اهمیت پیش تصفیه در تصفیه آب صنعتی چیست؟

مشهورترین علت از کارافتادن و کاهش سطح عملکرد یک سیستم تصفیه آب به روش اسمز معکوس، عدم وجود پیش تصفیه مناسب و کافی آب خوراک در این سیستم هاست. سهل انگاری در روش های پیش تصفیه، ابزار پایش و کنترل و همینطور، کیفیت تجهیزات و قطعات استفاده شده، باعث بروز مشکلات جدی در پایین دست سیستم اسمز معکوس و در بخش آب تصفیه شده، خواهد شد. در ادامه این مقاله از آبسازه absaze همراه ما باشید.

جریان بک واش (Backwash) و شستشو (Rinse) در فیلترهای پیش تصفیه تصفیه آب صنعتی

به عنوان مثال، یکی از اشتباهات رایج، استفاده از حجم جریان یکسان برای عملیات بک واش و عملیات شستشو (که بعد از بک واش صورت می گیرد) در فیلترهای پیش تصفیه می باشد.  در حالیکه استفاده از جریان 12 گالن بر دقیقه به ازای هر فوت مربع سطح مقطع فیلتر برای حالت بک واش، برای انبساط 40 درصدی بستر فیلتر در دمای 54 درجه فارنهایت، مقدار مناسبی است، اما استفاده از همین حجم جریان برای شستشو، باعث بروز مشکلاتی خواهد شد. استفاده از این حجم جریان برای شستشو، باعث متراکم شدن بستر فیلتر و افزایش میزان افت فشار در آن به بیش از 10 psi خواهد شد. در این شرایط، ذرات معلقی که پس از بک واش، در سطح بالای بستر فیلتر قرار گرفته اند، مجدداً با فشار به داخل بستر فیلتر نفوذ خواهند کرد. بنابراین، برای جلوگیری از این اتفاق، می بایست دبی جریان شستشو را معادل دبی جریان سرویس قرار داد.

تعادل جریان در فیلترها در تصفیه آب صنعتی

یکی دیگر از اشتباهات مهم، نصب نکردن فلومتر جداگانه برای هر فیلتر در حالتی که چند فیلتر بصورت موازی در کنار هم قرار گرفته اند، می باشد. در صورت عدم وجود فلومتر جداگانه برای هر فیلتر، راهی برای تشخیص تعادل جریان در فیلترهای موازی وجود ندارد. در این موارد، در صورتیکه گرفتگی در یکی از فیلترها بیشتر از بقیه بوده و تشخیص داده نشود، جریان آب بصورت خودکار در سایر فیلترها افزایش یافته و در نتیجه تعادل جریان در سیستم به هم خواهد خورد.

همینطور، می بایست در نظر داشت که اگر فیلترهای موازی دارای هدر مشترک ورودی و خروجی بوده و تنها یک گیج فشار در مسیر ورودی و یک گیج فشار در مسیر خروجی نصب شده باشد، نمی توان تشخیص داد که میزان گرفتگی و افزایش فشار احتمالی، در کدامیک از مخازن اتفاق می افتد.   

حتما بخوانید: آشنایی با تصفیه بی هوازی فاضلاب

پایش شاخص SDI

مطابق دستورالعمل عمده شرکت های سازنده ممیران های سیستم های تصفیه آب اسمز معکوس، شاخص SDI آب پیش از ورود به ممبرانها، نباید از عدد 5 بیشتر باشد. یکی از اشتباهاتی که گاهی در این خصوص انجام می شود، تزریق مواد شیمیایی پلیمری برای کاهش SDI است.

نکته گمراه کننده ای که عمدتاً باعث بروز این اشتباه می شود، این است که تزریق این مواد شیمیایی ظاهراً باعث بهبود شاخص کدورت و SDI آب خوراک می شود. اما، این مواد به واسطه بار الکتریکی که دارند، باعث رسوب با پیوند قوی روی ممبرانها خواهند شد. بعد از تشکیل این نوع رسوب، ذرات جامد معلق، بجای عبور از روی سطح ممبران، به این رسوبات می چسبند و به این ترتیب، سرعت رسوب گذاری در ممبران بیشتر شده و حتی با شستشو هم به حالت اولیه برنخواهد گشت. با ادامه این حالت، ممبران عملکرد خود را از دست داده و نیاز به تعویض آن خواهد بود.

بهبود عملکرد فیلترهای پیش تصفیه

در صورتیکه فیلترهای پیش تصفیه، قادر نباشند تا کیفیت مورد نظر آب را پیش از ورود به ممبرانها تأمین کنند، روش هایی برای افزایش عملکرد آنها وجود دارد.

یکی از باورهای اشتباه، این است که تصور می شود در فیلترهای تحت فشار، بهترین حالت فیلتراسیون، در دبی 5 گالن در دقیقه به ازای هر فوت مربع سطح مقطع فیلتر اتفاق می افتد اما در اقع، عملکرد فیلتر با کاهش سرعت آب، افزایش می یابد. البته، کاهش سرعت آب در فیلتر تا حدی مجاز است که پدیده channeling اتفاق نیفتد. در  این پدیده، آب به دلیل سرعت پایین، به صورت یکنواخت از فیلتر عبور نکرده و امکان تصفیه مناسب آن به وجود نمی آید. 

آیا هزینه تصفیه آب اسمز معکوس زیاد است؟

ابتدا باید به این پرسش پاسخ دهیم که چرا بعضی از سیستم‌های اسمز معکوس عملکرد مطلوبی ندارند؟ باوجود کیفیت و کارایی بالای دستگاه تصفیه آب اسمز معکوس ولی در ایران از آن‌ها به‌خوبی یاد نمی‌شود! شاید شنیده باشید که به دستگاه‌های پرهزینه معروف هستند! ولی واقعیت این نیست! اگر یک دستگاه تصفیه آب صنعتی به‌درستی طراحی و اجرا شود، در مقایسه با دیگر روش‌ها، می‌تواند عملیات تصفیه آب را با هزینه بسیار کمتری انجام ‌دهد و کیفیت به‌مراتب بالاتری را تحویل دهد.

مشکل هزینه بالای یک سیستم RO چیست؟

دلیل اصلی پرهزینه بودن یک دستگاه اسمز معکوس این است که به‌درستی طراحی نشده است. متأسفانه در ایران به اهمیت و الزام طراحی درست و اصولی سیستم تصفیه آب کمتر توجه می‌شود و این نه‌تنها باعث می‌شود سیستم به‌درستی کار نکند، بلکه عمر و دوام ممبرآن‌های اسمز معکوس که قلب یک سیستم RO هستند را هم بشدت کاهش می‌دهد. پس در هنگام خرید دستگاه تصفیه آب صنعتی به این نکته توجه کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر به بخش آب شیرین کن صنعتی آب سازه مراجعه فرمایید.