اهميت جنگل‌هاى مصنوعى‌

واضح آرشیو وب فارسی:حيات نو: اهميت جنگل‌هاى مصنوعى‌
شهناز بختياري-ايجاد جنگل‌هاى مصنوعى براى كنترل هرز آب و جلوگيرى از فرسايش خاك ايده ال به نظر مى‌رسد تجديد حيات جنگل از اهميت بيشترى برخوردار است زيرا اين امر خود مانعى در راه بهره بردارى مكرر از محصولات جنگلي، چراى دام و ساير موارد مى‌باشد. در حاليكه هزينه نگهدارى و حفاظت از انواع ديگر پوشش‌هاى نباتى معمولا گران و استفاده مكرر و زياد از اين منابع ممكن است باعث نابودى بيشتر وضعيت هيدرولوژى منطقه ‌شود. برخى از متخصصين هيدرولوژى جنگل معتقدندكه سيلاب در اراضى جنگلى توليد نمى‌شود و مى‌توان گفت، عدم وجود گياه و نبات در سطح خاك و انتقال رسوب را آسان‌تر مى‌سازد. اما فرسايشى كه بعضى مواقع پس از برش جنگل و استفاده از اراضى حاصله توليد مى‌شود ، نقش اصلى جنگل‌ها را در سيلاب دهى نشان مى‌دهد .ورود رسوبات برخى مناطق بدون آبراهه‌هاى اصلى و ته نشين شدن بعدى آن علاوه بر اينكه سبب افزايش سطح سيلابى در مجارى مى‌شود و در مراحل نهايى نشست گل ولاى در نهرها ، مناطق سيل گير ، مخازن و حتى خود مجارى و آبراهه‌ها ،خساراتى را سبب مى‌شود . در بعضى مناطق كه داراى شيبها ى تندى هستند ، ريشه درختان و درخت‌هاى جنگلى با حفظ و نگهدارى خاك از ايجاد فرسايش توده اى در دوره‌هاى بارش و پس از بروز آتش سوزى‌هاى شديد جلوگيرى مى‌كند.چون تبخير و تعرق پوشش جنگلى از ساير جوامع گياهى بيشتر است ، از اينرو در فصول تابستان و پائيز خاك‌ها ى جنگلى معمولا خشك هستند . حال اگر در اين دوره بارانى سيل آسا ريزش كند قسمت اعظم هرز آب زير سطحى تبديل به نگهداشت ذخيره اى در خاك جنگل مى‌شود. اراضى حاصله از تبديل جنگل‌ها به طور اصولى تحت استفاده‌هاى كشاورزي، چراى مفرط دام ، آتش سوزيهاى مكرر و احداث جاده‌هاى بى مورد و تفرجگاه‌هاى غير ضرورى ، سبب كاهش سريع نفوذ آب در خاك و ارتقاى سيلاب‌هاى محلى و افزايش حجم هرز آب مى‌شود.به عبارت ديگر مى‌توان گفت كه كاهش يا متوقف شدن نفوذ پذيرى خاك پس از قطع درختان جنگل تنها به سبب حذف درختان نمى‌باشد بلكه بيشتر به علت عمليات و اقداماتى است كه متعاقب آن بر روى اراضى صورت مى‌گيرد. اين در حالى است كه ،جنگل‌ها به عنوان فيلتر‌هاى طبيعى نقش بسيار مهمى در بالا بردن كيفيت آب بر عهده دارند . آب ضمن عبور از لايه‌هاى مختلف خاك و پوشش گياهى ، مواد شيميايى خود را در خاك و گياه جا گذاشته و تصفيه مى‌شود. آب وخاك نيز جزء زير ساختهاى توليدى كشور محسوب مى‌شود و حفاظت آن با سازمان جنگل‌ها است ، از اين رو مهندس پرورش مدير كل منابع طبيعى استان هر‌مزگان بااشاره به اينكه آب وخاك دوركن اساسى كشاورزى است ، مى‌گويد: امروز دنيا روى گياهان دارويى حساب باز كرده و اهميت فراوانى براى آن قائل است ، اگر چه در كشور ماهم اينچنين است منتها با اين تفاوت كه ما گياهان دارويى را به صورت فله‌اى و خام به كشورهاى حوزه خليج فارس صادر مى‌كنيم و عرب‌ها آن را فراورى نموده و بابسته‌هاى شكيل به چندين برابر به جهانيان مى‌فروشند. وى بحران آب و خشكسالى را به عنوان يك تلنگر مطرح مى‌كند و مى‌افزايد :اگر به بخش كشاورزى توجه نشود بى شك موضوع امنيت غذايى در كشور رخ خواهد داد. مهندس اسكندرى وزير كشاورزى ، سدسازى را به دليل برهم زدن اكوسيستم طبيعى كارى زيان ده برشمرد و اظهار اميدوارى كرد ‌ در آينده فعاليتهاى آبخيز دارى به خاطر منفعت بيشتر و هزينه كمترى كه دارد جايگزين سد سازى‌ها شود.وى بااشاره به اينكه سالانه در كشور نزديك به 300روز آفتابى داريم ،مى گويد:تنها ده درصد از كل انرژى برق كشور از طريق سدهاى آبى تامين مى‌شود ، درصورتى كه كشورهايى نظير آلمان كه اكثر روزهايش مه آلود است،25درصد انرژى خودرا از آسياب‌هاى بادى و خورشيدى مى‌گيرد .

