کارشناسانی که در زمینه آب و فاضلاب فعالیت می کنند، از طریق دریچه بازدید فاضلاب، میزان آلودگی ناشی از پسماندهای صنعتی را اندازه گیری می کنند. سپس با توجه به نتیجه آزمایشات، بهترین شیوه را برای حذف مواد آلاینده خطرناک انتخاب می کنند. روش های مختلفی از جمله فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی برای تصفیه این پساب ها وجود دارد که هر کدام بر اساس نوع، جنس آلاینده ها و مواد موجود در فاضلاب به کار می آیند.
هر چند تجهیز سیستم های تصفیه شهری برای آلاینده های صنعتی، از بودجه لازم برای لوله کشی های گسترده تا قیمت دریچه فلزی برای بررسی سیستم، هزینه قابل توجهی برای ارگان های دولتی دارد؛ اما این مبالغ قطعا در برابر زیان های جبران ناپذیر این فضولات در محیط زیست، بسیار ناچیز خواهد بود. آشنایی با روش های تصفیه پساب های صنعتی و اهمیت آن، به عنوان یک صنعت کار یا شهروند معمولی برای شما مهم خواهد بود!
تصفیه فاضلاب صنعتی چه اهمیتی دارد؟
پساب های صنعتی می توانند در مدتی کوتاه، آسیب های جدی به محیط زندگی مان وارد کنند، به قدری که باید سال ها تلاش کنیم تا آثار مخرب آنها را از بین ببریم. برای پیشگیری از این موضوع، باید با روش های مطمئن این پساب ها را تصفیه کرد تا دیگر خطری برای محیط زیست نداشته باشند.
دلیل بسیار مهم دیگر برای تصفیه فاضلاب های صنعتی استفاده مجدد از پساب ها است. این فاضلاب ها را تصفیه می کنند تا بتوانند مواد خطرناک و آلودگی های مضر آنها را از بین ببرند و دوباره از آنها استفاده کنند.
آشنایی با 3 روش اصلی تصفیه فاضلاب صنعتی
اکنون که با ضرورت تصفیه پساب های صنعتی آشنا شدید، در ادامه برخی از متداولترین روش ها برای تصفیه این فاضلاب ها را بررسی می کنیم:
تصفیه فاضلاب صنعتی به روش فیزیکی
در مرحله اول باید تمام ذرات معلق موجود در فاضلاب های صنعتی از بین بروند، در غیر این صورت روی تجهیزات تصفیه کننده پساب، رسوب به وجود می آورند. معمولا برای جمع آوری این ذرات معلق از آشغالگیرها استفاده می کنند که بسیار کاربردی نیز هستند.
آشغالگیرها انواع مختلفی دارند که از جمله آنها می توان به آشغالگیرهای دستی، مکانیکی و زوج توری اشاره کرد که هر کدام بر اساس نوع و مدل ذرات معلق در فاضلاب ها استفاده می شوند.
این آشغالگیرها را در مسیر عبور ذرات نصب می کنند تا ذرات وارد بخش های مختلف تجهیزات از جمله پمپ نشوند.
در روش فیزیکی و با کمک گرفتن از آشغالگیرها تقریبا تمام ذرات جامد گرفته می شوند، اما این روش تاثیری در تصفیه پساب ها از مواد آلی، میکروارگانیسم ها، باکتری ها و ... ندارد.
در تصفیه فاضلاب صنعتی به روش فیزیکی از تجهیزات دیگری مثل کلاسیفایر نیز استفاده می کنند تا ذرات شن و ماسه ها نیز تصفیه شوند.
تصفیه فاضلاب صنعتی به روش شیمیایی
اهمیت تصفیه پساب های صنعتی به روش شیمیایی بسیار زیاد است، چون با این روش بسیاری از آلودگی های پساب ها از بین می روند. در این روش، مواد شیمیایی خاصی را به فاضلاب ها تزریق می کنند تا آلودگی ها از بین بروند.
یکی از دستگاه های کاربردی در تصفیه به روش شیمیایی دستگاه های چربی گیر هستند. چربی گیرها انواع مختلفی دارند که از جمله آنها می توان به چربی گیرهای DAF، CPI و API اشاره کرد که برای از بین بردن ذرات کلوئیدی داخل پساب ها به کار می آیند.
