محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829842225
آیا فرازمند در ایجاد صف‌های طویل کتاب خریدن تنهاست؟! / ناشران دوهزاری و خوانندگان چند هزاری / استقلال فرهنگی فرازمند با تکیه‌بر مردمِ فرهنگی / وقتی که آمار فروش کتابها از حساب در رفت
واضح آرشیو وب فارسی:گیل نگاه:
گیل نگاه / امیرحسین کریمی: اگر در پیاده‌روی‌های شبانه یا برای کارهای روزمره پیاده راه شهرداری را به سمت خیابان امام خمینی طی کرده باشید حتماً چشمتان به کتابفروشی فرازمند خورده است. کتابفروشی فرازمند، که شاید بشود نامش را جزیره اعجاب‌انگیز کتاب گذاشت ازاین‌جهت روایت متفاوت‌تری دارد که بارها با طرح‌های تشویقی و تخفیفی مختلف، قسمتی از پیاده راه شهرداری را به صف خرید کتاب تبدیل کرده است. حال و در روزهای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران به سراغ فرازمند رفته‌ام تا من از کتاب بپرسم و او از کتاب بگوید.کتابخوانی و کتابخوان های رشتبا آقای فرازمند به گفتگو نشسته‌ام و بخش اول صحبت‌هایمان را با سؤال راجع به کتابخوان های رشت آغاز می‌کنم. او ضمن یادآوری این نکته که میزان چاپ و فروش نشریات و کتاب همیشه در گیلان رقم بالاتری نسبت به سایر منطق کشور داشته است عنوان می‌کند: هرکسی که گذشته رشت را به یاد بیاورد می‌داند که کتاب و روزنامه چقدر میان مردم رواج داشت اما اگر در سالیان اخیر این اقبال به سمت کتابخوانی کمتر از حالت عادی خود شده تنها ناشی از عدم امنیت شغلی و اقتصادی استان بود که مردم را کمی از مطالعه دور کرده است.
رسانه‌ها و نقش مخرب در کتابخوانیدر فراز دیگری از گفتگوی من و آقای فرازمند، او به بحث خوبی ورود می‌کند. به اعتقاد فرازمند مردم ایران هیچ وقت از نظر سطح مطالعه در جایگاه بدی نبوده‌اند اما دو عامل مهم این اتفاق را بسیار پررنگ جلوه داده‌اند. او ادامه می‌دهد: در وهله اول ناامنی‌های اقتصادی و شغلی دو دلیلی هستند که اثری مستقیم را بر میزان مطالعه عمومی دارند و مسئله‌ای که خیلی مهم‌تر است، چگونگی کارکرد رسانه‌هاست. رسانه‌ها نباید مدام میزان پایین کتابخوانی را جار بزنند و صداوسیما به‌عنوان اصلی‌ترین رسانه عمومی باید به‌جای ارائه هر باره این آمارها آسیب‌شناسی کند و ببیند ریشه این اتفاق در کجاست.ضعف‌های طرح عیدانه از زبان فرازمندفرازمند بر نکتهٔ خوبی دست می‌گذارد. او با پیش کشیدن اعتبار پایین تخصیص‌یافته برای این طرح عنوان می‌کند: اگر کسی مشتاق کتابخوانی باشد و بخواهد بخشی از هزینه‌های ماهیانه خود را صرف کتاب کند، طبیعتاً لنگ پانزده یا بیست هزار تومانی نیست که وزارت فرهنگ و ارشاد در این طرح برای او قائل می‌شود. مثلاً بسیار پیش‌آمده که کسی ده جلد کتاب انتخاب کرده اما فقط سه جلد آن در قالب این طرح از تخفیف سهمی برده است. فرازمند ادامه می‌دهد: توضیح متولیان امر هم این است که بودجهٔ چندانی برای طرح وجود ندارد اما همیشه این سؤال مطرح بوده که اگر بودجه برای اجرای این طرح وجود ندارد پس چگونه است که برخی نهادها، برخی حوزه‌ها و به برخی از دانشجویان محصل در دانشگاه‌هایی خاص اعتباری چندین برابر اعتبار عادی تخصیص داده می‌شود؟ مگر این افراد چقدر بیشتر از افراد عادی کتاب مطالعه می‌کنند و مگر میزان استقبال عامه مردم در برابر طلاب حوزه‌های علمیه کمتر بوده است که به یکی صد هزار تومان اعتبار داده می‌شود و به دیگری یک‌میلیون و پانصد هزار تومان؟ پس به نظر بنده اگر بیشتر در میزان علاقه و استقبال مردم درنگ شود، طبیعتاً می‌توان متوجه این کمبود شد.