تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 29 آذر 1403    احادیث و روایات:  امام محمد باقر(ع):خدا را نشناخته آن که نافرمانی اش کند.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

ساختمان پزشکان

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

خودارزیابی چیست

فروشگاه مخازن پلی اتیلن

قیمت و خرید تخت برقی پزشکی

کلینیک زخم تهران

خرید بیت کوین

خرید شب یلدا

پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان

کاشت ابرو طبیعی

پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

پارتیشن شیشه ای

اقامت یونان

خرید غذای گربه

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1842292328




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

مسافرت‌های ادبی تیم رفقا به‌جای تیم ملی شعر/راهکارهایی برای جهانی‌شدن شعر پارسی


واضح آرشیو وب فارسی:گیل نگاه:

گیل نگاه: علی‌رضا پنجه‌ای ظهر آدینه ۲۷ مرداد سال ۱۳۴۰خورشیدی از پدر و مادری اهل شهرستان رشت، در ساوه به دنیا آمد. او از نوجوانی سرودن را آغاز کرد و نخستین اشعار خود را در سال ۱۳۵۶ سرود. شعرهای پنجه‌ای تاکنون به زبان‌های عربی، ترکی، آلمانی، سوئدی، ایتالیایی، فرانسه و روسی ترجمه‌شده است وی از زمره نخستین بنیان‌گذاران خانه‌ی فرهنگ گیلان و هم‌چنین گروه شعر پارسی این خانه محسوب می‌شود، علی‌رضا پنجه‌ای شاعر و روزنامه‌نگار، از نیمه دوم دهه۵۰ به‌طورجدی و از نیمه دوم دهه ۶۰ به‌طور حرفه‌ای به شعر و  روزنامه‌نگاری پرداخته است، انتشار۱۰کتاب شعر از پاییز ۱۳۵۷ تاکنون از او  و یک آنتولوژی از ۵۴ شاعر نو پرداز گیلانی توسط نشر مروارید با عنوان برشی از شعر گیلان که توسط ناشر در سال ۷۴ با عنوان «گزینه شعر گیلان» نشر یافت. سردبیری نشریات ادبی چون فصل‌نامه فرهنگی، تاریخی گیلان زمین طی سال‌های ۷۳ تا ۸۱، «گیله وا» ادبی با حمایت خانه‌ فرهنگ گیلان، روزنامه‌ صبح شمال ایران «معین» در ایام تبدیل هفته‌نامه به روزنامه و… از زمره فعالیت‌های او در عرصه‌ روزنامه‌نگاری محسوب می‌شود، هم‌چنین باید دبیری سرویس ادبیات روزنامه‌ها و هفته‌نامه‌های: «هاتف»، «گیلان امروز»  و دوره‌ای کوتاه ویژه هنر و ادبیات گیلان و زنجان، روزنامه‌ی «اطلاعات»، نیز  دبیری سرویس شعر و نقد شعر فصل‌نامه معماری «آوای فن» و ماه‌نامه «ره‌آورد گیل» را بر این کارنامه ادبی و روزنامه‌نگاری او افزود.او نیز همراه چند تن از نویسندگان و هنرمندان گیلانی از معدود بنیان‌گذاران خانه فرهنگ گیلان محسوب می‌شود. همچنین برپایی دو سال و اندی کارگاه شعر «۵ شنبه‌ها همیشه» که یکی از کارگاه‌های به‌روز دهه ۸۰ شعر معاصر بوده است. از او در سال ۷۰، «برشی از ستاره‌ی هذیانی»، «گزینه شعر گیلان» سال ۷۴  «مشمول شرح‌حال و شعرهای پارسی نوآوران گیلانی در  دهه شصت»، «عشق اول» چاپ اول سال ۸۳ ، چاپ دوم ۱۳۸۵، چاپ سوم ۱۳۹۰، «پیامبر کوچک» در سال ۸۷ و «شب هیچ‌وقت نمی‌خوابد» در سال ۸۷ و «کوچه چهرزاد » در سال ۹۳، شعرهای نوستالژیک وی یادایادِ کوچه‌ای که عشق اول و عشق غایی‌اش در آن به وقوع پیوسته و نیز نخستین زمزمه‌های شاعرانه‌اش و همچنین نخستین کتابش و نخستین زمزمه‌های آرمان‌گرایی‌اش، «عشق همان اویّ م است» در سال ۹۳ که مشمول مجموعه چامک و سایر کوتاه‌های شعر بود، ازجمله کتاب‌های شعر او به شمار می‌آیند.«از خویش می‌دوم» (شعرهای تجربی زبان محور، مصور و دیداری)، دیگر کتاب شاعر محسوب می‌شود که آماده برای چاپ است؛ و مجموعه دیگرش«هندسه موج» است که در دست تدوین قرارگرفته، درباره پنجه‌ای تاکنون چند پایان‌نامه فوق‌لیسانس و دکترا تدوین‌شده که مهم‌ترین آن برای سخنرانی در همایش بین‌المللی ترویج زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی ایرادشده است. بررسی شعرهای دیداری علی‌رضا پنجه‌ای در هفتمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران؛ پس از بررسی پایان‌نامه‌ها در ردیف نخست همایش انتخاب شد. پنجه‌ای دی ۱۳۹۲ از کار در شهرداری رشت بازنشسته و در خرداد ۱۳۹۳ سردبیر ماهنامه دانستنی‌های پزشکی «هدیه مهر» شد. او به نیت کمک به پایان تفکر غلط خودی و نا خودی در هنر و ادب کشور به دعوت دبیر جشنواره شعر فجر عبدالجبار کاکایی، به همراه تنی چند از چهره‌های شناخته‌شده و مطرح شعر ایران پاسخ مثبت داد  و داوری مرحله نخست و نهایی شعر آزاد هشتمین دوره بین‌المللی شعر فجر در سال ۹۳ را پذیرفت و به انتخاب اتاق فکر دبیرخانه شعر فجر به‌عنوان یکی از صداهای متفاوت شعر معاصر در شعرخوانی ۳۱ اردیبهشت ۹۳ در خانه‌ی هنرمندان حضور یافت. نیز تدریس و نقد شعر در مرکز استان گیلان و مرکز استان قزوین که در راستای برنامه‌های دبیرخانه شعر بود را پذیرفت. او پیش‌تر هم‌چنین داوری شعر شمال ایران، نیز داوری شعر نو ایران با عنوان «منصور» با یاد منصور بنی مجیدی را در حیطه شعر معاصر در کارنامه خود به‌عنوان داوری اندوخته است. علی‌رضا پنجه‌ای اکنون سردبیر دوهفته‌نامهٔ «دوات» است که مدیرمسوول و صاحب‌امتیاز آن، پسرش مزدک پنجه‌ای ست. (تلخیص  از ویکی‌پدیا)اخیرا فرزاد میراحمدی مدرس سینما و فعال ادبی گفت وگویی با این شاعر و روزنامه نگار گیلانی انجام داده است که از نظر مخاطبان گیل نگاه می گذرد.میراحمدی: شعر فارسی شعری جهانی است؟ نقش ترجمه در جهانی‌شدن شعر معاصر فارسی را چگونه می‌بینید؟شعر مانند آب چشمه‌ای ست که سرریز شده است، و از فراز به باریکه‌های متمایل و  مستعد ریخته و جاری و ساری می‌شود. منتها برای جهانی‌شدن چند شرط دارد:این‌که  مخاطب بپذیرد  شعر در ترجمه را نه باید  لزوماً با علامت تساوی در نظر بگیرد. چراکه اصولاً  [ اثر =  ترجمه‌ی اثر] حقیقت ندارد. چون زبان امکان منحصر خودی شده است. و چون زبان رسانه است لزوماً رسانایی‌اش خالص نیست و سیگنال (Signal)ش همواره با درک‌های متفاوت، امکان استنباط می‌یابد، درست مانند صدایی که از سیم می‌گذرد تا به بلندگو و درنتیجه به گوش مخاطبان برسد  و سپس به هوش برای  ارزیابی. گاه Noise ، Parasite دارد، مضافاً و بعضاً  هم قطعی سیم و  برق  مانع رسانگی و درک صدای مبدأ به مقصد خواهد شد.