واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: آشنايي با شخصيت خودشيفته-بخش اول گدازه هاي آتشين عشق به خود
دكتر بهنام اوحدي*
ويژگي بنيادين و هسته شخصيت افراد دچار اختلال و صفات (ويژگي هاي) شخصيتي خودشيفته اين است كه اينها با خودبزرگ بيني احساس و گمان مي كنند كه آدم بسيار مهمي هستند و به دلايلي مانند ندارند. (گاه- بيشتر در حالات صفات- ممكن است واقعاً آدم هاي بي نظير و موفقي هم باشند.)
خطر و احتمال وقوع اين اختلال در فرزندان افراد مبتلا ممكن است بيشتر از ديگران باشد، چون آنها احساس غيرواقع بينانه همه كارتواني و ابرتوانايي، خودبزرگ بيني، زيبا و باهوش بودن را در ذهن فرزندان خود مي كارند. شمار افراد دچار اين «اختلال»، هر روز بيشتر از ديروز گزارش مي شود.
افراد دچار اختلال و صفات شخصيتي خودشيفته، احساس خودبزرگ بينانه غيرمنطقي مي كنند و خود را آدم هاي مهم و استثنايي و يگانه (منحصر به فرد) برمي شمارند كه ديگران بايد به گونه ويژه يي با آنها رفتار كنند. احساس برحق و برتر بودن آنها كاملاً چشمگير است.
افراد دچار «اختلال» يا «صفات» شخصيتي خودشيفته (همچون افراد دچار اختلال يا صفات شخصيتي پارانوئيد) تاب و تحمل و توانايي پذيرش انتقاد را ندارند و از اينكه «هر كسي» به خود اجازه انتقاد كردن از آنها را بدهد، بسيار خشمگين شده يا گاه (همچون افراد دچار اختلال يا صفات شخصيتي اسكيزوئيد) نسبت به انتقادها بي اعتنايي كامل از خود نشان مي دهند.
آنها فقط نظر خود را قبول دارند و اغلب در طمع به چنگ آوردن شهرت و قدرت و ثروت بادآورده هستند. روابط آنها شكننده است و چون به قواعد مرسوم رفتار در اجتماع تن نمي دهند، ممكن است خون ديگران را به جوش آورند. كردار استثمارگرايانه در روابط بين فردي شان چيز كاملاً پيش پا افتاده و رايجي است. اينها نمي توانند از خود همدلي نشان دهند و تنها براي دستيابي به اهداف خودخواهانه خودشان تظاهر به همدلي و همدردي مي كنند.
اعتماد به نفس اينان شكننده است، در حالي كه به ظاهر از سوي اجتماع، اغلب نيرومند و استوار ارزيابي مي شوند و به همين دليل مستعد دچار شدن به افسردگي (به ويژه در سنين ميانسالي و سالخوردگي) هستند.
مشكلات بين فردي و حرفه يي (شغلي)، از دست دادن محبت و حمايت ديگران و طرد و ترك شدن از سوي آنها از جمله فشارهاي رواني شايعي است كه خودشيفته ها با رفتارشان براي خودشان پديد مي آورند و همين فشارها و تنش ها درست همان هايي هستند كه اينها نمي توانند از پس شان برآيند. اين گونه دردسرها را در واقع مي توان همان گدازه هاي آتشين شيفتگي شيداگونه و عشق پرشور اينان به خويشتن شان دانست،
واقعيت بسيار مهم و خطيري كه گهگاه حتي از سوي روانشناسان، روانپزشكان و روانكاوان نيز ناديده گرفته مي شود، اين است كه اغلب صفات شخصيت هاي مرزي (بوردرلاين)، نمايشگر (هيستريونيك) و ضداجتماعي (آنتي سوشيال) همزمان با اختلال شخصيت خودشيفته (نارسيسيستيك) در يك فرد دچار اختلال يا صفات پررنگ شخصيتي خودشيفته (نارسيسيستيك) وجود دارد.
به طور كلي در هر يك از شخصيت هاي كلاستر (دسته) B - شامل نمايشگر (هيستريونيك)، مرزي-آشفته (بوردرلاين)، ضداجتماعي و مردم ستيز (آنتي سوشيال) و خودشيفته (نارسيسيستيك)- اجزا و صفات سه شخصيت ديگر كلاستر B نيز در اندازه هاي متفاوت از صفت (TRAIT) تا اختلال (DISORDER) نمايان و چشمگير ديده مي شود. اين نكته نمايان و عيان سبب مي شود كه تشخيص افتراقي اين چهار شخصيت از يكديگر بسيار دشوار و در موارد فراواني در عمل ناممكن شود. در واقع آگاهي داشتن به موارد زير مي تواند در تشخيص افتراقي اين چهار شخصيت از يكديگر سودمند و اثربخش باشد؛
1- افراد دچار صفات و اختلال شخصيت خودشيفته كمتر از بيماران دچار صفات و اختلال شخصيت مرزي- آشفته (بوردرلاين) اضطراب دارند، زندگي شان كمتر آشوبناك و آشفته است و كمتر نيز به خودكشي دست مي زنند.
2- در بيماران دچار صفات پررنگ و اختلال شخصيت ضداجتماعي- مردم ستيز (آنتي سوشيال)، پيشينه رفتار تكانشي (ايمپالسيو) وجود دارد كه اغلب به سوءمصرف الكل و ديگر مواد محرك و مخدر مي انجامد و سبب گرفتاري هاي مكرر قانوني مي شود.
3-در بيماران دچار صفات پررنگ و اختلال شخصيت نمايشگر (هيستريونيك)، ويژگي هايي از دست انداختن و سر كار گذاشتن ديگران در روابط بين فردي ديده مي شود كه با آنچه در بيماران مبتلا به صفات پررنگ و اختلال شخصيت خودشيفته ديده مي شود، شباهت دارد.
بيماران دچار صفات پررنگ و اختلال شخصيت خودشيفته همچون بيماران مبتلا به صفات پررنگ و اختلال شخصيت نمايشگر (هيستريونيك) نمي توانند پيري و فرسوده شدن را تاب بياورند، چون زيبايي، توانايي، قدرت و ديگر مزاياي جواني برايشان بسيار مهم است و اينان دودستي به اينها چسبيده و چنگ يازيده اند. به همين دليل خودشيفته ها در برابر بحران هاي ميانسالي آسيب پذيرتر از ديگران هستند.
زنان ميانسال خودشيفته به رژيم ها، ورزش ها، درمان هاي هورموني مجاز و نامجاز و جراحي هاي چين و چروك برداري و... روي مي آورند و مردان خودشيفته نيز به رنگ كردن مداوم بخشي يا همه موهاي سر و حتي دست و سينه خود مي پردازند.
*روانپزشك و درمانگر مشكلات جنسي
زناشويي و خانوادگي
دوشنبه 31 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 127]