اقتصاد - چه كسي از افزايش قيمت نفت سود مي‌برد

واضح آرشیو وب فارسی:ایسکانیوز: اقتصاد - چه كسي از افزايش قيمت نفت سود مي‌برد
اقتصاد - چه كسي از افزايش قيمت نفت سود مي‌برد

افزايش قيمت نفت در بازارهاي جهاني بحث‌هاي زيادي را در ميان كارشناسان اقتصادي و صنعتي جهان برانگيخت. اصلي‌ترين محور بحث‌ها تبعات افزايش قيمت روي عملكرد اقتصادي جهان و تاثير آن روي تورم بود.

يك نظريه عنوان شده در مورد تبعات افزايش قيمت نفت روي اقتصاد اين است كه افزايش قيمت نفت مي‌تواند باعث شكوفايي اقتصاد كشورهاي مالك ذخاير نفتي شود، ولي اقتصاد كشورهاي مصرف‌كننده را با مشكل تورمي مواجه مي‌كند.
 جان اسميت، اقتصاددان، در اين مورد مي‌گويد: «در صورتي‌كه كشورهاي توليد‌كننده نفت از درآمدهاي نفتي استفاده صحيحي داشته باشند و اين درآمدها را در توسعه زيرساخت‌هاي صنعتي و اقتصادي سرمايه‌گذاري نمايند مي‌توانند از اين درآمد استفاده بهينه كنند.»
 وي بر اين باور است، اگر كشورهاي نفت‌خيز به جاي سرمايه‌گذاري در توسعه زيرساخت‌هاي صنعتي اقدام به درون‌ريز درآمدهاي نفتي به نظام مالي و اقتصادي خود كنند نه تنها از اين عرصه منتفع نمي‌شوند بلكه فشارهايي را متحمل خواهند شد كه اقتصاد آنها را تحت تاثير فشارهاي تورمي قرار مي‌دهد.
 نظريه ديگري نيز در اين مورد وجود دارد. بر طبق اين نظريه، رشد قيمت نفت، هم اقتصاد كشورهاي توليد‌كننده و هم اقتصاد كشورهاي مصرف‌كننده را با بحران تورمي مواجه مي‌كند. اين گروه از اقتصاددانان در اين مورد مي‌گويند: «افزايش قيمت نفت و به دنبال آن فرآورده‌هاي نفتي باعث افزايش هزينه مصرفي صنايع مختلف و به دنبال آن ارتقاي نرخ تورم در اقتصاد مي‌شود كه به خودي خود موضوعي آسيب‌رسان است.»
 اين گروه با اشاره به وضعيت صنايع مصرف‌كننده فرآورده‌هاي نفتي از قبيل صنايع هوايي مي‌گويند: «رشد قيمت سوخت سبب مي‌شود تا هزينه خطوط هوايي بالا رود و به دنبال آن بهاي بليت‌ها نيز ارتقا يابد. از طرف ديگر صنايع ديگري از قبيل فولاد و ديگر صنايع فلزي نيز كه براي طي شدن مراحل مختلف نياز به سوخت دارند نيز در اثر رشد قيمت نفت با افزايش قيمت روبه‌رو شدند و هزينه اوليه صنايع مصرف‌كننده فلزات را نيز تغيير دادند.»
اينان معتقدند رشد قيمت نفت نه تنها به نفع مصرف‌كنندگان نيست بلكه اقتصاد كشورهاي توليد‌كننده را هم با بحران مواجه مي‌كند. زيرا فشارهاي تورمي ناشي از افزايش قيمت نفت دامان اين كشورها را نيز مي‌گيرد.
مصرف‌كننده يا توليد‌كننده
گاهي تفكيك تاثير افزايش قيمت نفت روي اقتصاد كشورهاي مصرف‌كننده و توليد‌كننده كاري عبث است. زيرا آمريكا كه بزرگ‌ترين مصرف‌كننده جهان است مي‌تواند تاثير بزرگي روي اقتصاد دنيا داشته باشد و اگر رشد قيمت نفت و هزينه‌هاي ناشي از آن باعث تشديد فشارهاي تورمي در اين كشور شود، رابطه اقتصادي گسترده آمريكا با ديگر كشورهاي جهان به صادرات تورم اين سرزمين خواهد انجاميد.
از طرف ديگر بهبود اوضاع اقتصادي كشورهاي توليد‌كننده نفت از طريق توسعه زيرساخت‌هاي صنعتي و راه‌اندازي پروژه‌هاي صنعتي بزرگ و كارآمد كه زمينه‌ساز ايجاد فرصت‌هاي شغلي بسيار خواهد بود مي‌تواند اقتصاد جهاني را متحول كند.