برای جهانی‌شدن شعر پارسی، ما نیازمند برنامه‌ریزی علمی و تجربی با رصد اسامی فعالان خوش‌فکر در حوزه‌ی کار میدانی و اجرایی از میان شاعران هستیم نیز نیازمند بررسی راهبردهای کارآمدیم که البته همه‌ی این ملاحظات بدون سعه‌ی صدر و عشق و انضباط و جدیت میسور نمی‌افتد،  تشکیل کارگروه تخصصی و کارآمد در این خصوص به اجرایی شدن این مهم مدد جدی می‌رساند . ما معتقدیم شعر  مناسب‌ترین رسانه‌ برای اشاعه ی فرهنگ است.  ابتدا باید آثاری را مطرح کنیم که اثر باشند نه رد پای  مخدوش از آن به بازار شعر ارائه دهند و البته این آثار باید مضافاً قابلیت ترجمه داشته باشند. گاه مترجم ناگزیر به مقدمه نویسی یا تحشیه نگاری ست، چون برخی کلمات با بار محتوایی و مفهومی متفاوت جلوه می‌کند. و البته چشمه باید محتوای  زلال و ناب داشته باشد تا جاری و ساری که شد هر پدیده‌ای  بتواند از آن بهره‌مند شود. بنابراین،  اصل داشتن اثری ست که بتواند هدف‌گذاری شده بازار خود را در زبان میزبان تحریک و تطمیع کند. در چنین بزنگاهی البته  کالای شعر هم تابع قوانین عرضه و تقاضاست. یعنی شما باید بدانید که کالای شعر را برای مخاطب و گزینه‌ی Public علاقه‌مند به شعر ترجمه می‌کنید یا خواص؟  هم ازاین‌رو  به همان اندازه باید برای آن مقدمات نتیجه¬بخش چید. مهاجران ادبی و هنری که در کشورهای دیگر زندگی می‌کنند اگر همت کنند و  کتاب‌ها و آثار شاعران زبان مادری را به‌صورت دوزبانه با کمک حرفه‌ای‌های شعر  آن زبان برگردانند، نیز سفارت‌ها و بخش‌های زبان و ادبیات  پارسی  دانشگاه‌های کشورهای میزبان با بهره از شاعران و هنرمندان آشنا به هنر و ادبیات زادبومی اگر بجنبند خواهند توانست همراه فرهنگ، هنر و ادبیات و به‌ویژه شعر همچنین گردشگری در توسعه‌ی این مهم بکوشند. همچنان که ایران  به قوای نظامی قدرتمند نیاز دارد، به سربازان فرهنگی نیز نیاز دارد و فرهنگ چون مجموعه‌ای از باور داشت‌های ماست پس شامل اعتقادات و آیین ما نیز می‌شود. خب چه‌بهتر از این‌که با گسترش فرهنگ ایرانی  توسعه ‌سیاسی ایران نیز از راه درستش قابلیت مطرح‌شدن یابد.البته این فقط یک نظر گذراست. وظیفه‌ی وزارت متولی فرهنگ و هنر تنها پر کردن جدول و تقویم سالانه که نیست. باید برای گسترش فرهنگ و هنر زادبومی برنامه‌ریزی کرد و مشفقانه وارد عمل شد.