حلقه ارتباط ادبیات داستانی خارجی و خواننده ایرانی کجاست؟فرازمند، این بار از کتابها می‌گوید. ابتدای سخن او گریزی دارد به استقبال این روزهای مردم از رمان‌های خارجی. او در ابتدا معتقد است چون دست نویسندگان غربی برای روایت کردن تجربه‌ها بازتر است و با فراغ بال بیشتری می‌توانند حاصل تجربه‌های خود را مرقوم کنند، پس ارتباط خوانندگان امروزی با داستان‌نویس‌های خارجی بسیار بیشتر از داستان‌نویس‌های تازه‌کار ایرانی است. به میان صحبتش اضافه می‌شوم و تاکید می‌کنم: این موضوع حتی در ادبیات خارجی جدید هم رعایت می‌شود و شاهد آن هستیم که مردم به سمت ادبیات ملل جدیدی مانند ژاپن هم جذب می‌شوند. او در جواب عنوان می‌کند: خب این علت دارد: وقتی نویسنده خارجی بهتر می‌تواند تجربه کند، ببیند و حاصل تجارب خود را با خواننده به اشتراک بگذارد، پس خواننده هم راحت‌تر به سمت او جذب می‌شود، اتفاقی که معمولاً به دلیل عوامل بازدارنده‌ای از قبیل سانسور برای نویسنده ایرانی رخ نمی‌دهد و طبیعی است که خواننده ایرانی آن فضا را بیشتر بپسندد چون به جهان آرمانی و تصویرهای ذهنی او نزدیک‌تر است.
کتابفروش از کتابنویس می‌گویداو در ادامه صحبت‌هایش از ادبیات داستانی، مثال ویل دورانت را پیش می‌کشد و می‌گوید: ویل دورانت پس‌ازآن که مدت‌ها در فلسفه و علوم اجتماعی مطالعه کرد، در اواخر عمر خود به سمت ادبیات داستانی کشیده شد و در کتاب تفسیرهای زندگی این موضوع را مطرح می‌کند که: بزرگ‌ترین اشتباه من مطالعه نکردن ادبیات داستانی بود و کاش همه عمر خود را صرف ادبیات داستانی می‌کردم. او ادامه می‌دهد: برای مثال شما وقتی به مطالعه کتاب‌های تولستوی و داستایوفسکی می‌نشینید درمیابید که این‌ها فقط داستان‌نویس نیستند و همزمان هم جامعه شناسند، هم روان‌شناس و هم انسان‌شناس پس به همین راحتی نمی‌توان از برابر نقش بسیار مهم ادبیات داستانی گذشت.دو روایت از یک آسیبآسیب‌های اقتصادی _ دردهای ده‌هزارتومانی: فرازمند در ابتدا بازهم از یک درد تکراری اما ریشه‌دار سخن به میان می‌آورد. به گفته او هر حرکت فرهنگی در کشور و خاصه در رشت، در ارتباط تنگاتنگی با مسئله اقتصادی قرار دارد. به گفته او: یک جوان یا نوجوانی که گذرش به کتابفروشی می‌خورد گاهی واقعاً برای تأمین هزینه یک کتاب ده‌هزارتومانی با مشکل روبه‌رو است و نمی‌توان به‌سادگی از کنار این مسئله عبور کرد.آسیب‌های فرهنگی _ شورای شهر و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در کجای این موازنه قرار دارند؟!پس‌ازاین که او از اقتصاد ضعیف استان و کشور می‌گوید نظر او را راجع به آسیب‌ها و کمبودهای فرهنگی می‌پرسم. به اعتقاد فرازمند یکی از مشکلات عدیده فرهنگی، کم بودن ویترین‌ها در شهر است. چراکه ویترین‌ها می‌توانند نقش موثری در کشش مردم به سمت کتابخوانی ایفا کند. او این موضوع را با ارائه مثالی باز می‌کند. فرازمند از ارائه طرح ده‌ساله خود به شورای شهر رشت خبر می‌دهد و عنوان می‌کند: من سال‌ها پیش طرحی را به شورای شهر رشت ارائه دادم که بر اساس آن مقررشده بود تا با هزینه شخصی چندین کیوسک کتابخوانی در سطح رشت فراهم شود تا بخشی از نیازهای اصلی مردم به کتاب از راه این کیوسک‌ها تأمین شود. طبیعتاً کم‌ترین فایده این ایستگاه‌های کتاب این بود که هر رهگذری حتی اگر اهل کتاب و مطالعه هم نباشد با این سؤال مواجه می‌شود که در کنار کیوسک‌هایی برای سیگار فروشی، کیوسک‌هایی هم برای ارائه کتاب وجود