نگاهي به فيلم بيل اوگوست/خداحافظ بافانا؛ يك مستند سياسي دراماتيزه شده

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: نگاهي به فيلم بيل اوگوست/"خداحافظ بافانا"؛ يك مستند سياسي دراماتيزه شده
فيلم خارجي "خداحافظ بافانا" ساخته بيل اوگوست كه از برنامه سينمايك پخش شد، با استفاده از حضور بازيگران نام‌آشنا در نقش‌هاي ضدكليشه توانسته جذابيت‌هاي درام را وارد يك فيلم مستند سياسي كند.

به گزارش خبرنگار مهر، فيلم "خداحافظ بافانا" از آن دسته فيلم‌هاي زندگينامه‌اي است كه تلاش كرده با تكيه بر سنديت كتاب خاطرات موجود، مقطعي از زندگي يكي از سياستمداران عصر حاضر را به تصوير بكشد.

فيلم هر چند متكي است بر كتاب خاطرات جيمز گرگوري زندانبان نلسون ماندلا با نام "خداحافظ بافانا: نلسن ماندلا، زنداني من، دوست من"، اما توانسته اين خاطرات مستند را با تمهيداتي دراماتيزه كند و از يك فيلم صرفاً سياسي فاصله بگيرد. اين مهم با انتخاب بازيگران مشهور هاليوودي نيز توانسته تا حدي تأمين شود.

جيمز گرگوري افسر سفيدپوست نژادپرست كه مدت بيست سال زندانبان نلسون ماندلا انقلابي سرشناس سياهپوست بوده، شخصيت اصلي و قهرمان فيلم است. قرار است محور اصلي فيلم بر تأثيرپذيري تدريجي اين زندانبان از شخصيت ويژه ماندلا قرار بگيرد كه از همجواري آنها حاصل مي‌شود.

شايد به نوعي بتوان قهرمان اصلي فيلم را كاراكتر نلسون ماندلا هم دانست كه با نفوذ شخصيت خود مي‌تواند يك سفيدپوست نژادپرست را بدل به هواداري افكار خود كند كه همين نقطه پتانسيل كافي براي دراماتيزه شدن اين رابطه خاص دارد. رابطه‌اي كه چه بسا در درازمدت و با تكيه بر اتفاقاتي تدريجي شكل گرفته اما با فشرده شدن در 90 دقيقه توانسته جوابگوي يك فيلم سينمايي باشد.

فيلم متأثر از بستر واقعيت موجود، شكلگيري اين رابطه دونفره را مد نظر قرار داده و گريزي هم نبوده از اينكه جو و فضاي سياسي حضوري پررنگ در فيلم پيدا كند. به اين ترتيب تأثيرپذيري گرگوري از ماندلا فراتر از آنكه نشانه تغيير يك فرد باشد بيانگر نفوذ ديدگاه‌هاي اين مبارز انقلابي به يك انديشه و طرز تفكر است.

از همين روست كه تلاش شده گرگوري هر چند نمونه‌اي عام از افسران نژادپرست ترسيم شود، كدهايي مستعد در وي براي تأثير گرفتن از شخصيت ماندلا طراحي شود. به اين ترتيب مي‌رسيم به الگوي آشناي شخصيت‌هايي كه هر چند متعلق به يك قشر شناسنامه‌دار هستند، اما با كدهايي مستعد از آنها مجزا شده و بيش از هر چيز سوالات ذهني آنهاست كه وقتي طرح شده و به زبان مي‌آيد مسيرشان را تغيير مي‌دهد.

گرگوري شخصيتي است با تمام تعاريف اوليه براي يك افسر نژادپرست وفادار به افكار و آرمان‌هايي كه براي او تعريف شده اما آنچه مي‌تواند او را از اين جمع متفاوت كند توجهي است كه او به زواياي پنهان شخصيت و حرف‌هاي ماندلا دارد. او براي پي بردن به صحت ادعاهاي اين رهبر انقلابي به اگر و اماها اكتفا نمي‌كند و خودش به تنهايي در صدد پاسخگويي برمي‌آيد.