 اجراي اين پروژه‌ها زمينه‌ساز ايجاد فرصت‌هاي شغلي و همكاري اقتصادي با شركت‌ها و پيمانكاران كشورهاي ديگر مي‌شود كه به انتقال درآمدهاي نفتي به كشورهاي ديگر مي‌انجامد. به عبارت صحيح‌تر در شرايط كنوني كه جهان به دهكده جهاني تبديل شده است و اقتصاد هر كشور به ديگر كشورها وابسته است نمي‌توان ضرر يا سود اقتصادي را تنها براي يك كشور خاص دانست. هم‌اكنون اقتصادهاي دنيا درهم تنيده هستند و تعاملات تجاري كه سهم قابل توجهي در توليد ناخالص داخلي كشورها دارد به عملكرد اقتصادي ديگر كشورها وابسته است. در اين شرايط، بحران اعتباري و اقتصادي آمريكا سبب بحران اقتصاد جهاني و به دنبال آن آسيب اقتصادي تك‌تك كشورهاي طرف معامله با اين كشور مي‌شود و سود اقتصادي ناشي از سرمايه‌گذاري صحيح درآمدهاي نفتي در كشورهاي توليد‌كننده مي‌تواند به بهبود راندمان اقتصادي همه كشورهاي جهاني بينجامد.
تاثيرات افزايش قيمت نفت در جهان
سايت Currency Trading در گزارش اخير خود تاثيرات رشد قيمت نفت بر اقتصاد جهاني را به ترتيب زير نوشت:
1- كاهش نرخ رشد اقتصادي كشورهاي بزرگ آسيايي - كشورهاي چين و هند در زمره كشورهاي پررونق آسيايي هستند كه اقتصاد آنها وابستگي زيادي به نفت و فرآورده‌هاي نفتي دارد. رشد قيمت نفت سبب مي‌شود تا هزينه فعاليت‌هاي توليدي در اين كشورها افزايش يابد و از سرعت رشد اقتصادشان كاسته شود.
2- كشورهاي نفت‌خيز قدرت برتر معاملات مي‌شوند - با افزايش قيمت نفت كشورهاي صادر‌كننده نفت قدرت زيادي در عرصه اقتصاد جهاني به‌دست مي‌آورند كه اين مي‌تواند به درخواست تاثيرگذاري بيشتر اين كشورها در عرصه سياسي نيز بينجامد.
3- منابع انرژي جايگزين - با ارتقاي قيمت نفت جهانيان به دنبال استفاده از منابع جايگزين انرژي خواهند بود. در اين شرايط سرمايه‌گذاري و اشتغال و بهره‌گيري از تكنولوژي‌هاي پاك بيشتر مي‌شود و سوخت‌هاي ديگري كه اغلب سوخت‌هاي پاك خواهند بود جايگزين نفت و منابع انرژي مي‌شوند.
4- اقتصاد كشورهاي اروپايي كمترين آسيب را مي‌بينند - با كاهش ارزش دلار در برابر يورو كشورهاي اروپايي كمترين آسيب را از افزايش قيمت نفت در بازارهاي بين‌المللي متحمل خواهند شد.
5- اقتصاد آمريكا آسيب چنداني نمي‌بيند - اقتصاد آمريكا در مقايسه با ديگر كشورهاي وارد‌كننده نفت آسيب كمتري مي‌بيند. زيرا اين كشور مصرف‌كننده نفت در بخش توليد نيز نقش بسزايي ايفا مي‌كند كه رقم قابل‌توجهي است.
6- نرخ بهره جهاني ارتقا مي‌يابد - با افزايش قيمت نفت و منابع نفتي در جهان نرخ تورم در اقتصادهاي مختلف ارتقا مي‌يابد. در اين شرايط كشورهاي مختلف براي كنترل نرخ تورم مجبور خواهند شد تا نرخ بهره بانكي را افزايش دهند. اين مسئله‌اي است كه جهان در آينده‌اي نزديك تجربه مي‌كند.
7- بازپرداخت بدهي‌هاي بين‌المللي متوقف مي‌شود. با افزايش قيمت نفت و افزايش هزينه مصرف‌كنندگان آنها مجبور مي‌شوند بين بازپرداخت بدهي‌هاي بين‌المللي و پرداخت هزينه واردات نفت يكي را انتخاب كنند و اغلب مجبور هستند براي ادامه بقا به پرداخت هزينه واردات نفت اكتفا كنند. اين موضوع موسسات مالي بين‌المللي را با مشكلات بسيار زيادي مواجه مي‌كند.
سه شنبه 11 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایسکانیوز]

[مشاهده در: www.iscanews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 142]