دارد و این مسئله به‌خودی‌خود سبب جذب به مخاطب به حوزه مطالعه می‌شود اما متاسفانه این طرح سال‌هاست که بلااجرا مانده است و اراده‌ای جدی برای اجرای آن وجود ندارد. حال و با وجود چنین شرایطی این انتقاد به شورای شهر و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی رشت وارد است که چرا باوجود چنین طرحی که می‌تواند عرضه کتاب را بسیار هدفمندتر و تخصصی‌تر کند و نقش اساسی در دمیدن روح کتابخوانی به شهر داشته باشد همچنان در گروه طرح‌های اجرانشده خاک می‌خورد؟!ناشران دوهزاری و خوانندگان چند هزاریسعی می‌کنم کمی جهت گفتگو را به سمت مافیای کتاب و چاپ و نشر ببرم. فرازمند را متوجه آسیب دیگری در حوزه کتاب می‌کنم و می‌پرسم: اگر دیده باشید در همین شهر رشت بعضاً نمایشگاه‌هایی برگزار می‌شود که کتاب‌های دست چندم را با چاپ، ترجمه و طرح بسیار ابتدایی به زیر قیمت معمولی عرضه می‌کنند و علاوه بر اختلال درروند کتابفروشی مردم را هم گمراه می‌کنند، نظر شما در مورد این آفت چیست؟! فرازمند با تحکم به این سوالم پاسخ می‌دهد و عنوان می‌کند: امروزه ناشران زیادی به وجود آمده‌اند که با چاپ‌های زیرزمینی کتاب‌های برجسته به دنبال سودآوری در این عرصه‌اند. اتفاقی که گاهی آسیب‌های عمیقی را متوجه این حوزه می‌کند. مثلاً گاهی ترجمهٔ برجسته‌ای از یک کتاب برداشته می‌شود و با درج نام مترجمی غیر واقعی، کتاب را در چاپی جدید تجدید چاپ می‌کنند و باعث می‌شوند که نسخه اصلی‌ای که از این کتاب وجود دارد به سودآوری نرسد. اما خوشبختانه در سالیان اخیر اگر بسیاری از این ناشران دوهزاری به وجود آمده‌اند و گاهی بدون مجوز فعالیت کرده‌اند اما در مقابل خوانندگان هم بسیار هوشمندتر شده‌اند و ملاکشان برای خرید یک کتاب فقط قیمت پایین آن نیست و به مؤلفه‌های دیگری همچون مترجم، کیفیت چاپ و ناشر نیز توجه ویژه‌ای دارند.فرازمند در ایجاد صف‌های طویل کتاب خریدن تنهاست؟!در ادامه از فرازمند راجع به تخفیف‌هایی می‌پرسم که بارها مردم را برای خرید کتاب ساعت‌ها در صف قرار داده است. صف‌هایی که عموماً برای خرید غذا یا نهایتاً جلوی سینماها ایجاد می‌شد، به‌تازگی و با اقدامات فرهنگی فرازمند به درب کتابفروشی ها هم کشیده شده‌اند. پس ادامه گفتگو با فرازمند را با این سؤال پی می‌گیرم که آیا او در ارائه این تخفیف‌ها تنهاست یا از طرف نهادها یا اداراتی که متولی فرهنگ هستند حمایت می‌شود؟! فرازمند در پاسخ که گویا اقبالی به این سؤال نشان نمی‌دهد در جوابم می‌گوید: هرچه نهادها کمتر به حوزه ما نفوذ کنند برای ما بهتر است چراکه حافظه ما ثابت کرده است هروقت نهادها به سمت این حوزه آمدند، آن اتفاق خوبِ فرهنگی که آغازشده بود به طور کامل برچیده شد. حس می‌کنم شاید سوالم را کمی نامفهوم پرسیده‌ام و در شفاف‌سازی پرسشم اضافه می‌کنم که منظورم از نهادها در واقع نهادهای مرتبط با این حوزه مانند وزارت فرهنگ و ارشاد است که او در پاسخ ادامه می‌دهد: اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی رشت قول مساعدت را به ما داده بود اما متاسفانه پس از اجرای این طرح ما شاهد مساعدت چندانی نبودیم. او اضافه می‌کند که: در واقع این نهاد اصلاً نتوانست از نظر مالی پاسخ گوی حجم استقبال مردم باشد چراکه مثلاً مقرر شد یک‌میلیون تومان به‌عنوان بازپرداخت تخفیف‌ها به ما پرداخت شود اما این یک‌میلیون تومان فقط برای بیست دقیقهٔ ابتدایی این طرح کافی بود و بعدازآن هرچه تخفیف به مردم داده شد از طرف خود ما بود.