پارك‌هاى جنگلى از اعتبارات كافي

برخوردار نيستند

در ارتباط با اهميت گسترش جنگل‌ها محمود سرابى رئيس گروه پارك‌ها و ذخيره گاه‌هاى جنگلى سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزدارى كشور گفت: براى تجهيز پارك‌هاى جنگلى به طور متوسط سالانه براى هر اداره كل چهارگانه شمال كشور 5/1 تا 2 ميليارد تومان اعتبار لازم است .وى تصريح كرد: اين در حالى است كه تا كنون 5/1 ميليارد تومان اختصاص يافته ونزديك به 5/4 ميليارد تومان با كمبود داريم.سرابى همچنين افزود: پارك‌هاى جنگلى براساس طرح مصوب به طور كامل تجهيز نمى‌شوند و پيش بينى كه در طرح گردشگرى در جنگل شده نيازمند اعتبارات لازم است.وى خاطر نشان كرد: تعدادى از پارك‌هاى جنگلى به دليل كمبود اعتبارات به بخش خصوصى واگذار شده كه در اين راستا امكانات اين پارك‌ها گران بوده و مردم كم درآمد كمتر تمايل به پارك‌هاى خصوصى دارند.وى با اشاره به اينكه در طرح گردشگرى در جنگل از عرصه طبيعى استفاده مى‌شود اظهار كرد: گردشگرى در جنگل تحت مديريت سازمان جنگل‌ها است ولى بر اساس برنامه ريزى‌ها، سازمان ميراث فرهنگى درخصوص توسعه و ظرفيت پارك‌ها، با سازمان جنگل‌ها بايد هماهنگ شوند.سرابى با بيان اينكه سازمان ميراث فرهنگى از اراضى غير جنگلى براى ساخت مجتمع‌هاى خدمات رفاهى استفاده مى‌كنند افزود: سازمان جنگل‌ها و مراتع، عرصه‌هاى منابع طبيعى را در قالب پروژه‌هاى خدمات و امكانات رفاهى و زيرساخت‌هاى بخش توريسم در اختيار سازمان ميراث فرهنگى قرار مى‌دهند كه در اين راستا همه اعتبار زيرساخت‌هاى گردشگرى در پارك‌هاى جنگلى با هماهنگى دو سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستى و گردشگرى و سازمان جنگل‌ها و مراتع در اختيار اين سازمان قرار مى‌گيرد.رئيس گروه پارك‌ها و ذخيره گاه‌هاى جنگل سازمان جنگل‌ها و مراتع وآبخيزدارى كشور يادآور شد: به دليل افزايش گردشگران ملى در شمال كشور در صدد توسعه عرصه طبيعى حفاظتى هستيم كه در حال حاضر 24 هزار هكتار عرصه طبيعى داريم.
دوشنبه 14 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: حيات نو]

[مشاهده در: www.hayateno.ws]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 417]