اينجاست كه اگر هم به پاسخي مي‌رسد در نتيجه تحليل و حركت شخصي است و نه نوعي مقهور شدن در مقابل شخصيت با نفوذ ماندلا. بعلاوه اين نكته قابل ملاحظه است كه گرگوري مطابق همه شخصيت‌هاي نمونه وار كه از قشر خود متفاوت مي‌شوند، براي اين حركت فردي بايد تاوان بپردازد و مانند همه اين شخصيت‌ها هم پاي آن مي‌ايستد.

اين تاوان مي‌تواند طرد شدن خود و خانواده از جمع هم نژادانش، متزلزل شدن آينده تحصيلي فرزندش و حتي قرار گرفتن در معرض اتهام شود ولي حاصل آن چيزي است كه به نظر مي‌آيد تم اصلي فيلم باشد. اينكه حقانيت پيام و رسالت يك فرد در طول زمان است كه مي‌تواند تأثيرگذاري خود را بر افراد و جوامع نشان دهد و تاريخ اين اصل را به اثبات رسانده است.

آزاد شدن ماندلا در پايان فيلم هر چند متكي بر واقعيتي مستند است اما اين اهميت ويژه را به اصل اشاره شده نيز مي‌دهد كه هميشه نبايد منتظر مرگ و گذار زمان طولاني براي اثبات يك انديشه و تفكر بود. در واقع جهان معاصر مي‌تواند تصويري خوشبينانه‌تر از اين قهرمان انقلابي را در ذهن ثبت كند.

از تمهيداتي كه توانسته دراماتيزه شدن واقعيت را در فيلم "خداحافظ بافانا" برجسته‌تر كند حضوري خاص از بازيگران هاليوودي در نقش‌هايي متفاوت از كاراكتر آشناي خود است. جوزف فاينس بازيگري كه حضورش در فيلم‌هاي عشقي / عاطفي همواره يادآور كاراكتري عاشق‌پيشه و رمانتيك بوده، اين بار در فيلمي با فضاي مردانه و سياسي مي‌تواند جلوه‌هاي جديد از هنرش را را به نمايش بگذارد و اين رابطه را باورپذير جلوه دهد.

فيلم "خداحافظ بافانا" با استفاده از حضور بازيگران نام آشنا در نقش‌هاي ضد كليشه توانسته جذابيت‌هاي درام را وارد يك فيلم مستند سياسي كند. فيلمي كه متأثر از افكار سياسي نژادپرستانه، آن را در تقابل و تعامل با پيام انساني و اخلاقي رهبر انقلابي سياهپوست قرار مي‌دهد.

فيلم سينمايي "خداحافظ بافانا" پنجشنبه دهم مرداد ساعت 22 در قالب برنامه سينما يك از شبكه اول روي آنتن رفت. اين فيلم به كارگرداني بيل اوگوست فيلمساز نامدار دانماركي و سازنده فيلم مطرح "پله فاتح" درباره ارتباط بين نلسن ماندلا و جيمز گرگوري زندانبان اوست.

فيلم بر مبناي كتاب "خداحافظ بافانا: نلسن ماندلا، زنداني من، دوست من" نوشته گرگوري ساخته شده و نقش ماندلا را در آن دنيس هيسبرت بازي مي‌كند و جوزف فاينس بازيگر فيلم "شكسپير عاشق" در نقش گرگوري ظاهر مي‌شود. دايان كروگر ستاره "تروا" نيز نقش همسر او را دارد.

"خداحافظ بافانا" توليد مشترك آلمان، فرانسه، بلژيك، آفريقاي جنوبي، ايتاليا، بريتانيا و لوكزامبورگ و 140 دقيقه است. اين فيلم در جشنواره برلين 2007 در بخش مسابقه نمايش داده شد و جايزه فيلم صلح را برد.
جمعه 11 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 405]