استقلال فرهنگی فرازمند با تکیه‌بر مردمِ فرهنگیفرازمند معتقد است که هر صنفی برای پیشبرد فرهنگ مدنظرش باید هزینه‌هایی پرداخت کند. صحبت‌های او بوی خوبی از استقلال فرهنگی دارد که او می‌کوشد فارغ از حمایت شدن یا نشدن از سوی دولت آن‌ها را اجرا کند. نمود بارز این مشخصه را در این بخش از صحبت‌هایش دریافت کردم که گفت: من سال‌ها برای مطلع کردن مردم به تخفیف‌هایی که می‌گذاشتیم، هزینه‌های زیادی را صرف چاپ و خرید پوستر و بیلبورد می‌کردم که متاسفانه این پوسترها دوام و اثر چندانی نداشت. پس من به این نتیجه رسیدم که مثلاً به‌جای پرداخت هزینه به صداوسیما برای پوشش چنین اتفاقی می‌توان این مبلغ را در قالب چنین تخفیف‌هایی به جیب خود مردم بازگرداند چراکه طبیعتاً تبلیغ زبان به زبان مردم اثرگذاری بسیار بیشتری نسبت به تبلیغی دارد که صداوسیما یا سایر رسانه‌ها قرار است انجام دهند.اساس، ایجاد شور و شوق کتابخوانی است نه تخفیفصحبت‌های مرد کم‌گوی کتابفروشی فرازمند هنوز ابعاد گسترده‌تری از فرهنگ و اجتماع مردمی را دربرمی گیرد و او اضافه می‌کند: هیچ وقت هدف من از ارائه چنین تخفیف‌هایی این نبوده است که مثلاً فقط با مهیاکردن بستری مناسب برای خریدن کتاب، میزان خرید کتاب توسط مردم را بالا ببرم چراکه مطلعم کسی که پانصد هزار تومان کتاب می‌خرد درگیر و لنگ چند ده هزار تومان تخفیفی نیست که من برای کتاب قائل شده‌ام. در واقع هدف اصلی این سلسله اقدامات این بوده که در وهله اول شور و شوق کتابخوانی ایجاد شود و دوباره کتابفروشی ها به عرصه تبادل فرهنگی و عرضه روشن‌بینی تبدیل شوند.
وقتی که آمار فروش کتابها از حساب در رفتاز فرازمند می‌پرسم آیا آمار دقیقی از تعداد و مبلغ کل کتاب‌های فروش رفته دارد یا نه، و او با خنده عنوان می‌کند: ما اصلاً برای ارائه چنین وضعیتی آماده نبودیم و در تمام مدت اجرای طرح غافلگیر بودیم و در این میان هم تعداد کتابها از دستمان دررفت و هم مبلغ کل کتاب‌های فروش رفته از حساب دررفت. از روایت کردن این داستان برای من هنوز بر چهره‌اش لبخند نشسته و می‌گوید: من در طول همهٔ این سالیانی که در حوزه کتاب فعالیت داشته‌ام تا حالا ندیده بودم که کسی ساعت‌های متوالی برای خریدن کتاب در صف صبر کند و این اتفاق واقعاً اتفاق شگفت‌انگیزی بود.سخن پایانی یا برنامه آغازی؟!سؤال‌هایم به پایان می‌رسند و از فرازمند می‌خواهم تا به‌عنوان سخن پایانی هر نکته‌ای که فکر می‌کند پرداخته نشده باقی‌مانده است را روایت کند و او صحبتم را ادامه می‌دهد و می‌گوید: من مطمئنم که گیلان می‌تواند یک تغییر عظیم در ساختار عرضه کتاب در سراسر کشور ایجاد کند و عزم من بشخصه این است که هرچند تغییری کوچک باشد اما این تفاوت را ایجاد کنم. فرازمند این موضوع را بیشتر باز می‌کند و با برشمردن هدف آن برایم روایت می‌کند که: در واقع هدف‌گذاری ما باید بر جامعه کتابخوان ها باشد تا علاوه بر حفظ آن‌ها بتوانیم کتابخوان های بیشتری را هم به این جامعه اضافه کنیم و این رویه در مسیر بازتولید کتابخوان ها قرار بگیرد. گرم صحبت‌هایش شده‌ام که می‌گوید: حتی عنوان یک کتاب هم ممکن است راه زندگی یک شخص را تغییر دهد چه برسد به مطالعه یک کتاب. صحبت‌هایش را تمام می‌کند و بار دیگر با لبخند تاکید می‌کند: به نظرم گیلان، نقطه تغییر این اتفاق خواهد بود.
۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: گیل نگاه]
[مشاهده در: www.gilnegah.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 69]
-
گوناگون
پربازدیدترینها