البته مشکلی هم در این مملکت هست که بالایی‌ها  و پایینی‌ها هم  ندارد این‌که متأسفانه  رویه‌ای مادی نگر و ناسالم در بینش ما سرایت کرده، این‌که من  از کانال و سایتی  یا توسط واسطه‌ای یا مستقیم با عناصر فرهنگی یا شاعرانی از یک کشوری ارتباط گیرم و  در حیطه‌ی شعر معاصر، شاملو ، سهراب ،فروغ ، رؤیایی و احمدرضا احمدی را کنار بگذارم و بروم سراغ شاعران سیه‌چشم و…  دوستان حلقه‌ و ادبیات را با خاله بازی اشتباه بگیرم. و بگویم اینان شاعران شناخته‌شده‌ی ما هستند، مانند جریان اخیری که دلالانی چند به راه انداخته اند در جایزه دهی و سفر بردن به ممالک فرنگ از محق و ناحق قاطی هم . یا کتاب شعر و نقد نوشتن و  منتشر کردن غول‌ها را با نوباوگان قاطی کردن و ترتیب‌ها را رعایت نکردن و تاریخچه‌ی غلطی از تسلسل ادبی ارائه دادن درست مانند بردن نام  سایه، سیمین بهبهانی، حسین منزوی و سپس ساقی محل که ساقی نامه ای و  زمزمه‌هایی داشته و کتابی هم از  جیب خود منتشر کرده است. البته هر گروه و دسته‌ای مجاز است اعضای تیم باشگاه خودش را ببرد به بازی با برای نمونه آلمان اما خب  بگوید بچه‌های انجمن رفقای سرخ‌پوش و نگوید این‌ها تیم ملی شعر ماست! مشکل ما اینجاست که هیچ نظارتی از سوی نهاد شاعران و نویسندگان بر جوایز لوث  و ناکارآمد شده و مسافرت‌های ادبی تیم رفقا به‌جای تیم ملی شعر معاصر نداریم. بلبشویی است شعر و بقیه‌ی قضایا. برخی با چشم و ابرو و لب‌ولوچه  و حواشی زشت هم داریم که مانع توسعه‌ی شعر و موجب افسردگی شدید و ویرانگر  آفرینش گران جدی شده‌اند. شعر راه خودش را طی می‌کند/با رفیق‌بازی و مافیا هیچ شاعری، شاعر نخواهد ماندباور کنیم شعر راه خودش را طی می‌کند. با رفیق‌بازی و لب‌ولوچه نشان دادن و مافیا هیچ شاعری، شاعر نخواهد ماند و هیچ شعری نافذ! شعر راه خودش را در اکناف وطن و بیرون مرزها و زمان‌ها  فقط با ظرفیت‌های معطوف به خود و نه ملاحظات حاشیه‌دار  خواهد جست. نگران نباشیم. شعر قائم‌به‌ذات جاری و ساری است.اشرافیت شعری یا اپیستمه قالب شعری گویا یک ساده‌انگار نویسی را دنبال می‌کند آیا با مخاطب نوشتن را می‌پسندید یا برای  مخاطب نوشتن؟میشل فوکو اپیستمه را این‌گونه تعریف می‌کند: “جملگیِ مناسباتی که بین طیف‌های گوناگون دانش طی مدت یک دوره¬ی فرضی موجودند. سه بینش درنگادرنگ فوکو  این‌چنین‌اند: دانش پدیده‌ها، دانش قوانین زبان و دانش مراودات اقتصادی ”به نظر من شاعر باید شعر را کالایی فرض گیرد که دارای رابطه عرضه و تقاضایی ست. چراکه اگر هدف‌گذاری شده پیش رویم می‌فهمیم نهایت مخاطبان شعر آوانگارد ایران در   آرمانی ترین وضعیت با گشاده¬دستی از هزار تن تجاوز نمی‌کند از این هزار تن هم لزوماً همه خریدار کتاب نیستند پس شمارگان کتاب یک شاعر  avant-garde که هدف‌گذاری شده نوشته و کتاب کرده برای ستارگان این طیف پانصد تن و برای رده‌های دیگر از ۳۰۰ تا ۲۰ مجلد متغیر است. البته اگر بخواهد هدیه دهد از جیب خود که فبها…اگرچه معلوم است شاعری که دل نویسی می‌کند در این بی‌مایه بازار بتواند بینندگان سریال‌های ترکی و هندی را نیز به خود جلب کند. یا در برنامه‌ی خندوانه وقیحانه مزخرف جای شعر  پارسی