واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > انرژی - فریدون برکشلی فریدون برکشلی*: در شرایطی قرار داریم که تعهد اعضای اوپک به سهمیه های تولید خود در تاریخ اوپک بی سابقه بوده است. اعضای اوپک بطور متوسط 80 درصد از تعهد خود به کاهش تولید را اجرا کرده اند واین رقم زمانی اهمیت اش مشخص می شود که یاد اور شویم بالاترین میزان تعهد اعضا به سهمیه های اوپک مربوط به دهه نود میلادی بوده وآنهم 47درصد. اجلاس اوپک در شرایط کنونی برای تعیین کف قیمت مطلوب در بازار وتعیین سهمیه کاهش تولید اعضا به بحث خواهد پرداخت وبرای حصول به نتیجه مطلوب در مورد تبدیل عضویت روسیه نیز مذاکراتی انجام می شود. در مورد بحث قیمت مطلوب برای بازار جهانی نفت اعضای اوپک بر سر قیمت بالای 50 دلار توافق نظر دارند؛ آخرین اظهار نظر ملک عبداله در مورد قیمت 75 دلار نیز نباید از نظر دور داشته شود زیرا در شرایط کنونی دیگر هزینه های اکتشاف واستحصال تک رقمی در باراز نفت بیشتر به یک خاطره شیرین تبدیل شده است و در صورت قرار گرفتن قیمت نفت در سطوح 25 تا35 دلاری تمام سرمایه گذاری ها در بخش صنعت بالا دستی وپایین دستی نفت متوقف خواهد و البته در این زمینه اولین مناطقی که از در رقابت تولید خارج می شوند کشورهای افریقایی آمریکای لاتین و حتی حوزه دریای شمال خواهد بود. برای مقایسه نیاز سرمایه گذاری کافی است به تفاوت قیمت تاسیس یک پالایشگاه طی دهه گذشته نگاه کنیم؛ در حدود ده سال پیش می توانستیم با هزینه ای بالغ بر 2.5 میلیارد دلار می توانستیم یک پالایشگاه با ظرفیت تولید روزانه 200هزار بشکه راه اندازی کنیم ولی در حال حاضر این کار با 15 میلیارد دلار ممکن است. درچنین شرایطی رقم اعلام شده از سوی پادشاه عربستان از واقعیت بازار دور نیست و برای آنکه کشورهای عضو اوپک بتوانند در این بازار فعالیت کرده مازاد درامد کافی برای سرمایه گذاری توسعه ای داشته باشند باید قیمت نفت در سطوح بین 70 تا80 دلار قرار بگیرد. این رقم نیز ار نظر تمام اعضای اوپک رقمی مطلوب تلقی می شود و باید دید برای حصول به این رقم تاچه حد اعضا به همگرایی وتعهد خود به سهمیه ها پیبند خواهند بود که البته بازهم باید در نظر داشت شرایط دشوار اقتصاد جهانی شرایطی را فراهم آورده است که تا امروز بی سابقه بوده است ویکی از نشانه های انهم همانطور که اشاره شد میزان بی سابقه پایبندی اعضای اوپک به سهمیه کاهش تولید بوده است. اما در مورد بحث سهمیه ها در شرایط کنونی یکی از اساسی ترین موضوعات بحث عربستان است. طی سالهای گذشته که تقاضای نفت به شدت افزایش پیدا کرده است تمامی اعضای اوپک در حداکثر ظرفیت تولید خودهم نمی توانستند به مازاد تقاضای بازار پاسخ بدهند زیرا ظرفیت مازادی برای عرضه بیشتر در اختیار نداشتند وهمین مسئله باعث شد بیش از 87 درصد این تقاضای جید توسط عربستان جذب شود ودر مل دیگر اعضا هیچ سهمی از بازار جدید نبرده اند. بنابراین در شرایط کنونی دیگر اعضای اوپک از عربستان انتظار دارند که با کاهش بیشتر تولید نسبت به دیگر اعضای اوپک سهم بیشتری در مهار قیمت عهده دار شود. البته به نظر می رسد در این زمینه عربستان تلاش دارد که با زمینه سازی برای ورود روسیه به اوپک کمی از این فداکاری را با عضو جدید قسمت کند وامیدوار است ایران بتواند روسیه را برای پیوستن به اوپک متقاعد کند.البته حضور روسیه به عنوان عضو ناظر در سطح معاون نخست وزیر می تواند یکی از عوامل امیدواری اوپک به همگرایی بیشتر با یکی از بزرگترین تولید کنندگان غیر اوپک باشد که در آینده تاثیر گذاری بالاتر اوپک در بازار رامی تواند به همراه داشته باشد. البته نباید فراموش کنیم که به هر حال باکاهش ذخایر نفت دنیا اوپک به خودی خود تنها عامل تاثیر گذار در این بازار خواهد بود. در حال حاضر تمام مناطقی که می توانست در آن نفت وجود داشت باشد اکتشاف شده است واین امر دیگر اثبات شده است که دیگر در هیچ جای دنیا منابع نفت سبک کشف نشده وجود ندارد و دراین زمینه تنها کشوهایی که می توانند در این معادله تغییر جدی ایجاد کنند ایران وعراق هستند که هنوز تمام مناطق آنها مورد اکتشاف قرار نگرفته اند وهمین مسئله در آینده بازار نفت و اوپک نقش های تعیین کننده تری برای این دوکشور به همراه خواهد داشت. بطور حتم دوران نفت 140 دلار به پایان نرسیده بلکه آنچه در سال گذشته به وقوع پیوست سر آغاز دورانی بود که در آن سطوح 200دلار برای قیمت نفت به امری جاری وعادی تبدیل می شود وتنها بحران اقتصاد جهانی در این امر یک وقفه کوتاه مدت ایجاد کرده است و اوپک با همگرایی بیشتر درواقع برای فضای بعد از بحران آماده می شود. ظرفیت سازی برای پاسخگویی به تقاضای نفت در چنان فضایی حداقل کاری است که اعضای اوپک باید به انجام برسانند واین امر ممکن نخواهد بود مگر با ایجاد فضای مناسب قیمتی که از برآیند مشارکت عمومی بین اعضا وپایبندی به سهمیه ها حاصل می شود. *کارشناس ارشد اقتصاد انرژی و اوپک
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 539]