واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: مفاهيم: اسكلرور متعدد (ام.اس) چيست؟
عمومي- همشهري آنلاين:
بيماري اماس يك بيماري خود ايمني است كه در آن تخريب غلاف چربي اعصاب باعث اختلال كاركرد آنها و برور علائم گوناگون شود.
بيماران مبتلا به اسكلروز متعدد يا اماس (MS) ممكن است دچار انواع گوناگوني از ناتوانيها شوند، در حاليكه بيماري پايانههاي عصبي در مغز، نخاع و حتي چشمها را هدف قرار ميدهد، علائم متفاوتي بروز ميكند.
پزشكان اطمينان ندارند كه علت دقيق اماس چيست يا چه عواملي يك فرد را بيشتر از ديگري در معرض اين بيماري قرار ميدهد.اماعلائم اماس فراوان و متفاوت است و به اين بستگي دارد كه كدام قسمت دستگاه عصبي مورد حمله بيماري قرار گيرد.
يك بيمار اماس ممكن است در راهرفتن كمي دچار اشكال شود، در حاليكه ديگري ممكن است كاملا به صندلي چرخدار وابسته شود. يك بيمار ممكن است دچار ضعف شديد بدني شود، در حاليكه ديگري ممكن است دچار محوشدن بينايي يا دوبيني شود. و بيمار ديگر ممكن است اشكال در سخنگفتن، سفتي عضلات، لرزش و اختلال در كنترل مثانه پيدا كند.
بسياري از اين علائم شكايات فرد هستند كه ديگران نميتوانند ببيند، ار درد و ضعف شديد گرفته تا اشكالات حافظه.
اسكلروز متعدد را يك بيماري خودايمني ميشمارند، زيرا دستگاه ايمني بدن به دستگاه عصبي مركزي (مغز و نخاع) خود فرد حمله ميكند.
رشتههاي عصبي در دستگاه عصبي مركزي با بافت چربي به نام ميلين احاطه و حفاظت ميشوند، كه به هدايت تكانههاي الكتريكي پيامرسان كمك ميكند. در مبتلايان به اماس ميلين در نواحي متعددي تخريب ميشود، و بافت جوشگاهي كه به جاي ماند را اسكلروز مينامند. گاهي خود رشته عصبي نيز آسيب ميبيند.
هنگامي ميلين يا رشته عصبي آسيب ميبيند يا تخريب ميشود، توانايي اعصاب راي هدايت تكانههاي الكتريكي از اندام به سوي مغز و بالعكس مختل ميشود و به اين ترتيب است كه علائم اماس بروز ميكند.
اغلب افراد مبتلا به اماس در بين سنين 20 تا 50 تشخيص داده ميشوند، و اين بيماري زنان را دوبرابر بيش از مردان گرفتار ميكند. تعداد مبتلايان به اماس در سراسر جهان حدود 2.5 ميليون نفر تخمين زده ميشود.
علت دقيق اماس نامعلوم است، اما دانشمندان تصور ميكنند تركيبي از عوامل محيطي و ژنتيكي در آن دخيل باشد.
استعدادي ژنتيكي براي اين بيماري در فرد وجود دارد و بعد عاملي محيطي به آن اضافه ميشود. مثلا فرد در معرض ماده خاصي قرار ميگيرد، كه دستگاه ايمني را تحريك ميكند، اما دستگاه ايمني به اشتباه به جاي مهاجم خارجي به خود اجزاي بدن حمله ميكند.
سلل گذشته كشف ژن دومي كه با اماس ارتباط دارد - كه پيشرفتي عمده شمرده شد- اين اميد را براي پژوهشگران ايجاد كرده است كه به درمانهايي مفيد و نهايتا راه علاجي براي اين بيماري دست يابند.
دانشمندان سال گذشته، در كشفي كه مهمترين پيشرفت ژنتيكي در پژوهشها در مورد اماس در سه دهه گذشته خوانده شد، اعلام كردند كه ژني را يافتهاند كه خطر ابتلا به اين بيماري را تا 30 درصد افزايش ميدهد.
كارشناسان ميگويند كه با كشف ژنهايي اين چنين، نقاط نشانهگيري عالي هستند كه پژوهشگران با هدف قرار دادن آنها ميتوانند به درمانها يا علاجهايي براي اماس دست يابند.
با كشف اين ژن جديد دانشمندان ميدانند كه بخش ديگري از دستگاه ايمني نيز در اين بيماري دخيل است و قضايا پيچيدهتر از آن است كه ميپنداشتند.
اما كشف اين ژن تنها پيشرفتي نبوده است كه در مورد اماس به دست آمده است.
در يك پژوهش تازه ديگر دانشمندان توانستهاند به طور موفقيتآميزي از سلولهاي بنيادي براي كمك به جايگزيني ميلين از بينرفته در مغز موشها استفاده كنند. بنابراين اين احتمال مطرح شده است كه زماني بتوان از سلولهاي بنيادي براي درمان اماس در انسانها استفاده كرد.
همچنين پژوهشگران ثابت كردند كه يك واكسن تجربي حاوي DNA براي مقابله با اماس بيخطر و به احتمال زياد موثر است. اين واكسن با مهاركردن حمله دستگاه ايمني به غلافهاي ميلين محافظ رشتههاي عصبي عمل ميكند.
ساير پيشرفتها در سالهاي اخير در مورد اماس اينها بودهاند:
* تشخيص بهتر و سريعتر بيماري به يمن پيشرفتها در تكنولوژي تصويربرداري.امروزه با استفاده از MRI ميتوان پلاكهاي بيماري كه محل جوشگاه حاصل از تخريب ميلين هستند،را در دستگاه عصبي مركزي شناسايي كرد.
* پيشرفتها در زمينه ساخت داروهايي كه فرواني و شدت علائم بيماري را كاهش ميدهند و از تجمع ضايعات در مغز و نخاع جلوگيري ميكنند.
* برنامههاي شديدتر توانبخشي كه به طور خاص براي بيماران مبتلا به اماس طراحي شده است.
HealthDay News
تاريخ درج: 16 تير 1387 ساعت 23:16 تاريخ تاييد: 16 تير 1387 ساعت 23:44 تاريخ به روز رساني: 16 تير 1387 ساعت 23:43
يکشنبه 16 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 395]