ارائه دهد. البته من، سهل و ممتنع نویسی که از سعدی الهام گرفته باشد را برای طیفی از مخاطبان شعر ضروری می‌دانم. ما باید با چنین شعرهایی ابتدا مخاطبان سهل و ممتنع نویسی را  به لذت از شعر عادت دهیم. سپس با شعر پیشرو (avant-garde ) او را به لذت از متن پویا دعوت کنیم. البته این نگاه خیلی خوش بینانه است، چون ما از سویی با آفت ِ به غلط موسوم شده ی ساده‌نویسی جای سهل و ممتنع نویسی و از سوی دیگر عبارات اسکیزوفرنیک و  Schizophrenia به‌عنوان شعر پیشرو مواجهیم. این Paradox بسیار سخت می‌نمایاند روند به نتیجه  رسیدنِ این مهم را.انتساب شعر دوره‌ای به یک‌تن ساده‌اندیشانه و توهین‌آمیز است شما از آغازکنندگان شعر دهه هفتاد هستید، شعر دهه‌ی هفتاد را ادامه یک جریان می‌دانید یا برآیند منطقی شرایط اجتماعی خاص؟انتساب شعر دوره‌ای به یک‌تن ساده‌اندیش‌ترین و توهین‌آمیزترین ادعایی است که فقط ممکن است از زبان یک بیمار شخصیتی بروز کند. اما این‌که در دهه‌ای برخی ، فعالانه توانستند برخی بسامدها  را در شعر رواج دهند درست‌تر است. بله من به گواهی برخی از شعرهای  دو کتاب سال ۱۳۷۰ ام: “برشی از ستاره‌ی هذیانی” و “آن‌سوی مرز باد”  از بسیار مدعیان پیش‌تر شعرهای متفاوت با جهش ژنتیکی نسبت به دهه‌‌های دیگر داشته‌ام. تلفیق طرز شاملویی و زبان شعر حجم و موج نو باهم در شعر من فضاهای جدیدی پیش روی شعر معاصر گذاشت، سپس در اوایل دهه‌ی ۷۰ آن زبان نوپدید گشته به قالب‌های متنوع شعر دیداری انجامید. من  در تیر سال ۶۹ به چندصدایی رسیده بودم. “آدم سرسام می‌گیرد اینجا” با چندین بار نوشتن زیر هم بی که ارکان جمله با دیگری ترتیبی تکراری یابد، همان قالب شعر مربع جادویی را می‌جست که جست. سپس شعر با “نشانه‌ها” را با بهره از ادات استفهام گفتم به‌عنوان پیشا شعرتوگراف در حقیقت شعرتوگراف فرزند شعر “با نشانه‌ها” ست. و “مربع جادویی” فرزند اجرا و Performance و چندصدایی و polyphonic  و چند خوانشی شعر «آدم سرسام می‌گیرد اینجا». که جملگی در نشریات معتبر دهه‌ی ۷۰ و سپس در کتاب‌هایم در دهه‌ی ۸۰ و ۹۰  آمده‌اند. نیز در سخنرانی‌ها و کارگاه‌های شعرم مکرر بازگو شده‌اند.بازمی‌گردم و تصریح می‌دهم به پاسخ ِ پرسشتان، نیما هم یک ضرورت بود که پیش‌تر آهنگ نو شدن را همراه تنی چند از متجددین شنید، ادبیات ما نیاز به هدایت و نیما داشت. فعالیت ایشان و ارائه شعر و جهان‌بینی‌شان بود که ایشان را برجسته ساخت . آغاز  دیگر شدن از نو شدن جهان و زمانه مشهود بود. اما دهه.ی ۷۰ به این دلیل اهمیت دارد که ادبیات نیازمند جمع‌بندی ۷۰ ساله و ارائه‌ی روش‌های دیگر بود. چنان‌که گفته آمده:«جنگ ادامه‌ی سیاست است لیکن با روش‌های دیگر». و حال بزنگاه دیگر شدن فراهم بود. گذر از ذهنیت به عینیت. از سوبژه به ابژه. از خال ابروی یار به دست کشیدن پیرهن زیرا عرق‌گیرا، …اتفاق عشق در اتوبوس، آینه‌ی خودرو، پیاده‌رو و…

