واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست > دیپلماسی - نگاهی اجمالی به روابط ایران و امریکا در دهه هشتاد به گزارش خبرآنلاین در این میزگرد آقایان دکتر ابراهیم متقی، کیهان برزگر و حمد حسین مرندی در ابتدای بحث به بررسی روابط ایران وآمریکا در دهه 80 پرداختند. دکتر ابراهیم متقی عضو هیات علمی دانشگاه تهران در این نشست با اشاره به اینکه در سال 80 بوش رئیس جمهور و در ایران خاتمی ادامه همکار یبین المللی و تعامل سازنده را پیگیری می کرد به تاثیرات حادثه یازده سپتامبر بر روابط دو کشور پرداخت و فضای داخلی امریکا را در اوج گیری تنش و قرار گیری روابط تهران و واشنگتن در حالت تعادلی عامل اصلی دانست. وی ادامه داد: با آمدن اوباما در امریکا یک حالت امید در ایرانی ها ایجاد شد و کنش احساسی که با جلوه هایی از فرمالیسم ترکیب شده بود امیدواری را نسبت به همکاری سیاسی ایران و امریکا بیشتر کرد در حالیکه اوباما خارج از چارچوب سیاست خارجی امریکا عمل نخواهد کرد حتی دولت او موضوعات جدیدی در ارتباط با ایران در دستور کار قرار داد. متقی افزود: در دوره اوباما قطع نامه 1929شورای امنیت علیه ایران صادر شد که بیش از چهارقطع نامه گذشته محدویت ها و فشارها علیه ایران را اعمال می کرد. این تحلیل گر مسائل ایران و امریکا در بررسی روابط دو کشور در دوره اوباما به این جا رسید که در گزارش سالانه رئیس جمهور به کنگره در 8 مارس 2011 اوباما ازادبیات تندی علیه ایران استفاده کرد و تحریم ها علیه ایران را برای یک سال دیگر تمدید کرد. تمیدد تحریم ها برای یک سال دیگر به معنای آن است که ایران هنوز در لیست کشورهای حامی تروریسم قرار خواهد داشت. متقی در تحلیل نهایی خود از حوادث و تحولات مهم دهه هشتاد میان ایران و امریکا تصریح کرد: فضای فشار و محدویت علیه ایران در سال جدید میلادی افزایش یافت. دهه 80 دهه بحران بود در حالیکه عمل گرایی در فضای بحران میان ایران و امریکا افزایش پیدا کرد. وی ادامه داد: شیب بحران و تعارض در سال های اولیه دهه هشتاد بالا بود اما در سال های میانی ترمیم شد و در ماه ها پایانی دهه 80 شاهد به کار گیری واژه های نسبتا تند هستیم در حالیکه این واژه ها نمی توانند نمایانگر سیاست کلی امریکا در مورد ایران باشد. در این دهه عمل گرایی در هر دو کشور نسبت به دیگری شکل گرفت. فضای بحران مصالحه گرایی را افزایش می دهد. او در خاتمه این بحث اظهار داشت: اگر عمل گرایی را متغیر وابسته تلقی کنیم، شرایط بحرانی دهه 80 متغیر مستقل خواهد شد. کیهان برزگر هم در ادامه این بحث به تحولات رخ داده در دهه 2001 تا 2011 میلادی میان ایران و امریکا پرداخت و گفت: درست است که چالش هایی در این دوره ده ساله میان دو کشور رخ داد اما فرصت هایی نیز برای هر دو کشور ایجاد شد. برزگر ادامه داد: در حوزه بحران های منطقه و در موضوع خاص عراق دو کشور سه دور مذاکرات داشتند و در حوزه هسته ای هم در چهار دوره مذاکره با حضور نمایندگان هر دو کشور برگزار شد. وی با تاکید بر این نکته که ایجادد فرصت ها در روابط دو کشور در حالی بوده که نفس و ماهیت این روابط ایران و امریکا را از هم دور می کند: افزود: بیانیه محور شرارت جرج بوش آنقدر شدید بود که به مدت یک دهه فضای روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار داد. البته ایدئولوژی محافظه کاران امریکا در آن مقطع در منطقه خاورمیانه بر این اصل قرار داشت که امریکا قدرت ناحدودی دارد. این تحلیل گر مسائل ایران و امریکا ادامه داد: تحولات منطقه در این دهه که آخرین آنها تحولات جهان عرب است نشان