كامل، انسان با ايمان بيشتر است و تلاش براي عدالت و آزادي وسيله اي است براي كسب ايمان بيشتر. (فلسفه اخلاق، شهيد مطهري)
يکشنبه 20 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 128]