واضح آرشیو وب فارسی::
دسته ای از ورق های فولادی که دارای برجستگی یا آج هایی بر سطح خود هستند، ورق آجدار نامیده میشوند. هدف اصلی قرار دادن آج بر سطح این پلیت های فولادی، افزایش اصطکاک آن ها و جلوگیری از لغزش افراد و اشیاء است. برجستگی ها یا به اصطلاح همان آج هایی این نوع ورق در شکل های گوناگونی کار میشوند که شکل عدسی، لوزی و بادامی مهمترین آن ها به شمار میآیند. میزان ایجاد اصطکاک هر نوع آج با دیگری متفاوت بوده و با توجه به کاربرد، از نوع ورق متناسب استفاده میگردد. در ادامه، به معرفی این ورق ها پرداخته، انواع مختلف آن ها و کاربردهایشان را بیان میکنیم.
ورق آجدار چیست؟
ورق پایه تولیدی شیت های آجدار عمدتا ورق st37 است که استحکام و مقاوم بالایی دارد. بنابراین، طی عملیات نورد گرم تولید میشود. بر روی سطح این صفحات، برآمدگی های ایجاد می شود که آج نامیده شده و هدف اصلی آنها افزایش اصطکاک و جلوگیری از لغزش افراد و اشیاء است. برای تولید صفحات آجدار، از جنس های دیگری به جز فولاد هم استفاده میشود که آلومینیوم و استیل از مهمترین آنها هستند. قیمت ورق آجدار آلومینیومی و استنلس استیل نسبت به انواع فولادی بالاتر است؛ از این رو، آنها را تنها برای کاربردهای خاص به کار میگیرند.
انواع ورق آجدار
ورق های فلزی طرح برجسته در چند نمونه مختلف تولید میشود که از نظر کاربرد با هم تفاوت دارند. در صورتی که قصد خرید و استفاده از این محصولات را داشته باشید، باید با انواع آن ها آشنا شده و بدانید هر یک برای چه منظوری مناسب ترند. به طور کلی، این ورق ها را میتوان بر اساس جنس و شیوه تولیدشان دسته بندی کرد که در ادامه هر یک را توضیح دادهایم.
انوع ورق آجدار بر اساس روش تولید
پلیتهای آجدار بر اساس شیوه تولیدشان به دو دسته مختلف تقسیم میشوند که بسیاری از ویژگی های ورق تولیدی در هر روش، با دیگری تفاوت دارد. انواع شیت آجدار بر این اساس شامل شیتهای پرسی و فابریک بوده که هر کدام برای کاربردهای گوناگونی مناسب هستند.
ورق آجدار فابریک
نحوه ساخت شیت های فابریک آجدار به این صورت است که ابتدا ورق های پایه تولید شده و سپس یک لایه آج به آن اضافه میشود. لایه زیرین این نوع ورق کاملا صاف و صیقلی بوده و برای قرار گرفتن روی سایر سطوح مناسب است. آج ها هم معمولا از جنس ورق هستند و شکلی توپر و محکم دارند. افزایش آج ها به صورت جداگانه در این روش موجب میشود که وزن نهایی محصولات فابریک نسبتا بالا باشد. البته استحکام و مقاومت این پلیت ها هم متناسب با وزن شان بالا است. ساخت این نوع ورق آجدار در داخل کشور، برای اولین بار در سال ۱۳۹۵ توسط شرکت فولاد مبارکه انجام شد و پیش از آن فقط واردات آن صورت میگرفت.
آجدار پرسی
نوع دیگر شیت های آجدار، ورق پرسی هستند که از پرس کاری و سنبه زنی ورق های ساده به دست میآیند. به عبارت دیگر، آج جداگانه ای بر سطح آن ها قرار نگرفته و دستگاه های مربوطه با اعمال فشار، طرح هایی بر روی پلیت ایجاد میکنند. به همین خاطر، وزن ورق آجدار پرسی نسبت به فابریک کمتر بوده و لایه زیرین آن هم دارای تورفتگی های زیادی است. به دلیل توخالی بودن آج های این نوع ورق، به مرور زمان امکان تغییر شکل آج ها، فرورفتگی و کاهش اصطکاک شان وجود دارد.
انوع ورق آجدار بر اساس جنس
در کنار تقسیم بندی پلیت های آجدار بر اساس روش تولید، این ورق ها را بر اساس معیار دیگری هم دسته بندی میکنند که جنس آن ها است. به طور کلی، شیت های آجدار عمدتا از ورق های تولیدی در فرایند نورد گرم و به خصوص ورق st37 تولید میشوند که هم استحکام بالایی داشته و هم به دلیل قیمت مناسب، امکان استفاده از آن در محیط های خارجی وجود دارد. با این حال، گاهی اوقات به دلایل مختلف از جمله محیط کار، ممکن است جنس فولادی پاسخ گو نباشد. به همین دلیل، ورق های آجدار را از جنس های دیگری هم تولید میکنند.
برای مثال، برخی مواقع ممکن است محصول در محیطی استفاده شود که با آب و رطوبت بالا در ارتباط باشد. یا این که ورق در معرض عوامل خورنده قرار بگیرد. در این گونه موارد، دیگر جنس فولادی زیاد مناسب نیست. رایج ترین انواع ورق آجدار از نظر جنس، عبارتند از:
- پلیت های فولادی آجدار
- انواع گالوانیزه
- انواع آلومینیومی
- ورق های استنلس استیل آجدار
کاربردها
شیت های آجدار با توجه به برجستگی هایی که روی سطح خود دارند، اصطکاک بالایی ایجاد کرده و از سُر خوردن افراد یا اشیاء جلوگیری میکنند. به این ترتیب، هر جایی که از ورق های فلزی استفاده شده و نیاز به اصطکاک بالایی وجود داشته باشد، استفاده از انواع آجدار این ورقها مناسب است. برخی از مهمترین کاربردهای این صفحات در ادامه بیان شده است.
- استفاده در سطوح شیب دار
- استفاده برای ساخت پله ها و پل های هوایی
- به کارگیری در کف و گاهاً بدنه آسانسورها
- ساخت پله های اضطراری ساختمان ها
- کف کامیونها و یدک کشها برای جلوگیری از لغزش بار
- استفاده در دستگاه های صنعتی کارخانه ها
- به کارگیری در کف زمین های در حال ساخت