دستگاه های چربی گیر موجب انعقاد ذرات در پساب ها می شوند، ذرات نیز به محض انعقاد به سطح فاضلاب می آیند و حالا به راحتی می توان آنها را جمع آوری کرد. مامورین با کمک تجهیزات دیگری به نام اویل اسکیمر تمام چربی ها را جمع می کنند.
برای افزایش کیفیت پساب های تصفیه شده به آنها مواد شیمیایی خاصی تزریق می کنند تا PHشان را تنظیم کنند. آنها همچنین به منظور ته نشین کردن راحت مواد منعقد کننده و پساب ها و مخلوط کردنشان نیز از دستگاه هایی به نام کلاریفایر کمک می گیرند.
تصفیه پساب صنعتی به روش بیولوژیکی
اهمیت تصفیه پساب صنعتی به روش بیولوژیکی تقریبا نسبت به سایر روش ها بیشتر است، چون در این روش باکتری ها و میکروارگانیسم ها از بین می روند. باکتری ها بیماری ها و مشکلات زیادی را برای انسان ها به وجود می آورند و حتی روی طبیعت نیز تاثیر مخربی دارند؛ به همین دلیل باید آنها را به روش بیولوژیکی تصفیه کرد تا نابود شوند.
روش های هوازی تصفیه فاضلاب صنعتی
در روش هوازی از اکسیژن هوا برای نابود کردن باکتری ها استفاده می شود. با استفاده از سیستم های هواده مختلف یا سایر تجهیزات مربوطه اکسیژن هوا را به پساب ها تزریق می کنند. از جمله روش های هوازی برای از بین بردن آلودگی ها می توان به شیوه لجن فعال اشاره کرد. در ادامه هر یک از روش های هوازی را معرفی می کنیم:
تصفیه CPF
در روش CPF از تجهیزات هوادهی مختلفی استفاده می کنند تا هوا را به درون پساب ها تزریق کنند. با استفاده از این روش فرصتی مناسب برای رشد میکروارگانیسم ها و باکتری ها به وجود می آید.
در روش CPF حوضچه ای مخصوص نیز برای جمع آوری لجن های ته نشین شده در نظر گرفته می شود.
تصفیه SBR
در روش SBR بخش های ته نشینی و هوادهی را ترکیب می کنند تا پساب ها را تصفیه کنند. اهمیت تصفیه پساب های صنعتی به روش SBR در کاهش هزینه ها در تصفیه خانه هایی با ورودی ساب کم مشخص می شود.
تصفیه MBR
روش MBR تقریبا مشابه روش لجن های فعال در سیستم هوازی است، البته در این روش از حوضچه های ته نشینی استفاده نمی شود. در تصفیه به صورت MBR از فیلترهای مخصوصی استفاده می کنند تا فرآیند جداسازی لجن ها را انجام دهند. این فیلترها دقت زیادی دارند و حتی می توانند ذراتی به اندازه 0.1 تا 0.4 میکرومتر را نیز تصفیه کنند.
تصفیه پساب صنعتی با روش های غیر هوازی
برای تصفیه غیر هوازی از تجهیزات مختلفی استفاده می کنند که از جمله آنها می توان به پکیج تصفیه فاضلاب UASB اشاره کرد. در این روش نیاز است تا فاضلاب از لایه های لجن گرانولی عبور کند تا بین مواد آلی و میکروارگانیسم ها واکنش به وجود بیاورد و باعث تولید بیوگازها شود.
با خارج شدن بیوگازها از بخش بالای مخازن، آلاینده های آلی از بین می روند.
حرف آخر؛ تصفیه پساب های صنعتی، نجات زمین از مرگ حتمی!
امروزه برای تصفیه پساب های صنعتی از روش های فیزیکی با نصب آشغالگیر، تزریق مواد شیمیایی یا شیوه های هوازی (CPF، SBR، MBR) و غیر هوازی بیولوژیکی استفاده می شود. یکی از شیوه های بسیار متداول نیز، استفاده از لجن فعال است که به خوبی پسماندهای صنعتی را تصفیه می کند. اگر هر کدام از این دستورالعمل ها به درستی انجام شوند، با تصفیه فاضلاب بسیاری از میکروارگانیسم ها، باکتری ها و ذرات معلق از بین می روند.
قطعا اهمیت بازیافت این آلاینده های خطرناک در حفظ سلامت محیط زیست آنقدر بالا هست که دولت مردان، برنامه ریزی های دقیقی برای سیستم های تصفیه پساب صنعتی کارخانجات داشته باشند.