 شعر دیداری را با نام شما می‌شناسیم تفاوت این شعر با شعر کانکریت را در چه مؤلفه‌هایی می‌دانید؟طبیعی است انواع شعر دیداری توسط بنده، مهرداد فلاح، مزدک پنجه‌ای، و تنی چند که در حافظه اکنونی‌ام پنهان‌شده، بی کی حقی از محقی کاسته باشم از دهه‌ی ۷۰ به این‌سو انواع گونه‌ها و  قالب‌های  دیداری  نوبنیاد را معرفی کرده‌ایم، اما کلیت انواع قالب‌های کهن شعر تجسمی نیازمند فراهم آوردن  تاریخچه‌ای ست که برای پی برد بیش‌تر اهمیت گونه‌های ابداعی ما نیاز داریم تا نسل نو  درنگ بیش‌تر داشته باشد که این مهم در موازات شعر خط نوشت و مکتوبات رایج  سبقه‌ای به طول تاریخ بشر دارد.  اما انواع شعر دیداری من ادعای آن دارند که  گونه‌های منحصری هستند گونه¬هایی که هدیه به شعر پارسی و جهان دیداری شعر در زبان‌های مختلف با ظرفیت‌های مشترک شده‌اند. نمونه‌ی گونه و genre شعرتوگراف کاملاً ابداعی ست نیز وسط‌چین، مربع جادویی، اما تصحیح می‌کنم. کانکریت concrète هم یک شعر تجسمی و  دیداری است. که اگرچه به¬ظاهر  فرآوری فرانسوی از نسخه‌های شجره‌نویسی‌  و کتب خطی  ادعیه‌های  ماست اما با کارکردی هدفمند برای شعر نه ذکر و دعا و جادو جمبل:اما باید اذعان داشت که اصطلاح “شعر کانکریت یا شعر تجسمی” فرآوری غرب از  کتب ادعیه و اذکار و جادو و جمبل رایج نزد مردمان کهن بوم و بر و  کتب ادبی قدیمی ما در اوایل دهه‌ی ۵۰ میلادی هم‌زمان به‌وسیله‌ی” اوجین گومرینگر”(Eugen Gomringer) در سوئیس و “اویویند فاهلستروم” (Öyvind Fahlström) در سوئد به وجود آمد. شعر کانکریت یا تجسمی مجموعه‌ای از کلمات، حروف یا سمبول‌هایی است که معنی آن‌هم به‌وسیله آنچه می‌گوید و هم به‌وسیله شکل ظاهری‌شان استخراج می‌شود. در اوایل قرن ۱۷ میلادی نیز شاعرانی مانند جرج هربرت (George Herbert) شعر کانکریت یا تجسمی را تجربه کرده‌اند. بعضی از شعرهای کانکریت یا تجسمی از کلمات استفاده نمی‌کنند، و به‌جای آن سمبل‌های تصویری برای خوانده شدن کنار هم چیده می‌شوند.و البته «شعر موشح »پارسی، «صنعت عکس»، شعر مربع  و شجره‌ی اخرم و اخرب و سایر شجره نویسی ها مندرج در کتاب «المعجم فی معاییرالاشعار العجم» شمس قیس، نامایاد طاهره صفار زاده نیز از نخستین کانکریت کاران معاصر محسوب می‌شوند.نه شعر سخت داریم و  نه ساده اساساً معتقد به وجود جریانی به نام ساده‌نویسی هستید؟ اگر جواب مثبت است تأثیر آن را بر شعریت چگونه ارزیابی می‌کنید؟شعر در ذاتش فقط شعر است. طبقه و طیف‌بندی‌اش بستگی به معیار قشنگ‌شناسی مخاطب دارد و این تقسیم‌بندی تا بیش از بازار شعر مربوط به پژوهندگان است.باید بین داده‌ها و خروجی شعر تناسب باشد. شما میزان توفیق یک شعر را  با معیار خود می‌سنجید من نیز او نیز. معیارها متفاوت است. ازاین‌رو هر که بنا به وسع خود از  پیاله‌‌اش بانگ نوشانوش به گوش می‌رسد.بنابراین نه شعر سخت داریم و  نه ساده! شعر فقط شعر است. و البته تابع متر و اندازه‌های متنوع. هر کس به‌قدر وسع خود از آن متمتع شود. تقسیم شعر به سخت و ساده تنها نزد تحلیل گران قابلیت تأویل دارد و ربطی به لذت مخاطب از متن ندارد. شعر دهه‌ی نود را چگونه می‌بینید .رجوع به شعر دهه‌ی سی و چهل یا نوعی آوانگاردیت نوپا یا….؟