هشدار دوباره براي گرم شدن زمين

واضح آرشیو وب فارسی:ایران اسپورت: هشدار دوباره براي گرم شدن زمين
ترجمه: حميد طراوتي - جيمز هانسن دانشمند ناسا را همه مي شناسند. اگر يك واقعه در مطرح شدن موضوع گرم شدن كره زمين در سطح جهان موثر بوده باشد آن واقعه شهادت جيمز هانسن در برابر كميته سنا به رهبري سناتور تيم ورت است. او در تاريخ 23 ژوئن سال 1988 در سناي آمريكا نتايج تحقيقات خود را در باره گرم شدن كره زمين ارائه كرد و به رهبران ايالات متحده در باره خطرات آن هشدار داد. در آن سال ايالات متحده با گرماي بي سابقه اي روبه رو بود و استدلال هاي جيمز هانسن درباره گرماي هوا جامعه آمريكا را تكان داد. به مناسبت بيستمين سال اين واقعه يكي از پژوهشگران موسسه تحقيقات زيست محيطي ورلد واچ مصاحبه اي با دكتر هانسن به عمل آورده كه در ذيل مي خوانيم:

+ چه چيز موجب شهادت شما در سال 1988 شد؟ آن شهادت نتيجه سال ها كار من بود و به سه مقاله اي بر مي گشت كه در فاصله سال هاي 1981 تا 1982 منتشر كرده بودم. يكي از آنها در باره رابطه گاز كربنيك و تغيير آب وهوا بود كه در مجله ساينس منتشر شده بود. ديگري درباره گاز هاي كمياب بود كه در مجله ژئوفيزيكال ريسرچ منتشر شد و سومي مربوط به سطح درياها كه آن هم در مجله ساينس چاپ شده بود. آنچه سال 1988 متفاوت بود آن بود كه در آن سال من مقاله جامع تري را تهيه كرده بودم كه در مجله جئوگرافيكال ريسرچ چاپ شده بود و من آن را به متن شهادت خود ضميمه كردم. + فكر مي كرديد شهادت شما چه اثري داشته باشد؟ هدف من اين بود كه يك مقدار مردم را با اين مساله آشنا كنم. رافه پومرانس، بنيانگذاز كلايمت پاليسي سنتر كه در آن هنگام يكي از مقامات ارشد ورلد رزور سنتر (WRI) بود پس از خواندن مقاله هاي من به سراغم آمد و مرا تشويق كرد در مقابل كنگره شهادت بدهم و اين كاري بود كه من چندين بار بدون اينكه چندان اثري داشته باشد در دهه 80 كرده بودم. اميد ما اين بود كه اين بار با توجه به گرماي فوق العاده هواي آمريكا در سال 1988 توجه بيشتري به حرف هاي من بشود. + حالا كه به گذشته نگاه مي كنيد به نظر شما چطور بود؟ ترديدي نيست به توجهي كه انتظار آن را داشتيم، رسيديم. جلسه كه تمام شد خيلي افسوس خوردم كه چرا در باره اثر گرم شدن كره زمين بر چرخه آب شناسي به شكل كلي تري صحبت نكردم. گرم شدن كره زمين به اين معناست كه رطوبت جو زمين افزايش خواهد يافت بنابراين باران هاي بسيار شديد و سيل ايجاد خواهد شد اما در زمان هاي خشكسال و در مناطق خشك بر شدت خشكسالي افزوده خواهد شد. چون در سال 1988 بر خشكسالي تاكيد كرده بودم تصميم گرفتم سال 1989 مجدداً برابر كنگره حاضر شوم و شهادت بدهم. اين شهادت دوم هم مورد توجه زيادي قرار گرفت زيرا من شكايت كردم كه (دفتر اداري و بودجه) كاخ سفيد متن شهادت من را هنگام انتشار تغيير داده بود اما پيام من درباره چرخه آب شناسي در ميانه غوغا و آشفتگي ناشي از اين ماجرا گم شد و چندان به آن توجه نشد. + وقتي بسياري از دانشمندان شهادت شما را در سال 1988 به اصطلاح «جلوتررفتن از علم» خواندند واكنش شما چه بود؟ خيلي نگران اين موضوع نبودم. مي دانستم كه ظرف سال هايي نه چندان زياد معلوم خواهد شد كه من برحق بوده ام يا نه. چون من كاملاً مطمئن بودم كه حرفم درست است فكر كردم پيش بيني كردن در اين زمينه ارزش خودش را داشت. + ظرف 20 سال گذشته چه پيشرفتي در علم، سياست و خط مشي ها و يا در درك مردم پيش آمده كه - يا با پيش نيامدنش- شما را بيش از همه چيز متعجب كرده است ؟ بايد اذعان كنم من در حيرتم كه چرا براي مهار تغيير آب و هوا اقدام مهمي صورت نمي گيرد. واقعاً باعث نااميدي است. برخورد برخي افرادي كه در واشنگتن ملاقات مي كنم از سناتور ها گرفته تا ديگران واقعاً من را تحت تاثير قرار مي دهد اما به نظر مي رسد كه دولت و كاخ سفيد اسير پنجه برخي گروه هاي فشار و به ويژه منافع خاص مربوط به سوخت هاي فسيلي است. كاملاً مشخص است دولت نتوانسته آنچه را كه بيش از همه به نفع مردم است به انجام رساند در عوض كار هايي مي كند كه بيشتر از همه به نفع كسب و كارهاي بزرگ است. + فكر مي كنيد دولت آقاي بوش چند وقت يك بار تلاش مي كند نتايج تحقيقات علمي را مخدوش كند؟ تقريباً تمام دانشمنداني كه در آژانس حفاظت محيط زيست ايالات متحده كار مي كنند مي گويند كه اگر عقيده آنها خلاف اولويت هاي برنامه كابينه باشد نمي توانند آن را بيان كنند. در ناسا هم وضع همين طور بود و خلاف سياست رايج نمي شد نظر داد تا اينكه رئيس سازمان چراغ سبز داد. برداشت من اين است كه اوضاع بهتر شده اما هنوز خوب نيست. اطلاعات من مبتني بر چيزي است كه از تعداد محدودي از دانشمندان شنيده ام و نيز مبتني است بر مطالعات وسيع تري كه در اين زمينه صورت گرفته كه آخرين آنها مطالعه اتحاديه دانشمندان متعهد است. اين طرز برخورد دولت ايالات متحده با علم بسيار احمقانه است زيرا نه تنها خلاف اصول اساسي دموكراسي است بلكه موجب مي شود سياستگذاري هاي نادرست و سخيفي صورت گيرد. چرا با دانشمندان مشورت مي كنيد وقتي كه مي دانيد فقط نتايجي را مي پذيريد كه با سياست هاي از قبل تعيين شده شما خوانايي داشته باشد. + تعداد زيادي از دولت ها و سازمان هاي مردم نهاد غير دولتي (ان جي او) خواستار آن شده اند كه ميزان افزايش درجه حرارت جو كره زمين به دو درجه سانتيگراد محدود شود. فكر مي كنيد اين مقدار افزايش بي خطر است و آيا به نظر شما اين هدف دست يافتني است؟ اگر سياست هاي معقولي در پيش بگيريم آن هدف كاملاً دست يافتني است اما متاسفانه به آن حد از گرم شدن، بروز فاجعه جهاني قطعي است. هم اكنون درجه حرارت كره زمين از دماي گرم ترين دوران هاي بين عصر يخ به اندازه كسري از يك درجه بالاتر است. دو درجه افزايش درجه حرارت ما را هم سطح دوره مياني عصر پيلوسن (دوران سوم زمين شناسي) قرار مي دهد كه حدود 5/3 تا 5/2 ميليون سال پيش بوده و هوا در آن زمان گرم بوده است. متاسفانه ما بر اساس دماي حداكثر قطب هاي كره زمين، گرماي دوران هاي گذشته حد فاصل بين عصرهاي يخ را بيش از واقع برآورد كرده ايم. + برخي دانشمندان معتقدند ما هم اكنون در خيلي از مناطق جهان به قله پايداري محيط زيست رسيده ايم. آيا شما با اين نظر موافقيد؟ اگر موافقيد اين قله ها چه هستند و چگونه مي توان از آنها اجتناب كرد؟ همان طور كه در مقاله جديد ما به نام «هدف قرار دادن گازكربنيك» آمده، بايد بين رسيدن به سطح قله و رسيدن به نقطه غيرقابل برگشت تمايز قايل شد. سطح قله ميزاني از گازكربنيك است كه به اثراتي بزرگ، نامطلوب و حتي فاجعه آميز خواهد انجاميد. ما به سطح قله رسيده ايم و به همين دليل است كه بايد پس برويم و ميزان گاز كربنيك را به 350 قسمت در ميليون و احتمالاً حتي كمتر از آن كاهش دهيم. نقطه غيرقابل بازگشت زماني است كه ديگر پويايي فرآيند خود غلبه مي كند و ما هيچ كنترلي روي آن نداريم و نمي توانيم آن را متوقف كنيم، مثلاً ورقه يخي در اثر بازخورد مثبت و عقبه گرما تجزيه مي شود و آب مي شود. برخي پديده ها اينرسي مناسبي دارندو ما مي توانيم تا مدتي خطا كنيم و سطح گاز كربنيك را از سطح ايمن آن بالاتر ببريم به شرطي كه زود به ميزان طبيعي برگرديم ورقه هاي يخي و سطح آب درياها احتمالاً در اين دسته اند. متاسفانه يخ اقيانوس منجمد شمالي به نقطه اي رسيده كه تا دو سه دهه آينده ديگر در فصل گرم سال اصلاً يخي در آن وجود نخواهد داشت. + غالباً اينطور است كه انسان هر چه واقعيت هاي دردناك مربوط به تغيير اقليم را بيشتر درك مي كند افسرده تر مي شود. شما چرا اميدواريد؟ اگر ما فقط چند كار را، كه به دلايل ديگري هم انجام آنها مفيد است، انجام دهيم، مشكل به راحتي قابل حل خواهد بود. مهمترين كاري كه بايد كرد عبارت است از جلوگيري از احداث نيروگاه هاي زغال سنگي جديد (مگر اينكه كاملاً گاز كربنيك را فيلتر كنند) و حذف تدريجي نيروگاه هاي زغال سنگي موجود ظرف دو دهه آينده. همچنين بايد هزينه انتشار كربن آن قدر بالا رود كه از كاربرد مقادير وسيعي از سوخت هاي فسيلي نامرغوب (مثل شيست قير و شن قيري ) جلوگيري شود. فراتر رفتن هرچه سريع تر از سوخت هاي فسيلي- به هر حال ظرف چند دهه آينده ما بايد اين كار را بكنيم- نيز مزيت هاي بسيار زيادي خواهد داشت كه از جمله آنها مي توان پاكيزگي هوا و آب و استقلال از نظر انرژي و امثالهم را برشمرد. اين مزيت ها به نفع همه مردم است الامشتي از سران و صاحبان سوخت هاي فسيلي كه متاسفانه در دولت ما و بسياري از ديگر كشور ها نفوذ فراوان دارند. من هنوز هم معتقدم كه دموكراسي ما قابليت كار كردن را دارد اما اين امر مستلزم آن است كه بر نفوذ نارواي پول در سياست غلبه كند. + بعد از موفقيت هاي بزرگي كه در مدت خدمت خود داشته ايد، دوست داريد قبل از بازنشسته شدن از ناسا چه كاري انجام دهيد؟ الان روي چند مقاله كار مي كنم كه معتقدم خيلي مهم هستند و كلاً من نياز دارم بتوانم صريح تر و روشن تر مطلب بنويسم تا آنچه مي خواهم بگويم بهتر فهميده و درك شود.
يکشنبه 13 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایران اسپورت]

[مشاهده در: www.iransport.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 302]