می دهد که قدرت امریکا در منطقه به نوعی به چالش کشیده او این مساله تعامل و همکاری را ضروری می سازد. برزگر با بیان این مطلب که دهه 80 نقش ایران را در مقابل امریکا افزایش داد به چهار تحول در این ارتباط اشاره کرد و گفت: اول جنگ 2003 امریکا و عراق نقطه ای عطف بود. در مرحله دوم جنگ های لبنان و غزه اثرگذار بود. در مرحله سوم برنامه هسته ای ایران در تقویت نقش اریان در مقابل امریکا تاثیرگذار شد. گرچه این برنامه فضای بحران را افزایش داد اما زمینه های فرصت سازی را برای اولین بار میان دو کشور افرایش داد. در نهایت تحولات اخیر جهان عرب موثر است چراکه نشان داد که ایران در منطقه نقش زیادی دارد. به گفته برزگر افزایش نقش ایران در مقابل امریکا، واشنگتن را بر آن می دارد که نقش ایران را مورد توجه قرار دهد. وی در ادامه گفت: این مهم است که در نظر داشته باشیم در انتهای دهه هشتاد مسائل و مشکلات ایران و امریکا ترکیبی از مسائل ایئولوژیک و تهدیدات استراتژیک است. محمد حسین مرندی هم در تکمیل بحث بررسی روابط ایران و امریکا در دهه هشتاد اظهار داشت که: تنها زمانی روابط ایران و امریکا می تواند اصلاح شود که امریکا احساس کند ایران قدرتمند است. امریکا در مقاطعی برای اصلاح روابط با تهران گام برداشته که ایران قدرتمند بوده است. مرندی ادامه داد: به نظر می رسد که دوره آقای خاتمی دوره ضعف ایران بود و به اشتباه تصور می شد که با سخنان نیک می توان محبت امریکا را به سوی ایران جلب کرد. برعکس در امریکا این احساسا پدید آمد که ایران در ضعف است و بر این اساس دائما فشارها بر ایران بیشتر شد. مرندی افزود: آقای احمدی نژاد با همه ضعف ها و قوت هایی که دارد در تغییر تصویر امریکا از ایران نقش داشته است. این تحلیل گر مسائل امریکا دهه 80 را در تنش میان ایران و امریکا دائما در حال تحول دانست و گفت: پس از یازده سپتامبر امریکا در موقعیت ضعف قرار گرفت و برای مدت کوتاهی اعتماد به نفس خود را از دست داد. در این دوره روابط امریکا و ایران رو به بهبود گذاشت. اما بعد از جنگ عراق، امریکایی ها احساس قدرت می کردند و ایران را در موضع ضعف می دیدند. مرندی ادامه داد: زمانیکه تلفات و هزینه های امریکا در عراق افزایش یافت، واشنگتن حساس کرد که باید در مقابل ایران تغییر موضع دهد. اما بدلیل یکپارچه نبودن سیستم تصمیم گیری امریکا در مورد ایران، این کشور تغییر مسیر جدی نداشت. عضو هیات علمی گروه مطالعات امریکای شمالی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران تاکید کرد: زمانیکه امریکا احساس کند که ایران قدرتند است، حاضر به امتیاز دهی می شود اما متاسفانه با کارهای غلط آقای موسوی و حوادث پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری در سال 88 امریکا سیاست های خود را در مورد ایران تغییر داد و به امتیاز گیری و اعمال فشار بیشتر بر ایران روی آورد. مرندی افزود: جمهوری اسلامی ایران زمانی می تواند با امریکا صحبت کند که امریکا احساس کند که تهران تمایل چندانی برای تعامل با امریکا ندارد. اکنون در دهه پیش رو نشانه ها گواه آن است که شرایط به نفع امریکا نیست. او ادامه داد: امریکایی ها بسیار نگران آینده هستند. امروز باید از موضع قدرت -و البته نه تکبر- با امریکا برخورد کنیم و امریکا هم بی تردید طی دو سال آینده موضع نرمی در مقابل ایران نخواهد گرفت . وی تاکید کرد: برخورد از موضع قدرت به نفع ایران است و دادن سیگنال های متعدد و غلط به سوی امریکا به ضرر ایران خواهد بود./114
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 583]