شعر ۹۰ شعری شدیداً بازنشری است. فضاهای مجازی سبب انتقال سریع‌تر نو سروده‌ها شده طوری که شما ممکن است شاهد بازنشر برخی رویکردهای جدید باشید که پیشا کتاب شدن توسط صاحبان اصلی شگردها شاهد دستمالی شدن سطح پایین‌تر آن توسط نوآمدگان خواهید بود. حال برای منتقدان تنها زمانی اصیل از بدیل قابل‌تشخیص خواهد بود که به ریشه‌ها و تبحر بهره از شگردها نظر بربندند.البته مجموع شعر خط‌ نوشت در طول هزار و اندی سال شعر کهن و نو  و انواع شعر  دیداری را می‌بینیم که با انواع شعر دیداری تأثیر خود را بر بدنه‌ی شعر ۷۰ تاکنون گذاشته است. متأسفانه بعضاً دیده می‌شود به بهانه‌ی آوانگارد نویسی آثاری نوشته می‌شود که هنوز با پیشرو بودن فاصله دارد و یا اخیراً موجی از استقبال نسبت به موج نو و شعر حجم راه افتاده، بی‌که آرا و آثار نوآمدگان در مدت کوتاه حضورشان بتواند پیش‌زمینه‌ای مناسب پیش پایشان بگذارد. و وقت مطالعات عمیق یابند. البته خطر فشرده خوانی گاه سبب زیان جدی به سلسله اعصاب نوآمدگان و بروز ناهنجاری‌های روانی نیز شده است.سانتی مانتالیسم اما آفت متمایلان به دل نوشته و سهل و ممتنع نویسان است.گرایش به فمینیسم و اروتیسم نیز افراط‌ و تفریط مشمئزکننده‌ای به همراه دارد.اشتباه آفرینش دیگر و آوانگاردیسم با پریشان‌گویی‌های شیزوفرنیک.در این میان البته عده‌ای استعداد که کم هم نیستند اما شناختشان از میان خیل هرز آمدگان برای علاقه‌مندان مشکل است.شاعران ۹۰ شاعران  متأثر از فضاهای مجازی‌اند . می‌توان دهه‌ی نود را دهه‌ی شاعران جهان مجازی نامید.درواقع هر دهه باردار و  آبستن  از دهه‌های پیشاخود است. دهه‌ی ۹۰ اما دهه‌ای ست که شاخصه‌های باورپذیرش متعدد و قابل استناد است.شعر دهه هفتاد با اسامی خاصی رقم خورده چه قدر معتقد به این‌گونه دسته‌بندی‌ها هستید؟بله حق با شماست. همیشه آن‌ها که مراودات رسانه‌ای و خوش گفت‌وگو هستند مخلص شاعران ویترینی داریم و شاعران در پستو. گاه از ویترینی‌ها ممکن است به‌حق جلوه کرده باشند اما باید همیشه چشمی هم به پستو نشینان داشت. معتقدم ما بیش از شاعر اکنون به پژوهندگان کارآمد نیازمندیم تا با گروهی اقوال را کنار بگذارد و محققانه برود ببیند کجاها بدل‌کاران جای ستارگان  معرفی‌شده‌اند و تلاش مجدانه کنند برای  بازیابی واقعیت حقیقی. درواقع نسل نو میراث‌خوار یکسری گزارش دروغ و حقیقی است. نسل نو را گو ذره‌بین و  سرند به دست سوار قطار شعر معاصر شوند.گاه باید از پنجره ببینند مسافران قطاری که یا از سوارشدن جامانده‌اند یا جایشان گذاشته‌اند.ادعایم بر محور هیچ است و بسعلی‌رضا پنجه‌ای از نگاه علی رضا پنجه‌ای؟در لغز آینه نوشته‌ام:کسی رو به روی من تن‌هاست.من نیز مانند هر آدم  روی زمین که خود سلولی ست از جهان لایتناهی. ادعایم بر محور هیچ است و بس. من و شعر مرا پسا من بهتر  ارزیابی می‌کنند.معتقدم در ازای هر پنج شاعر جدی باید یک پژوهنده‌ی شعر پا به میدان گذارد.ما نیازمند مشیت علایی‌ها در تداوم آرای لادن نیک‌نام‌ها هستیم  که این اتفاق دو دهه است افتاده،  اکنون نیازمند نگاه ظریف و حرفه‌ای دکتر سینا جهان‌دیده ‌هستیم.کوروش جوان روح  و خود شما که معتقدم باید انرژی‌تان را بیش‌تر متمرکز بر  مکتوبات با مداقه‌ی بیش‌تر نهید. حالا مزدک پنجه ای هم بوده و هست با هزار مشغله که دیگر دو دهه می‌شود  نقد و پژوهش را کنار کار اصلی‌اش شعر پیش می‌برد  و  تازه نفسی چون سحر یحیی‌پور از نسل نو که هم خوب شعر می‌گوید و هم خوب به‌نقد کتاب‌های شعر می‌پردازد و سالار مرتضوی او هم از جوانان شاعر مستعدی است، ایرج ضیایی شاعر اشیاء در این دهه خود را رسانه‌ای‌تر کرده و فعال‌تر نموده و نیز مظاهر شهامت اگر از نگاه نو کرد چریکی در شعر فاصله بگیرد و این نوکری را به زوایای دیگر سوق دهد بیش‌تر خواهد توانست ظرفیت‌های یله‌ی شعرش را به رخ کشد. او توان پدیده شدن ذر شعر را به‌خوبی از خود نشان داده منتها به نظرم باید انرژی‌اش را بیش از دنیای مجازی صرف  جمع بندی  و تدوین داشته هایش کند. چراکه از این ظرفیت به‌خوبی برخوردار است. فقط در انتخاب شعر برای کتاب باید دقت بیشتر کند چون در ایران ناشر حرفه‌ای شعر نداریم، مدعی بسیار است اما کسی نمی آید از میان دیوان شعرت شعرهایی را تدوین کند که خورند بازار عاشقانه یا اجتماعی یا سیاسی یا فلسفی باشد.همه در هم داریم شعر می خوانیم و مخاطب شعر عاشقانه مجبور نیست برای شعر سیاسی هم هزینه کند. ما هنوز در چرخه ی نشر آماتوریم.  هم ازاین‌رو باید یاد بگیریم که شاعر دیگر زبان توده‌ها  نیست و شعر شمشیر! شاعر اما احساس جنبندگان و اشیا چرا .  او  همه‌چیز را می‌بیند اما از فیلتر نگاهش چیزی دیگر ارائه می‌دهد. گذشت  آن زمانی که شاعر باید  در خدمت اهداف حزبی شعر  گوید. شاعر خود یک حزب است، حزب زیبایی. هدف حزب ایجاد فضاهایی با کمک جهان شعر برای لذت. هرچه لذت مکرر شعر نافذتر و ماناتر. ما زبان شعریم و شعر رسانه است. چه در دنیای انتقال سریع مفاهیم توسط Smartphone تا  دیگر شعر به وظایف ظریف قشنگ‌شناسی  باید نظر بربندد و از قیل‌وقال‌ها بپرهیزد. این‌که جهان با تمام مناسباتش باید از دهان شاعر  سخنی دیگر بشنود. ادبیات مدرن و آوانگارد وظایف مهم‌تری بر عهده‌دارند که شاعران پرتوان را بایسته‌تر آن‌که  از وظایف دیکته شده فاصله گیرند. چه شعرهای حقوق بشری  مانند “آی آدم‌ها”ی نیماست اما  “افسانه” و “مرغ امین” و “داروگ”  و …. بیش‌تر در حافظه‌ی شعر می‌مانند. البته در این مجال  از مشت نمونه‌ی خروار گفتم و بر این فهرست معدود می‌توان از بسیاری نام برد که فی الذات به‌دوراز افراط‌ و تفریط در نگاه سانتی مانتالیستی و فمینیسم و روان‌پریشی و اروتیسم دارند تجربه می‌کنند. برخی از نوآمدگان نیز دارای نگاه افراطی در شعرند که جز حاشیه از شعر نصیبی برنمی‌گیرند. عده‌ای هم به‌جای درنگ در چرایی جایگاه ستارگان علت اوج ایشان را در عقب‌مانده نگه‌داشتن خود می‌جویند بی که بدانند به‌جای اکتفا به جمع‌ها و محفل‌های کوچک و در جا زدن  و تخریب خوبی‌ها چاره‌ی عقب‌افتادگی را در اندیشه‌ و نگاه خود بینند. متأسفانه در این میان برخی از سن و سال داران که نتوانستند به‌موقع خود را برکشند علی‌رغم ادعای دوستی مدام با چس ناله‌هایشان نسل دیگری از چس ناله زنندگان را دارند تحویل ادبیات می‌دهند. جاسوسی، خوش‌خدمتی به غیر ، بدگویی و تلاش برای زدودن جایگاه تثبیت‌شدگان  جانشین خوبی برای آفرینش حرفه‌ای نیست.عکس:هومن فاخته
۱۲ شهریور ۱۳۹۶





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: گیل نگاه]
[مشاهده در: www.gilnegah.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن